علوم مراقبتی نظامی
سال:1397 | دوره:5 | شماره:2 (مسلسل 16) |تعداد مقالات:9

کمیته بین المللی (ICMM) طب نظامی یک سازمان بین المللی و بین دولتی است که در سال 1920 و پس از جنگ جهانی اول، با آشکار شدن نیاز به همکار یهای نزدیک تر بین بخش های بهداشت و درمان نیروهای مسلح در سراسر جهان، تشکیل شد. اولین کنگره بین المللی طب نظامی در جولای 1921 در بروکسل، بلژیک برگزار گردید.

مقدمه: خلبانان و پرسنل پروازی نظامی به دلیل ویژگیهای شغلی و مسئولیت بالا، برای دستیابی به پروازی ایمن نیاز به سطح بالایی از عملکرد شناختی و مهارتهای ذهنی-حرکتی دارند. پایش منظم فاکتورهای سلامت جسمانی و همچنین پارامترهای سلامت روان و انجام اقدامات اصلاحی-درمانی در جهت بهبود و ارتقاء آنها در حوزه طب هوایی از الزامات غیر قابل انکار است. هدف: هدف از این مطالعه تعیین تأثیر اقدامات آموزشی و مشاوره، برنامههای ورزشی و بهبود محیط شغلی بر روی عوامل خطر-مانند تریگلیسرید و کلسترول و بیماریهای قلبی عروقی در پرسنل پروازی است. مواد و روشها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی است که پیرامون تأثیر تمرین ورزشی، کلاسهای آموزشی-مشاورهای پیرامون کنترل رژیم غذایی و استرس و بهبود محیط شغلی بر غلظت کلسترول تام، تری گلیسیرید و شاخص توده بدنی، بر روی 290 نفر از خلبانان و پرسنل پروازی که به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند، صورت گرفت. بررسی شاخص توده بدنی، سطح تریگلیسرید و کلسترول پرسنل پروازی توسط پزشک طب هوایی در فروردین سال 1393 (قبل از انجام مداخلات) و در پایان مطالعه در اردیبهشت سال 1394 (بعد از انجام مداخلات) انجام شد. نتایج ارزیابی شاخصههای مورد بررسی با استفاده از آزمون آماری کای دو، در نرمافزار spss نسخه 20 در سطح (0/05P<) تجزیه و تحلیل شد. یافتهها: نتایج ارزیابی قبل از انجام مداخلات، بیانگر وجود 20/6 درصد و بعد از انجام مداخلات نشانگر وجود 11/3 درصد فراوانی افراد دارای سطح بالاتر از حد مجاز تریگلیسرید بودند (0/000P<). کلسترول تام در 21/9 درصد از کل شرکت کنندگان قبل از انجام مداخلات و 15/6 درصد بعد از انجام مداخلات، بالاتر از حد مجاز بود (0/05P<). شاخص توده بدنی قبل از انجام مداخلات در 67/7 درصد و بعد از انجام مداخلات در 46 درصد از کل شرکت کنندگان دارای سطح بالاتر از حد مجاز بود (0/000P<). آنالیزهای آماری نشانگر تفاوت معنادار فراوانی افراد دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز تریگلیسرید، کلسترول تام و شاخص توده بدنی، قبل و بعد از انجام مداخلات است. بحث و نتیجهگیری: انجام اقدامات آموزشی-اصلاحی همچون برگزاری کلاسهای آموزشی (استرس و راههای مقابله با آن و تغذیه سالم)، انجام مشاورههای روانشناختی، بهبود محیط شغلی و انجام تمرینات ورزشی، به طور معناداری در کاهش فراوانی خلبانان و پرسنل پروازی دارای مقادیر بالاتر از حد مجاز BMI، کلسترول و تریگلیسیرید مؤثر بوده است.

