مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد
سال:1403 | دوره:19 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

1مقدمه: یادگیری مؤثر نتیجه آموزش صحیح در یک محیط مناسب و از طریق روش های خلاقانه، فراگیر و تشویقی است. این مطالعه با هدف بررسی رویکرد جدید فعال یادگیری خرد و پیامدهای استفاده از آن در آموزش پزشکی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مروری روایتی از طریق جستجوی منابع فارسی و انگلیسی در پایگاه های معتبر علمی ملی و بین المللی شامل SID، Magiran، PubMed، Science Direct و Scopus، و موتور جستجوی Google Scholar، با استفاده از کلیدواژه های یادگیری خرد، میکرولرنینگ، دانشجو، و آموزش پزشکی در بازه زمانی 2015 تا 2024 میلادی انجام شد. فرایند انتخاب مقالات براساس نمودار PRISMA انجام شد و کیفیت مقالات منتخب با استفاده از ابزارهای STROB و CASP مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از حذف مقالات تکراری، عنوان و چکیده مقالات باقیمانده بررسی و مقالات غیرمرتبط با موضوع مطالعه حذف شدند؛ سپس متن کامل مقالات باقیمانده مورد بررسی قرار گرفت.  نتایج: در مجموع، 16 مقاله وارد مطالعه شدند. نتایج حاصل از بررسی مطالعات حاکی از آن بود که یادگیری خرد به دلایل سهولت دسترسی، ارتقای یادگیری فعال، ذخیره زمان و بهره وری بالا منجر به تسهیل فرایند یاددهی- یادگیری می شود. استفاده از این روش در آموزش پزشکی، می تواند به پیامدهای مثبتی از جمله افزایش دانش، مهارت، مشارکت، علاقه، انگیزه، روحیه کار گروهی، اعتمادبه نفس و رضایتمندی فراگیران منجر گردد. نتیجه گیری: گنجاندن روش یادگیری خرد در برنامه درسی دانشجویان علوم پزشکی می تواند موجب ارتقای دانش و مهارت، تغییر نگرش فراگیران و بهبود فرایند درمان و مراقبت از بیماران شود.

1مقدمه: دانشجویان نوورود پرستاری برای گذار به حرفه ای شدن، نیازهای آموزشی متنوعی دارند که باید شناسایی و برآورده شوند. این مطالعه با بررسی تجارب دانش آموختگان و دانشجویان سال چهارم پرستاری، به شناسایی این نیازها پرداخته تا به مسئولان آموزشی در تسهیل مسیر حرفه ای شدن دانشجویان کمک کند. روش بررسی: این مطالعه در سال 1403 در دانشکده پرستاری مامایی شهید صدوقی یزد به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. داده ها با نمونه گیری هدف مند و از طریق یک جلسه بحث گروهی متمرکز و 15 مصاحبه نیمه ساختارمند با 29 دانشجو و دانش آموخته پرستاری جمع آوری شدند. تحلیل داده ها بر اساس روش گرانهام و لاندمن انجام و اعتبار آن با معیارهای گوبا و لینکلن تأیید شد.  نتایج: فرایند تجزیه و تحلیل اطلاعات منجر به پیدایش 458 کد اولیه ،84 کداصلی، هشت زیرمضمون و سه مضمون گردید مضامین اصلی و مضامین فرعی تحلیل کیفی شامل نقشه راه یادگیری (پیکره بندی آموزشی، خودکارآمدی تحصیلی)، توانمندی حرفه ای (تعهد و ارزشهای حرفه ای، نظام حرفه ای، فرایند اجتماعی شدن) و توسعه فردی (یادگیری خودراهبر،.مهارتهای بین فردی، آمادگی برای مسیرحرفه ای آینده) بودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بر لزوم رویکردی جامع و یکپارچه در آموزش پرستاری تأکید می کند. یافته ها نشان می دهد که برای تسهیل حرفه ای شدن، علاوه بر مهارت های علمی، توسعه فردی و حرفه ای نیز باید مورد توجه قرار گیرد. این نتایج می تواند به طراحان برنامه های آموزشی کمک کند تا با درک نیازهای دانشجویان، برنامه هایی طراحی کنند که آن ها را برای نقش های حرفه ای آماده تر سازد. اجرای این برنامه ها می تواند به بهبود کیفیت خدمات پرستاری و سلامت جامعه بینجامد.

