مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1390 | دوره:15 | شماره:3 (پیاپی 60) |تعداد مقالات:15

زمینه: درمان رایج و مرجع برای بیماری التهاب برگشت ناپذیر پالپ دندان، معالجه ریشه دندان (RCT) است. اما امروزه به علت اهمیت زنده نگه داشتن پالپ دندان، پالپوتومی مورد توجه فراوان قرار گرفته است.هدف: مطالعه به منظور بهره گیری از مدل های رگرسیون حاشیه ای جهت مقایسه موفقیت معالجه ریشه دندان، با نتایج درمان پالپ زنده (پالپوتومی) توسط دو ماده MTA و CEM برای درمان بیماری التهاب برگشت ناپذیر پالپ دندان انجام شد.مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی در سال 1387 در 4 استان خراسان رضوی، تهران، یزد و فارس انجام شد. بیماران به طور تصادفی سه درمان معالجه ریشه دندان (203 نفر)، پالپوتومی با MTA (207 نفر) و پالپوتومی با CEM (205 نفر) را دریافت کردند. برای این افراد دو شاخص حساسیت به ضربه و وجود ضایعه پری اپیکال در سه زمان پایه، 6 ماه و 1 سال پس از درمان بررسی شد. داده ها با مدل رگرسیون حاشیه ای و روش معادلات برآوردی تعمیم یافته با نرم افزار SAS نسخه 9.1 تحلیل شدند.یافته ها: نسبت شاخص وجود ضایعه پری اپیکال در درمانRCT ، 5.07 برابر پالپوتومی با MTA و 3.25 برابر پالپوتومی با CEM بود (p<0.001). پالپوتومی با دو ماده MTA وCEM  تفاوت آماری معنی داری نداشتند. نسبت شانس حساسیت داشتن به ضربه در گروه های درمانی تفاوت معنی داری نداشت. جنسیت و سن نیز اثر معنی داری روی دو متغیر پاسخ حساسیت به دق و وجود ضایعه پری اپیکال نداشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد پالپوتومی می تواند جایگزین مناسبی برای معالجه ریشه دندان باشد.

زمینه: تنوع فردی در بیماران دارای مال اکلوژن اسکلتی کلاس III، شاخص های سفالومتری را در این افراد تحت تاثیر قرار می دهد. برای مثال، تنوع فردی موجود در انحنای قاعده جمجمه، جابه جایی قدامی - خلفی بینی و شیب SN می تواند شاخص های سفالومتری از جمله زاویه ANB را تغییر دهد.هدف: مطالعه به منظور مقایسه شاخص های سفالومتری بیماران دارای مال اکلوژن اسکلتی کلاس III با کلاسI  انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مورد - شاهدی بر روی 65 سفالومتری جانبی انجام شد که به صورت تصادفی قبل از درمان ارتودنسی انتخاب شدند. سفالومتری های گروه مورد، رابطه اسکلتی کلاس (ANB<1) III و گروه شاهد، رابطه اسکلتی کلاس (2<ANB<4) I داشتند. رادیوگرافی ها ترسیم شدند و اطلاعات به دست آمده با آزمون های آماری تی و ضریب همبستگی تحلیل شدند.یافته ها: میانگین شاخص های اوربایت IMPA, GoGn SN, Wits, SNA جارابک، ارتفاع تحتانی صورت و طول فک پایین اختلاف معنی داری را بین دو گروه اسکلتی کلاس III و کلاس I نشان داد. شاخص Wits با ANB رابطه مثبت معنی دار (P<0.001 و r=0.71) و با p=0.01) FMA و(r=-0.47 ، ارتفاع تحتانی صورت ( p=0.02و (r=-0.37 و ارتفاع قدامی صورت (0.001> Pو(r=-0.47  و طول مندیبل (p=0.02 و (r=-0.37 رابطه منفی معنی دار داشت.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، ارزیابی Wits کمک تشخیصی با ارزشی در برآورد صحیح شدت ناهماهنگی قدامی - خلفی فک ها در بیماران کلاس III اسکلتی است.

