محیط شناسی
سال:1387 | دوره:34 | شماره:45 |تعداد مقالات:15

پلی دی فنیل اتر برومینه ها به منزله بازدارنده شعله مانع از انجام سازوکار شاخه ای رادیکال های آزاد در فاز گاز طی احتراق می شوند. در نتیجه از این مواد بدین منظور در قطعات و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی استفاده می شود. این قطعات و تجهیزات بعد از استفاده به عنوان مواد دور ریختنی وارد مراکز دفن زباله می شوند. مواد بازدارنده موجود در این مراکز، وارد هوا، آب و خاک می شوند، به طوری که باعث آلودگی این بخش ها می شوند. در این مقاله یک مدل انتقال جرمی با در نظر گرفتن واکنش های این مواد و انتقال آنها در بخش های مختلف محیط زیست انتخاب شده و نمودارهای تغییرات غلظت نسبت به زمان برای سه بخش مختلف و چهار PBDEs تجاری، یعنی Deca-BDE ، Octa-BDE، Penta-BDE  و Tetra-BDE ارایه شده است.نتایج به دست آمده حاکی از آن است که غلظت این مواد در محیط خاک با گذشت زمان، به نسبت ثابت بوده و این ماده آلاینده برای مدت طولانی در خاک باقی می ماند. در مورد غلظت این مواد در آب، با وجود روند افزایشی که مشاهده می شود، مقدار غلظت نسبت به خاک کمتر است که می تواند به دلیل آب گریز بودن این مواد باشد. درضمن، غلظت این آلاینده ها در هوا با زمان کاهش می یابد.

دشت حاصلخیز مراغه- بناب که درجنوب شرق آذربایجان شرقی قرارگرفته از منابع آب زیرزمینی باارزشی برخوردار است. کارخانه های کاوه سودا و کاغذ سازی مراغه واقع در شهرک صنعتی مراغه حجم بسیار زیادی پساب تولید می کنند که به طور پیوسته در دشت تخلیه می شود. دراین تحقیق تاثیر پساب های صنعتی برکیفیت آب زیرزمینی منطقه مورد بررسی قرارگرفته است. به این منظور تعداد 92 نمونه آب از چاهها، چشمه ها و قنوات منطقه و از پساب های صنعتی در دو نوبت جمع آوری و آنالیز شیمیایی شده است. هدایت الکتریکی پساب در مهرماه 1385، برابر با 167384میکروزیمنس برسانتیمتر اندازه گیری شد و بر اساس آنالیز هیدروشیمیایی مهم ترین یون های موجود در آن به ترتیب Na+,Ca2+, Cl- وSO42- است. غلظت این یون ها در نمونه های برداشت شده از چاههای واقع در 5/1 و 2 کیلومتری محل تولید پساب ها و چاههای آب شرب شماره 1و 2روستای خوشه مهر واقع در فاصله به نسبت زیاد از این محل به طور غیر عادی افزایش یافته است. خواص هیدروشیمیایی نمونه های این چاهها با خواص پساب های صنعتی همخوانی داشته و آلودگی های شدید ایجاد شده در قسمتی از دشت نتیجه تاثیر پسابهای صنعتی بر منابع آب زیرزمینی است.

