مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال:1380 | دوره:19 | شماره:2 |تعداد مقالات:14

بی شک گسترش برق آسای کرانه های علوم و دانش، مدیون تلاش های خستگی ناپذیر محققان در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی سراسر جهان است. علوم پزشکی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از آن جایی که مستقیما با سلامت انسان ها در ارتباط بوده نتایج ملموس تری را برداشته است ...

آنچه در پی می آید چکیده نوشتجات پزشکی است که به همت استاد ارجمند جناب آقای دکتر یلدا و سرکار خانم دکتر رسولی نژاد در زمینه گاستروآنتریت ها تهیه گردید.1-عواملی که از فعالیت های میکروارگانیسم های بیماریزا در دستگاه هاضمه ممانعت می کنند عبارتند از: الف – اسید معده ب- فلور طبیعی باکتریهای روده. این میکروبها از نظر زیست و تغذیه با باکتریهای بیماریزا رقابت می کنند و نیز با ترشح اسید چرب با زنجیره کوتاه، اثر مهاری بر میکروبهای لازم برای ایجاد اسهال یا حصبه کاهش می یابد یعنی با مقدار یا تعداد کمتری میکروب، اسهال یا حصبه ایجاد می شود علت آن کاهش یافتن یا از بین رفتن میکروبهایی است که فلور میکروبی روده را تشکیل می دهند .2-در بیماری که اسهال دارد اگر تب مشخص (به عنوان علامت برجسته) وجود داشته باشد نماینده تهاجم میکروب به مخاط روده است مانند شیگلوز و سالمونلوز و کمپیلوباکتر و ویروسهایی مانند روتاویروس و نورواک ...

این پژوهش یک مطالعه توصیفی است و برای بررسی علل نارسایی قلبی و میزان آگاهی و عملکرد در 130 بیمار مبتلا به نارسایی قلبی که در مدت سه ماه در بخش های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بستری شده بودند صورت گرفته است.گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه و توزیع فراوانی با استفاده از جداول و نمودارها انجام گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اغلب بیماران در گروه سنی بالای 60 سال بوده (60.76%) و در کلاس III ,IV انجمن قلب آمریکا (55.4%) قرار داشتند. بیشتر بیماران مورد مطالعه را مردان (56.9%) و بیسوادان (80%) تشکیل می دادند. از بین علل تشدید کننده بیماری، عفونت (40.7%) و از بین علل زمینه ای، بیماریهای مزمن ریوی (47.6(%  شایعترین علل را بودند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بیشترین میزان آگاهی و ضعیف ترین میزان عملکرد در گروه سنی زیر 30 سال بوده است. گروه سنی 40-31 سال بهترین میزان عملکرد و گروه سنی بالای 60 سال کمترین میزان آگاهی را نسبت به گروههای دیگر داشتند. تفاوت معنی داری از نظر آگاهی و عملکرد در دو جنس مذکر و مونث مشاهده نشد. بیمارانی که میزان آگاهی و عملکرد آنها در سطح مطلوبی قرار داشت، از صدا و سیما کسب اطلاعات کرده بودند. 