مقدمه: انجام صحیح احیای قلبی ریوی به حدی ضروری است که اطلاع از آن میتواند به معنای نجات جان یک انسان باشد. به همین دلیل تأکید زیادی بر آموزش و تغییر نگرش افراد در زمینه احیای قلبی ریوی شده است. هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر آموزش احیای قلبی ریوی به روش بازی جدی در بستر گوشی هوشمند و شبیهسازی بر نگرش دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی آجا انجام شد. مواد و روشها: این کارآزمایی کنترل شده تصادفی در سال 1397 انجام شد. 53 نفر از دانشجویان ترم اول دانشکده پرستاری آجا بهصورت نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمون و یک گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه پژوهشگر ساخته نگرش بود که بهصورت پیشآزمون و پسآزمون بر روی هر سه گروه به فاصله دو هفته اجرا شد. مداخله در گروه آزمون اول شامل آموزش احیای قلبی ریوی به روش شبیهسازی و در گروه آزمون دوم به روش بازی جدی در بستر گوشی هوشمند بود. جهت تحلیل دادهها از نرمافزار spss نسخه 23 استفاده شد. سطح معنیداری 0/05P< در نظر گرفته شد. یافتهها: آزمون کروسکال والیس نشان داد که میانگین نمره نگرش قبل از مداخله در گروه شبیه سازی 5/81± 24/56، در گروه بازی جدی در بستر گوشی هوشمند 8/32± 21/94 و در گروه کنترل 5/34± 22/29 بود که از نظر آماری تفاوت معنیداری نداشت (0/188P=). همچنین، آزمون آنوای یک طرفه نشان داد که دو هفته بعد از مداخله میانگین نگرش در گروه شبیه سازی 5/68± 22/06، در گروه بازی جدی در بستر گوشی هوشمند 5/39± 20/44 و در گروه کنترل 6/79± 25/11 بود که از نظر آماری تفاوت معنیداری نداشت (0/069P=). نتایج آزمون ویلکاکسون نشان داد که در نمره نگرش دانشجویان در گروه آزمون اول (بازی جدی در بستر گوشی هوشمند) (437/P=)، گروه آزمون دوم (شبیهسازی) (0/123P=) و گروه کنترل (0/227P=) قبل و بعد از مداخله تغییر معنیداری ایجاد نشد. بحث و نتیجهگیری: نتایج حاکی از این بود که آموزش احیای قلبی و ریوی به روش بازی جدی در بستر گوشی هوشمند و شبیهسازی با فاصله زمانی 2 هفته تأثیر معنیداری بر روی نگرش دانشجویان پرستاری ندارد. به نظر میرسد برای تغییر نگرش دانشجویان نیاز به استفاده طولانی مدتتر از روشهای مختلف نوین آموزشی میباشد.

مقدمه: امکان خطای دارویی در هر یک از مراحل فرایند تجویز و توزیع دارو وجود دارد و چون یک پرستار در یک شیفت میتواند بیش از 50 دارو را به بیمار بدهد، در خط اول اشتباهات دارویی قرار میگیرد. هدف: هدف این مطالعه بررسی عوامل سازمانی مؤثر در بروز خطاهای دارویی از دیدگاه پرسنل پرستاری شاغل در بیمارستانهای منتخب نظامی شهر تهران در سال 1395 بوده است. مواد و روشها: مطالعه حاضر به روش توصیفی تحلیلی و از نظر زمانی مقطعی است که در سال 1395 انجام شد. جامعهی پژوهش، پرستاران هشت بیمارستان منتخب نظامی شهر تهران بودند. حجم نمونه با توجه به فرمول معادل 256 نفر برآورد شد. ابزار مطالعه شامل چهار بخش مشخصات دموگرافیک، انواع اشتباهات دارویی، عوامل مؤثر بر بروز خطاهای دارویی بر اساس مقیاس لیکرت پنج درجهای بود. برای آزمون فرضیهها از مدلهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد و نتایج با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 22 مورد آزمون قرار گرفت. یافتهها: نتایج به دست آمده نشانگر رابطهی معنادار بین مؤلفه «دستورات دارویی (نسخه)» در بروز اشتباهات دارویی با متغیر تعداد میانگین شیفت در ماه است (0/03P=، 0/13r2 =). همچنین بین گروههای استخدامی، در متغیر «فراوانی میزان بروز انواع اشتباهات دارویی (0/01P=، 4/43f=) تفاوت معنادار میباشد. بحث و نتیجهگیری: مدیران بیمارستان باید تصمیمات مناسبی در خصوص افزایش دانش پرستاران در مورد اشتباهات دارویی اتخاذ نمایند تا بتوانند گامهای مفیدی برای ارتقای ایمنی بیماران و کارکنان بردارند.