زمینه: استفاده از مراحل مختلف تکامل دندان ها به دلیل اثرپذیری کم تر از تغییرات هورمونی و تغذیه ای برای تعیین سن کودکان نسبت به روش های دیگر ارجح است. در حال حاضر، معمول ترین و معتبرترین روش برای تعیین سن دندانی، روش دمیرجیان است.هدف: مطالعه با هدف تعیین رابطه سن دندانی با سن تقویمی در بیماران ارتودنسی 6 تا 15 ساله شهر قزوین انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در سال تحصیلی 89-1388 در دانشکده دندان پرشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. رادیوگرافی پانورامیک 468 بیمار 6 تا 15 ساله متقاضی ارتودنسی این دانشکده و مطب های خصوصی قزوین به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و سن دندانی آن ها بر اساس تکامل 7 دندان سمت چپ فک پایین در رادیوگرافی پانورامیک و روش دمیرجیان ارزیابی شد. سن تقویمی نمونه ها نیز با کسر تاریخ تولد فرد از تاریخ تهیه رادیوگرافی تعیین شد. رابطه میان سن دندانی و سن تقویمی با ضریب همبستگی پیرسون بررسی و میزان تفاوت سن دندانی و سن تقویمی نمونه ها محاسبه و گزارش شد.یافته ها: از 468 رادیوگرافی پانورامیک مورد بررسی، 255 رادیوگرافی (%54.49) مربوط به دختران و 213 رادیوگرافی (%45.51) مربوط به پسران بود. بیشتر نمونه ها (61 نفر، %13) رده سنی تقویمی 9 سال داشتند و کم ترین رده سنی (17 نفر، %3.6) مربوط به افراد 6 سال بود. همبستگی بالا و معنی داری بین سن تقویمی و سن دندانی نمونه ها وجود داشت ( r=0.912در دختران و r=0.905 در پسران). سن دندانی پسران در تمام سنین به استثنای 12 سالگی، بیش تر از سن تقویمی آن ها بود. بیش ترین و کم ترین تفاوت میان دو سن در پسران در سن تقویمی 6 سال و 14 سال و در دختران در سن تقویمی 6 سال و 8 سال گزارش شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد روش دمیرجیان توانایی قابل قبولی در تخمین سن تقویمی افراد دارد. اگرچه به دلیل تخمین بیش از میزان واقعی سن تقویمی در این روش، ضرورت تدوین جداول خاصی برای تبدیل سن دندانی به سن تقویمی برای جامعه ایرانی احساس می شود.

زمینه: از مشکلات موجود در زمینه استفاده از شیار پوش در دندان های شیری، مراحل درمانی زیاد که تحمل آن ها برای کودک دشوار است ونیز پیوند ضعیف و غیر موثر با مینای دندان می باشد.هدف: مطالعه به منظور مقایسه اثر ماده باندینگ Single bond و G bond بر استحکام باند برشی شیار پوش با مینای دندان شیری انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی که در سال 1386 در دانشکده دندان پزشکی دانشگاه آزاد واحد تهران انجام شد، تاج های 10 مولر شیری فاقد پوسیدگی در جهت باکولینگوالی بریده شدند. 20 نمونه به دست آمده جهت استفاده از باندینگ های Single bond و G bond به طور اتفاقی به دو گروه تقسیم شدند. پس از کاربرد باندینگ ها طبق دستور کارخانه سازنده، شیار پوش consice بر روی سطوح مینایی ساییده شده باند شد و پس از 24 ساعت میزان استحکام باند برشی سنجیده شد. چگونگی شکست نمونه ها زیر میکروسکوپ نوری با بزرگ نمایی 20 بررسی شد. داده ها با آزمون آماری تی تحلیل شدند.یافته ها: میزان استحکام باند برشی Single bond و G bond به ترتیب 16.71±0.72 Mpa و 9.62±1.4 Mpa بود. و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود(p<0.05) . %80 شکست ها در Single bond و %90 درG bond از نوع به هم پیوسته (Cohesive) در ماده شیار پوش بودند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، در صورت نیاز به یک باند پرقدرت با مینای دندان شیری، G bond به عنوان یک ماده چسبنده سلف اچ جایگزین مناسبی برای سیستم های اچ - شستشو (total etch) نیست.

