مجله علوم پزشکی فیض
سال:1384 | دوره:9 | شماره:3 (پی در پی 35) |تعداد مقالات:12

سابقه و هدف: دیابت، افزایش کلسترول و پرفشاری خون سه عامل خطر عمدهای هستند که باعث افزایش بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی میشوند. از دیرباز علاقه زیادی به بررسی نقش «سیر» در کاهش عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی وجود داشته است. این تحقیق اثر قرص سیر در بیماران دیابتی نوع دوم مبتلا به هیپرلیپیدمی مورد بررسی میدهد.مواد و روشها: در یک کارآزمایی بالینی (به روش قبل و بعد) بر روی 50 بیمار دیابتی نوع دوم مبتلا به هیپرلیپیدمی (39 زن و 11 مرد با غلظت کلسترول سرم £220 میلی گرم در دسی لیتر) تاثیر مصرف قرص سیر بر میزان قند خون، لیپیدهای پلاسما و فشار خون، مورد ارزیابی قرار گرفت. هر قرص حاوی 300 میلیگرم پودر سیر بود که به میزان سه بار در روز و به مدت 6 هفته بوسیله بیماران مصرف شد. در ابتدا و انتهای مطالعه، میزان قند خون، هموگلوبین گلیکوزیله، فشار خون و فراسنجهای لیپیدی اندازه گیری شدند. همچنین از پرسشنامه یادآمد 24 ساعته خوراک جهت بررسی مصرف غذایی بیماران استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که مصرف قرص سیر به مدت 6 هفته بطور معنی داری کلسترول تام و کلسترول LDL را کاهش میدهد. کلسترول تام از 39.42±357.06در ابتدای مطالعه به 45.43±242.10میلی گرم در دسیلیتر در انتهای مطالعه (p<0.015) و کلسترول LDL از 45.75±169.58در ابتدای مطالعه به35.90±140.65 میلی گرم در دسی لیتر در انتهای مطالعه (p<0.001) کاهش یافت. از طرف دیگر  میزان کلسترول HDL از 8.29  41.6±در ابتدای مطالعه به9.29±44.91 میلیگرم در دسی لیتر در انتهای مطالعه (p<0.02) افزایش یافت. از میزان فشارخون سیستولیک بطور معنی داری بسته شد طوری که از 17.94±133.04در ابتدای مطالعه به  میلی متر 17.58±128.16 جیوه در انتهای مطالعه رسید (p<0.03). تغییرات معنی داری در فشار خون دیاستولیک، قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و تریگلیسرید سرم مشاهده نشد. همچنین ترکیب رژیم غذایی بیماران تغییرات معنی داری را نشان نداد.نتیجه گیری: مصرف قرص سیر به مدت 6 هفته بطور معنی داری کلسترول تام، کلسترول LDL و فشار خون سیستولیک را کاهش و کلسترولHDL  را افزایش می دهد. پیشنهاد می شود در این خصوص مطالعات دیگری نیز انجام شود تا ضمن کسب اطمینان از کیفیت، کارآیی و سالم بودن آن، فرآورده مزبور به طور گسترده در دسترس بیماران قرار گیرد.   