1مقدمه: مطالعه حاضر با هدف مرور اصول طراحی آموزشی و جریان یادگیری در فرایند یادگیری خرد در برنامه های آموزشی انجام شده است. روش بررسی: مطالعه حاضر از مروری حیطه ای (Scoping review) است. این مطالعه در پاسخ به این سؤال که برای طراحی محتوا و جریان آموزشی با رویکرد یادگیری خرد لازم است چه اصولی رعایت شود، انجام شده است. بدین منظور جستجو با استفاده از واژه های کلیدی شاملMicro learning, principle,  Instructional design , Micro Content, Learning Flow در پایگاه های دادهPubMed, Scopus وGoogle Scholar، به زبان انگلیسی و بدون محدودیت زمانی انجام شده است. معیار ورود مطالعاتی بودند که اصول طراحی و اجرای یادگیری خرد را بحث کرده بودند. نتایج: براساس بررسی متون انجام شده نتایج نشان داد که برای طراحی محتوای یادگیری خرد، دو چارچوب "طراحی محتوای خرد" و "طراحی جریان یادگیری خرد" باید مورد توجه قرار گیرد. طراحی محتوای یادگیری خرد بر روی اجرای مواد آموزشی تمرکز دارد در حالی که طراحی جریان یادگیری بر روی سازماندهی محتوای یادگیری متمرکز است. نتیجه گیری: در طراحی آموزشی چارچوب یادگیری خرد، به کارگیری اصول طراحی محتوای خرد شامل تعاملی کردن، تقطیع محتوای آموزشی در مدت محدود و همچنین جریان یادگیری بر ساختارهای اجتماعی-حمایتی، به کارگیری رسانه های آموزشی متنوع و بازخورد آنی توصیه شده است. رعایت استراتژی های بارشناختی و یادگیری چندرسانه ای در چارچوب یادگیری خرد تولید می شود.

1مقدمه: برای موفقیت در اجرای برنامه درسی، داشتن مبانی استوار ضروری است و برنامه درسی الکترونیکی نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، این پژوهش با هدف شناسایی مبانی فلسفی اجتماعی برنامه درسی الکترونیکی در آموزش پزشکی انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعه نظام مند تلفیقی بود. دامنه پژوهش شامل مطالعات در بازه زمانی 1392 تا 1402  بود. جهت شناسایی پژوهش ها، جستجوی نظام مندی در پایگا ه های الکترونیکی و موتورهای جست و جوی داده داخلی مانند نورمگز، مگیران، سیویلیکا و خارجیIJET ، وGoogle scholar ،Eric ،Scopus ،Science direct انجام و 28 پژوهش مرتبط تحلیل شدند که برای کنترل کیفیت کدهای استخراجی از اعتبار توصیفی، تفسیری، نظری و عملی استفاده شد. در نهایت داده ها با استفاده از تحلیل مضمون تحلیل شد. نتایج: یافته ها نشان داد 81 مفهوم معرفت شناختی باز فلسفی اجتماعی حمایت کننده از برنامه درسی الکترونیکی مورد استفاده قرار گرفته که براساس نوع نگاه معرفتی می توان آنها را در 6 مبنای معرفت‎شناختی رئالیسم، اگزیستانسیالیسم، نسبیت گرایی، ارتباط گرایی، هستی شناسی و عملگرایی تقسیم بندی کرد. در نهایت براساس فرایند کدگذاری انتخابی نیز مفاهیم احصاء شده به سه مقوله اصلی؛ اثبات گرایی، تعبیری و تفسیری و انتقادی و رهایی بخش طبقه بندی شدند. نتیجه گیری: همواره در فرایند آموزش از دوران مدرنیزم تا پسا مدرنیزم، رویکرد اثباتی به عنوان کمک کننده به دیدگاه معرفت شناسی انتقادی نیاز بوده و نمی توان به طور قطعی از آن صرف نظر کرد. لذا به برنامه‎ریزان درسی پزشکی پیشنهاد می شود که برای طراحی برنامه درسی الکترونیکی از مختصات این عناصر در کنار رویکرد انتقادی استفاده نمایند.

1مقدمه: ورود فناوری های نوین به سیستم آموزش پزشکی، علی رغم دستاوردها و پیشرفت های وسیعی که به دنبال داشته، چالش های جدیدی از جمله مسائل اخلاقی که موضوعی حیاتی به شمار می رود نیز به همراه داشته است. لذا مطالعه ی حاضر با هدف مرور چالش های اخلاقی فناوری های نوین در آموزش پزشکی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع مروری حیطه ای و در پنج مرحله بر اساس دستورالعمل PRISMA-ScR انجام شد. این روش شامل چارچوب پنج مرحله ای شناسایی سؤال پژوهش، شناسایی مطالعات مرتبط، غربال گری و انتخاب مطالعات، استخراج و پردازش داده ها و خلاصه سازی و گزارش نتایج است. جمع آوری داده ها از سه پایگاه داده Scopus، Web of Science و PubMed در تاریخ 4/9/1403 بدون محدودیت زمانی و زبانی انجام پذیرفت. نتایج: از 829 مقاله ی یافت شده در جستجوی اولیه، 35 مقاله وارد مطالعه شد. نتایج نشان داد مهم ترین چالش اخلاقی مشترک در فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی، شبیه سازها، کلان داده ها، فناوری اطلاعات و رسانه های اجتماعی دیجیتال شامل حفظ حریم خصوصی، سوگیری و عدم مسئولیت پذیری بود. در فناوری چاپ سه بعدی نیز چالش های اخلاقی شامل کاهش تعامل انسانی و نقض حق مالکیت معنوی بود. نتیجه گیری: آینده آموزش پزشکی در گرو یافتن توازنی هوشمندانه میان به کارگیری فناوری و حفظ ارزش های انسانی است. اعمال قوانین و مقررات روشن، طراحی و پیاده سازی چارچوب های اخلاقی عملی، آموزش مهارت های فناوری اخلاق محور به دانشجویان و نظارت مستمر بر پیامدها می تواند راه گشای استفاده ی مسئولانه، منصفانه و اخلاق مدار از فناوری های نوین در آموزش پزشکی باشد.

