پژوهش توانبخشی در پرستاری
سال:1403 | دوره:10 | شماره:3 |تعداد مقالات:12

مقدمه: توانمندسازی زنان دارای همسر معتاد نقش مهمی در بهبود سلامت روانی آن­ها دارد. از این رو، این مطالعه با هدف اثربخشی بسته توانمندسازی روان­شناختی بر بهزیستی روانی و تاب آوری خانوادگی زنان دارای همسر معتاد انجام شد. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان دارای همسر معتاد به مت آمفتامین شهر تهران در سال 1401 بود که همسر آن­ها برای درمان، به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند. سی نفر اعضای نمونه به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند و با روش تصادفی ساده به گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) اختصاص داده شدند. برای گردآوری داده­ها از نسخه کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف و مقیاس تاب آوری خانواده سیکسبی  استفاده شد. اعضای گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه­ای شرکت کردند. تحلیل داده­ها با نرم افزار SPSS. v21 و در سطح معناداری 05/0 از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره انجام شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد بسته توانمندسازی روان­شناختی بر بهبود نمره کلی بهزیستی روانی (100/244=F؛ 0/001=P) و زیرمقیاس­های رشد شخصی (33/500=F؛ 0/001=P)، ارتباط مثبت با دیگران (31/118=F؛ 0/001=P) و پذیرش خود (25/937=F؛ 0/001=P) تأثیر معناداری دارد. علاوه بر این، تأثیر بسته توانمندسازی روان­شناختی بر بهبود نمره کلی تاب آوری خانوادگی (41/535=F؛ 0/001=P) و زیرمقیاس­های ارتباط و حل مسئله (28/716=F؛ 0/001=P) و پذیرش مشکل (16/301=F؛ 0/001=P) معنادار شده است. نتیجه­ گیری: توجه همه جانبه و جامع به توانمندسازی روان­شناختی زنان دارای همسر معتاد و تقویت آن از طریق رویکردهایی همچون بسته توانمندسازی روان­شناختی پیشنهاد می­شود.

1مقدمه: افراد در حین کار با کامپیوتر دچار گردن درد، سردرد، کیفوز و کمردرد می­شوند که به نظر می­رسد با پیشرفت تکنولوژی روز به روز بر این دردها افزوده می­شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر ده جلسه استفاده از دو نوع بریس توراکولامبوساکرال ساده و سنسوردار بر فعالیت الکترومیوگرافی عضلات منتخب در کارکنان مبتلا به کیفوز در حین تایپ بود. روش­ کار: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه­تجربی و آزمایشگاهی بود. جامعه آماری مطالعه حاضر افراد مبتلا به کایفوز در شهرستان اردبیل بودند. نمونه­ها شامل 30 کارمند مرد مبتلا به کایفوز بود که به صورت دردسترس انتخاب شدند. نمونه­ها به طور تصادفی به دو گروه استفاده­کنندگان از بریس سنسوردار و گروه کاربران بریس ساده تقسیم شدند. فعالیت الکتریکی عضلات اندام فوقانی توسط سیستم الکترومیوگرافی در حین تایپ کردن در دو مرحله قبل و بعد از آزمون ثبت شد. هر دو گروه در طول ده جلسه در جلسات تمرینی خود از بریس استفاده کردند. تمامی آنالیزهای آماری بر روی نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون آنالیز واریانس دوطرفه در سطح معنی داری 05/0 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثرات عامل زمان در عضله اکستنسور سطحی انگشتان دست (180/0d=,016/0=P)، دالی قدامی (196/0d=,014/0=P)، دالی میانی (447/0d=,001/0=P) و ذوزنقه (116/0,d=046/0=P) تفاوت معناداری بین استفاده از بریس­های مختلف را دارد. همچنین در مقایسه عامل گروه عضله دالی قدامی (223/0,d=008/0=P) دالی خلفی (201/0,d=013/0=P) تفاوت معناداری داشت. از طرف دیگر تفاوت معناداری در تعامل گروه و تایپ در عضلات اکستنسور سطحی انگشتان دست (189/0,d=019/0=P)، سه سر بازویی (310/0,d=001/0=P)، دالی میانی(133/0,d=047/0=P) و دالی خلفی(554/0,d=001/0=P) مشاهده شد. نتیجه گیری: کاهش فعالیت الکترومیوگرافی عضلات هنگام استفاده از بریس های توراکولامبوساکرال در کارکنان مبتلا به کیفوز احتمالا اثربخشی آن را تأیید می کند. باوجود این، اثبات هرچه بهتر این موضوع نیاز به انجام پژوهش­های بیشتر دارد.

