طب پیشگیری
سال:1398 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:9

جستجوی اطلاعات توسط گروه های خاص با اهداف خاص صورت می گیرد. اگر جستجوی اطلاعات توسط بیماران و با اهداف کسب اطلاعات در مورد سلامت صورت گیرد، به عنوان مولفه ای از فرایند تصمیم گیری جهت اتخاذ رفتار سلامت به شمار می آید و به عنوان یک فرایند تصمیم گیری محسوب می شود (1). رفتار اطلاع یابی سلامت Health information seeking behavior رفتار هدفمند بیماران برای ارضای نیاز اطلاعاتی سلامت و بیانگر چگونگی جستجو، یافتن و کاربرد اطلاعات مرتبط با بیماری-ها توسط آنان است (2). طی دهه های اخیر توجه بین المللی به ارتقای سلامت، خودمراقبتی و افزایش کیفیت زندگی، پژوهش در حوزه رفتار اطلاع یابی سلامت به طور فزاینده ای اهمیت یافتهاست. پیام کلیدی سازمان جهانی بهداشت مبنی بر ارائه اطلاعات مناسب و اگاهی رسانی به بیماران، یکی از مسائل مهم بخش سلامت با گسترش جهانی است که به این امر اشاره م ی کند. بنابراین درک عمیق تر رفتار اطلاع یابی سلامت بیماران، وابسته به شناخت نیازهای اطلاعاتی، موقعیت جست و جوی اطلاعات سلامت، درک موانع و انگیزه اطلاع یابی آنهاست (3)....

هدف: امروزه پیشرفت در علم پزشکی و مراقبت های پرستاری منجر به بقاء نوزادان نارس شده است. از آن جایی که جبران تحریکات حسی مثل لمس می تواند بلوغ نوزادان نارس را بهبود بخشد، بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر لمس ملایم بر واکنش های رفتاری نوزادان نارس انجام گرفت. روش ها: این مطالعه مداخله ای بر روی 60 نوزاد نارس با سن جنینی 34-26 هفته که در بخش مراقبت های ویژه نوزادان نارس بیمارستان افضلی پور کرمان بستری بودند، انجام شد. این نوزادان به صورت تصادفی با روش کمینه سازی انتخاب و در دو گروه لمس ملایم و کنترل تقسیم شدند. نوزادان گروه مداخله برای 5 روز متوالی، هر روز 2 بار و هر بار به مدت 15 دقیقه لمس ملایم را دریافت کردند و با استفاده از سیستم نمره دهی آندرسون واکنش های رفتاری نوزادان نارس در قبل و بعد از مداخله اندازه گیری شد. داده ها به استفاده از نرم افزار SPSS و مدل ترکیبی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: : میانگین نمره واکنش های رفتاری در گروه مداخله 14/0± 85/4 و گروه کنترل 14/0± 63/10 بود و تفاوت معناداری بین گروه لمس ملایم و کنترل در نمره ABSS بعد از انجام مداخله وجود داشت (001/0>P-Value). نتیجه گیری: براساس یافته های بدست آمده لمس ملایم م تواند به عنوان یک روش موثر در افزایش وضعیت های خواب و کاهش وضعیت های بی قراری و کاهش تاثیرات سوء منابع تنش زا در بخش های مراقبت های ویژه نوزادان مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: مصرف صحیح روغن ها می تواند در پیشگیری از بیماری ها مفید واقع شود. هدف از این مطالعه، پیش بینی رفتارهای سالم مرتبط با مصرف روغن بر اساس سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در زنان خانه دار بود. روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی جامعه آماری 275 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر بندرعباس در سال 1396 بود که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 160 نفربرآورد شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی و پایایی تعیین گردید. این پرسشنامه شامل سه بخش اطلاعات دموگرافیک، بررسی الگوی مصرف روغن و سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون رگرسیون خطی تجزیه وتحلیل شدند. . نتایج: یافته های این مطالعه نشان داد 4/59 درصد از زنان روغن مصرفی خود را مایع و 8/33 درصد از زنان تلفیقی از انواع روغن های مایع و جامد و 9/6 درصد جامد عنوان نمودند. 8/8 درصد از زنان هرگز از روغن مایع مخصوص سرخ کردن و 10 درصد از زنان هرگز از روغن مایع مخصوص پخت وپز استفاده نمی کردند. همچنین نتایج نشان داد قصد رفتاری 10 درصد از رفتار را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد روغن جامد و یا تلفیقی از روغن مایع و جامد توسط برخی زنان به عنوان روغن مصرفی به کار می رفت و همچنین از عادات نامناسب جهت پخت غذا (به عنوان مثال استفاده ننمودن از روغن مایع مخصوص سرخ کردنی جهت سرخ نمودن غذا) استفاده می شد. تئوری رفتار برنامه ریزی شده می تواند در طراحی مداخلات جهت اتخاذ رفتارهای سالم مرتبط با مصرف روغن در زنان خانه دار موثر باشد.