زمینه: با وجود پایداری باند سیستم های چسبنده با مینا، پایداری باند با عاج هنوز مورد پرسش است. سیستم های چسبنده سلف اچ دو مرحله ای، به عنوان جایگزین چسبنده های اچ - شستشو، جهت حل مشکل پایداری باند با عاج مطرح شده اند.هدف: مطالعه به منظور مقایسه استحکام باند ریز کششی سیستم های چسبنده سلف اچ دو جزیی و سیستم های چسبنده اچ - شستشو با عاج، پس از 1 روز و 6 ماه نگه داری در آب انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تجربی آزمایشگاهی در سال 1389 در دانشکده دندان پزشکی شاهد بر روی 32 دندان مولر سوم کشیده شده انسانی انجام شد. دندان ها از ناحیه اکلوزال جهت نمایان کردن عاج سطحی تراشیده شدند و به طور تصادفی در 4 گروه: سیستم چسبنده اچ - شستشوی سه مرحله ای (SBMP)، سیستم چسبنده اچ - شستشوی دو مرحله ای (SB)، سیستم چسبنده سلف اچ دو مرحله ای (CSEB)  و سیستم چسبنده سلف اچ دو جزیی یک مرحله ای (ABSE) قرار داده شدند. تاج دندان ها توسط کامپوزیت Z250 بازسازی شد. نمونه های میله ای شکل آزمون استحکام ریزکششی تهیه و در محلول کلرامین T 0.5 درصد در دمای 37 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. نمونه ها بعد از مدت زمان 1 روز و 6 ماه، تحت آزمون سنجش استحکام ریزکششی قرار گرفتند. مطالعه الگوی شکستگی نمونه ها با استریومیکروسکوپ انجام شد. داده ها با آزمون های آماری آنووای یک طرفه و Tamhan تحلیل شدند.یافته ها: استحکام باند ریزکششی SB در مدت زمان 1 روز (3.67±27.42 مگاپاسکال) و 6 ماه (3.25±27.28 مگاپاسکال)، با تفاوت معنی داری بیش تر از سایر گروه ها بود (p<0.05). استحکام باند ریزکششی CSEB و SBMP، در مدت زمان 1 روز با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشت. کاهش قابل ملاحظه ای در استحکام SBMP و ABSE در گذر زمان مشاهده شد .(p<0.05)استحکام  ABSE در مدت زمان 1 روز (2.81±11.77 مگاپاسکال) و 6 ماه (1.71±9.33 مگاپاسکال) به طور معنی داری کم تر از سایر گروه ها بود .(p<0.05) الگوی غالب شکست SBMP وABSE ، چسبنده بود که با گذشت زمان افزایش یافت. الگوی شکستگی CSEB و SB ترکیب چسبنده و مخلوط بود که در گذر زمان نیز ثابت ماند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، پایداری باند رزین با عاج به نوع سیستم چسبنده مورد استفاده بستگی دارد. سیستم CSEB علاوه بر توانایی باند کوتاه مدت مشابه SBMP پایداری و ثبات باند را در برابر مکانیسم های تخریب نشان داد.