هنگام مدل سازی ثوابت و ضرایب زیادی وجود دارد که بر نتایج خروجی تاثیر زیادی می گذارند. در بسیاری از مواقع ممکن است این ضرایب و ثوابت با مقادیر واقعی خود در محیط اختلاف داشته باشند ولی به هنگام مدل سازی به دلیل تعدیل سایر مقادیر در مدل، خروجی مدل با شرایط مرزی انطباق ظاهری داشته باشد. تحلیل عدم قطعیت ابزاری برای ارزیابی میزان تاثیر گذاری عدم قطعیت عوامل مختلف بر خروجی مدل است و می تواند دید کافی از لزوم جمع آوری داده های بیشتر برای بهبود تخمین برخی بارها، شرایط اولیه، یا نرخ های زوال و غیره فراهم آورد. در این مقاله تاثیر عدم قطعیت ضریب زوال اکسیژن خواهی بیوشیمیایی کربنی بر غلظت اکسیژن محلول در رودخانه زرجوب گیلان با استفاده از مدل QUAL2E بررسی می شود. نمونه برداری پارامترهای کیفیت آب و، دبی، عمق و سطح مقطع ایستگاه ها در سال 1384 در ماههای مرداد، شهریور برای کالیبراسیون و مهر برای صحت سنجی مدل در شش ایستگاه انجام شد. داده های هواشناسی از نزدیکترین ایستگاه هواشناسی در رشت دریافت شدند. اثر جلبک، اکسیژن خواهی رسوب و اکسیژن خواهی نیتروژنی به صورت بخشی از سایر ضرایب مربوط به اکسیژن محلول در نظر گرفته شدند و ضرایب زوال و هواگیری با کالیبراسیون مدل به دست آمدند. تحلیل حساسیت به روش تک عاملی انجام شد. میزان حساسیت این ضریب به متغیر کیفی اکسیژن محلول در پایین دست در ماه شهریور به صورت خطی برابر با 6/0- و در ماه مرداد در ایستگاه پنجم تا زمانی که مقدار اکسیژن محلول به صفر برسد 6- به دست آمد. دلیل زیاد بودن حساسیت آن کم شدن ناگهانی مقدار اکسیژن محلول از ایستگاه چهارم به پنجم و پایین بودن آن در این ایستگاه می باشد. این موضوع مبین آن است که صرف وقت و هزینه بیشتر برای اندازه گیری، یا تخمین دقیق تر ضریب زوال لازم است.

در این مقاله به جوامع بنتوز در تالاب و برخی خصوصیات آلی آب در 12 رودخانه منتهی به تالاب انزلی پرداخته شده است. 21 ایستگاه در نقاط مختلف حوزه آبخیز تالاب اعم از بالادست - نزدیک شهرها - نزدیک محیط های ورودی به تالاب تعیین شد. با استفاده از شاخص های غنای مارگالف و منهینیک و تنوع سیمسون و شانون و نسبت EPT/C و شاخص بیو لوژیک خانوادگی هیلسنهوف، وضعیت کیفی آب در این ایستگاه ها مورد بررسی شد. شاخص های تنوع وغنا در ایستگاه های رودخانه ای متأثر از شهر رشت کمترین مقدار و در ایستگاه های بالادست رودخانه ای بیشترین مقدار را داشته اند. براساس شاخص زیستی هیلسنهوف، کیفیت آب ایستگاه های مجاور شهرها و بیشتر ایستگاه های نزدیک ورودی تالاب به نسبت ضعیف تا بسیار ضعیف بوده که مبین بار زیاد آلودگی آلی در آنهاست. کیفیت آب در تعداد محدودی از این ایستگاهها بر اساس شاخص مذکور در رتبه خوب (بین5/4 تا 5) قرار داشته که مربوط به ایستگاه های بالادست است. بررسی مقادیر فسفات و نیترات کل نیز مطالب فوق را تایید کرده به طوری که برخی ایستگاه ها تحت تاثیر مناطق شهری از مقادیر بالایی برخوردار بودند. نتایج حاصل از این بررسی نقش شهرها و کاربری های کشاورزی را در افزایش بار آلی رودخانه های منتهی به تالاب و افزایش روند فراغنی شدن تالاب را نشان می دهد که لزوم فناوری پیشرفته و مدیریت هماهنگ در کاهش آلودگی های آلی را طلب می کند.