مقدمه: پیشبینی خونریزی بعد از عمل جراحی قلب باز یکی از وظایف اصلی پرستاران در بخش مراقبتهای ویژه میباشد. در جستجویی که توسط محقق در این مطالعه انجام شد ابزاری معتبر که فرایند اعتباریابی و بالینی سنجی را طی کرده باشد یافت نشد. هدف: این مطالعه با هدف طراحی و اعتباریابی بالینی ابزار پیشبینی خونریزی بعد از عمل جراحی قلب باز در بخش مراقبتهای ویژه انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه یک پژوهش روششناسی از نوع اعتباریابی بالینی است که در بیماران کاندید عمل جراحی قلب در بیمارستان ولیعصر (عج) ناجا در سال 96-1395 انجام شده است. نمونهگیری در این پژوهش به صورت غیر تصادفی و در دسترس بود. برای شناسایی ماهیت سازه از رویکرد استقرایی-قیاسی استفاده شد. با توجه به ماهیت سازه پیشبینی خونریزی، ابزاری که طراحی شد از نوع ایندکس ترکیبی بود، لذا، روش طراحی ابزار در دو مرحله و بر اساس مدل پیشنهادی رایت و فین اشتین انجام شد. در مرحله اول طراحی نسخه ابتدایی ابزار (ایندکس) و در مرحله دوم اعتباریابی بالینی (کلینیمتریک) نسخه ابتدایی ابزار (ایندکس) طراحی شده که طی پنچ گام انجام شد. دادهها با استفاده از ابزار طراحی شده و مراحل اعتباریابی آن اعم از روایی صوری، محتوا و سازه و نیز پایایی ابزار به روش توافق بین ارزیابان مورد بررسی قرار گفت. یافتهها: بر اساس نتایج شاخص روایی محتوی، نسبت روایی محتوی و روایی صوری یک آیتم در بعد قبل از عمل، چهار آیتم در بعد حین عمل حفظ شد و بر همین اساس ابزار نهایی طراحی شد. شاخص روایی کل محتوی پرسشنامه 80/03 محاسبه شد. برای تعیین پایایی ابزار 10 پرستار در 5 گروه دوتایی استفاده شد، ضریب کاپای محاسبه شده در 5 گروه به ترتیب 0/99، 0/95، 0/99، 0/99 و 0/99 به دست آمد که این میزان نشان دهنده پایایی و همسانی درونی بالای این ابزار است. بحث و نتیجهگیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ابزار طراحی شده از روایی و پایایی مطلوبی جهت پیش بینی خونریزی در بیماران بعد از عمل جراحی قلب برخوردار است.

مقدمه: پرستاران بهعنوان یکی از منابع بزرگ دانش سازمانی و از عناصر مهم انتقال دانش در بیمارستانها میتوانند نقش اصلی در فرآیند یادگیری سازمانی ایفا نمایند. با توجه بهضرورت و اهمیت قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران، پژوهش حاضر نیز در این راستا انجام شد. هدف: تعیین تأثیر تصمیمگیری به روش بارش افکار بر قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران انجام شد. مواد و روشها: پژوهش حاضر در دو مرحله انجام شد، جامعه پژوهش پرستاران شاغل در بیمارستان بقیهالله (عج) شهر تهران با توجه به معیارهای ورود در سال 1396 وارد مطالعه شدند. در مرحله اول پژوهش، قابلیت یادگیری کلیه پرستاران شاغل در بخشهای داخلی-جراحی (18 بخش) بیمارستان بقیهالله (عج) از روش سرشماری به تعداد 281 نفر مطالعه و بررسی شد. در مرحله بعد تعداد هشت بخش که قابلیت یادگیری سازمانی آنان تفاوت معناداری نداشت به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. ابتدا یک کارگاه آموزشی به صورت تئوری و عملی نحوه اجرای روش بارش افکار برای مشارکت پرسنل بخش در تصمیمگیریها و حل مسائل بخش به همراه سرپرستاران برگزار شد. سپس بعد از چهار ماه، مجدداً پرسشنامه قابلیت یادگیری سازمانی در گروه شاهد و آزمون توزیع گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روشهای آمار توصیفی از جمله میانگین انحراف معیار و آمار تحلیلی از جمله آزمون کای دو، من ویتنی، ویلکاکسون، تی مستقل و آنالیز واریانس توسط نرمافزار SPSS نسخه 19 انجام شد. یافتهها: نتایج مرحله اول نشان داد که میانگین نمره کل قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران (98/8) 58/04 که از نظر مقیاس لیکرت در سطح متوسط بود. همچنین میانگین نمرات حیطههای تعهد مدیریت (3/33) 19/02، حیطه سیستمی با (1/88) 11/44، حیطه انتقال دانش (3/05) 13/67 در سطح متوسط، درحالیکه حیطه فضای باز و آزمایشگری با میانگین نمره (2/80) 13/89 در سطح پایین قرار داشتند. نتایج مرحله دوم پژوهش نشان داد که میانگین نمره کل و انحراف معیار تمامی حیطههای قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران قبل و بعد از مداخله و اجرای بارش افکار در گروه آزمون افزایش و تفاوت معناداری وجود داشت. مثلاً انحراف معیار کل قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران بعد از مداخله برابر با 0/012P= به دست آمد. همچنین انحراف معیار حیطههای تعهد مدیریت 0/044P= حیطه نگرش سیستمی 0/000P=، حیطه انتقال دانش 0/003P= در حیطه فضای باز و آزمایشگری با انحراف معیار 0/001P= در سطح معناداری قرار داشتند امّا در گروه شاهد تفاوتی دیده نشد. بحث و نتیجهگیری: نظر به نتایج مطالعه فوق و اثربخشی برنامه بارش افکار بر افزایش قابلیت یادگیری سازمانی پرستاران و بهبود کیفیت مراقبت و خدمات پرستاری، اجرای آن در بخشهای درمانی برای مدیران پرستاری توصیه میشود.

