مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
سال:1398 | دوره:27 | شماره:12 |تعداد مقالات:11

مقدمه یکی از یافته های مهم در صنعت داروسازی و پزشکی، استفاده از آنزیم آسپاراژیناز به عنوان یک داروی ضد سرطان می باشد. آنزیم آسپاراژیناز، با هیدرولیز کردن اسید آمینه آسپاراژین، باعث کاهش این اسید آمینه در خون شده و مرگ سلول های سرطانی را سبب می شود. امروزه از این آنزیم در درمان انواع مختلفی از لوسمی ها مخصوصا لوسمی لنفوبلاستی حاد، لنفوسارکوما و لنفومای غیر هوچکینی استفاده می شود. با وجود کاربردهای گسترده آسپاراژیناز در صنعت داروسازی و پزشکی، مشکلات عمده ای در استفاده از این آنزیم وجود دارد که از آن جمله می توان به تحریک سیستم ایمنی، ایجاد پاسخ بر علیه آنزیم و فعالیت گلوتامینازی آنزیم اشاره کرد. مشخص شده که بخشی از عوارض جانبی به دلیل خاصیت گلوتامینازی موجود در آسپاراژیناز می باشد. تحقیقات وسیعی برای یافتن منابع جدید تولید کننده آنزیم با خواص ایمنولوژیکی و اثرات جانبی کمتر در حال انجام می باشد و امیدواری هایی را در این مسیر به همراه داشته است. در ایران نیز پژوهش هایی در جهت یافتن منابع جدید تولید کننده آنزیم با ویژگی های جدید و اثرات جانبی کمتر، از سال ها پیش صورت گرفته و امید است که این تحقیقات به مرحله بالینی و صنعتی برسد. این مقاله، مروری برمکانیسم عمل آنزیم، کاربردهای آنزیم در صنایع مختلف، منابع تولید کننده آسپاراژیناز و نحوه تولید و خالص سازی آن می باشد. نتیجه گیری مطالعات آینده می تواند آسپاراژینازهای جدید با مزایای بالقوه را معرفی کند، با این وجود جستجو برای یافتن میکروارگانیسم های جدید تولید کننده آنزیم در سراسر دنیا همچنان ادامه دارد.

مقدمه انتقال دهنده ویتامین C وابسته به سدیم (SVCT2) نقش مهمی در انتقال اسید آسکوربیک به تارهای کند انقباض دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر القاء دیابت و تمرینات ورزشی بر سطح اسید آسکوربیک و SVCT2 عضلانی در رت های ویستار بود. روش بررسی در این مطالعه تجربی، 20 سر رت نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به چهار گروه: 1) کنترل سالم) کنترل دیابت، 3) تمرین دیابت و 4) شم تقسیم شدند. القای دیابت با تزریق استرپتوزوتوسین (55 میلی گرم بر کیلوگرم) انجام شد. برنامه تمرینی 6 هفته دویدن هوازی روی تردمیل، 5 جلسه در هفته و هر جلسه تمرین 20 تا 40 دقیقه با شدت 70-50 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی رت ها انجام شد. بافت عضله نعلی و سرم به منظور بررسی تاثیر ورزش تمرین بر متابولیسم اسکوربیک بررسی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (0/05 ≥ P). نتایج اختلاف معنی داری بین سطح سرمی و عضلانی اسید آسکوربیک در گروه های دیابت و تمرین دیابت، در مقایسه با گروه کنترل سالم و شم وجود داشت (0/05 > P) اما اختلاف معنی داری در SVCT2 مشاهده نشد (0/05 < P). نتیجه گیری با توجه به نتایج، القاء دیابت موجب کاهش سطح اسید آسکوربیک عضلانی می شود که به نظر می رسد با کاهش سطح اسید اسکوربیک سرم در ارتباط باشد زیرا تفاوت معنی داری در سطح SVCT2 وجود ندارد. هم چنین تمرینات ورزشی بر سطوح اسید آسکوربیک سرمی و عضلانی و SVCT2 عضلانی تاثیر معنی داری نداشت.

