مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی
سال:1397 | دوره:7 | شماره:2 |تعداد مقالات:13

فاکتور رونویسی LEC2 یکی از فاکتورهای رونویسی است که با اتصال به توالی پیشبرهای بذری سبب بیان ژن های پایین دستی می شود. استفاده از این فاکتور رونویسی در کنار روش آگرواینفیلتریشن می تواند زمان ارزیابی پیشبرهای بذری را با توجه به حذف زمان طولانی مدت انتقال دائم تا بذردهی کاهش دهد. در این تحقیق اختصاصی بودن بیان بذری ژن تحت کنترل پیشبر FAD2-1 پس از جداسازی از گیاه گلرنگ با استفاده از آنالیز بیان ژن GUS در برگهای توتون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج توالی یابی پیشبر FAD2-1 نشان داد که این قطعه جدا شده از بالادست ژن FAD2-1 حاوی عناصر اساسی برای بیان اختصاصی در بذر است. جهت ارزیابی سریع اختصاصی بودن بیان بذری در پیشبر ژن FAD2-1 دو کاست ژنی طراحی گردید: کاست ژنی اول pFAD2-GUS (ژن GUS و پیشبر ژن (FAD2-1 و کاست ژنی دوم pBI-LEC2 (ژن LEC2 و پیشبر 35S). کاست های ژنی به صورت جداگانه در وکتور pBI121 کلون شده و در نهایت به سویه EHA105 آگروباکتریوم منتقل شدند. به منظور بررسی سریع عملکرد این پیشبر، آگروباکتریوم های حاوی دو سازه بصورت جداگانه آماده و کشت شده و پس از تنظیم غلظت هر دو کشت بر روی OD600=0. 6 به نسبت مساوی با هم مخلوط و به برگهای توتون تزریق شد. با آبی شدن برگهای تزریق شده با سازه یک+سازه دو و عدم مشاهده رنگ در برگهای تزریق شده با سازه یک یا سازه دو اختصاصی بودن بیان بذری این پیشبر تایید شد. نتایج نشان داد که فاکتور رونویسی LEC2 با شناسایی توالی های خاص در بالادست ژنهای بذری سبب بیان ژنهای پایین دستی می شود. از اینرو این تحقیق پیشنهاد می کند که فاکتور رونویسی LEC2 به همراه روش آگروینفیلتریشن می تواند به عنوان ابزاری کارا و سریع در تایید قطعاتی که بالقوه به عنوان پیشبر بذری جداسازی می شوند، استفاده شود.

نور مهمترین منبع انرژی برای موجودات فتوسنتزی است. پروتئین های گیرنده نور قادرند تا طول موج های خاصی از نور را دریافت کرده و مسیر انتقال سیگنال را آغاز نمایند. Volvox carteri جلبک سبز پرسلولی ساده با داشتن ویژگی های منحصر به فرد خود، به عنوان مدل یوکاریوتی کمتر تکامل یافته برای مطالعه تکامل و توسعه گیرنده های نوری بسیار مناسب است. در پژوهش حاضر، اثر تابش (UV-B (0. 056 mw. cm-2 بر بیان 13 ژن گیرنده نوری با استفاده از داده های RNA-Seq مورد بررسی قرار گرفت. این گیرنده ها برای نظارت بر نور و سازگاری فعالیت های فیزیولوژیکی جلبک با تغییرات محیطی مورد نیاز هستند. بر اساس نتایج بدست آمده، در شدت پایین اشعه ماوراء بنفش، بیان ژن های گیرنده نوری در سلول های جنسی و غیرجنسی، در مقایسه با گروه های کنترل، معنی دار نشد. با این حال، مقایسه بیان این ژن ها در این دو نوع سلول نشان داد که گیرنده های نوری Phot، CRYp، ChR1-2، HKR1-4 و (VOP (VR1 الگوی بیان ویژه نوع سلول را نمایش می دهند. در حالی که بیان گیرنده های نوری UVR8، CRYd1-2 و CRYa در هر دو نوع سلول مشابه بود. به نظر می رسد که به علت تجمع غالب رونوشت ژن های هدف مسیر پاسخگو به UV-B در سلول های غیرجنسی، احتمال دارد که UV-B به طور غیر مستقیم رونویسی ژن را در این موجود تحت تاثیر قرار داده باشد. الگوی پروفایل ترنسکریپتوم میان این دو نوع سلول که هم در مورد گیرنده های نوری و هم در بررسی ژن های هدف مسیر پاسخگو به UV-B مشاهده شد؛ ماهیت متفاوت و تمایزیابی سلولی را در این جلبک نشان داد.