سالهاست که سرب به عنوان نوعی آلوده کننده محیط زیست حیات موجودات زنده را تهدید می کند. غلظت سرب در چرخه های زیستی به چندین عامل از جمله خاک، گونه های گیاهی منطقه، ویژگی های آب و نوع کانی های آن بستگی دارد. هدف از این مطالعه اندازه گیری میزان تحرک سرب، قابل جذب بودن و نیز مشخص کردن اثر آن بر اندیس های خونی در حوالی معدن سرب فیض آباد راور است. بخش اولیه مطالعه نشان داد که غلظت سرب در آب، خاک و نیز گیاهان منطقه بالاست (در مقایسه با نمونه های مشابه از سایر مناطق) (P<0.05). به منظور بررسی جزئیات اثر سرب بر خون، نمونه های خونی، به صورت پرسشنامه ای از مردانی که در منطقه آلوده زندگی می کردند، گرفته شد (تعداد 24 نفر به عنوان گروه آزمونی ). سپس فاکتورهایی مثل Hg, MCH, MCHC, MCV, HCT و RBC اندازه گیری شدند. پس از مقایسه این فاکتورها با افراد مشابه از مناطق غیر آلوده (شهر راور) (24نفر به عنوان شاهد) نتایج زیر به دست آمد. هماتوکریت (HCT) و هموگلوبین (Hg) به طور معنی داری در افراد ساکن در محل آلوده نسبت به گروه شاهد پایین تر بود(P<0.05). اگرچه تعدادگلبول قرمز (RBC)، حجم متوسط گلبول قرمز(MCV)، مقدار هموگلوبین هر گلبول قرمز (MCH) و نیز غلظت هموگلوبین در یک گلبول قرمز (MCHC) تغییرات اندکی نشان دادند، اما این تغییرات به سطح معنی دار نمی رسد.نتیجه گیری این خواهد بود که ترکیبات سرب موجود در منطقه به صورت محلول در منابع آب می توانند به چرخه های زیستی وارد شوند و در نتیجه توسط بافت های زنده از جمله مغز استخوان جذب و بدین وسیله اندیس های خونی را متأثر سازند.

محیط زیست دریای خزر در اثر بهره برداری عظیم انسانی و تخلیه مقادیر زیادی از فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی تحت فشار بسیار زیاد است. مواد مغذی مانند فسفر و نیترات و سایر مواد زاید انسانی از طریق رودخانه ها، و یا ورود مستقیم به دریای خزر ریخته و محیط زیست دریایی و اکوسیستم دریای خزر را تهدید می کنند. وقوع غلظت های بالای فیتوپلانکتون در محیط های آبی در عکس العمل به ورود مواد مغذی گیاهان در اثر فعالیت های انسانی همراه با آثار مضر متعدد محیط زیستی است. بنابراین توزیع و غلظت کلروفیل آ به عنوان شاخص بیومس فیتوپلانکتون از اهمیت بسیار اساسی در مطالعات کیفیت آب و خصوصیات اکولوژیکی محیط های آبی برخوردار است. در این مقاله توزیع غلظت کلروفیل آ و تغییرات فصلی آن در منطقه فلات قاره دریای خزر در مجاورت ایران در دو بخش شرقی و غربی ساحل جنوبی دریای خزر به ترتیب در مجاورت بابلسر در مازندران و شرق بندر انزلی در مقابل دهانه سفیدرود در گیلان تا عمق 200 متر ارایه شده است. اندازه گیری های غلظت کلروفیل آ با استفاده از سنسور فلوئورمتر نصب شده بر روی دستگاه CTD در پاییز 1382، پاییز و زمستان 1383 و بهار 1384 انجام و ارایه شده اند. نتایج نشان دهنده تغییرات غلظت کلروفیل آ بیشتر بین 91/0 تا 99/0 میلی گرم در مترمکعب در منطقه مورد مطالعه است. در روی ترموکلاین غلظت کلروفیل آ بیشتر93/0-96/0 میلی گرم در مترمکعب بوده و در زیر ترموکلاین غلظت کلروفیل آ با تغییرات کم در عمق، بیشتر برابر با91/0 میلی گرم در متر مکعب و با تغییرات کم فصلی ملاحظه شد. این مقادیر به عنوان اطلاعات پایه در ارزیابی محیط زیستی سواحل جنوبی دریای خزر از اهمیت بسیار زیاد برخوردارند. مقادیر اندازه گیری شده نشان دهنده غلظت بالای کلروفیل آ در آبهای فلات قاره سواحل جنوبی دریای خزر بالا و ورود مقادیر زیادی از مواد مغذی گیاهان به این ناحیه است. این نتایج ،لزوم اجرای اقدامات لازم برای کاهش ورود مواد مغذی گیاهان، بخصوص گیاهان ناشی از فاضلاب های شهری و کشاورزی به دریای خزر را می رساند. 