هدف: سواد سلامت، میزان ظرفیت افراد برای کسب، تفسیر، درک اطلاعات اولیه وخدمات سلامتی است که جهت تصمیم گیری مناسب ضروری است؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح سواد سلامت بزرگسالان شهرستان جهرم در سال 1394 انجام گرفت. روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی از نوع کاربردی است و 502 نفر از افراد بزرگسال (18سال به بالا) شهرستان جهرم با روش نمونه گیری در دسترس مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد سواد سلامت عملکرد در بزرگسالان بود. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS و آزمون های تی مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: براساس پرسشنامه TOFHLA سواد سلامت 62/82 درصد از بزرگسالان در حد کافی و 37/17 درصد دارای سواد سلامت مرزی بودند. در این مطالعه ارتباط آماری معناداری بین سواد سلامت و جنسیت، سن و درآمد مشاهده نشد در صورتی که بین سواد سلامت و تحصیلات رابطه آماری معناداری داشت. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد میزان سواد سلامت در افراد نامطلوب است. بنابراین لازم است برای بزرگسالانی که از سواد سلامت نامطلوب برخوردارند، با تدوین برنامه های جامع، ایجاد رسانه ها و مواد آموزشی ساده و قابل فهم، گامی در جهت ارتقای هر چه بیشتر سواد سلامت آنان برداشت.

هدف: نقش والدین به خصوص مادر در مراقبت از کودک مبتلابه سرطان تحت شیمی درمانی در حین درمان و پس ازآن حائز اهمیت است، رفتار مراقبتی صحیح از طریق خودکارآمدی تقویت خواهد شد و با انجام مداخلاتی می توان خودکارآمدی را افزایش داد و به تبع آن رفتار مراقبتی نیز تغییر خواهد نمود. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین خودکارآمدی و رفتار مراقبتی مادران دارای فرزند مبتلابه سرطان تحت شیمی درمانی طراحی و اجرا شد. روش ها: این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه مادران کودکان تحت شیمی درمانی بیمارستان کودکان بندرعباس در سال 1396 (86 نفر) بود. برای سنجش داده ها از پرسشنامه رفتار مراقبتی محقق ساخته و خودکارآمدی عمومی شرر استفاده شد که توسط مادران تکمیل و در نهایت با نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: 57 درصد مادران از نظر خودکارآمدی (68-52) و رفتار مراقبتی (150-101) دارای وضعیت خوبی بودند. بین رفتار مراقبتی مادر با سن (03/0=P-Value)، تحصیلات مادر (02/0=P-Value)، تعداد جلسات شیمی درمانی (005/0=P-Value) رابطه معناداری بدست آمد. بین خودکارآمدی و رفتار مراقبتی مادران همبستگی مثبت و معناداری بدست آمد (001/0>P-Value). نتیجه گیری: نتایج نشان داد رفتار مراقبتی مادران از وضعیت خوب برخوردار بوده است و با توجه به اهمیت خودکارآمدی به نظر می رسد انجام مداخلاتی براساس تئوری خودکارآمدی بتواند مادران را تواناتر کرده و بهتر به امر مراقبت بپردازند.

هدف: توسعه دهندگان اپلیکیشن های تلفن همراه برای دسترسی آسان مشتریان به خدمات مرتبط با پیشگیری و سلامت، اقدام به راه اندازی اپلیکیشن هایی در این زمینه کرده اند. پذیرش این اپلیکیشن ها از سوی مشتریان تحت تأثیر ویژگی های نوآورانه آن ها می باشد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی تأثیر نوآوری مشتریان بر استفاده از اپلیکیشن های پیشگیری و سلامت می باشد. روش ها: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از ادبیات تحقیق در قالب مقیاس لیکرت، در میان 324 نفر از دانشجویان دانشگاه های هرمزگان که کاربر یکی از انواع اپلیکیشن های پیشگیری و سلامت بوده اند به روش نمونه گیری در دسترس انخاب شدند. بازه زمانی پژوهش تیر الی مرداد 1397 بود. تجزیه وتحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS و تحلیل معادلات ساختاری با نرم افزار AMOS صورت گرفته است. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که نوآوری مشتریان بر سهولت استفاده، سودمندی و لذت ادراک شده و قصد استفاده از اپلیکیشن های پیشگیری و سلامت تأثیر مثبت دارد. تأثیر مثبت سهولت استفاده، سودمندی و لذت ادراک شده بر قصد استفاده نیز تأیید گردید. همچنین تحلیل یافته ها نشان داد که قصد استفاده نیز بر استفاده عملی از اپلیکیشن ها تأثیر مثبت دارد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که نوآوری مشتری تأثیر مثبتی بر قصد، سودمندی ادراک شده، سودمندی ادراک شده، لذت ادراک شده و استفاده از اپلیکیش های پیشگیری و سلامت دارد. پیشنهاد می شود که توسعه دهندگان اپلیکیشن های سلامت و پیشگیری با استفاده از روش های نظام مند و علمی نسبت به تجزیه وتحلیل ادراکات و تمرکز بر مشتریان نوآور اقدام نمایند.