آنزیم Cel6B از باکتری Thermobifidia fusca، یک CBHII متعلق به خانواده بی سلولازهاست که بسیار مقاوم به حرارت است. به علت میزان پایین تولید این آنزیم در میزبان اولیه نمی توان از این میزبان برای تولید آنزیم در مقیاس صنعتی استفاده نمود. به منظور بیان این آنزیم در مخمر، ژن سلوبیوهیدرولاز موجود در سازه PSZ143 با PCR تکثیر و به درون ناقل مخمری pPICZα A، همسانه سازی شد. سازه نوترکیب حاوی ژن cel6B، به باکتری Jm109 E. coli منتقل شده و باکتری های نوترکیب بر روی محیط کشت LB حاوی µ g/ml5/0 بلئومایسین، انتخاب شد. سازه نوترکیب خطی شده، با استفاده از الکتروپوریشن به مخمرPichia pastoris سویه های GS115 و KM71H منتقل شد. در نهایت بهترین غلظت متانول و بهترین روز بیان آنزیم نیز با روش DNS تعیین شد. نتایج نشان داد، بیشترین میزان فعالیت سلوبیوهیدرولاز در سویه های GS115 و KM71H و بر روی PC (پنبه اسید فسفریک شده) در دمای C° 50 و به مدت 16 ساعت، به ترتیب 98/1 و U( mol/min)/ml 475/0 است. نمونه مربوط به کلنی پر محصول سویه GS115 بر روی ژل SDS-PAGE بارگزاری و بیان آنزیم تأیید شد و سپس نتایج بهترین غلظت متانول و بهترین روز بیان آنزیم با همین سویه، در روز چهارم بعد از القاء با 3 درصد متانول (V/V) به دست آمد. عدم بهینه سازی کدون های ژن همسانه شده به پلاسمید مخمری باعث کاهش بیان و کاهش فعالیت سلوبیوهیدرولازی آن شد. مخمر پیشیا میزبان مناسبی برای بیان این آنزیم است که با بهینه سازی کدونهای توالی کدکننده این ژن، می توان بازدهی بیان را بهبود داد.

بیان ژن ویروس ها در باکتری برای مطالعه پروتئین ویروس ها و تولید آنتی بادی اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش، نمونه-های سیب زمینی از هشت استان ایران جمع آوری شده و ردیابی ویروس Potato virus S، به عنوان یکی از مخرب ترین ویروس های سیب-زمینی، بوسیله داس-الیزا و آرتی-پی سی آر انجام گرفت. تعیین گروه غالب با توجه به توالی ژن پوشش پروتئینی و پس از تجزیه فیلوژنی انجام شد. ژن کامل CP تکثیر و همسانه سازی شده و مورد توالی یابی قرار گرفت، سپس از پلاسمید pJET1. 2/blunt برش داده شده و به پلاسمید بیان pET-28a (+) متصل شد و سازه (pET-28a: PVS: CP) به باکتری Escherichia coli سویه BL21 منتقل شد. بهینه سازی بیان ژن با القا بوسیله IPTG در غلظت های 5/0، 1 و 2 mM به مدت 3، 4 و 6 ساعت انجام گرفت و توسط SDS-PAGE و وسترن بلات تایید شد. بر اساس توالی نوکلئوتیدی، جدایه های ایرانی PVS به سه گروه تقسیم شدند که یک گروه با 22 عضو به عنوان گروه غالب شناخته شد. بیان پروتئین نوترکیب با وزن 34 کیلودالتون توسط وسترن تایید شد. القاء با غلظت 1 میلی مولار IPTG و به مدت 4 ساعت بهترین بیان را نشان داد. این نخستین گزارش بیان ژن پوشش پروتئینی ویروس PVS است که برای تهیه آنتی بادی این ویروس اهمیت دارد.