خودروهای فرسوده به علت روش موجود تصفیه و وجود خودروهای متروک در طبیعت، آثار زیست محیطی جدی را به همراه دارند. حجم زیاد خودروهای فرسوده و خطرات زیست محیطی آنها، موجب تشویق برای جست وجوی راه حلی جهت داشتن یک سیاست مؤثر زیست محیطی در زمینه کنترل آثار زیست محیطی خودروهای فرسوده شده است. این تحقیق به بررسی عوامل تعیین کننده در توسعه مؤثر و کارآمد سیاست خودروهای فرسوده می پردازد. شش کشور در این زمینه مطالعه شده اند. تمرکز اصلی بر قسمت هایی نظیر قانونگذاری، استفاده از ابزارهای گوناگون اجرای سیاست پایدار مواد زاید و سازوکار های مالی و مانند آن، است. این تحقیق چندین عامل که بر موفقیت و یا عدم موفقیت سیستم های خودروهای فرسوده تاثیر می گذارند را مورد بحث و بررسی قرار داده است. طرح خروج خودروهای فرسوده از ناوگان حمل و نقل در سال 2000 در ایران مطرح شد. در ایران دو نوع سیستم تصفیه وجود دارد. در سیستم شماره 1، آخرین مالک، خودروی فرسوده را به مراکز مجاز می برد و خودروی فرسوده از رده خارج می شود. مواد قابل استفاده مجدد و بازیافت، فروخته شده و مواد باقیمانده دفن می شوند. در هیچ یک از قسمت های این سیستم ملاحظات زیست محیطی رعایت نمی شود. در سیستم شماره 2، آخرین مالک، خودروی خود را به تولیدکنندگان واگذار می کند و به ازای آن 5/1 میلیون تومان و یک خودروی جدید دریافت می کند. در سیستم شماره 2 خودروهای فرسوده فقط جمع آوری شده و وارد مرحله تصفیه نمی شوند. بحث و بررسی عوامل تعیین کننده مذکور به درک بهتر از خودروهای فرسوده و آثار زیست محیطی آنها جهت ایجاد مدیریت پایدار این زایدات کمک می کند. در نهایت با توجه به عوامل مورد بحث، سیستمی برای خودروهای فرسوده ایران ارایه شده است.

هدف این تحقیق، ارزیابی آثارمحیط زیستی افزایش تراکم جمعیتی و ساخت و سازهای شهری، بخصوص بلند مرتبه سازی در نواحی و محله های شهری است. نمونه مورد مطالعه این تحقیق، محله الهیه یکی از معروف ترین نواحی توسعه ساختمان های بلند در شهر تهران است. ابتدا مقایسه روند تغییرات کاربری های محله الهیه نشان داد که در فاصله سالهای 1358 و 1384 اراضی ساخته شده در حدود 5/2 برابر افزایش و متعاقبا زمینهای سبز و باز به میزان 7/1 برابر کاهش داشته است. این کاهش به عنوان یکی از مهم ترین آثار محیط زیستی افزایش ساخت و ساز های محله شناسایی شد.سپس با استفاده از روش "ردپای اکولوژیکی" مشخص شد که میزان "زمین مصرف شده" برای تأمین نیاز های مصرفی ساکنان ناحیه الهیه درسال 1384 بیش از 5 برابر مساحت ناحیه و6/1 برابر کل مساحت شهر تهران بوده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که توسعه محله الهیه سهمی بسیار فراتر از ظرفیت محیط زیستی خود مصرف می کند. همچنین در برنامه های توسعه محله، افزایش فضاهای سبز و باز برای جبران آثار افزایش فضاهای پر یا ساخته شده پیش بینی نشده است.در نهایت مشخص شد که روش"ردپای اکولوژیکی" می تواند به عنوان ابزار مناسبی برای ارزیابی و مقایسه کل آثار محیط زیستی در مقیاس توسعه های درون شهری برحسب معیار و واحدی مشترک یعنی"زمین" تطبیق و تعمیم یابد.

