مقدمه: سنگ کیسه صفرا از بیماری های بسیار شایع است و در حدود 15-10 درصد از مبتلایان به این بیماری به طور همزمان واجد سنگ (common bile duct) CBD (مجرای صفراوی مشترک) هستند. حدد 85 درصد منشا سنگ های CBD نیز ناشی از سنگ کیسه صفرا است. یافتن سنگ CBD قبل از عمل جراحی در بیمارانی که کاندید کوله سیستکتومی هستند بسیار مهم است. در صورت وجود سنگ در CBD، ابتدا سنگ توسط (Endoscopic Retrograde Cholangio Pancreatography) ERCP خارج می شود و سپس کوله سیستکتومی انجام می شود. باقی ماندن سنگ CBD بعد از کوله سیستکتومی ممکن است منجر به عوارض جدی برای بیمار شود. از جمله تکنیک های تشخیصی در یافتن سنگ کیسه صفرا، سونوگرافی است، اما دقت آن در تشخیص سنگ های CBD زیاد نیست و حساسیتش در میان مطالعات مختلف از 10 درصد تا 75 درصد بیان شده است. از این رو، این مطالعه درصدد است حساسیت و ویژگی سونوگرافی را در تشخیص سنگ CBD در مقایسه با (intra operative cholangiography) I.O.C (کلانژیوگرافی حین عمل) مورد بررسی قرار دهد.روش کار: در این مطالعه 170 بیمار مبتلا به سنگ کیسه صفرا، قبل از کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی، سونوگرافی شدند و سطح خونی (Total Bilirubin) T.Bil.، (Direct Bilirubin) D.Bil، (Alkaline Phasphatase) Alk-P، SGOT، SGPT به عنوان اهداف فرعی در آن ها اندازه گیری شد. سپس در حین عمل کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی، کلانژیوگرافی برای همه آن ها به عمل آمد. در پایان، یافته های سونوگرافی و آزمایشگاهی با یافته های کلانژیوگرافی مقایسه گردید. پس از ورود داده ها به نرم افزار SPSS، با استفاده از شاخص های ارزیابی توان پیشگویی یک تست، حساسیت و ویژگی سونوگرافی تعیین شد و برای بررسی اهداف فرعی نیز از شاخص ذکر شده و نیز آزمون «تی» استفاده گردید.یافته ها: بر اساس مطالعه انجام شده، حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی سونوگرافی به ترتیب 30.3، 94.2، 55.6 و 84.9 درصد به دست آمد. از میان بیمارانی که در آن ها سنگ CBD توسط سونوگرافی منفی گزارش شده بود 15.1 درصد به صورت پنهان واجد سنگ CBD بودند. در میان یافته های آزمایشگاهی نیز سطح خونی Alk-P، T.Bil، D.Bil با توجه به P.V.<0.05 به طور معنادار در حضور سنگ CBD افزایش می یابد، در حالی که این ارتباط در مورد SGPT, SGOT صدق نمی کند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به حساسیت پایین سونوگرافی در تشخیص سنگ CBD نتایج منفی آن نمی تواند به طور قابل اعتماد، سنگ CBD را رد کند و انجام I.O.C به صورت روتین با توجه به شیوع سنگ CBD و مقایسه عوارض باقی ماندن سنگ CBD و عوارض کلانژیوگرافی نیاز به بررسی های بیش تر دارد.