مقدمه و هدف دیابت یک اختلال متابولیک مزمن است و استرس اکسیداتیو نقش مهمی در ایجاد عوارض دیابت مانند اختلال حافظه و یادگیری ایفا می کند. از آنجا که گونه های لوندولا موجب بهبود حافظه و یادگیری می گردند و Lavandula dentata دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی است و در ایران تحت عنوان اسطوخودوس استفاده می شود بر آن شدیم تا اثرات آن را بر اختلال یادگیری و حافظه ناشی از دیابت مطالعه کنیم. مواد و روش ها موش های صحرایی نر به تعداد 40 سر به 4 گروه کنترل، کنترل دیابتی، سالم با لوندولا دنتاتا، دیابتی با لوندولا دنتاتا تقسیم گردیدند. برای دیابتی نمودن حیوانات از تزریق داخل صفاقی تک دوز استرپتوزوتوسین استفاده شد. پس از 6 هفته، درمان با لوندولا دنتاتا به فرم تزریق داخل صفاقی با دوز 400 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت دو هفته نیم ساعت قبل از انجام تست های رفتاری صورت گرفت. جهت ارزیابی حافظه و یادگیری از ماز شعاعی هشت بازویی و تست آماری Two way repeated-measures ANOVA و در سنجش قند از آنوای یک طرفه استفاده شد. نتایج دیابت موجب آسیب یادگیری و حافظه به شکل افزایش خطاهای حافظه کاری و رفرنس گردید و مصرف لوندولا در گروه دیابتی سبب کاهش معنی دار تعداد خطاهای مربوطه گردید. اسطوخودوس رومی همچنین موجب کاهش قند خون در گروه دیابتی شد. نتیجه گیری مصرف لوندولا دنتاتا در موش های دیابتی سبب بهبود اختلال حافظه و یادگیری ناشی از دیابت شد. این اثر می تواند حداقل بخشی ناشی از کاهش قند خون باشد.