مقدمه سرطان معده چهارمین سرطان شایع و دومین دلیل مرگ ناشی از سرطان در جهان است. با وجود پیشرفته های اخیر در کنترل و درمان بیماری، میزان بقای این سرطان نسبتا پایین است. عوامل مختلفی می تواند بر بقای بیماران مبتلا به سرطان معده موثر باشد هدف این مطالعه تعیین بقا و عوامل موثر بر آن در بیماران مبتلا به سرطان معده است. روش بررسی در این مطالعه کلیه بیمارانی که طی سال های 1396-1382 به کلینیک تخصصی امام خمینی همدان مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پیگیری بیماران از طریق مراجعات دوره ای و تماس تلفنی انجام شد. بقای بیماران با استفاده از روش کاپلان-مایر محاسبه شد و از مدل مخاطرات متناسب کاکس برای تعیین عوامل موثر بر بقا استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS Inc., Chicago, IL; Version 16 و در سطح معن ی داری 0/05 آنالیز شدند. نتایج از 350 بیمار مبتلا به سرطان معده، 74/3 درصد مرد بودند. میزان بقای یک، سه و پنج ساله بیماران به ترتیب 67%، 36% و 27% بود. نتایج آزمون لگ-رتبه، بیانگر آن بود که متغیرهای سن، نوع تومور، مرحله بیماری، نوع جراحی و متاستاز بیماری بر بقای بیماران موثر است اما در تحلیل چندمتغیره کاکس، تنها متغیر سن در زمان تشخیص و شیمی درمانی متغیرهای تاثیرگذار بر بقا بودند (0/05P<). نتیجه گیری نتایج این بررسی نشان داد که متغیر سن یک فاکتور قوی در بقای بیماران محسوب می شود، بنابراین تشخیص هر چه سریع تر بیماری در سنین پایین و مراحل اولیه بیماری با استفاده از یک برنامه غربالگری، ضروری می باشد.

مقدمه فعالیت ورزشی منظم یک راهکار مفید در کاهش مارکرهای التهابی است، اما هنوز مشخص نیست، کدام برنامه تمرینی مطلوب تر است. بنابراین، در پژوهش حاضر، اثر 12 هفته تمرین مقاومتی کم شدت و هوازی تناوبی شدید بر سطوح سرمی اینترلوکین-6 و مارکرهای مقاومت انسولین در مردان چاق و جوان مقایسه شد. روش بررسی در این مطالعه نیمه تجربی، 38 مرد چاق و جوان (سن = 2/5± 4/28 سال و چربی بدن% = 5/1± 5/27) به طور تصادفی در گروه های تمرین مقاومتی کم شدت (14 نفر)، هوازی تناوبی شدید (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. برای مقایسه با مردان چاق، یک گروه از مردان غیرچاق (سن = 9/5± 0/27 سال، چربی بدن% = 6/2 ± 5/15 و 15 نفر) در مطالعه وارد شد. آزمودنی ها به مدت 12 هفته و سه جلسه در هفته برنامه های تمرین (گروه مقاومتی کم شدت: 10 حرکت با شدت 50-30 درصد یک تکرار بیشینه و گروه هوازی تناوبی شدید: 16 دقیقه دویدن به صورت تناوبی با شدت 90-80 درصد ضربان قلب بیشینه و 3 دقیقه ریکاوری بین تناوب ها) اجرا کردند. داده ها با استفاده از SPSS نسخه 18 تحلیل شد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد غلظت گلوکز (0/01=P)، انسولین (0/04=P) و شاخص مقاومت انسولین (0/02=P) در مردان چاق بالاتر از مردان غیرچاق بود، اما تفاوت معناداری در غلظت IL-6 مشاهده نگردید (0/14 = P). تحلیل واریانس دوطرفه مشخص کرد، پس از برنامه های تمرین، انسولین و شاخص مقاومت انسولین به طور مشابه و معناداری کاهش یافتند (0/05P). نتیجه گیری در مجموع، مارکرهای مقاومت انسولین در مردان چاق بالاتر از مردان غیرچاق بود، اما تفاوت معناداری در IL-6 در این گروه ها مشاهده نشد. پس از برنامه های تمرین، انسولین و شاخص مقاومت انسولین به طور مشابه و معناداری کاهش یافت، اما تغییر معناداری در گلوکز و IL-6ایجاد نگردید.