سابقه و هدف: یکی از مشکلات بیماران بعد از عمل جراحی نفخ می باشد. سزارین شایعترین عمل جراحی زنان میباشد و اغلب بیماران سزارین شده، نفخ بعد از عمل را تجربه می کنند. دارو های مختلفی جهت درمان نفخ بعد از عمل مورد استفاده قرار می گیرند. لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر افشره زیره بر شدت نفخ پس از سزارین در بیمارستان شهیدان مبینی شهر سبزوار در سال 1384 انجام شد.مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی، دوسوکور بود که در آن 124 زن سزارین شده (58 نفر گروه دارونما، 66 نفر گروه دارو) مورد مطالعه قرار گرفتند. دارو و دارونما بعد از قطع سرم، به میزان 3 دوز 40 قطرهای هر 20 دقیقه به زنانی که دچار نفخ بعد از عمل شده بودند، خورانده شد (نفخ بیمار با انجام دق، اندازه گیری دور شکم، صداهای روده، احساس بیمار و در نهایت تایید توسط متخصص داخلی مشخص شد) و با استفاده از VAS (Visual Analog Scale) میزان تاثیر افشره زیره بر شدت نفخ ارزیابی شد. در این مقیاس احساس بیمار با رنگهای مختلف نشان داده شد. روشهای آماری پژوهش شامل کای دو، من ویتنی ، تست دقیق فیشر، تی دانشجویی و رگرسیون رتبه ای بود.یافته ها:بر اساس نتایج پژوهش و آزمون آماری من ویتنی میزان شدت نفخ در گروه دارو نسبت به گروه دارو نما کاهش معنی داری در 20 دقیقه دوم (p<0.003)، 20 دقیقه سوم (p<0.001) و 120 دقیقه بعد از مداخله (P<0.001) نشان داد. نتیجه گیری:با توجه به یافته های تحقیق، این فرضیه که افشره زیره بر کاهش شدت نفخ پس از سزارین موثر است، مورد تایید قرار گرفت. پیشنهاد می شود افشره زیره در نفخ بعد از سزارین و اعمال جراحی دیگر شکمی استفاده شود.

سابقه و هدف: آسیب عصبی یکی از مهمترین عوامل ایجادکننده دردهای نوروپاتیک میباشد که با علایمی مثل درد خود بخودی، آلودینیا و هایپرآلژزیا همراه است. با توجه بر اینکه مکانسیمهای زمینه ساز دردهای نوروپاتیک کاملا شناخته شده نیستند، تحقیقات وسیعی در این خصوص در حال انجام است. لذا این مطالعه به منظور مقایسه پاسخهای رفتاری مدل های درد نوروپاتی CCI و  SNIبا گروه شاهد انجام گرفت. مواد و روشها: این تحقیق به روش تجربی انجام و از موش های صحرایی نر بالغ نژاد Dawley Sprague در محدوده وزنی 230 تا 280 گرم استفاده گردید. حیوانات بصورت تصادفی به 4 گروه 8 تایی تقسیم شدند و بر اساس وزن بدن به وسیله پنتوباربیتال سدیم با دوز 50mg/kg و به صورت تزریق درون صفاقی بیهوش شدند. آنگاه عمل جراحی بر اساس مدلهای CCI و SNI و گروه شاهد روی حیوانات صورت گرفت. سپس پاسخهای رفتاری حیوانات نسبت به محرکهای غیردردناک حرارتی (تست حباب استن) و مکانیکی (تست Von Frey) و محرکهای دردناک حرارتی (تست Radiant Heat) و مکانیکی (تست Pin Prick) طی روزهای صفر( قبل از عمل جراحی) و 3، 7، 14، 21 و 28 بعد از عمل جراحی بررسی و از آنالیز آماری ANOVA تکراری جهت مقایسه نتایج حاصل از تستهای رفتاری استفاده گردید.یافته ها:پاسخهای رفتاری گروههای CCI و SNI در مقایسه با گروه شاهد نسبت به تحریکات مکانیکی و حرارتی غیردردناک افزایش معنی داری داشت که نشان دهنده آلودینیای حرارتی و مکانیکی بود. همچنین حساسیت به محرکهای مکانیکی و حرارتی آسیب رسان در گروههای CCI و SNI نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری نشان داد که حاکی از هایپرآلژزیای حرارتی و مکانیکی بود. بعلاوه، حیوانات گروه SNI در مقایسه با گروه CCI آلودینیای مکانیکی را در روز سوم با دامنه بالاتری نشان دادند (p<0.05). اما حیوانات گروه CCI در مقایسه با گروه SNI آلودینیای حرارتی را در روز هفتم شدیدتر نشان دادند (P<0.05).نتیجه گیری: حیوانات در مدلهای درد نوروپاتی SNI و  CCIحساسیت شدیدی به محرکهای حرارتی و مکانیکی غیر دردناک (پدیده آلودینیا) و محرکهای حرارتی و مکانیکی دردناک (پدیده هایپرآلژزیا) نشان دادند، بطوری که پدیده آلودینیای مکانیکی در حیوانات گروه SNI برجسته تر از حیوانات گروه CCI بود.