مقدمه: بهداشت دهان و دندان از شاخههای مهم بهداشت عمومی است که در سلامت افراد تأثیر بسزایی دارد و روی کیفیت زندگی و شرایط عمومی بدن اثر میگذارد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر تهران و برخی عوامل مرتبط با آن انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی، 416 دانش آموز در سال تحصیلی 96-95 با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای تصادفی از لحاظ سلامت دهان و دندان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساختهای بود که روایی و پایایی آن تائید شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 0/62± 10/88 سال بود. 55/3% دانش آموزان گزارش کردند که کمتر از دو بار در روز مسواک میزنند. 22/4% حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده میکردند و 23/1% هر شش ماه یک بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه میکردند. اکثریت دانش آموزان (38/7%) اظهار داشتند که بیشترین اطلاعات بهداشتی دهان و دندان را از معلمان کسب میکنند و 24/5% آنان، مربیان بهداشت را مهمترین منبع کسب اطلاعات در خصوص بهداشت دهان و دندان، اعلام کردند. میانگین نمره آگاهی و عملکرد دانش آموزان در زمینه مراقبت دهان و دندان در حد متوسط و به ترتیب 22/30± 41/21 و 19/6± 53/33 بود. عملکرد با تحصیلات والدین و درآمد خانواده (0/01P<) همبستگی مثبت و معناداری داشت ولی آگاهی فقط با تحصیلات والدین همبسته بود (0/05P<). بحث و نتیجهگیری: آگاهی و عملکرد متوسطی در میان دانش آموزان دختر پنجم ابتدایی شهر تهران نسبت به بهداشت دهان و دندان مشاهده شد که با افزایش تحصیلات والدین، میزان آگاهی و عملکرد دانش آموزان افزایش مییافت. از آنجایی که دانش آموزان مهمترین منبع کسب اطلاعات خود را معلمین و مربیان بهداشت ذکر کرده بودند، به نظر میرسد مداخلات آموزشی مربی محور میتواند اثرگذار باشد.

