سابقه و هدف: با توجه به اهمیت رابطه کلسیم دریافتی و مواد ریز مغذی با سلامت جنین، نوزاد و مادر و به منظور تعیین میزان دریافت های تغذیه ای به وسیله فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با متابولیسم کلسیم، مطالعه حاضر روی زنان باردار با حاملگی طبیعی و گروه شاهد آنها انجام گرفت.
مواد و روشها: در یک مطالعه هم گروهی تاریخی تعداد 101 خانم باردار از 5 مرکز مراقبت های بارداری و زایشگاه های شهر تهران مورد بررسی قرار گرفتند. 94 خانم غیرباردار نیز به طور تصادفی از «مطالعه قند و لیپید تهران» بعنوان گروه شاهد انتخاب شدند. گروه مورد و شاهد از نظر سن، وزن و BMI یکسان سازی شدند. پرسشنامه طرح شامل اطلاعات دموگرافیک، فرم دو روز یادآمد مواد غذایی و پرسشنامه تکرر مصرف، توسط متخصصین تغذیه با مصاحبه حضوری تکمیل گردید. یک نمونه خون برای اندازه گیری سطح سرمی کلسیم، منیزیوم، فسفر و ویتامین D اخذ گردید. داده های تغذیه ای توسط نرم افزار Nutritionist III انجام و داده ها با جدول (Dietary Reference Intake) DRI در گروه زنان غیر باردار مورد مقایسه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری t test استفاده گردید.
یافته ها: میانگین دریافت روزانه منیزیوم، کلسیم، فسفر و ویتامین D به ترتیب 183±79، 859±388، 1009±398 میلی گرم و 0.39±0.34 میکروگرم بود. میانگین دریافت روزانه منیزیوم، کلسیم، فسفر و ویتامین D طی بارداری در مقایسه با مقادیر توصیه شده DRI به ترتیب 86، 47.7، 7.5 و 100 درصد کاهش نشان می داد که این تفاوت با P<0.001 در مورد منیزیوم، فسفر و ویتامین D و با P<0.01 در مورد کلسیم معنی دار بود. دریافت روزانه منیزیوم، کلسیم و فسفر در زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار بالاتر می نمود. این تفاوت با P<0.001 معنی دار بود. تفاوتی در میزان دریافت ویتامین D در دو گروه مشاهده نگردید. میانگین سطح سرمی کلسیم، فسفر و ویتامین D به ترتیب، 4.0+0.6, 9.1±0.6 میلی گرم در دسی لیتر و 24.3±14.1 نانوگرم بر میلی لیتر بود. که با گروه کنترل تفاوت معنی داری نداشت. تفاوت میانگین سطح سرمی منیزیوم گروه مورد 2.2±0.2 و گروه شاهد (2.5±0.2 میلی گرم در دسی لیتر) با P<0.01 معنی دار بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: دریافت روزانه ویتامین D، منیزیوم، کلسیم و فسفر و سطح سرمی آنان در زنان حامله تهران پایین است که نشان دهنده لزوم اجرای برنامه های مشاوره ای تغذیه ای برای این گروه از زنان می باشد.