هدف: رضایت شغلی یکی از عوامل روانی– اجتماعی است که ممکن است در بروز اختلالات اسکلتی– عضلانی نقش داشته باشد. به همین منظور این پژوهش به بررسی رابطه بین رضایت شغلی و شیوع علائم اختلالات اسکلتی-عضلانی در بین کارکنان منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی وفلزی خلیج فارس انجام شد. روش ها: تحقیق حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر روی 400 نفر از کارکنان منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی وفلزی خلیج فارس انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه رضایت شغلی (اسپکتور) و پرسشنامه شیوع اختلالات اسکلتی– عضلانی (نوردیک) می باشد. اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزار آماری SPSS و رگرسیون لجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته های حاصل از این تحقیق نشان می دهد بین امتیاز کلی رضایت شغلی و علائم کلی اختلالات اسکلتی– عضلانی رابطه معناداری وجود ندارد. اما بین رضایت شغلی با علائم اختلالات اسکلتی عضلانی در گردن، آرنج، باسن و ران رابطه معناداری وجود دارد (05/0>P-Value). نتیجه گیری: با توجه به اینکه این پژوهش نشان داد بین رضایت شغلی و شیوع علائم برخی از اختلالات اسکلتی– عضلانی رابطه معناداری وجود دارد، می توان با افزایش سطح رضایت شغلی از شیوع این اختلالات کاست. بر این اساس می توان گفت بهبود حقوق و دستمزد، پاداش و ارتقاء ابزارهای مناسبی جهت کاهش اختلالات اسکلتی– عضلانی می باشند.

هدف: فشار روانی و افسرگی می توانند متعاقب تجاوز جنسی بروز کنند و تهدید بزرگی برای قربانیان تجاوز جنسی باشند. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان مراجع-محور بر اختلال فشار روانی پس از حادثه و افسرگی در زنان قربانی تجاوز شهر بندرعباس بود. روش ها: جامعه آماری پژوهش 40 زن قربانی تجاوز در گروه سنی 30-13 سال در شهر بندرعباس بود که 30 نفر در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. پژوهش حاضر از نوع طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون و ابزار گردآوری داده ها فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی بک و مقیاس فشار روانی پس از حادثه می سی سی پی بود. پس از اجرای پیش آزمون برای، مداخله آزمایشی (درمان مراجع-محور) برای گروه آزمایش اجرا و پس آزمون اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه وتحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد تحلیل کوواریانس چند متغیری در درمان مراجع-محور باعث بهبود فشار روانی شرکت کنندگان در کلیه خرده مقیاس های اختلال استرس پس از سانحه و افسردگی شده است (05/0>P-Value). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد اثربخشی درمان مراجع-محور بر اختلال فشار روانی پس از حادثه و افسردگی تأیید می گردد. همچنین پیشنهاد می شود در برنامه ریزی های بهداشتی کشور برنامه های لازم در جهت حمایت این افراد و آگاه نمودن مردم به عمل آید.

هدف: خوددرمانی یکی از مشکلات اجتماعی بهداشتی و اقتصادی جوامع مختلف است. در این میان توجه به خوددرمانی در والدین به خصوص مادران که مراقبت از کودکان را به عهده دارند، از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع و عوامل موثر بر مصرف خودسرانه دارو توسط والدین دارای کودک 8-1 ساله مراجعه کننده به بیمارستان شهید محمدی بندرعباس انجام شد. روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی-مقطعی بود. نمونه پژوهش 200 نفر از والدین دارای کودک 8 تا 1 ساله مراجعه کننده به بیمارستان شهید محمدی بندرعباس بودند. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن سنجیده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد 64 درصد از والدین به صورت خودسرانه به فرزند خود دارو داده بودند. مهم ترین علل مصرف خودسرانه دارو تهیه آسان دارو از داروخانه ها بدون نسخه با 5/71 درصد، در دسترس بودن داروها در منزل و یا گرفتن از آشنایان و. . . با 5/65 درصد، تجربه قبلی از بیماری با 5/53 درصد بود. همچنین داروهای سرماخوردگی با 5/99 درصد، مسکن ها با 5/97 درصد، آنتی بیوتیک ها با 5/52 درصد از عمده ترین داروی مصرفی قرص بودند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه در این مطالعه درصد بالایی از والدین به صورت خودسرانه به فرزند خود دارو داده بودند، بنابراین برگزاری کلاس های آموزشی مصرف منطقی داروها و آشنایی با عوارض سوءمصرف داروها برای والدین ضروری به نظر می رسد.