ویروس های تراتوژن شامل سیتومگالوویروس، هرپس سیمپلکس، واریسلازوستر و ویروس سرخجه از علل عفونت های داخل رحمی در انسان هستند که سبب مرگ های جنینی یا تظاهر ناهنجاری مادرزادی در کودکان می شوند. مطالعات سرم شناسی بیانگر انتشار وسیع ویروس های تراتوژن در جهان بوده و نشان داده است که شیوع پادتن ویروس های تراتوژن در زنان و سطح وقوع عفونت های ویروسی در دوران بارداری در جوامع و مناطق مختلف جهان بر حسب شرایط اقلیمی، اندازه جمعیت و موقعیت بهداشتی – اقتصادی متفاوت است. لذا طی مطالعات بالینی و آزمایشگاهی سرم 276 کودک زیر 6 ماه با تشخیص احتمالی نشانگان تورچ که طی سالهای 1371 تا 1376 به چندین مرکز پزشکی درمانی اطفال در تهران مراجعه نمودند و نیز سرم 2000 تن زنان 15> تا 45 سال که ظاهرا سالم بوده اند در سالهای 1374 تا 1376 در 6 مرکز آموزشی درمانی شهر تهران تهیه گردید و در بخش ویروس شناسی انستیتو پاستور مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق با بکارگیری تکنیک ELISA اقدام به شناسایی پادتن های IgM و IgG ویروس های تراتوژن در سرم کودکان شد که تنها 7 کودک (2.5%) دارای پادتن IgM و IgG سیتومگالوویروس، سرخجه و هرپس سیمپلکس بودند که 3 کودک مبتلا به بیماری سیتومگالیک انکلوزیون بوده و 3 کودک شکل بالینی سرخجه مادرزادی و 1 کودک عفونت هرپس مادرزادی را نشان دادند. و نیز با استفاده از تکنیک سرم شناسی (EIA) پادتن IgG ویروس های تراتوژن و پاروویروس B19 در سرم 2000 تن زنان سنین باروری شناسایی گردید. که بیش از 90 درصد زنان در سالهای باروری در تهران دارای پادتن ویروسهای تراتوژن و پادتن ویروس B19 بوده اند و سطح مصونیت زنان با بالا رفتن سن افزایش یافته است. سرانجام کمی وقوع عفونت های ویروسی داخل رحمی علامت دار و بالا بودن سطح مصونیت زنان نسبت به عفونت ویروس های تراتوژن در سالهای باروری در شهر تهران بیانگر پایین بودن خطر وقوع عفونت های مادرزادی در کودکان تهران با تابلوی بالینی نشانگان تورچ می باشد.

اختلالات لیپوپروتئین ها یکی از عوارض دیابت می باشند که منجر به اختلالات قلبی عروقی می گردد. در این مطالعه، تاثیر ویتامین C مکمل به عنوان یک آنتی اکسیدان و ماده ای که از میزان پروتئینهای سرمی می کاهد، روی گلیکوزیلاسیون سطح تری گلیسرید، HDL، LDL، کلسترول توتال و نسبت LDL/HDL در بیماران مبتلا NIDDM بررسی شده است.در یک مطالعه به روش کارآزمایی بالینی، به 18 بیمار NIDDM (14 زن و 4 مرد) تحت درمان با قرص یا رژیم، 1000 میلی گرم ویتامین C با دوز 250×4 میلی گرم به مدت 6 هفته داده شد و یادداشت 3 روزه غذایی بیماران و شاخص توده بدنی آنها قبل و بعد از مطالعه بررسی گردید. کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئین با تراکم بالا (HDL)، لیپوپروتئین با تراکم پایین (LDL)، LDL/HDL و قندخون ناشتا (FBS) در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری شد. در طی مدت مطالعه، رژیم غذایی و مقدار دارو و ثابت بود. برای تحلیل داده ها از آزمون ویلکسوکسون استفاده گردید.سطح HDL سرم بیماران دیابتی تحت مطالعه از 40.6±11.4 قبل از تجویز ویتامین C 49.4±13.7 بعد از آن افزایش یافت (P=0.008). سطح LDL بیماران قبل از 144.8±33.8 به 118.8±37.2 بعد از خوردن ویتامین C کاهش یافت.(P=0.045).افزایش مختصر قندخون ناشتا و کاهش تری گلیسرید و کلسترول فاقد اهمیت آماری بودند. ویتامین C تکمیلی باعث کاهش نسبت LDL/HDL از 3.7±1.9 به 2.6±1.4 گردید (P=0.025).با توجه به نتایج، چنین بنظر می رسد که ویتامین C از طریق دو مکانیسم عمده باعث تغییرات مطلوب در سطح HDL و LDL می گردد.1- با اعمال اثر آنتی اکسیدان که منجر به کاهش اکسیداسیون LDL و افزایش شناسایی آن توسط گیرنده هایش می شود.2- با اعمال اثر رقابتی (به دلیل شباهت ساختاری) با گلوکز در روند Glycation HDL و LDL منجر به افزایش کاتابولیسم LDL و کاهش دفع HDL می گردد.در نهایت پیشنهاد می شود پس از انجام مطالعات تکمیلی، به منظور بهبود وضعیت کنترل چربیهای خون، برای بیماران مبتلا به NHDDM ویتامین C تکمیلی تجویز گردد.