سابقه و هدف: سندرم تحریک بیش از حد تخمدان، یک عارضه پاتروژنیک تهدید کننده حیات در سیکلهای تحریک تخمک گذاری می باشد. با توجه به عوارض تزریق HCG، وجود گزارشهایی مبنی بر موفقیت و بی خطر بودن آگونیست GnRH در کشورهای دیگر و عدم وجود گزارشی از تجربه آن در ایران، به منظور تعیین تاثیر آن در سیکلهای تحریک تخمک گذاری در معرض خطر OHSS این تحقیقی در مراجعین به بیمارستان میرزا کوچک خان در سال 83 انجام شد. از آنجایی که تزریق HCG نقش اصلی را در ایجاد سندرم مزبور دارد، در آن دسته از سیکلهای تحریک تخمک گذاری که تعداد فولیکولها و سطح استرادیول افزایش یافته است از تزریق HCG خودداری میشود. در این مطالعه از تزریق آگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین جهت بلوغ نهایی اووسیت و تحریک اوولاسیون استفاده شده است تا به این وسیله هم از بروز OHSS جلوگیری شود و هم مانع از کنسل شدن سیکل گردد.مواد و روشها: تحقیق با طراحی کارآزمایی بالینی روی خانمهای با سیکل تحریک تخمک گذاری به همراه IUI و واجد شرایط انجام گرفت. بیماران به طور تصادفی به دو گروه مورد (دریافت کننده آگونیست GnRH) و گروه شاهد (عدم دریافت آن) تقسیم شدند. سطح پلاسمایی پروژسترون در روز 21 یا 23 سیکل قاعدگی در دو گروه اندازه گیری شد و پیگیری بیماران از نظر بروز تخمک گذاری، حاملگی و یا سندرم تحریک بیش از حد تخمدان انجام و مورد قضاوت آماری قرار گرفت.یافته ها: از 70 بیمار واجد شرایط، 34 بیمار بررسی شدند. بیماران به لحاظ سن و سطح استرادیول مشابه بودند. میزان بروز تخمک گذاری در گروه مورد 50 و در گروه شاهد 1/47 درصد بود که از نظر آماری معنی دار نبود. هیچ موردی از سندرم تحریک بیش از حد تخمدان در دو گروه مشاهده نشد.نتیجه گیری: به نظر می رسد تزریق آگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین در سیکل دچار تحریک بیش از حد موجب موفقیت درمانی و جلوگیری از بروز OHSS خواهد شد لذا استفاده از آن توصیه می گردد.

سابقه و هدف: تریکوسترنژیلوس یکی از انگلهای مشترک انسان و دام است که آلودگی به آن معضلی اقتصادی و بهداشتی قلمداد میگردد. لذا در این مطالعه، تخم کرم گونه های مختلف تریکوستنرنژیلوس جدا شده از مدفوع گوسفندان منطقه اصفهان به روش PCR-RFLP و با استفاده از قطعه rDNA-ITS2 مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: مطالعه به روش توصیفی بر روی محتویات دستگاه گوارش70 راس گوسفند کشتار شده در کشتارگاه های شهر اصفهان و خوراسگان انجام پذیرفت. تخمهای انگل با روش مستقیم و فلوتاسیون جدا و تخم کرم گونه های تریکوسترنژیلوس براساس شاخصهای ریخت شناسی، شناسایی و جمع آوری شدند، سپس با روش PCR-RFLP مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه ژنوتیپی DNA ژنومی تخم کرمها، استخراج شد و واکنش PCR با پرایمر اختصاصی قطعه rDNA-ITS2 انجام گرفت. محصول PCR هر ایزوله توسط آنزیمهای  محدودکننده RsaI - HinfI - DraI هضم و بر روی ژل آگارزالکتروفورز شد و از آنها عکس تهیه گردید.