ویروس موزائیک خیار Cucumber mosaic virus (CMV)یکی از مهم ترین ویروس های کدوئیان و دارای دامنه میزبانی بسیار وسیعی می باشد. وجود آلودگی های مخلوط با سایر ویروس ها سبب کاهش و یا تشدید علائم و خسارت ناشی از این ویروس می شود. هدف از این تحقیق بررسی آلودگی مخلوط ویروس موزاییک خیار با ویروسهای جنس پوتی ویروس در گیاهان جمع آوری شده از خانواده های کدوییان (Cucurbitaceae) شامل خیار و کدو، بادمجانیان (Solanaceae) شامل گوجه فرنگی، فلفل و تاج ریزی، پنیرکان (Malvaceae) شامل ختمی و پنیرک می باشد. تعیین آلودگی مخلوط CMV با جنس پوتی ویروس، از لحاظ بوجود آمدن هم افزایی و خسارت مضاعف بین این ویروس ها در کشاورزی مهم است. به منظور تعیین اینکه ویروس های جنس پوتی ویروس بیشتر در چه نوع میزبان هایی با ویروس موزاییک خیار آلودگی مخلوط دارند و در کدام گیاهان این آلودگی مخلوط کمتر است مهم می باشد. برای این منظور، تعداد 300 نمونه گیاهی مشکوک به آلودگی از خانواده های مذکور از منطقه شمال غرب کشور جمع آوری، نگهداری و از هر میزبان 25 نمونه مربوط به جدایه های مختلف مورد بررسی واقع شد. نمونه ها دارای علایم موزاییک، پیسک، تاول های برجسته، بدشکلی، موزاییک زرد، کوتولگی بوته و نیز سایر علائم بیماری های ویروسی از جمله نخی شدن برگ بودند. به منظور بررسی اولیه وجود ویروس موزاییک خیار کارهای گلخانه ای با استفاده از میزبان های لکه موضعی و سیستمیک CMVهمچنین کارهای آزمایشگاهی با استفاده یک جفت آغازگر اختصاصی منطبق بر ژن پروتئین پوششی CMV انجام شد. سپس، برای ردیابی آلودگی مخلوط با جنس پوتی ویروس از نمونه هایی که آلودگی آنها به ویروس موزاییک خیار محرز شده بود از آغازگرهای عمومی جنس پوتی ویروس استفاده شد و بیشترین آلودگی مخلوط ویروس موزاییک خیار با ویروس های جنس پوتی ویروس در کدو و گوجه فرنگی و کمترین اختلاط در ختمی، پنیرک، فلفل و خیار مشاهده شد.

بید کلم (Plutella xylostella L. ) آفت مهم گیاهان تیره چلیپائیان (Brassicaceae) در ایران و جهان است. حشره کش های شیمیایی نقش مهمی را در کنترل این آفت ایفا می کنند، اما آثار سوء استفاده از آن ها و همچنین وجود مقاومت قابل توجه آفت به طیف وسیعی از حشره کش ها، موجب افزایش توجه به استفاده از ترکیبات و عوامل ایمن و سازگار با محیط زیست شده است. لذا در این تحقیق قدرت بیمارگری جدایه های AM111 و AH112 از قارچ Metarhizium anisopliae و همچنین نانو-قارچ سنتز شده Metarhizium anisopliae AM111@Fe3O4 روی لاروهای سن سوم بید کلم در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. مقایسه سمیت نانو-قارچ و قارچ فرموله نشده حاکی از کاهش معنی دار غلظت قارچ مورد استفاده در حالت فرموله شده آن بود، به طوری که غلظت کشنده در حالت نانو-قارچ 104 × 5/2 کنیدی در میلی لیتر بود که نشان از موثرتر بودن نانو-قارچ نسبت به حالت فرموله نشده آن در مقابل آفت است. بررسی مقایسه میانگین دورکنندگی نانو-قارچ با قارچ فرموله نشده در مقابل لاروهای سن سوم بید کلم، نتایج نشان داد که نانو-قارچ به طور معنی داری دور کنندگی بالاتری را ایجاد می کند به طوریکه میانگین دورکنندگی قارچ و نانو-قارچ برای لارو سن سوم آفت به ترتیب 69 و 66/74 درصد بود. همچنین در مطالعه آنزیمی، مقایسه فعالیت ویژه آنزیم پروتئاز Pr1 در pH بهینه (11=) در اثر فعالیت قارچ نشان داد که اختلاف معنی دار آماری بین تیمار قارچ و شاهد وجود دارد و در تیمار قارچ فعالیت آنزیم بالاتر بود. میزان واحد فعالیت آنزیم ویژه پروتئاز Pr1 در تیمارهای قارچ و شاهد به ترتیب 994/2 و 051/0 واحد آنزیمی در میلی گرم به دست آمد. نتایج ما نشان داد که نانو-قارچ در مقایسه با قارچ فرموله نشده دارای تاثیر بالاتری روی بید کلم بوده و Metarhizium anisopliae AM111@Fe3O4 می تواند به عنوان ترکیبی جدید و موثر در مدیریت تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرد.