فاکتور سیزده انعقادی عامل ثبات لخته و اتصالات پلیمر فیبرین است. کمبود آن نادر اما قابل توجه است زیرا در نوزاد سبب خونریزی خودبخود داخل جمجمه یا تاخیر در جدا شدن بند ناف و خونریزی های طولانی از این محل و در دوران بعد هم می تواند سبب همارتروز، اکیموز، خونریزیهای داخل جمجمه ای خطرناک (بعد از ضربه های به سر) و تشنج های غیر قابل کنترل و مرگ گردد.این مقاله کودک شیرخواری را با سابقه چند نوبت ضربه به سر و افت سطح هوشیاری و هماتوم مکرر داخل جمجمه ای معرفی می نماید. که در قسمتهای انعقادی معمولی،PTT, PT  و پلاکت، نکته پاتولوژیک نداشت اما کمبود فاکتور 13 خون توسط مرکز انتقال خون تایید گردید. برای درمان و کنترل خونریزی بیمار از FFP در چند نوبت استفاده شد. در مبتلایان به کمبود فاکتور 13 انعقادی از FFP، کرایوپرسیپیتیت و جایگزینی فاکتور 13 جهت پیشگیری و درمان خونریزی استفاده می شود.

از بین 5279 زایمان، طی 2 سال در بیمارستان ولیعصر تهران، 117 مورد زایمان دوقلو اتفاق افتاد (22.16 در 1000 تولد زنده). که از این میان 19.2 درصد پره اکلامپسی داشتند. بیشترین موارد بارداری دوقلویی در سن 18 سالگی و در زایمان اول رخ داده بود. از این عده 9 مورد (8.2%) حاصل حاملگی مصنوعی بودند. سزارین فوریتی در 63.6 درصد موارد دیده شد.مقایسه عوارضی مانند بیماری هیالین غشایی، آنتروکولیت نکروزان، سپتی سمی، آنومالی مادرزادی و همچنین مقایسه وزن، نمره آپگار دقیقه اول و پنجم، نیاز به انجام عملیات احیا، جنس نوزادان و مرگ بین دو نوزاد دوقلو تفاوت آماری معنی داری را نشان نداد ولی نمابین دو نوزاد دوقلو دارای تفاوت معنی دار بود (p<0.001) . وقوع کمتر نشانگان ترانسفوزیون جفتی در 6 درصد موارد و مشاهده قل دوم به عنوان دهنده خون در 83.3 درصد موارد قابل توجه بود. بیماری هیالین مامبران در 71.4 درصد شایع ترین علت مرگ، کم وزنی در 72.5 درصد نوزادان و نیز پارگی زودرس کیسه آب و درد زایمانی زودرس به عنوان شایع ترین دلیل ختم حاملگی تایید کننده نارسی و کم وزنی به عنوان عامل اصلی در مرگ و میر این نوزادان بودند. کلبسیلا و استافیلوکک اورئوس مهمترین عوامل سپتیسمی در این نوزادان به دست آمدند. وقوع کلاب فوت در 1.8 درصد و دررفتگی مفصل ران از لحاظ بالینی در 8.4 درصد موارد به ترتیب بیشتر از 18 و 7 برابر جمعیت عادی بود.