یافته ها: با توجه به تشابه مرفولوژی تخم گونه های مختلف تریکوسترنژیلوس در زیر میکرسکوپ تشخیص افتراقی آنها امکان پذیر نمی باشد، لذا تشخیص با استفاده از الگوی ژنوتیپی تخم کرمها به روش PCR-RFLP انجام پذیرفت. اندازه محصول  PCRوDNA  استخراج شده از تخم کرمها یکسان و حدود 330 نوکلئوتید بود ولی الگوی  PCR-RFLPگونه ها با یکدیگر متفاوت بود. پس از هضم محصول PCR آنها با آنزیم RsaI دو قطعه حدود 138 و 190 نوکلئوتیدی مشاهده شد. محصول PCR Trichostrungylus به دست آمده، با آنزیم DraI هضم نشد، اما سه گونه T.vitrinus T.aziei و T.colubrifornois هضم شدند و دو قطعه حدود 110 و 215 نوکلئوتیدی در T.axei و T.colubriformis رویت گردید که الگویی مشابه همدیگر داشتند. اما T.vitrinus واجد دو قطعه حدود 145 و 185 نوکلئوتیدی بود. از بین چهار گونه فوق تنها محصول PCR تریکوسترنژیلوس Colubriformis با آنزیم HinfI هضم شد و دو قطعه حدود 90 و 238 نوکلئوتیدی روی ژل اگارز مشاهده گردید.نتیجه گیری: با توجه به تنوع گونه های انگلی و عدم تشخیص افتراقی آنها به روش میکروسکوپی پیشنهاد میشود با استفاده از پرایمرها و آنزیمهای محدودکننده مختلف، از روش PCR در تشخیص گونه های انگلی مورد نظر استفاده شود.

سابقه و هدف: روزه داری ماه رمضان یک الگوی منظم پرهیز از غذا در مسلمانان جهان است. اثرات محرومیت طولانی از غذا و روزه داری ماه رمضان بر بسیاری از فاکتورها از جمله لیپوپروتئینهای کم چگال (LDL) یکسان نمی باشد. در مورد فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) هم گزارشی وجود ندارد. این مطالعه با هدف بررسی اثر روزه داری در ماه رمضان بر میزان LDL و IGF-1 و ارتباط آنها انجام گرفته است.مواد و روش ها: 132 نفر از افراد بالغ سالم داوطلب (60 زن و 72 مرد) در این مطالعه نیمه تجربی شرکت داشتند. غلظت سرمی IGF-1  بوسیله روش رادیوایمونواسی و LDL از طریق محاسبه در 3 نوبت (یک هفته قبل و در روزهای 14 و 28 ماه رمضان) اندازه گیری شد. آنالیز آماری بوسیله آزمون ANOVA، Paired T-test‍ و رگرسیون پیرسون انجام گردید. یافته ها:در این مطالعه تغییر قابل توجهی در غلظت سرمی IGF-1 در دو جنس و در کل گروه وجود نداشت، اما کاهش واضح غلظت LDL سرم مشاهده گردید.نتیجه گیری: روزه داری تاثیری بر غلظت سرمی IGF-1 ندارد، ولی LDL را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.

