زمینه مطالعه: دو بیماری اسهال ویروسی گاوان (Bovine viral diarrhea, BVD) و رینوتراکئیت عفونی گاوان (infectious bovine rhinotracheitis,IBR)، از جمله عوامل تحمیل خسارات اقتصادی قابل توجه در صنعت دامپروری ایران می باشد. هدف: با توجه به فقدان واکسن تولید داخل، ضروری است، اثربخشی واکسن های تجاری وارداتی بررسی شود. روش کار: کارآزمایی شاهددار تصادفی شده و کور با هدف تعیین اثربخشی بالینی واکسن های تجاری غیرفعال ویروس اسهال ویروسی گاوان (Bovine viral diarrhea virus, BVDV) و هرپس ویروس تیپ یک گاوی (Bovine viral diarrhea virus type 1, BHV-1) در کاهش رخداد تلفات و حذف، بروز بیماری، تولید شیر و پیشگیری از تولد گوساله با عفونت پایدار صورت گرفت. دام ها به دو گروه تیمار (342 راس) و کنترل (351 راس)، به صورت تصادفی کردن نظام مند تخصیص یافتند، تلقیح واکسن های غیرفعال BVDV و BHV-1(Intervet-Schering PLough) به دام های گروه تیمار صورت گرفت و در یکماه و هفت ماه بعد تکرار شد. به مدت یکسال تمام موارد بیماری، حذف، تولد گوساله های با عفونت پایدار و تولید شیر در دو گروه ثبت و مقایسه گردید. کلیه محاسبات آماری با نرم افزار 20 IBM SPSS statistics انجام شد. نتایج: در ابتدای مطالعه، سن (روز)، تعداد زایش، روزهای شیردهی، میانگین تولید شیر و سطح پادتن BVDV و BHV-1، اختلاف معنی دار نداشت. هم چنین در طول مدت مطالعه در هیچ یک از پارامترهای مورد بررسی اختلاف معنی دار بین گروه تیمار و شاهد مشاهده نگردید. با این حال برخلاف سال های قبل از شروع مطالعه، بیماری تنفسی به علت BHV-1 و تولد گوساله با عفونت پایدار در گله گزارش نشد. نتیجه گیری نهایی: اگرچه کارایی واکسن های مذکور تایید شده بود ولی اثربخشی آنها در مطالعه حاضر اثبات نشد. به منظور واکسینولوژی مبتنی بر شواهد، انجام مطالعات اثربخشی در زمان واردات واکسن ها در کشورهای در حال توسعه توصیه می گردد.