شهر تهران با وسعتی در حدود 700 کیلومترمربع وجمعیتی حدود 8 میلیون نفر یکی ازآلوده ترین کلان شهرهای دنیاست ظرفیت پالایش و جذب آلاینده ها دراین شهر کاهش یافته است. رشد شهرنشینی باعث تخریب فضاهای سبز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل موثر در جذب و کاهش آلاینده ها شده است .به منظور احیای فضاهای سبز شهری و بهبود عملکردهای اکولوژیکی مرتبط با کیفیت هوای شهر، شناسایی و تحلیل تغییرات زمانی و توزیع مکانی فضاهای سبز شهری ضروری است. در این تحقیق برای شناسایی نحو ه ترکیب و توزیع فضایی پوشش گیاهی شهر تهران از نقشه های پوشش اراضی حاصل از تصاویر ماهواره ای لندست سالهای 1381و 1367 و نقشه کاربری اراضی1:2000 استفاده شد و به کمک متریک های سیمای سرزمین(شامل (NP,MPS,MNN,CAP) وضعیت ترکیب و توزیع فضایی عناصر ساختار سیمای سرزمین و روند تغییرات آنها به صورت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داده است که فضاهای سبز در شهر تهران از نظر نحوه ترکیب و توزیع فضایی دارای شرایط مطلوبی نیستند و طی دوره زمانی مورد مطالعه لکه های فضای سبز از لحاظ وسعت، پیوستگی و ماهیت ترکیب و توزیع فضایی دچار روند تخریب شدیدی بوده است ودر حال حاضر نیز شبکه موزاییک لکه های فضای سبز شهری از وسعت و پیوستگی لازم برای ارایه خدمات اکولوژیکی به منظور بهبود کیفیت محیط زیست شهر تهران برخوردار نیست.