سابقه و هدف: با توجه به نقش احتمالی انگلهای لوله گوارش حیوانات اهلی در انتقال آلودگی به انسان، شیوع متفاوت آنها و عدم اطلاع از وضعیت آلودگی نشخوارکنندگان در کشور، این مطالعه به منظور تعیین فراوانی آلودگی به Trichostrongyloidae در لوله گوارش دامهای ذبح شده در کشتارگاه کاشان، سال 1381 صورت پذیرفت.مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی و تصادفی بر روی 158 دام که در کشتارگاه کاشان ذبح شدند، انجام گرفت. کلیه قسمتهای لوله گوارش حیوان جدا و در ظرف فرمالین 10 درصد قرار داده شد، سپس جهت تشخیص آلودگی انگل به آزمایشگاه انگل شناسی دانشکده پزشکی کاشان منتقل گردید. اطلاعات مربوط به دامها از قبیل:جنس، نوع دام، محل آناتومیک و شدت آلودگی در فرم اطلاعاتی ثبت شد. داده های فرم اطلاعاتی طبقه بندی و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: از 158 دام مورد آزمایش 80 راس گوسفند و 78 راس بز بودند. آلودگی کرمی در گوسفندان 5/87 درصد و در بزها 3/83 درصد بود، ضمن آنکه آلودگی به تریکوسترنژیلیده آ در کلیه نمونه ها در جنس ماده بیشتر از جنس نر و بیشترین شدت آلودگی به یک انگل 9/32 درصد بود .بیشترین موارد آلودگی در روده باریک گوسفندان و بزها، نماتودیروس ئوآراتیانوس با شیوع 7/73 و 64 درصد و در شکمبه و نگاری، مارشالاژیا مارشالی به میزان 80 و 83 درصد بود.نتیجه گیری: آلودگی به تریکوسترنژیلیده آ در دامهای مورد مطالعه از شیوع بالایی برخودار بود. با توجه به نقش احتمالی انگلها در انتقال آلودگی به انسان باید اقدامات کنترلی و درمانی صورت گیرد. همچنین تحقیقات بیشتر در خصوص روشهای پیشگیری و کنترل آلودگی توصیه می شود.

سابقه و هدف: آلودگی به کیست هیداتیک انتشاری جهانی دارد و گزارشهای متفاوتی از خصوصیات فردی مبتلایان، سیر بالینی و روشهای مختلف تشخیص، درمان و عود آن گزارش شده است. به منظور تعیین وضعیت کلینیکی این بیماری، طی مطالعه ای 8 ساله، وضعیت کلی بیماران مبتلا به کیست هیداتیک بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان و همچنین عود بیماری در آنها مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: این پژوهش بصورت مقطعی روی کلیه بیماران با سابقه بستری انجام شد. خصوصیات فردی، علایم کلینیکی، تشخیص و درمان بیماران از پرونده ها استخراج شد و عود بیماری، پنج سال پس از درمان طی فراخوانی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت یافته ها با آمار توصیفی تحلیلی ارایه گردید. یافته ها: طی این مدت 135 بیمار واجد شرایط بررسی شدند که 62 درصد زن بودند، اکثرا سن 20-30 سال داشتند و 58 درصد ساکن شهر بودند. شایعترین محل درگیری، کبد به میزان 68 درصد و بعد از آن ریه به میزان 30 درصد بود. شایعترین علایم بالینی در کیست هیداتیک ریه، سرفه و خلط و در کیست هیداتیک کبد، درد شکم و تب و لرز بود. کیست هیداتیک کبد در 98 درصد موارد با سونوگرافی و کیست ریه در 9/88 درصد موارد با گرافی ساده قفسه سینه تشخیص داده شده بود. سیتی اسکن در 100 درصد موارد مثبت بود. شایعترین روش جراحی در کیست کبد رزکسیون و امنتوپلاستی (5/75%) و در ریه رزکسیون کیست در حد یک سگمان (94%) بود. بدون مصرف داروی اسکولوسیدال، میزان عود 3 درصد بود. تست سرولوژیک  indirect hemagglotination test (IHA) جهت پیگیری، 4/88 درصد حساسیت مثبت داشت. نتیجه گیری: به نظر میرسد بعد از رزکسیون کیست هیداتیک نیازی به مصرف داروهای اسکولوسیدال نباشد. از طرفی تست IHA می تواند در تشخیص بیماران مفید باشد. بررسی تجربی هر دو مورد فوق توصیه می شود.