مقدمه: با توجه به اینکه درصد بالایی از جمعیت کشور ما را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهند و این نسل مهمترین سرمایه جهت رشد و بالندگی یک کشور محسوب می شوند؛ لزوم شناسایی عوامل پیش بینی کننده اعتیاد در این قشر و حفظ سرمایه های انسانی و اجتماعی کشور بیش از پیش احساس می گردد. هدف: مطالعه حاضر با هدف پیش بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس سیستم های مغزی بازداری فعال سازی رفتاری (BIS/BAS) و توانایی های شناختی در بین دانشجویان موسسه آموزش عالی آمل در سال 97-1396 انجام شده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. جامعه ی آماری کلیه دانشجویانی بودند که در سال تحصیلی 97-1396 در موسسه آموزش عالی آمل تحصیل می کردند. تعداد 141 نفر از دانشجویان به روش نمونه گیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از سه پرسشنامه آمادگی به اعتیاد، سیستم های مغزی بازداری فعال سازی رفتاری (BIS/BAS) و توانایی های شناختی به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد. مؤلفه های سیستم های مغزی بازداری فعال سازی رفتاری (BIS/BAS) و توانایی های شناختی به عنوان متغیر پیش بین و آمادگی به اعتیاد متغیر ملاک در نظر گرفته شد. داده های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین آمادگی به اعتیاد و سیستم بازداری رفتاری (BIS)، سیستم فعال سازی رفتاری (BAS)، سائق (BAS-DR)، جستجوی سرگرمی (BAS-FS) و توانایی های شناختی (نمره کل) رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (01/0 P<). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه همزمان حاکی از آن است که متغیرهای سیستم فعال سازی رفتاری (BAS)، سائق (BAS-DR)، جستجوی سرگرمی (BAS-FS) و توانایی های شناختی (نمره کل)؛ متغیر ملاک آمادگی به اعتیاد را، با مقدار 04/13=F در سطح 000/0=P به طور معناداری پیش بینی می نمایند. بحث و نتیجه گیری: سیستم های مغزی بازداری فعال سازی رفتاری (BIS/BAS) و توانایی های شناختی از متغیرهای مرتبط با آمادگی به اعتیاد در دانشجویان می باشند که باید در پیشگیری و درمان اعتیاد مدنظر باشند.

مقدمه: فقر آهن یکی از عمدهترین علل کم خونی، بخصوص در دختران نوجوان است. تقریباً بیش از 30 درصد مردم دنیا مبتلا به کم خونی هستند. این مسئله بیانگر سوءتغذیه و کمبود ناکافی آهن در رژیم غذایی میباشد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر آموزش از طریق رسانههای تصویری بر آگاهی، نگرش و عملکرد دختران دبیرستانی شهرستان چابهار در خصوص کم خونی فقر آهن انجام شد. مواد و روشها: پژوهش حاضر در زمره تحقیقات نیمه تجربی (آزمون-شاهد) است. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به روش روایی محتوا و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تائید شد. جامعه آماری تحقیق را 140 دانشآموز دبیرستانی شهرستان چابهار در سال تحصیلی 93-92 تشکیل میدادند که به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار داده شدند. در این پژوهش مداخلهای بسته آموزشی حاوی فیلم رسانهای 15 دقیقهای، متناسب با گروه سنی 19-14 سال تهیه و پرسشنامهای برای گروه سنی جامعه پژوهش با توجه به محتوی فیلم آموزشی تهیه شد. سپس طی سه مرحله قبل، بلافاصله و یک ماه پس از مداخله پرسشنامهها در اختیار شرکت کنندگان گذاشته شد و اطلاعات با استفاده از آزمون-های توصیفی و اندازهگیری مکرر آنوا (RM ANOVA) در سطح آلفای 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: به طور کلی 140 دانش آموز در دو گروه مورد و شاهد وارد مطالعه شدند. میانگین آگاهی، نگرش و عملکرد در دو گروه آزمون و شاهد قبل از آموزش تفاوت معناداری نداشت اما بعد از آموزش میانگین نمره آگاهی، نگرش و عملکرد در هر دو مرحله پس از مداخله در گروه مورد نسبت به گروه شاهد تفاوت معناداری پیدا کرد (0/05P<). کلیه دانش آموزان قبل از مطالعه ادعا کردند که مهمترین منبع کسب اطلاعات در خصوص آنمی فقر آهن به ترتیب معلمان (27/8%)، تیم پزشکی و بهداشت (20%) و دوستان (19/2%) هستند. بحث و نتیجهگیری: نتایج این تحقیق بیانگر تأثیر آموزش بر اساس رسانههای تصویری بر آگاهی، نگرش و عملکرد کوتاه مدت دانش آموزان در زمینه فقر آهن بود. لذا، پیشنهاد میشود برنامه آموزشی بر این اساس با توجه به الگوهای آموزشی تغییر رفتار برای دانش آموزان دختر در ابعاد وسیعتری توسط کارکنان بهداشتی به اجرا درآید.