جامعه زندانیان از گروههای پر خطر و آسیب پذیر در بیماری سل می باشند. این طرح برای بررسی وضعیت سل در زندانهای اوین و قصر در طول سال 1377 و 1378 به انجام رسید.این مطالعه توصیفی بوده به طور مقطعی انجام شده است. افراد مورد مطالعه با مصاحبه و معاینه، رادیوگرافی قفسه سینه، آزمایش خلط و آزمون توبر کولین از نظر ابتلا به سل ریوی و عفونت سلی بررسی شدند. در مجموع 6679 نفر مورد بررسی قرار گرفتند که از این تعداد 4479 نفر به تفکیک 896 نفر زن (20%) و 3583 مرد (80%) در زندان اوین و 2200 نفر مرد در زندان قصر مصاحبه و معاینه شدند در زندان اوین از 4479 نفر 15 نفر مبتلا به سل ریوی به تفکیک 1 نفر خلط مثبت جدید (مرد)، 9 نفر خلط مثبت که تحت درمان سل بودند، شناسایی شدند و در زندان قصر نیز از 2200 نفر، 15 نفر مبتلا به سل ریوی به تفکیک 5 نفر خلط مثبت جدید (همگی مرد)، 5 نفر خلط منفی و 5 نفر خلط مثبت که در زمان ورود به زندان درمان خود را قطع کرده بودند شناسایی شدند. در مجموع 520 رادیوگرافی قفسه سینه تهیه شد که 9.2 درصد رادیوگرافی غیرطبیعی و 5  درصد ضایعات منطبق با سل داشتند. میزان شیوع ریوی در کشور در سال 1377 رقمی معادل 13.2 درصد هزار گزارش شده است و میزان شیوع سل ریوی اسمیر مثبت در زمان اجرای طرح در زندان اوین 134 درصد هزار و در زندان قصر 454.5 درصد هزار و میزان شیوع سل ریوی در زندان اوین 335 و در زندان قصر 682 درصد هزار می شود که در مقایسه با میزان شیوع سل ریوی کشور به ترتیب 25.3 برابر و 51.6 برابر جامعه عادی می شود.

درمان توقفی با لووتیروکسین که برای بیماریهای خوش خیم تیروئید بکار گرفته می شود می تواند سبب کاهش تراکم استخوان و ایجاد استئوپوروز زودرس شود. این مطالعه با هدف بررسی اثر هیپرتیروییدی ساب کلینیکال ایجاد شده توسط درمان توقفی با تیروکسین روی تراکم استخوانی در زنان پیش از منوپوز انجام گرفته است. در این مطالعه 50 زن با میانگین سنی 7.6±36.8 سال که به علت وجود ندول سرد خوشخیم تیرویید، به مدت حداقل یکسال تحت درمان توقفی با تیروکسین قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. عوامل مداخله گری مثل مصرف دخانیات، الکل و قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری در هیچ یک از این افراد وجود نداشت. برای تمام بیماران اندازه گیری TSH, PTH, T4, T3، کلسیم، فسفر، سدیم و کلسیم ادرار انجام گرفت. تراکم استخوان بیماران به روشDEXA  تقریبا یک سال پس از شروع درمان توقفی در مهره های کمری L1 تا L4، گردن استخوان فمور و استخوان رادیوس مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های مربوط به بیماران با مقادیر استاندارد افراد مشابه و سالم ایرانی مورد مقایسه قرار گرفت.نتایج حاصله نشان داد که تفاوت معنی داری در تراکم استخوان بیماران مورد مطالعه با مقادیر استاندارد وجود ندارد نتیجه گیری کلی از این مطالعه نشان می دهد که یک سال درمان توقفی با تیروکسین در زنان پیش از منوپوز سبب کاهش معنی داری در تراکم استخوان نمی گردد.

با توجه به ارتباط نزدیک بین اثرات عوامل هورمونی و فشار خون بالا در دوران بارداری در این پژوهش ارتباط بین سطح پپتید C و فشار خون بالای دوران بارداری با روش مورد شاهدی- مقطعی ارزیابی شد.21 خانم مبتلا به فشار خون بالای دوران بارداری و 31 خانم باردار بدون فشار خون بالا وارد مطالعه شدند. سن همه افراد زیر 45 سال بود و دو گروه از نظر شاخص توده بدن جور بودند. معیار تشخیص فشار خون بالا، فشار سیستولیک برابر یا بیشتر از 140 میلی متر جیوه و یا فشار دیاستولی برابر یا بیشتر از 90 میلی متر جیوه بود. از همه افراد نمونه خون ناشتا گرفته شد و گلوکز، پپتید C، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر و پروتئین تام اندازه گیری و میانگینهای آنها در دو گروه مقایسه شدند.پپتید C در گروه بیماران 1.03±0.12 نانوگرم در میلی لیتر بود که نسبت به مقدار آن در گروه شاهد یعنی 0.76±0.05 نانوگرم در میلی لیتر افزایش معنی داری نشان می دهد (p<0.05). مقدار فسفر در گروه بیمار کمتر از گروه شاهد بود 2.59±0.14 mg/dl) در مقابل (p<0.05, 3.1±0.18 سایر متغیرها در دو گروه تفاوت معنی داری نداشتند (p<0.05) بر اساس این یافته ها به نظر می رسد مستقل از اثر چاقی، میزان ترشح انسولین در خانمهای مبتلا به فشار خون بالای دوران بارداری بیشتر از افراد سالم است که می تواند به علت مقاومت انسولینی بیشتر در این بیماران در طی دوران بارداری باشد.