سابقه و هدف : یکی از اهداف ایجاد رشته فناوری رادیولوژی تربیت افرادی است که بتوانند تصاویر رادیوگرافی با کیفیت بالا تهیه نمایند. برای اینکار دانشجویان ابتدا در دروس نظری اصول مربوطه را فرا می گیرند، سپس این اصول و روشها را در آزمایشگاه بصورت عملی تجربه میکنند و در نهایت جهت گرفتن تصویر بر روی بیمار اعمال می نمایند. در حال حاضر مرحله دوم به دلیل   نبود امکانات مورد نیاز در کشور ما انجام نمی شود که باعث بروز مشکلاتی می گردد. این پژوهش بمنظور ساخت فنتومهای آموزشی رادیوگرافی و بررسی کارایی آنها انجام شد تا دانشجویان قبل از اعمال اصول و فنون فرا گرفته بر روی بیمار، موارد مزبور را بر روی فنتومها اجرا کرده و بعد از بدست آوردن آمادگی لازم وارد بخشهای رادیولوژی گردند. مواد و روشها:در ابتدا استخوانهای طبیعی مربوط به فنتوم مورد نظر تهیه شدند. سپس با توجه به موقعیت آناتومیکی در بدن و نمای رادیوگرافیک مورد درخواست ، در داخل قالبی از ناحیه مزبور تنظیم و تثبیت گردیدند. آنگاه قالب پر از پارافین مذاب شد. بعد از سرد شدن و خارج کردن فنتوم از قالب، اطراف آن پوشانده و سطح خارجی آن رنگ آمیزی گردید. جمعا‏ تعداد 9 فنتوم ساخته شدکه عبارت بودند از: فنتومهای کف و مچ دست، ساعد، آرنج، بازو، زانو، اندام تحتانی، لگن و شکم و جمجمه . بعد از اتمام ساخت، تصاویر رادیوگرافیک فنتومها با تصاویر رادیوگرافیک حقیقی از بدن از نظر پارامترهای فیزیکی کنتراست و دانسیته فیلم و تشابه رادیوگرافیکی مقایسه شدند.یافته ها: از نظر ظاهری فنتومهای ساخته شده با نمونه های انسانی مشابهت داشت و بررسی و مقایسه تصاویر رادیوگرافیگ آنها با رادیوگرافی اندامهای انسانی مشابه بود. میانگین کنتراست اندام فوقانی در فنتوم و بدن انسان (5/0 و 5/0)، اندام تحتانی در فنتوم و بدن انسان (6/0و 7/0)، جمجمه در فنتوم و بدن انسان (6/0 و 4/0) و لگن در فنتوم و بدن انسان (2/1 و 8/0) محاسبه گردید. نتیجه گیری: امکان ساخت و تهیه چنین فنتومهایی در داخل کشور وجود دارد. از نظر کیفیت و کارایی نیز این فنتومها در حدی می باشند که می توانند در آموزش عملی دانشجویان مورد استفاده قرار گیرند.

سابقه و هدف: با توجه به ماهیت مزمن و غیرقابل علاج بودن بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS)، مشکلات بیماران مبتلا در تطابق با بیماری، لزوم بکارگیری روشها و مداخلات مناسب جهت افزایش تطابق بیماران و به منظور تعیین تاثیر  برنامه خود مراقبتی بر میزان بکارگیری روشهای مقابله ای توسط بیماران این تحقیق در سال 1380 در تهران انجام گرفت.مواد و روشها: به منظور انجام این مطالعه نیمه تجربی، 34 بیمار مبتلا به MS تحت پوشش انجمن MS ایران به روش نمونه گیری آسان یا در دسترس انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه های اطلاعات فردی، لیست مشکلات و پرسشنامه  استاندارد سنجش شیوه های مقابله ای جالوویس بود. اعتبار پرسشنامه جالوویس در خارج و داخل کشور تایید شده بود و اعتماد پرسشنامه نیز با مطالعه ابتدایی مورد تایید قرار گرفت. کلیه بیماران باسواد،50 – 15 ساله و علامت دار که به صندلی چرخدار وابسته نبوده و در مرحله حاد بیماری قرار نداشتند وارد مطالعه شدند. برنامه خود مراقبتی در مورد مشکلات ناشی از بیماری MS شامل: خود مراقبتی در اختلالات دفع ادرار و مدفوع، یبوست، اختلال عملکرد حسی، کاهش حافظه، خستگی مزمن و گرفتگی عضلات و نیز ورزشهای هماهنگی و تعادلی بصورت تئوری و عملی به همه نمونه های مورد پژوهش آموزش داده شد.