مقدمه به دلیل کاهش اکسپوژر غیرضروری بیمار به اشعه ایکس در اثر تجویز منطقی رادیوگرافی، باید دندان پزشک اطلاعات کافی از تجویز رادیوگرافی داشته باشد. روش بررسی این مطالعه توصیفی مقطعی برروی دندانپزشکان عمومی شاغل در شهر یزد انجام شد که به روش نمونه گیری آسان وارد مطالعه شدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسش نامه ای سه قسمتی، شامل اطلاعات دموگرافیک دندانپزشکان (سن، جنس، سابقه کار)، یافته های کلینیکی موثر در تجویز رادیوگرافی و تشخیص کاربرد انواع رادیوگرافی استفاده شد. جهت محاسبه آماری از آزمون های Chi-squere و ANOVA استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS Inc., Chicago, IL; Version 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج در این مطالعه 120 دندان پزشک با میانگین سنی 88/9± 38/37 شرکت داشتند. عواملی که بیشترین تاثیر را برروی تصمیم گیری دندانپزشکان عمومی در تجویز انواع رادیوگرافی داشت، طرح درمان جراحی (87/5%)، درد دندان (75%)، بهداشت دهانی ضعیف و پرکردگی وسیع دندانی (73/3%) بود و ترس از اکسپوژر اشعه ایکس، از کم اثرترین عوامل بود. رادیوگرافی انتخابی اکثر شرکت کنندگان برای تشخیص پوسیدگی های سطح اکلوزال، پری اپیکال (55 %) بود که با توجه به مطالعات انجام شده در این زمینه رادیوگرافی موثر، بایت وینگ می باشد. هم چنین رادیوگرافی انتخابی اکثر دندانپزشکان برای پوسیدگی بین دندانی، بایت وینگ (88/3 %) بود که با نتایج مطالعات انجام شده در این زمینه هم خوانی دارد. نتیجه گیری با توجه به نتایج این مطالعه می توان گفت جامعه دندانپزشکان آگاهی اندکی در زمینه تجویز رادیوگرافی برای تشخیص پوسیدگی های اکلوزال دارند. اما در زمینه تشخیص پوسیدگی های بین دندانی نظر اکثر دندانپزشکان صحیح بود. از این رو برگزاری دوره های بازآموزی، به منظور حفظ و ارتقاء سطح آگاهی دندانپزشکان و آشنایی آن ها با جدید ترین تکنیک های رادیوگرافی مهم است.

مقدمه پیشگیری و مدیریت درد، یکی از چالش های مهم در بخش مراقبت های ویژه نوزادان می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر شیر مادر و ماساژ پا بر شدت درد ناشی از خون گیری پاشنه پا انجام شد. روش بررسی این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی و به روش متقاطع، بر روی 30 نوزاد سالم، در بخش مراقبت ویژه نوزادان در بیمارستان فیاض بخش تهران در سال 1395 انجام گردید. نوزادان در دو گروه 15 تایی قرار گرفتند، در گروه اول، ابتدا ماساژ پا، سپس خون گیری از کف پا انجام گرفت و پس از گذشت 12 ساعت دوره بی درمان، مداخله شیر مادر اجرا و سپس خون گیری از پاشنه دیگر پا انجام شد. در نوزادان گروه دوم ترتیب مداخله برعکس بود. در هنگام مطالعه، نوزادان در وضعیت طاق باز یا به پهلو قرار گرفتند و همزمان با شروع خون گیری، فیلم برداری از چهره و اندام های نوزاد تا دو دقیقه بعد از اتمام خون گیری ادامه داشت. فیلم ها توسط دو کارشناس ارشد ویژه نوزادان مشاهده و شدت درد بر اساس (NIPS) تعیین گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS Inc Version 20 و آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نتایج آماری نشان داد که میانگین شدت درد حین مداخله (p<0/001) و بعد از مداخله(p<0/004) بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت. نتیجه گیری با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش ماساژ پا می تواند برای کاهش درد به جای شیر مادر استفاده شود.