زمینه: دندان پزشکی زیبایی بخش مهمی از درمان های دندان پزشکی است. امروزه به دلیل افزایش تمایل بیماران برای رفع تغییر رنگ دندان ها، نیاز به درمان های بلیچینگ افزایش یافته است. تاثیر این عمل بر ریزنشت کامپوزیتی از دلایل اصلی شکست ترمیم های کامپوزیت به شمار می رود.هدف: مطالعه با هدف تعیین اثر بلیچینگ پس ازترمیم برمیزان ریزنشت ترمیم های کامپوزیتی انجام شد.مواد و روش ها: این تحقیق تجربی بر روی 15 دندان مولر سوم روییده انسانی در سه گروه 5 تایی انجام شد. گروه مورد 1 (بلیچینگ قبل از ترمیم)، گروه مورد 2 (بلیچینگ بعد از ترمیم) و گروه شاهد (گروه بدون بلیچینگ). در گروه 1 نمونه ها 7 روز و هر روز 2 ساعت تحت تاثیر ژل سفیدکننده Opalescence (کاربامید پراکسید %20) قرار گرفتند و در فواصل بلیچینگ در بزاق مصنوعی نگه داری شدند. 14 روز پس از اتمام بلیچینگ، حفره های کلاس 5 در سطوح باکال و لینگوال نمونه ها با ابعاد 2×2×4 میلی متر (مارجین ژنژیوالی همه حفره ها 1 میلی متر زیر CEJ قرار داشت) تهیه و سپس با کامپوزیت Z 250 ترمیم شدند. در گروه مورد 2، حفره ها مشابه روش مذکور تهیه، ترمیم و سپس بلیچینگ شدند. در گروه شاهد، حفره های کلاس 5 بدون بلیچینگ تهیه و ترمیم شدند. سپس نمونه ها 500 دور در دمای 4 و 55 سانتی گراد ترموسایکل شده و جهت نفوذ رنگ برای 24 ساعت در متیلن بلوی %1 قرار گرفتند. نمونه ها پس از برش در زیراستریومیکروسکوپ (بزرگ نمایی×40) بررسی شدند. داده ها با آزمون آماری من ویتنی تحلیل شدند.یافته ها: میزان ریزنشت قبل و بعد از ترمیم درهر دو مارجین اکلوزالی و ژنژیوالی افزایش یافت. میزان ریزنشت در تمام گروه ها در مارجین اکلوزالی نسبت به مارجین ژنژیوالی کم تر بود. ریزنشت در هر دو مارجین اکلوزالی و ژنژیوالی، اختلاف معنی داری داشت. (p<0.006،(p<0.014  اما در گروه مورد در مارجین اکلوزالی و ژنژیوالی، اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، عمل بلیچینگ قبل و بعد از ترمیم کامپوزیتی، میزان ریزنشت لبه ای را افزایش می دهد.

زمینه: زخم های آفتی عودکننده یکی از شایع ترین بیماری های دردناک مخاط دهان است. نقش عوامل روانی به خصوص افسردگی و اضطراب در آسیب شناسی این بیماری مورد مجادله است.هدف: مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین اضطراب و افسردگی با استوماتیت آفتی عودکننده (RAS) انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در بخش بیماری های دهان دانشکده دندان پزشکی زاهدان از خرداد 1386 تا خرداد 1387 انجام شد. تعداد 90 نفر در 3 گروه شامل گروه مبتلا به استوماتیت آفتی عودکننده، گروه شاهد مثبت (بیماران مبتلا به سندرم سوزش دهان، دردهای غیر معمول صورت و سندرم درد ناشی از اختلال عملکرد عضلات صورت) و گروه شاهد منفی (افراد سالم) با استفاده از پرسش نامه های اضطراب بک (BAI) و افسردگی بک (BDI) بررسی شدند. داده ها با آزمون های آماری ANOVA و توکی تحلیل شدند.یافته ها: بیماران مبتلا به استوماتیت آفتی عودکننده و گروه شاهد مثبت، سطح اضطراب و افسردگی بالاتری نسبت به گروه شاهد منفی داشتند(p<0.05) . اگرچه تفاوت بین سطح اضطراب گروه استوماتیت آفتی عودکننده با گروه شاهد مثبت از نظر آماری معنی دار نبود، ولی از لحاظ سطح افسردگی، این تفاوت از نظر آماری آماری معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد اضطراب و افسردگی نقش مهمی در سبب شناسی استوماتیت آفتی عودکننده ایفا کنند و می توانند به عنوان شروع کننده واکنش های ایمنی مختلف در آسیب شناسی استوماتیت آفتی عودکننده نقش موثری ایفا نمایند.