ریحان Ocimum basilicum L. (48n=2)، گیاهی دارویی و معطر از تیره نعناعیان است. اوژنول یکی از ترکیبات مهم فنیل پروپانوئیدی موجود در اسانس ریحان است که بر علیه باکتری ها، قارچ ها، نماتدها، حشرات در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. فنیل پروپانوئیدها از جمله متیل اوژنول با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانتی بر علیه رادیکال های آزاد ترکیبی حفاظتی در پاسخ به تنش های زیستی و غیر زیستی به شمار می آید. متیل اوژنول O-متیل ترانسفراز (EOMTs) به عنوان یک آنزیم کلیدی در مسیر بیوسنتز فنیل پروپانوئیدها، متیلاسیون اوژنول به متیل اوژنول را انجام می دهد. در تحقیق حاضر، برای بررسی احتمال تنظیم بیان ژن اوژنول O-متیل ترانسفراز در شرایط مختلف محیطی و شناسایی موتیف های تنظیمی، پیشبر این ژن از گیاه ریحان جداسازی و در ناقل pTG19-T همسانه سازی و سپس توالی یابی شد. سپس مشخصه یابی و بررسی عملکردی آن با استفاده از روش های تجزیه بیوانفورماتیکی انجام شد. نتایج تجزیه پیشبر ژن EOMTs (bp 1209) نشان داد که این توالی شامل عناصر مهم تنظیمی پاسخ دهنده به دمای بالا و تنش خشکی از جمله MYB، MYC، HSE و WRKY است. بیان موقت ژن گزارشگر GUS تحت کنترل پیشبر ObEMOTs در برگ های گیاه توتون نشان داد که با حضور عناصر پایه، این پیشبر قادر به هدایت و بیان این ژن است. با توجه به حضور جایگاه های تنظیمی پاسخ دهنده به تنش های زیستی و غیر زیستی در پیشبر ژن ObEOMTs، انتظار می-رود این پیشبر علاوه بر بیان ژن EOMTs در حد پایه، قادر باشد در مواجهه با تنش های محیطی، میزان بیان ژن را تغییر دهد.

جهت مطالعه توان القایی باکتری اندوفیت Pseudomonas flourescens FY32 در بهبود رشد و افزایش مقاومت کلزا به تنش شوری، از طریق رهیافت پروتئومیکس، آزمایشی بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سیستم کشت هیدروپونیک با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور های آزمایش به ترتیب شامل تنش شوری در دو سطح (صفر و 300 میلی مولار نمک کلرید سدیم)، تلقیح با باکتری و عدم تلقیح بود. نتایج نشان داد که تحت شرایط تنش شوری گیاهان تلقیح شده در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده از وزن خشک بهتری برخوردار باشند. الگوی پروتئین های بافت برگی به کمک روش الکتروفورز دو بعدی مورد مطالعه قرارگرفت. ژل های بعد دوم بعد از تصویر برداری، به کمک نرم افزارPD-quest، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و کمیت و کیفیت بیان پروتئین ها در تیمارهای مختلف مقایسه شد. طی این تجزیه تحلیل 15 لکه پروتئینی از نظر بیان معنی دار بود که چهار لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر سم زدایی، چهار لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر سوخت و ساز و هفت لکه مربوط به پروتئین های درگیر در مسیر فتوسنتز بود. بر اساس مقایسه ژل های مربوط به باکتری و شاهد (بدون باکتری) در دو محیط تنش و بدون تنش، باکتری باعث افزایش مقاومت گیاه تحت تنش شوری می شود.

به منظور بررسی تنوع هاپلوتایپی QTLهای کنترل کننده تحمل به خشکی در گیاهچه های 22 ژنوتیپ برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و در محیط کنترل شده تحت شرایط نرمال (بدون تنش) و تنش خشکی انجام گرفت. 16 جفت نشانگر ریزماهواره مرتبط با تحمل به خشکی استفاده گردید. صفات مورد مطالعه شامل قطر ریشه، وزن خشک ریشه، تعداد ریشه، وزن خشک ساقه، طول ساقه، طول ریشه، کد ژنوتیپی و بیوماس کل بود. تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد تفاوت بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها از نظر صفات مورد مطالعه در دو شرایط نرمال رشد و تنش خشکی وجود داشت که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه بود. 16 جفت نشانگر ریزماهواره در مجموع 49 آلل نشان دادند. تعداد آلل تولید شده به وسیله هر جفت آغازگر از 2 تا 6 آلل متغیر بود که میانگین آن 3 آلل در هر لوکوس بود. محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC) دارای دامنه ای از 207/0 تا 678/0 با میانگین 462/0 بود. آغازگرهای RM8030 وRM3302 مناسب ترین آغازگرها برای تشخیص ژنوتیپ های متحمل و حساس به تنش خشکی بودند و ممکن است در انتخاب به کمک نشانگر مفید باشند. ژنوتیپ ها در 15 گروه هاپلوتایپی جای گرفتند و از رقم Bala به عنوان مرجع جهت بررسی تنوع هاپلوتایپی استفاده شد. گروه هاپلوتایپی شماره 1 شامل 4 ژنوتیپ سالاری، CT6516-24-3-2، IR77298-14-1-2 و IR50 می تواند جهت برنامه های اصلاحی تحمل به تنش خشکی مفید باشد.