1مقدمه: سنوات تحصیلی، مدت زمان مشخصی است که دانشجو در این زمان باید تحصیل کرده و تحصیل خود را به اتمام برساند. پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل مؤثر بر افزایش سنوات تحصیلی دانشجویان دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز و ارائه راهکارهای مؤثر در کاهش مدت زمان سنوات تحصیلی انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان واجد شرایط(دارای سنوات تحصیلی) تحصیلات تکمیلی دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی در سال 1400 و 1401 بود که 48 نفر از آن ها با استفاده از روش تمام شماری انتخاب شدند، به منظور گردآوری داده های پژوهش از سه ابزار مصاحبه، بررسی اسناد و بررسی متن درخواست های سنوات دانشجویان استفاده شده است. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. نتایج: یافته های پژوهش بیانگر 2 دسته عوامل و مشکلات شخصی و عوامل مربوط به دانشگاه است که در تأخیر تحصیلی دانشجویان تاثیرگذار بودند. مشکلات شخصی شامل؛ شاغل بودن، مشکلات خانوادگی، هم زمانی تحصیل با اپیدمی کرونا، دور بودن محل تحصیل از محل سکونت، محدودیت اینترنت، فاصله زمانی تحصیل بین مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و طولانی شدن جمع آوری داده های پایان نامه بیان گردید و عوامل مربوط به دانشگاه نیز شامل عدم همکاری اساتید، طولانی شدن مراحل تأیید پروپوزال، سخت گیری قوانین پژوهشی درمورد انتشار مقالات و سخت گیری اساتید درمورد روند دفاع پایان نامه مطرح شد. نتیجه گیری: کاهش مراحل تأیید پایان نامه در سطح دانشگاه، آغاز فرایند پایان نامه حین تحصیل (ترم های ابتدایی تحصیل)، توانمند شدن علمی در خصوص تدوین پایان نامه در حین تحصیل از جمله راهکارهای ارتقای وضعیت فعلی سنوات تحصیلی دانشجویان می باشد.

1 هدف اصلی هر سیستم آموزشی، انجام موفق فرایند یادگیری است که یکی از روشهای دستیابی به این هدف، ارائه بازخورد مؤثر به دانشجویان درباره فعالیتهایشان در طول دوره یادگیری است. بازخورد منبع اصلی تغییر در عملکرد دانشجو محسوب می شود و زمانی ارزشمند است که تفاوت بین نتایج مطلوب و نتایج واقعی حاصل از عملکرد دانشجو را نشان دهد و تحریک کننده تغییر باشد. دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی پس از گذراندن چند آزمون حیاتی و تعیین کننده، فارغ التحصیل و با تمامی موفقیتهای حاصل، مجوز آغاز فعالیت حرفه ای مستقل خود را دریافت می کنند.

1کاربرد هوش مصنوعی (AI) در مراقبت های بهداشتی مدرن توجه زیادی را به ویژه در آموزش بالینی پزشکی به خود جلب کرده است،. یکی از حوزه هایی که امروزه هوش مصنوعی به طور فزاینده ای در آن ادغام می شود، گراندراندهای پزشکی (MGRs)  است که جلسات آموزشی معمول در آموزش پزشکی بالینی به شمار می روند. هدف از گراندراندهای پزشکی توسعه یادگیری و همکاری بین تیم مراقبت بهداشتی از طریق بحث در مورد موارد بالینی، پروتکل های درمانی و آگاهی از آخرین پیشرفت های پزشکی روز است (1).

1رشته پرستاری، به عنوان یکی از حساس ترین و پراهمیت ترین رشته های علوم پزشکی، به طور مداوم در حال تحول و پیشرفت است. با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، هوشمندسازی آموزش در این رشته نه تنها ضروری، بلکه اجتناب ناپذیر به نظر می رسد (1, 2). هوشمندسازی آموزش پرستاری به معنای ادغام فناوری های نوین و اطلاعات دیجیتال در فرآیند یادگیری و آموزش پرستاران است و هدف اصلی آن؛ بهبود کیفیت آموزش و آماده سازی بهتر پرستاران برای مواجهه با چالش های واقعی در محیط های بالینی می باشد.