سپس برنامه خود مراقبتی به مدت یک ماه به کار گرفته شد و عوامل موثر دیگر بر بکارگیری روشهای مقابله ای مانند آموزش از طریق رسانه های گروهی و ... کنترل گردید. آنگاه میزان بکارگیری روشهای مقابله ای و مشکلات بیماران، قبل و بعد ازمداخله با آزمونهای آماری t زوج، ویلکاکسون، کروسکال والیس و من ویتنی مقایسه گردیدند. یافته ها: بعد از اجرای برنامه خود مراقبتی توسط بیماران مبتلا به MS، در میزان بکارگیری روشهای مقابل های مشکل مدار، افزایش و در بکارگیری روشهای مقابل های هیجان مدار کاهشی معنی دار ایجاد شد. افزایش بکارگیری روشهای مقابلهای مشکل مدار بعد از مداخله از نظر آماری معنی دار نبود. میانگین امتیاز بکارگیری روشهای مقابله ای هیجان مدار از61/81 قبل از مداخله به 64 بعد از مداخله کاهش یافت(P<0.05) . همچنین کاهش معنی داری در میزان علایم MS (گرفتگی عضلات، خستگی، یبوست و فراموشی)  بعد از مداخله نسبت به زمان قبل از آن ایجاد شد.نتیجه گیری: اجرای برنامه خود مراقبتی در کاهش بکارگیری روشهای مقابله ای هیجان مدار توسط بیماران MS موثر می باشد. از این رو به اجرای این روش توسط بیماران مبتلا پیشنهاد میگردد.

سابقه و هدف: با توجه به عوارض و مشکلات ناشی از تغذیه مصنوعی یا شروع زودرس تغذیه تکمیلی و نیز وجود گزارشهای متفاوت در این خصوص، به منظور بررسی چگونگی تغذیه و عوامل مرتبط، این تحقیق بر روی کودکان 5/4 ماهه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر کاشان انجام گرفت.مواد و روشها: این پژوهش با طراحی مقطعی بر روی 350 کودک 5/4 ماهه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر کاشان صورت پذیرفت. نمونه گیری به صورت تصادفی چند مرحله ای به عمل آمد. اطلاعات مربوط به نوع تغذیه، سن مادر، تحصیلات، وضعیت اشتغال مادر، جنس کودک، رتبه تولد کودک، زمان شروع اولین تغذیه نوزاد، مدت تغذیه انحصاری با شیر مادر و زمان شروع تغذیه تکمیلی بررسی و ثبت گردید. همچنین وزن و قد کودکان اندازه گیری شد و یافته های تحقیق با استفاده از آمار توصیفی ـ تحلیلی ارائه گردید.یافته ها: تغذیه غیر انحصاری با شیر مادر در 7/17 درصد از کودکان وجود داشت و در 7/3 درصد از کودکان تغذیه تکمیلی زودتر از4 ماهگی شروع شده بود. مدت تغذیه انحصاری با شیر مادر در 3/82 درصد از کودکان 4 ماه و بیشتر بود. آزمونهای آماری بین نوع تغذیه کودک با سن مادر، وضعیت اشتغال و زمان شروع اولین تغذیه نوزاد رابطه معنیداری نشان دادند. وزن کودکان در گروه تغذیه انحصاری با شیر مادر (±1792) 7243 گرم و در گروه تغذیه غیرانحصاری با شیر مادر (±1059) 6891 گرم بود (P<0.002). قد آنها نیز به ترتیب 62.63±2.9 سانتیمتر و 62.25±3.1 سانتیمتر بود(P<0.1) .نتیجه گیری: شروع شیردهی بلافاصله پس از زایمان و توجه بیشتر به مادران مسن و شاغل در ترویج تغذیه انحصاری با شیر مادر و جلوگیری از مرگ و میر کودکان نقش مهمی دارد.