تکنولوژی انتقال ژن در پی استفاده از حیوانات و پرندگان به عنوان بیوراکتورهای زیستی در تولید پروتئین های دارویی، صنعتی و نوترکیب در مقیاس بالا و همچنین استفاده از مدل های حیوانی برای بیماری های خاص و بررسی اثرات ژن های درمانگر در آن ها می باشد. روش های متفاوتی برای انتقال ژن در سلول های یوکاریوتی ایجاد شده است که از آن جمله می توان به روش های فیزیکی، شیمیایی و استفاده از ویروس ها اشاره کرد. پیشرفت های تکنولوژیکی و دانش روزافزون در حوزه ویروس شناسی مولکولی و روابط بین ویروس-میزبان، ایمنی وکتورهای ویروسی را بهبود داده است که در حال حاضر برای بررسی عملکرد ژن در سطح سلول، اصلاح نقص های ژنتیکی (ژن درمانی)، بیان پروتئین های درمانی، واکسیناسیون علیه عوامل عفونی و تومورها، تولید مدل های حیوانات آزمایشگاهی و اهداف دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. با افزایش اطلاعات محققین درباره سیکل زندگی ویروس ها و به دلیل توانایی ذاتی آنها در انتقال و الحاق ژنوم خود در ژنوم میزبان، آنها به یک ابزار قوی برای انتقال ژن تبدیل شده اند. از وکتورهای ویروسی به اشکال مختلفی برای انتقال ژن و تولید حیوانات تراریخته استفاده شده که از آن جمله می توان به تزریق مستقیم ویروس های نوترکیب و ناقل ژن به بافت هدف و یا تیمار سلول های بنیادی با ویروس نوترکیب و انتقال سلول-های نوترکیب به بافت هدف و یا تیمار سلول های جنینی در مراحل اولیه جنینی اشاره کرد. در این مطالعه سعی بر آن است تا به برخی از مهمترین روش های انتقال ژن با استفاده از وکتورهای ویروسی، مزایا و محدویت های آن ها در انتقال ژن اشاره گردد.

در پستانداران، بخش عمده ای از فرآورده های بیان ژن را توالی های ریبونوکلئوتیدی غیرکدکننده پروتئین تشکیل می دهند. این توالی ها شامل مولکول های RNAی کوتاه و بلند، با اندازه هایی در بازه ده ها تا صدها نوکلئوتید هستند، که به مواردی از آن ها با طول بیشتر از 200 نوکلئوتید، RNAی بلند غیرکدکننده پروتئین یا LncRNA گفته می شود. این LncRNAها از طریق ساختار مولکولی ویژه خود، با سایر مولکول ها در میان کنش بوده و از این طریق بر شماری از فرآیندهای مهم سلولی تاثیرگذار هستند. هدف از این مطالعه بررسی عملکرد RNAهای غیرکد شونده بلند به عنوان یک جزء مهم در فرآیندهای داخل سلولی بخصوص تنظیم بیان ژن ها در انواعی از بیماری ها به ویژه سرطان و نقش آن ها در زمینه های حیوانی می باشد. فناوری های مدرن و روش های بیوانفورماتیکی پیشرفته ای جهت شناسایی مولکول-های LncRNAها توسعه یافته است. در این مطالعه، وضعیت فعلی دانش در زمینه lncRNA را بررسی می کنیم، همچنین به بحث در مورد آنچه که با محتوای ژنوم، عملکرد بیولوژیکی و مکانیسم های عمل lncRNA ها شناخته شده است می پردازیم. می توان نتیجه گیری کرد که نقش های عملکردی و تنظیمی این نوع ویژه از RNAها روز به روز در حال گسترش می باشد و هنوز هم فضای بسیار زیادی برای گسترش مطالعه و پژوهش در زمینه های انسانی و حیوانی وجود دارد و امید است که افق های بیشتری از آن ها در درمان انواع بیماری ها، بویژه بیماری هایی که درمان قطعی برای آن ها پیدا نشده است، پیدا نمود. همچنین با پیدا کردن نقش های جدید عملکردی و تنظیمی در زمینه های حیوانی شاهد پیشرفت چشمگیری در زمینه ژنتیک و اصلاح نژاد دام و صفات عملکردی و تولیدی در دام ها باشیم.