در تحقیق حاضر با استفاده از اطلاعات ماهواره ای لندست در ابتدا و انتهای یک بازه زمانی 12ساله، اقدام به مطالعه نحوه تغییر کاربری اراضی در دو منطقه شهری و غیرشهری اردکان در استان یزد و آثار منفی آن روی تغییر پوشش گیاهی و همچنین افزایش نسبی دما در طی 12 سال شده است. بدین منظور پس از انجام تصحیحات مورد نیاز بر روی تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به شهریور سالهای 1369 و 1381، مناطق شهری و غیرشهری روی تصاویر مشخص و از یکدیگر مجزا شد. ابتدا نقشه های پوشش گیاهی دو سال با استفاده از شاخص NDVI تهیه و بر روی آنها اقدام به تعریف درجات مختلف سرسبزی (خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف، خیلی ضعیف، بدون پوشش) شد و درصد مساحت اختصاص یافته به هریک از این کلاس ها برای مناطق شهری و غیرشهری در سالهای موردنظر تعیین و مقایسه انجام شد. سپس برای بررسی تغییرات نسبی درجه حرارت، از اطلاعات باند حرارتی ماهواره لندست (باند 6) استفاده و پس از انجام تصحیحات و محاسبات لازم به کلاس های مختلف حرارتی (خیلی خنک، خنک، گرم، خیلی گرم) تقسیم بندی شد و درصد مساحت اختصاص یافته به هر کلاس برای هر دو سال تعیین و مقایسه ای بین این دو صورت پذیرفت.نتایج مقایسه نشان داد که در مناطق غیرشهری تغییر چندانی در کیفیت و کمیت پوشش گیاهی و همچنین در دمای ساطع شده از پوشش های زمینی به محیط پیرامون خود به وجود نیامده است. ولی در مناطق شهری با تغییر کاربری اراضی طی 12 سال، کمیت پوشش گیاهی به میزان 2/36 درصد کاهش یافته و کیفیت آن نیز دارای تغییرات منفی بوده است. درجه حرارت این مناطق نیز تحت تاثیر تخریب پوشش گیاهی قرار گرفته و از درصد مساحت در کلاس های حرارتی "خیلی خنک" و "خنک" کاسته و به درصد مساحت کلاس های "گرم" و "خیلی گرم" افزوده شده است. نتیجه نهایی این تحقیق نشان دهنده ضرورت توجه به آثار نامطلوب تغییر کاربری ها در مدیریت مناطق شهری می باشد که می باید مدنظر برنامه ریزان مربوط قرار گیرد. 

فعالیت های بشر اغلب تاثیرات ناسازگاری بر سیماهای طبیعی سرزمین و اکوسیستم ها می گذارند. سیماهای طبیعی سرزمین زیستگاه ها را دربرمی گیرند و ازبین رفتن و قطعه قطعه شدن زیستگاهها، دو تهدید مهم برای تنوع زیستی به شمار می روند. ارزیابی آثار محیط زیستی به عنوان یک فرایند سیستماتیک و مستند برای شناسایی و ارزیابی آثار مستقیم و غیرمستقیم پروژه های توسعه ای در محیط زیست های متفاوت، دربرگیرنده روشی مناسب برای کمّی کردن و پیش بینی از آثار دست رفتن و قطعه قطعه شدن اکوسیستم ها بر تنوع زیستی نیست. این مقاله به ارزیابی آثار محیط زیستی بزرگراه تهران – پردیس بر تنوع زیستی دو منطقه حفاظت شده خجیر و سرخه حصار که در استان تهران واقع شده اند.می پردازد. .در این ارزیابی دو نوع آثار مربوط به" از دست دادن مستقیم اکوسیستم ها" و "قطعه قطعه شدن اکوسیستم ها " مدنظر قرار گرفتندبرای محاسبه از دست دادن اکوسیستم، محدوده ضربه گیری در دوطرف مسیر جاده در نظر گرفته شد و میزان از دست دادن اکوسیستم ها با رویهم گذاری نقشه مسیر, زون ضربه گیر و نقشه اکوسیستم ها محاسبه شد. نتایج مورد انتظار از این روی هم گذاری نیز در جدولی که برای گزینه های مختلف پیشنهادی پروژه از همین طریق تهیه شد، ارایه گردید و از دست رفتن اکوسیستم برای هر تیپ اکوسیستمی محاسبه شد. علاوه بر این، سه شاخص ناحیه مرکزی لکه، جداشدگی لکه و میزان تخریب لکه برای پیش بینی آثار قطعه قطعه شدن در نظر گرفته شد.این شاخص ها به طور غیرمستقیم برای بررسی میزان زیست پذیری اکوسیستم بررسی شدند.سرانجام آثار پروژه، براساس یافته ها پیش بینی شدند و برای ارزش گذاری اکوسیستم ها به عنوان جزیی از فرایند ارزیابی آثار، نادر بودن هر لکه مورد محاسبه قرار گرفت. نسبت بین پوشش واقعی و پوشش بالقوه هر لکه اکوسیستمی نیز به عنوان شاخصی برای بیان نادربودن اکوسیستم مورد استفاده قرار گرفت و در نتیجه کاربرد این روش شناختی، ارزیابی آثار بر تنوع زیستی، احداث بزرگراه تهران – پردیس را تایید نمود.