با وجودی که شناسایی ناقلین بتاتالاسمی آسان است ولی ناقلین آلفاتالاسمی به سادگی قابل شناسایی نیستند. دقیق ترین روش ها، بررسی نسبت ساخت زنجیره های گلوبین و DNA است. این روش ها گران و تخصصی هستند. در ایران عمدتا از طریق آزمایشهای متعدد و مکمل شناسایی ناقلین انجام می شود. از آنجا که در ناقلین ساخت زنجیره زتا در تمام طول عمر ادامه می یابد، یافتن این زنجیره کمک بزرگی به تشخیص می کند.در 43 بیمار ارجاعی از بخش خون شناسی بیمارستان امام خمینی (ره) تهران که مشکوک به ناقل آلفا تالاسمی یا H بودند، آزمایش های CBC، حلالیت، وجود انکلوزیون، شکنندگی گویچه ها، الکتروفورز استات سلولز و الکتروفورز زنجیره های گلوبینی از طریق ژل پلی آکریل امید در محیط اوره و تریتون انجام شد.میزان گویچه های قرمز خون در همه بیماران در محدوده طبیعی بود. میزان هموگلوبین، هماتوکریت، MCV، MCH و MCHC به ترتیب در 95، 90، 97 و 83 درصد بیماران کمتر از حد طبیعی بود. هموگلوبین A2 در بیش از 81 درصد بیماران کمتر یا در حد طبیعی بود. در 80 درصد انکلوزیون و در 85 درصد افزایش درصد رتیکولوسیت دیده شد. در 94.5 درصد آزمایش شکنندگی گویچه ها مختل بود. در الکتروفورز زنجیره ها 91 درصد ناقلین آلفا تالاسمی دارای زنجیره زتا بودند.از نظر شاخص های CBC، تفاوت چندانی در ناقلین آلفا تالاسمی و بتاتالاسمی وجود ندارد. طبیعی بودن هموگلوبین A2 در غیاب فقر آهن به تشخیص کمک می کند. بررسی وجود انکلوزیون در یافتن ناقلین آلفا تالاسمی لازم است. به کمک الکتروفورز زنجیره ها و یافتن زنجیره زتا خصوصا می توان ناقلین α-thal-1 را مشخص کرد. آزمایش دقیق برای شناسایی ناقلین از طریق بررسی نسبت ساخت زنجیره غیرآلفا/زنجیره آلفا و PCR باید صورت گیرد.

هالیتوز یا بدبویی دهان یک شکایت شایع در بین بیماران مراجعه کننده به مطب متخصصین داخلی و گوش و حلق و بینی دندانپزشکان و پزشکان عمومی می باشد. اکثر بیماران بدون گرفتن نتیجه خاصی، از مراکز درمانی خارج می شوند و گاه این پدیده باعث بروز مسایل جدی در خود و خانواده آنها می گردد.دلایل هالیتوز به سه دسته تقسیم می شوند. علل غیرپاتولوژیک، علل پاتولوژیک و علل روحی روانی، علاوه بر مسایل مطرح شده در کتب و مقالات اخیرا محکمی را بین وجود هلیکوباکترپیلوری و پدیده بدبویی دهان عنوان کرده اند که روش درمان این مطالعه را تغییر داده است.در این مقاله سعی در جمع آوری اطلاعات مفید برای درک بهتر بدبویی دهان و چگونگی برخورد و درمان با آن شده است. همچنین ارتباط بین هلیکوباکترپیلوری و بدبویی نیز مورد بحث قرار گرفته است.