علیرغم توسعه روزافزون فناوری مهندسی ژنتیک و استفاده از فرآورده های آن (محصولات تراریخته) در سراسر جهان، در برخی نواحی از جمله ایران، تولید داخلی محصولات تراریخته همچنان با چالش روبرو است. با وجود تبیین جنبه های علمی مسئله از سوی کارشناسان و صدور فتاوای متقن از سوی فقهای عالیقدر شیعه، خلائی که به وضوح مشاهده می شود، عدم تبیین دقیق حکم فقهی تولید این محصولات بر مبنای ادله شرعی است. حال آنکه با توجه به نقش محوری شرع در تعیین قوانین موضوعه جامعه، بررسی این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی-تحلیلی تلاشی است در جهت واکاوی حکم فقهی تولید محصولات تراریخته بر مبنای فقه امامیه. در این راستا نظر به ضرورت موضوع شناسی، ابتدا دیدگاه کارشناسان در ارتباط با موضوع تراریخته مورد بررسی قرار گرفت و سپس بخش فقهی و حکم شناسی موضوع، تببین شد. یافته ها حاکی از آن است که سلامت این محصولات در سطح جهانی امری پذیرفته شده و مسلم است و عدم پذیرش آن در برخی جوامع از جمله محافل ایران بیشتر بر پایه مستنداتی است که از نظر علمی، قطعیت آن ثابت نشده است. در بخش حکم شناسی با توجه به عدم دلیل معتبر بر تحریم تراریخته، حکم اولیه آن اباحه است. با این وجود با توجه به وضعیت اقلیمی ایران و چالش های زراعی پیش رو، به کارگیری زیست فناوری و تولید محصولات تراریخته به منظور ممانعت از سلطه بیگانگان، امری ضروری است که از باب مقدمه واجب، واجب می گردد.

نماتدهای انگل گیاهی جزو پاتوژنهایی محسوب می شوند که خسارت اقتصادی فراوانی به محصولات کشاورزی وارد می کنند. استفاده از ارقام مقاوم، تناوب زراعی، کنترل شیمیایی، موجودات آنتاگونیست و کنترل زیستی از اصلی ترین روش های کنترل نماتدها هستند. ژن های طبیعی مقاومت به نماتدها در ژنوم گونه های گیاهی و امکان انتقال این ژن ها به ارقام زراعی که فاقد چنین مقاومتی هستند بسیار حائز اهمیت است. زیست فناوری از طریق انتخاب بر پایه نشانگرها می تواند در ردیابی بهترین ژن های مقاومت به نماتدها و ارائه اطلاعات مفید مربوط به آن ها از لحاظ پتانسیل کاربرد برای مهندسی ژنتیک گیاهان نقش داشته باشد. بنابراین پیشرفت های اخیر، سبب بهره برداری از جنبه های اختصاصی برهم کنش های نماتد-میزبان برای طراحی راهکارهای کنترلی شده اند تا از این طریق گیاهان را قادر به جلوگیری از حمله و حرکت نماتدها در داخل بافت ها، تولیدمثل و رشد و تمایز موفقیت آمیز آن ها سازد. بهره گیری از RNAi، ایجاد نماتدکش های شیمیایی جدید مبتنی بر زیست فناوری و برخی راهکارهای جدید دیگر، از روش های نوین کنترل نماتدها هستند. ژن ها و صفات مقاومتی جدید بهتر است به ژنوتیپ هایی اضافه گردد که از قبل مقاومت طبیعی خوبی دارا هستند تا از این طریق تاثیر و ماندگاری مقاومت در آن ها بیشتر شود. از طرفی به لحاظ تاثیر غالب نماتدها از طریق خاک بهتر است بیان ژن های مقاومت جدید محدود به ریشه باشد تا توده پروتئینی بخش های هوایی قابل برداشت گیاه همانند گیاهان معمولی باشند.