زمینه: بررسی روند تغییر وضعیت سلامت دهان و دندان و ارزیابی پیش گیری های انجام شده در کشور به صورت متناوب و منظم در مناطق مختلف جهت به کارگیری در برنامه ریزی های سلامت دهان و دندان ضروری به نظر می رسد.هدف: مطالعه به منظور تعیین وضعیت سلامت دهان و دندان دانش آموزان دبیرستانی شهر قزوین و عوامل تاثیرگذار بر آن انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1389 بر روی 380 دانش آموز دبیرستانی شهر قزوین انجام شد که به طور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به سن، جنس، سطح تحصیلات والدین، دفعه های مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، متوسط درآمد ماهیانه، سابقه مراجعه به دندان پزشک، نوع مراجعه به دندان پزشک و خود ارزیابی سلامت دهان و دندان در پرسش نامه ثبت شدند. داده ها با آزمون های آماری تی و ANOVA تحلیل شد. از مدل رگرسیونی چند متغیره به منظور شناسایی عوامل مرتبط با DMFT دانش آموزان استفاده شد.یافته ها: 190 نفر از دانش آموزان (%50) دختر بودند. میانگین سنی دانش آموزان 1.03±15.10 سال بود. تنها دانش آموز (%18) گزارش کردند که روزانه دو بار مسواک می زنند. میانگین شاخص DMFT برای دانش آموزان 1.89±2.62 بود. دختران در مقایسه با پسران به طور معنی داری نمره کم تری در DMFT کسب نمودند. نتایج مدل رگرسیونی چند متغیره نشان داد که درآمد ماهیانه، تحصیلات پدر و مادر، خود ارزیابی درک شده سلامت دهان و دندان، سن، دفعه های مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و سابقه مراجعه به دندان پزشک به طور معنی داری با شاخص DMFT مرتبط بودند.نتیجه گیری: با توجه با یافته ها، دانش آموزان دبیرستانی شهر قزوین از وضعیت نسبتا پایین سلامت دهان و دندان رنج می برند و به برنامه ریزی جهت حفظ دندان های سالم، پرکرده و پوسیده نیاز دارند.

زمینه: مصرف دخانیات، عوارض دهانی متعددی دارد و عامل مستعدکننده سرطان دهان به شمار می رود.هدف: مطالعه به منظور تعیین تظاهرات دهانی مرتبط با مصرف دخانیات و مواد مخدر در مراجعین به بخش بیماری های دهان دانشکده دندان پزشکی زاهدان انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 211 بیمار مراجعه کننده به بخش بیماری های دهان دانشکده دندان پزشکی زاهدان (فروردین تا خرداد 1385) که دخانیات و مواد مخدر مصرف می کردند، انجام شد. بیماران با روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسش نامه جمع آوری شدند. داده ها با آزمون های آماری واریانس و مجذور کای تحلیل شدند.یافته ها: از 211 بیمار مورد مطالعه، 186 نفر مرد و 25 نفر زن با میانگین سنی 7.6±38.5 سال بودند. میزان تظاهرات دهانی %98.5 بود که عبارت بودند از: پیگمانتاسیون %30.8، لکوادم %3.3، پیگمانتاسیون و لکوادم %21.7، پیگمانتاسیون، لکوادم و هیپرکراتوز %43.3، پیگمانتاسیون، لکوادم و توباکوپاچ (کیسه ناشی از تنباکو) %0.9 تظاهرات دهانی در مردان بیش تر از زنان بود (p<0.05) مردان تمایل بیش تری به سیگار کشیدن داشتند و استفاده از قلیان در خانم ها شایع تر بود .(p<0.05)نتیجه گیری: پیگمانتاسیون، شایع ترین تظاهر دهانی بود. تظاهرات دهانی در مردان شایع تر و رایج ترین ماده مصرفی سیگار بود. شیوه مصرف دخانیات در مردان و زنان تفاوت داشت. شایع ترین ماده مصرفی در مردان سیگار و در زنان قلیان بود.