مقدمه: شیوع بیماری دیابت در جهان در حال افزایش می­باشد. این بیماری بر مکانیک بدن طی راه رفتن اثرگذار است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر 8 هفته تمرینات راه رفتن بر طیف فرکانس نیروهای عکس­العمل زمین طی راه رفتن در بیماران دیابتی بدون نروپاتی بود.       روش ­کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ تجربی بود. نمونه پژوهش حاضر 24 فرد دیابتی بود (میانگین سن ابتلا به دیابت: 0/9±3/1 سال، سطح گلوکز ناشتا: 10/4±151/4 mg/dL) که به صورت در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی­های به طور تصادفی در دو گروه تجربی (12 نفر) و گروه کنترل (12) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل و بعد از 8 هفته پروتکل تمرینی راه رفتن، کوشش راه رفتن را با سرعت دلخواه بر رو صفحه­ نیرو انجام دادند. داده­ های نیروی عکس ­العمل زمین در سه راستای عمودی، خلفی-قدامی و داخلی-خارجی در تابع زمان، از طریق تبدیل فوریر (تحلیل هارمونیک) و با استفاده از نرم­افزار MATLAB نسخه 2016 از تابع زمان به تابع فرکانس تبدیل شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد فرکانس با توان 99/5 درصد در مولفه عمودی (0/016=P)، مولفه داخلی-خارجی (0/002=P) و مولفه قدامی-خلفی (0/026=P) نیروی عکس ­العمل زمین در پس ­آزمون در مقایسه با پیش ­آزمون کاهش معنی داری داشت. تعداد هارمونی­های ضروری در مولفه داخلی-خارجی نیروی عکس العمل زمین در پس ­آزمون در مقایسه با پیش ­آزمون افزایش معنی داری داشت (0/017=P). همچنین تعداد هارمونی­های ضروری (0/039=P) و میانه فرکانس (0/026=P) در مولفه قدامی-خلفی نیروی عکس العمل زمین در پس ­آزمون در مقایسه با پیش ­آزمون کاهش معنی داری داشت. نتیجه­ گیری: نتایج حاضر نشان داد تمرینات راه رفتن بر محتوای فرکانس نیروی عکس ­العمل زمین در بیماران دیابتی بدون نروپاتی موثر است و باعث بهبود فرکانس با توان 99/5 درصد و تعداد هارمونی­ های ضروری در مولفه­ های مختلف می­شود که می­تواند اثرات مفیدی بر کاهش نیروهای وارده بر اندام تحتانی طی راه رفتن داشته باشد.

1مقدمه: از جمله دغدغه های اصلی معلولین و خانواده های آنها، مسئله ­ی اشتغال این افراد می باشد که بررسی همه جانبه ی آن مورد تاکید بسیاری از متخصصین حوزه مشاوره می باشد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفی موانع اشتغال معلولین مرد جسمی-حرکتی انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت از نوع کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی و به لحاظ اجرا به روش تجربه زیسته انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر کلیه­ی معلولین جسمی-حرکتی شهر یزد در سال 1401 بودند. در این پژوهش نمونه آماری به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس از میان جنس مردان انتخاب شد. حجم نمونه تا رسیدن به اشباع داده ها ادامه داشت و در نهایت 12 مصاحبه انجام شده است. به منظور تحلیل داده ها از روش کدگذاری به روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از مصاحبه ها نشان داد که موانع اشتغال معلولین در سه مضمون اصلی 1. محیط و اجتماع 2. خانواده  3. فردی و درونی قابل بررسی است. همچنین، در خصوص موانع اشتغال معلولین جسمی-حرکتی 18 مضمون فرعی شناسایی شد. نتیجه گیری: با توجه به تفاوت­های ویژه ای که در معلولیت ها مشاهده می شود، این افراد با موانع بسیاری در زمینه اشتغال مواجه هستند که در این نوشتار به بررسی آنها پرداخته شده است بنابراین به منظور کاهش موانع اشتغال معلولین نیازمند برنامه ریزی ساختاری و کاربردی در سطوح مختلف هستیم که این امر تحقق یابد.