مقیاس در ارزیابی بحثی است پیچیده که تابع بسیاری از متغیرها از بودجه پروژه گرفته شده تا وضعیت محدوده مورد مطالعه، نوع تاثیرات و قدرت تفکیک نقشه هاست. مقیاس و تغییر آن در سه بعد زمان، جرم و مکان قابل طرح است. برای نشان دادن تاثیر تغییر مقیاس در ارزیابی پیامد فعالیت ها بر محیط زیست 1، الگوی تخریب در ژاپن در 10 واحد کاری اجرا شد. مشخص شد که تغییر مقیاس با روش تغییر بزرگ نمایی 2 و نیز روش جابه جایی چارچوب کاری 3 تاثیر زیادی در یافته های الگوی تخریب دارد. برای مثال در تغییر بزرگنمایی مشخص شد که قسمت هایی از محدوده مطالعاتی که در مقیاس کوچکتر تخریب شده بودند، در مقیاس بزرگتر تقریبا دست نخورده برآورد می شدند. برای نشان دادن تغییر مقیاس جرمی و تاثیر آن در ا.پ.ف.م.، فهرست شناسایی پیامدهای دو سد در ایران و ژاپن مقایسه شدند. برای این کار وسعت و حجم دریاچه سدها مورد قیاس قرار گرفتند و نتیجه فهرست شناسایی پیامدهای مخزن سد بر محیط زیست به صورت جدولی در قالب فهرست ارزیابی سنجشی-وزنی ارایه شد. مشخص شد که ارزیابی با استفاده از متغیر جرم، به دلیل آن که وزن آب قابل کمی سازی است در مقایسه با تغییر مقیاس داده های مکاندار در ا.پ.ف.م.، با سادگی بیشتری انجام می شود. در پایان این مقاله، تغییر مقیاس در سطح های مختلف برنامه ریزی محیط زیستی بررسی و برای کاهش عدم قطعیت در تصمیم گیری برای مقیاس مناسب در ا.پ.ف.م. پیشنهادهایی ارایه شده است.

در کشورهای کمتر توسعه یافته، یا در حال توسعه ای همچون ایران، معمولا! طرح های توسعه ای به دلیل حاکمیت رویکردهای غیر علمی در فاز امکان سنجی (فاز صفر) شان، سبب تخریب محیط زیست، ناپایداری توسعه و بر هم زدن آمایش سرزمین مناطق می شود. تجربیات بیشماری نشان می دهد، معمولا راه حل ها و راهکارهای ارایه شده برای رفع این پیامدهای ناگوار، به دلیل این که با تاخیر زمانی رخ می دهد چاره ساز نیست. این مقاله با نگرشی سیستمی و با استفاده از تئوری مفهوم سازی بنیادی و با استناد به نظریه "چرخه تخریب محیط زیست " Gladwin ، به عارضه یابی و آسیب شناسی علل و پیامدهای وقوع چرخه تخریب محیط زیست در کلاردشت می پردازد. رویش سه نظریه علمی جدید در حوزه دانش مدیریت محیط زیست، از دیگر دستاوردهای این پژوهش بوده و به دلیل اینکه گستره وسیع تری از واقعیت های بومی کشورمان را در باره پدیده تخریب در بر می گیرد، نسبت به دیگر نظریه های ارایه شده توسط صاحب نظران و موسسات بین المللی، از قدرت توضیح دهی بالاتری نسبت به رفتار پدیده برخوردار است. این سه نظریه؛ رشد بی رویه جمعیت، فقدان چشم انداز درازمدت و حاکمیت تفکرخطی بر مدل های ذهنی مردم و مدیران جوامع کمتر توسعه یافته را علت اصلی تخریب محیط زیست تشخیص داده است.