زمینه: پدیده سالمندی در پی ارتقای برنامه های سلامتی اجرا شده در سال های گذشته، روندی رو به افزایش داشته است. سلامت دهانی جزء تفکیک ناپذیری از سلامت عمومی است.هدف: مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت دهانی با توجه به رفتارهای بهداشتی دهانی افراد سالمند غیر وابسته به دیگران در شهرستان تالش انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی 203 سالمند 65 سال به بالا و غیر وابسته به دیگران در مراکز بهداشتی - درمانی شهری و روستایی شهرستان تالش مورد معاینه و مصاحبه قرار گرفتند. روش نمونه گیری به صورت آسان بود. اطلاعات جمعیتی، رفتارهای بهداشتی دهانی، وضعیت دندان ها و بیماری های سیستمیک سالمندان مراجعه کننده ثبت شد. معاینه های دندانی به صورت بالینی توسط متخصص بیماری های دهان و بر اساس معیارهای پوسیدگی سازمان جهانی بهداشت در مراکز بهداشتی ناحیه انجام شد. داده ها با آزمون های آماری مجذور کای، تی و رگرسیون لجستیک تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 6.4±72 سال بود. خانم ها 78 نفر و آقایان 125 نفر و تعداد مراجعین به درمانگاه های شهری 102 نفر و روستایی 101 نفر بودند. دفعه های مسواک زدن ،استفاده از نخ دندان و خمیر دندان در ساکنین شهری بیش تر از روستایی بود. 160 نفر (%78) کاملا بی دندان بودند که %94 آن ها دارای دندان مصنوعی و 10 نفر فاقد پروتز متحرک بودند. میانگین تعداد دندان های باقی مانده در افراد دارای دندان 4± 7.34 بود و %95 این افراد پوسیدگی های ریشه و %18.6 آن ها پوسیدگی های تاج داشتند. اکثر افراد (%37.4) مبتلا به پر فشاری خون بودند و این بیماری در گروه شهری بیش تر از روستایی بود (p<0.001) دیابت ملیتوس در خانم ها بیش تر از آقایان بود (p<0.004).نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، وضعیت بهداشت دهان سالمندان منطقه تالش ضعیف بود. لذا انجام معاینه های معمول دهانی و دندانی در بین سالمندان توصیه می شود.

زمینه: اثر بیماری های پریودنتال مهاجم در مطالعه های بالینی متعددی نشان داده شده است. آگاهی، نگرش و عملکرد مناسب دندان پزشکان عمومی در مورد این اثرات می تواند به تشخیص به موقع و درمان بهتر بیماران منجر شود.هدف: مطالعه به منظور تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد دندان پزشکان عمومی استان قزوین نسبت به بیماری های پریودنتال مهاجم انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1389 بر روی 140 دندان پزشک عمومی استان قزوین انجام شد که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که بر اساس منابع معتبر تهیه شده بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون های آماری تی و آنالیز واریانس تحلیل شدند.یافته ها: میانگین نمره آگاهی ( p=0.004و (F=5.89، نگرش (p=0.018 وF=4.18 ) و عملکرد ( p=0.468و (F=0.765 افراد با افزایش سابقه کار کاهش می یافت. بالاترین میانگین نمره نگرش (1.03±5.19) و عملکرد (1.16±3.44) به افراد کم تر از 30 سال و پایین ترین میانگین نمره عملکرد (1.03±2.64) به افراد گروه سنی بالای 41 سال تعلق داشت. میانگین نمره آگاهی، نگرش و عملکرد خانم ها بهتر از آقایان بود (1.76± 5 در برابر 1.5±3.48) ( p=0.003و .(T=-3.04نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، گنجاندن مباحث لازم در مورد بیماری های پریودنتال جهت ارتقای سطح علمی دندان پزشکان عمومی در دوره های بازآموزی لازم به نظر می رسد.