مقدمه نقص آنزیم گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز شایع ترین اختلال آنزیمی است که در حفظ تعادل گونه های فعال اکسیژن نقش داشته و نقص آن سبب آسیب اکسیداتیو می گردد. آنزیم پاراکسوناز انسانی یک پروتیین گلیکوزیله مستقر بر HDL است که از پراکسیداسیون لپیدها جلوگیری می کند. در مطالعه حاضر فراوانی پلی مورفیسم PON L55M آنزیم پاراکسوناز در نوزادان دارای نقص در فعالیت G6PD بررسی شد و میزان پارامترهای استرس اکسیداتیو اندازه گیری گردید. روش بررسی در مطالعه مورد-شاهدی حاضر، نمونه گیری از 60 شیرخوار 2 تا 6 ماهه با نقص فعالیت آنزیم G6PD و 60 نوزاد سالم همسان از نظر سن به عنوان شاهد، انجام شد. بررسی پلی مورفیسم با استفاده از تکنیک PCR-RFLP و اندازه گیری پارامترهای استرس اکسیداتیو به روش اسپکتروفتومتری انجام شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS V16 و آزمون chi square و t test انجام گردید. نتایج فراوانی ژنوتیپی LL، LM و MM برای جایگاه PON1 L55M در گروه مورد به ترتیب 43/3%، 43/3% و 13/3% و در گروه شاهد 35%، 21/6% و 43/3% گزارش شد. فراوانی ژنوتیپی LM و MM بین گروه شاهد و مورد معنی دار شد (0/05P<). فراوانی آللی بین L و M نیز معنی داری نشان داد(0/05>(P. فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و مقایسه سطح میانگین کربونیل اختلاف معنادار نشان نداد) 0/05P). نتیجه گیری در مطالعه حاضر نشان داده شد فراوانی ژنوتیپ LM در نوزادان دارای نقص G6PD در گروه مورد نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشت این فراوانی با نتایج به دست آمده از شرایط استرس اکسیداتیو (کاهش معنادار سطح تیول و فعالیت کاتالاز) همخوانی دارد.

به طورکلی پیری پدیده ای طبیعی است که در نتیجه یکسری تغییرات در سلول های بدن ایجاد می شود. از لحاظ تیوری، پیری از زمان تولد شروع شده و در سراسر طول زندگی ادامه دارد. این تغییرات به مرور زمان بر عملکرد سلول ها اثر می گذارند. در بافت های پیر، ظرفیت هم ایستایی و ترمیم بافت دچار اختلال می شود که به علت تغییرات مخرب در سلول های بنیادی ویژه بافت، کنام سلول های بنیادی و عوامل سیستمی که تنظیم کننده فعالیت سلول های بنیادی می باشند، رخ می دهد. درک مسیرهای مولکولی که باعث اختلال در عملکرد سلول بنیادی وابسته به سن می شوند، برای گسترش شیوه های جدید درمان بیماری های ناشی از پیری بسیار حیاتی است. در این مقاله نشانه های پیری سلول های بنیادی و مسیرهای مولکولی کلیدی که برای پیری سلول های بنیادی بافت رایج هستند را مورد بررسی قرار خواهیم داد و شواهد تجربی را در هر کدام از مکانیسم ها مورد بررسی قرارداده و روش های درمانی و راه های مقابله با هر کدام از مکانیسم های پیری سلول بنیادی را بررسی می کنیم که می توانند روند پیری را کند و یا حتی در بعضی موارد متوقف کنند. در نهایت به بررسی روند پیری سه نوع از سلول های بنیادی خواهیم پرداخت.