1مقدمه: یکی از روش­های مهم برای تایین پارامترهای عملکردی هندبالیست­ها ارزیابی طیف فرکانس نیروهای عکس العمل زمین بازیکنان است. تجزیه و تحلیل طیف فرکانس نیروهای عکس العمل زمین در بازیکنان هندبال روشی مهم برای تعیین پارامترهای موثر بر عملکرد ورزشی است. بنابراین، هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثر آنی و طولانی مدت کفی حفظ قوس پا بر روی طیف فرکانس نیروهای عکس العمل زمین در تکنیک شوت سه گام هندبالیست­های با پای صاف طی فرود بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی و مشاهده­ای بود. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 30 مرد دارای پای صاف بودند که در پژوهش شرکت کردند. آزمودنی­ها بطور تصادفی در سه گروه، گروه اول کنترل، گروه دوم مداخله آنی و گروه  سوم مداخله طولانی مدت قرار گرفتند. از صفحه نیرو برای جمع آوری نیروهای عکس العمل زمین در مسیر حرکت استفاده شد. با استفاده از آزمون شاپیرو-ویلک نرمال بودن توزیع داده­ها تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون آنالیز واریانس یک راهه استفاده شد. تمامی تجزیه و تحلیل­ داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد. یافته ­ها: در جهت داخلی-خارجی، مولفه فرکانس میانه طی فرود تکنیک شوت سه گام هندبال بین سه گروه تفاوت معنی­داری را نشان داد (0/043=P؛ 3/54=F). همچنین در جهت داخلی-خارجی، مولفه فرکانس باند طی فرود تکنیک شوت سه گام هندبال بین سه گروه تفاوت معنی­داری نشان داد (0/044=P؛ 3/55=F). سایر اجزای طیف فرکانس نیروهای عکس العمل زمین طی فرود تفاوت معنی­ داری را نشان ندادند (0/05

1مقدمه: میان بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید، مشکلات روان شناختی و کیفیت زندگی دو متغیر بااهمیت شناخته شده اند. از این رو پژوهش حاضر به مطالعه ی بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی­ سازی بر وضعیت روانی (افسردگی و اضطراب) و کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم­ کاری تیروئید پرداخته است. روش کار: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه زنان 20 تا 60 سال مبتلا به کم کاری تیروئید مراجعه کننده به مرکز مهدیه اصفهان در سال 1401 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 100 نفر انتخاب شدند. وضعیت روانی و کیفیت زندگی شرکت کنندگان با استفاده از پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و نسخه کوتاه کیفیت زندگی بهداشت جهانی (WHO-QoL-BREF) بررسی گردید. از میان 65 نفر باقی­مانده براساس معیارهای ورود، 30 نفر انتخاب و توسط روانپزشک همکار ابتلای آن ها به افسردگی و اضطراب تایید شد و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل قرار داده شدند. سپس شرکت کنندگان گروه آزمایش در 12 جلسه ی 90 دقیقه ای درمان ذهنی سازی را دریافت کردند. در تجزیه و تحلیل داده ها نیز، آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSD به کار گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین نمرات پیش آزمون افسردگی و اضطراب گروه آزمایش به ترتیب از 32 و 35 به 24 و 31، در مرحله ی پس آزمون کاهش یافته است. هم چنین در مقایسه قبل و پس از مداخله میانگین نمرات ابعاد کیفیت زندگی گروه آزمایش شامل سلامت جسمانی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و سلامت محیطی، به ترتیب از 39، 44، 32 و 45 به 44، 50، 36 و 49، افزایش یافته است. این وضعیت در مرحله پیگیری نیز ثابت باقی مانده است. لذا MBT بر کاهش افسردگی و اضطراب و نیز افزایش کیفیت زندگی در زنان مبتلا به کم کاری تیروئید اثربخش است (0/01≤P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که از جمله رویکردهای آموزشی مؤثر برای کمک به زنان مبتلا به کم کاری تیروئید که دچار وضعیت خلقی پریشان و کیفیت زندگی پایین هستند، رویکرد ذهنی سازی است که می توان از این رویکرد به عنوان یک الگوی درمانی مفید به منظور پیشگیری از اختلالات روان شناختی و نیز بهبود کیفیت زندگی بهره گرفت.

1مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش تعاملات والد-کودک بر بهزیستی روانشناختی و بازداری پاسخ کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش مادران کودکان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی مراجعه کننده به کلینیک راستین در منطقه 3 شهر تهران در سال 1400 که تعداد 30 نفر از طریق نمونه گیری در دسترس بر اساس ملاک های ورود در گام اول انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو  گروه 15 نفری که شامل گروه ازمایش و کنترل  بودند، جایگزین شدند که ده جلسه آموزش تعاملات والد-کودک دریافت کردند. جلسات به صورت هفتگی بود و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. ابزارهای پژوهش پروتکل تعاملات والد – کودک، پرسشنامه بهزیستی روانشناختی (ریف، 2002) و آزمون رنگ-واژه (استروپ، 1935) بودند.  یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد آموزش تعاملات والد – کودک به طور معناداری موجب افزایش بهزیستی روانشناختی مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی و بازداری پاسخ کودکان می شود (0/001>P) نتیجه گیری: مطالعه حاضر بر اهمیت آموزش تعاملات والد-کودک در افزایش بهزیستی روانشناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی و ارائه افق های جدید در مداخلات بالینی تأکید دارد. بنابراین آموزش تعاملات والد-کودک می تواند با ایجاد تغییر مثبت و مناسب در مادران کودکان مبتلا به  اختلال نقص توجه-بیش فعالی مورد استفاده قرار گیرد.

1مقدمه: اوتیسم یک اختلال رشدی-عصبی است که سه حوزه تعامل اجتماعی، ارتباط و الگوهای رفتار کلیشه ای از قبیل بیش فعالی، رفتار تکانشی، آسیب به خود و پرخاشگری را به همراه دارد این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی روش تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی مبنی بر طبیعت (فلورتایم) برشدت علایم ازمون گارز در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در سال 1401در قم صورت گرفت. روش کار: مطالعه شامل45 نفر نمونه از کودکان اوتیسم بود و مدل شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کودکان مبتلابه اوتیسم شهر قم در مرکز اوتیسم گلهای بهشت بودند. ابزار مورد استفاده دارای قسمت های مرتط با اطلاعات دموگرافیک،  پرسشنامه  گارز2 (شدت اوتیسم) و متغیرهای ارتباط، حرکات کلیشه ای و تعامل اجتماعی کودکان بود.  نمونه آماری این پژوهش 45 نفر بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش روش تحلیل کاربردی 15 نفر، گروه بازی درمانی فلورتایم 15 نفر، و گروه کنترل 15 نفر قرار داده شدند. گروه های آزمایش درمان با روش  تحلیل رفتار کاربردی روش تحلیل رفتار کاربردی و مداخله بازی درمانی فلورتایم در جلسات تعیین شده به گروه آزمودنی 23 جلسه 20 دقیقه ای ارائه شد به گروه کنترل هیچ آموزشی داده نشده است. . آزمون (کلموگروف-اسمیرنف ) جهت رعایت پیش فرض نرمال بودن توزیع نمرات در جامعه (آزمون موچلی و آزمون لوین)، تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر، آزمون تعقیبی بن فرونی برای مقایسه های زوجی اثر گروه ها و زمان ها بر متغیرهای وابسته، نرم افزار مورد استفاده در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نرم افزار SPSS24  وAMOS24  بود. یافته ها: تفاوت اثر دو شیوه تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی فلورتایم بر مؤلفه ها و نمره کل شدت علائم اوتیسم معنادار نیست. براین اساس بین اثربخشی تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی فلورتایم بر شدت علائم در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تفاوت معنادار وجود ندارد. (0/001). نتیجه گیری: تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی فلورتایم در دوره اجرا و دوماه پس از اتمام دوره اجرا منجر به کاهش معنادار در میانگین نمرات مؤلفه های آزمون گارز در شدت علایم, و درمان اوتیسم شدند از این دو شیوه آموزشی می توان در جهت مراقبت و آموزش بهتر کودکان اوتیسم استفاده نمود.

1مقدمه: تأمین بهزیستی اجتماعی افراد جامعه و به ویژه دانشجویان که قشر جوان و فعال هر جامعه محسوب می شوند، ضروری و دارای اهمیت هست؛ مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش هوش اخلاقی در پیش بینی بهزیستی اجتماعی دانشجویان پرستاری با میانجی سرسختی روانشناختی انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانشجویان دختر و پسر دانشکده پرستاری و مامایی شهر قاین در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که 180 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های هوش ­اخلاقی لنیک و کیل (2007)، سرسختی روان شناختی کیامرئی و همکاران و بهزیستی اجتماعی کییز و ماگیارمو (2003) استفاده شد. مدل پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و Amos تحلیل شد. یافته ها: بر اساس نتایج هوش اخلاقی اثر مستقیم بر سرسختی­ روانشناختی، سرسختی ­روانشناختی اثر مستقیم بر بهزیستی اجتماعی داشت. همچنین اثر غیرمستقیم هوش­ اخلاقی در بهزیستی ­اجتماعی با میانجی سرسختی ­روانشناختی تأیید شد (0/01>p). نتیجه گیری: نتایج پژوهش بر اهمیت هوش اخلاقی و سرسختی روانشناختی در بهبود بهزیستی اجتماعی دانشجویان پرستاری تاکید می­کند.

1مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنا درمانی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب آوری و کیفیت زندگی بیماران   مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس شهر اراک در سال 1400 بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس 45 بیمار انتخاب شده و به صورت تصادفی در 3 گروه 15 نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) معنادرمانی، گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه گواه جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه تاب آوری کانر-دیویدسون  و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی بود. گروه های آزمایش به ترتیب به مدت 14 جلسه 45 دقیقه ای تحت معنا درمانی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و گروه کنترل درمان معمول را دریافت کرد. تجزیه و تحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کواریانس و با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بعد از مداخله، هر دو روش درمان در مقایسه با گروه کنترل باعث ارتقای تاب آوری و کیفیت زندگی شدند و نتایج درمان در دوره پیگیری نیز حفظ شد (0/001p<)؛ اما بین دو روش درمانی در ارتقای تاب آوری و کیفیت زندگی تفاوت معناداری وجود نداشت (0/001p>). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت رویکرد معنادرمانی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در کنار سایر روش های درمانی، روش مداخله ای مناسبی برای ارتقای تاب آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز است.

1مقدمه: دیابت ازجمله بیماری­های مزمنی است که سبب بروز مشکلات جسمی، روانی و کاهش رفتارهای خودمراقبتی می­گردد. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلابه دیابت نوع دو انجام شد. روش­ کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود و جامعه پژوهش شامل تمامی بیماران دیابتی نوع دو شهر بیرجند در سال 1400 بودند که 30 نفر به شیوه نمونه­­ گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای گردآوری داده ­ها از پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی توبرت استفاده شد. روش اجرای مداخله نیز به صورت آموزش درمان مبتنی بر کیفیت زندگی در طی 8 جلسه برای گروه آزمایش بود و گروه کنترل در لیست انتظار آموزش باقی ماند. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک و چندمتغیره انجام شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد قبل از مداخله، بین میانگین نمره خودمراقبتی دو گروه اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت، ولی بعد از مداخله تفاوت معنی داری بین میانگین نمره خودمراقبتی در دو گروه کنترل و آزمایش وجود داشت (0/05

1مقدمه: کودکان دارای اختلال بیش فعالی/ نقص توجه با مشکلات متعدد روانشناختی، اجتماعی و تحصیلی مواجه هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی توانبخشی مبتنی بر واقعیت مجازی بر کارکردهای شناختی کودکان مبتلا به  بیش فعالی/ نقص توجه بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی دارای پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 7 تا 12 ساله مبتلا به بیش فعالی/نقص توجه مراجعه کننده به بیمارستان بقیه ا. . . واقع در منطقه 3 شهر تهران در سال  1401-1400 بود، که از میان آنها تعداد 30 نفر براساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و  به صورت تصادفی ساده آزمودنی ها به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل گمارش شدند. جهت جمع آوری داده ها از آزمون یکپارچگی دیداری و شنیداری رایانه ای بهره گرفته شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس در نرم افزار SPSS-26  انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که درمان توانبخشی مبتنی بر واقعیت های مجازی توانسته به صورت معناداری نمرات پس آزمون کارکرد های اجرایی ( توجه انتخابی، توجه پایدار و بازداری پاسخ) در گروه آزمایش را به صورت معناداری افزایش دهد و بیشترین افزایش مربوط به مولفه توجه انتخابی بوده است (P<0. 01). نتیجه گیری: می توان گفت که درمان توانبخشی مبتنی بر واقعیت های مجازی یکی از درمان های موثر بر بهبود کارکردهای اجرایی در کودکان دارای بیش فعالی/ نقص توجه است. بنابراین پیشنهاد می شود که متخصصان سلامت حیطه کودک جهت بهبود وضعیت روانی و شناختی و اجرایی این کودکان از این درمان استفاده کنند.