زمینه: استئواسکلروز آیدیوپاتیک از ضایعه های رادیواپک شایع استخوان فک است. این ضایعه بدون علامت است و اغلب در رادیوگرافی های مختلف به طور تصادفی کشف می شود.هدف: مطالعه به منظور تعیین فراوانی استئواسکلروز آیدیوپاتیک در کلیشه پانورامیک مراجعین به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی قزوین انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی از مهر تا دی ماه 1388 بر روی تعداد 820 رادیوگرافی مراجعین به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی قزوین که به دلایل مختلف تهیه شده بودند، انجام شد. اطلاعات مربوط به هر رادیوگرافی شامل محل، تعداد، شکل، نوع ارتباط با دندان و دانسیته ضایعه (ترابکولار - کورتیکال) و نیز اطلاعات مربوط به سن و جنس بیماران ثبت شد. داده ها به صورت جداول ارایه شدند.یافته ها: رادیوگرافی ها متعلق به 355 بیمار مرد و 465 بیمار زن از کل رادیوگرافی های مورد بررسی، در 87 بیمار (%10.61)، 97 مورد استئواسکلروز آیدیوپاتیک به اشکال و در نواحی مختلف مشاهده شد که %50.52 حدودی مشخص و %54.64 دانسیته ترابکولار داشتند. در گروه زنان %58.63 و در گروه مردان %41.37 مبتلا بودند. بیش تر ضایعه ها در فک پایین به خصوص در ناحیه مولر اول (%30.93) و مولر دوم (%24.75) و اکثرا (%35.05) بدون ارتباط با دندان بودند. بیش ترین فراوانی این ضایعه ها در دهه های سنی چهارم و پنجم زندگی بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد ضایعه های استئواسکلروز آیدیوپاتیک در فک پایین به ویژه در نواحی مولر، نسبت به نواحی دیگر بیشتر است و زنان را بیشتر از مردان درگیر می کند.

فراوانی پیگمانتاسیون مخاط دهان در اقوام و نژادهای مختلف، متفاوت است و از آنجا که پیگمانتاسیون دهانی با بسیاری از بیماری های سیستمیک به ویژه بیماری های غدد داخلی ارتباط دارد، مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی پیگمانتاسیون دهانی در بیماران مراجعه کننده به بخش تشخیص دانشکده دندان پزشکی بابل انجام شد.این مطالعه تحلیلی در سال 1387 بر روی 1497 بیمار مراجعه کننده به بخش تشخیص دانشکده دندان پزشکی بابل انجام شد. تمام افراد از نظر وجود پیگمانتاسیون معاینه شدند و اطلاعات مورد نیاز در پرسشنامه ثبت شد. سپس داده ها با آزمون آماری فیشر تحلیل شدند.پیگمانتاسیون دهانی در%27.9 افراد مورد مطالعه وجود داشت. ارتباط معنی دار آماری بین جنسیت افراد، حاملگی و وجود بیماری سیستمیک با پیگمانتاسیون دهانی وجود داشت (P=0.05).

این مطالعه مقطعی در سال 1383 به منظور تعیین شیوع ضایعه های لیکنوئید دهانی در یک جمعیت نمونه در شهر قزوین انجام شد. در این مطالعه 1000 نفر از افراد بالای 20 سال ناحیه ولی عصر قزوین به صورت طبقه بندی خوشه ای انتخاب و معاینه دهانی شدند. %1 از جمعیت مورد مطالعه به ضایعه های لیکنوئید دهانی مبتلا بودند. فراوان ترین شکل ضایعه لیکنوئید، نوع رتیکولر و رایج ترین محل درگیری، مخاط گونه بود. همچنین هیچ یک از افراد مبتلا به ضایعه های پوستی لیکن پلان نبودند.