دانشور پزشکی
سال:1393 | دوره:21 | شماره:112 |تعداد مقالات:12

مقدمه و هدف: بدیهی است با توجه به اینکه نارضایتی و ترک شغل ازجمله مواردی است که در دنیای امروزی افزایش یافته و یکی از عوامل تاثیرگذار برآن، فرسودگی شغلی افراد است، انجام مطالعاتی از این دست که بتوانند ارتباط میان سبک زندگی افراد و تاثیرهای آن بر فرسودگی شغلی را مشخص کنند برای سازمان ها اهمیت می یابد؛ به همین منظور، تحقیق حاضر می کوشد در قالب مدلی مفهومی، تاثیر سبک زندگی را بر فرسودگی شغلی، با توجه به نقشی واسط که برای سرمایه روان شناختی درنظرگرفته شده، بررسی کند.مواد و روش ها: این پژوهش، مطالعه ای پیمایشی- تحلیلی از نوع مقطعی است. جامعه پژوهش، پرستاران شاغل در بیمارستان های دولتی خراسان شمالی در سال 1392 و نمونه پژوهش 420 نفر از این جامعه بودند که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه فرسودگی شغلی مازلاج، سرمایه روان شناختی لوتانز و سبک زندگی محقق ساخته که روایی و پایایی قابل قبولی داشت، جمع آوری و با نرم افزار لیزرلو SPSS، مدل یابی معادلات ساختاری و روش دومرحله ای تحلیل شد.نتایج: این مطالعه نشان داد، که 1) مدل به کارگرفته شده، مدل نظری قوی برای پیش بینی تاثیر سبک زندگی بر فرسودگی شغلی پرستاران با تاکید بر نقش واسط سرمایه روان شناختی است و 2) همه روابط مستقیم وغیرمستقیم میان متغیرهای مدل، معنادار بوده است.نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که فرسودگی شغلی پرستاران درگرو سبک زندگی آنان است؛ ازطرفی ازآنجاکه فرسودگی شغلی پرستاران می تواند بر کیفیت خدمات و استفاده بهینه از منابع موجود، موثر باشد، لازم است که مدیران بیمارستانی به مولفه های موثر بر جلوگیری از فرسودگی شغلی، بیشتر توجه کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تمرین 30-20-10 بر توان هوازی ،سلامت روان، ضربان قلب، فشار خون و درک میزان تلاش بود.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیم تجربی بود که در آن، 40 دانشجوی پسر با میانگین سنی 25.2±6.5 سال، قد 175.22±4.05 سانتی متر ، وزن 80.4±10.33 شاخص توده بدنی 26.25±4.3 کیلوگرم بر مترمربع،VO2max 25.18±6.5 میلی لیتر بر کیلوگرم بودند. عملکرد هوازی، سلامت روان، فشار خون، ضربان قلب و میزان درک تلاش (مقیاس بورگ) دانشجویان پیش و پس از اجرای ده جلسه تمرین 30- 20- 10 اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون t همبسته و ضریب همبستگی پیرسون در سطح 0.05 تحلیل شدند.نتایج: پس از اجرای برنامه تمرینی، شاخص توان هوازی(VO2max) (25±6.5 در مقابل 29.17±4.5)، افزایشی معنی دار را نشان داد (P£0.05)، درحالی که میزان درک تلاش (18.5±1.2 در مقابل 16.2±3.7)، شاخص فشار خون سیستولیک (141±20 در مقابل 133±22) و سلامت روان (22.08±4.17 در مقابل 18.01±5.69)، کاهشی معنی دار را به نمایش گذاشتند (P£0.05).نتیجه گیری: تمرین 30-20-10 سبب بهبود شاخص های روانی و فیزیولوژیایی افراد غیرفعال، به طور هم زمان می شود؛ درنتیجه، این نوع تمرین ها می توانند در کلاس های تربیت بدنی دانشگاه ها برای کسب حداکثر مزایای روانی و فیزیولوژیایی از حداقل حجم تمرینی استفاده شوند؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده، به کارگیری شیوه تمرین 30-20-10 (یا شیوه های مشابه و جدید تمرینی) برای افراد غیرفعال (دانشجویان) به جای استفاده از تمرین های تکراری و ملال آور در کلاس های تربیت بدنی توصیه می شود.

مقدمه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس (MS)، بیماری خودایمنی، التهابی و مزمن است که تحت تاثیر ضایعات تخریب میلین در جسم سفید مغز، نخاع شوکی و اعصاب بینایی بروزمی کند. بیماری مولتیپل اسکلروزیس به عنوان یک بیماری مزمن با بروز ناگهانی و غیرقابل پیش بینی، سبب بروز علایم خلقی گوناگون ازجمله ناامیدی در ابعاد مختلف زندگی بیماران می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف سنجش اثربخشی گروه درمانی شناختی- وجودی بر ناامیدی افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام گرفت.مواد و روش ها: روش تحقیق مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون – پس آزمون گسترش یافته بود. جامعه آماری، تمامی بیماران مبتلا به ام اس تحت پوشش انجمن ام اس استان مازندران در سال 1392 بودند. از میان افراد تحت پوشش، 20 زن به شیوه دردسترس انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه 10 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. همه شرکت کنندگان ابزار سنجش ناامیدی بک (BHS) را در مرحله پیش آزمون و در مرحله پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش طی هشت جلسه تحت مداخله قرار گرفتند ولی گروه گواه، مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس استفاده شد.نتایج: یافته ها نشان دادند که گروه درمانی شناختی- وجودی در کاهش ناامیدی بیماران ام اس به طور صرف، روی زیرمقیاس «فقدان انگیزش» تاثیری معنی دار دارد.نتیجه گیری: بنابراین برای حل و فصل مشکلات هیجانی این بیماران، بهره گیری از فنون شناختی- وجودی، روشی موثر است.

مقدمه و هدف: بیماری های قلبی، شایع ترین علت مرگ ومیر در کشورهای توسعه یافته و همچنین در کل دنیا هستند و طبق پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، عامل اصلی مرگ ومیر در سراسر دنیا در سال 2020 خواهندبود. طبق آخرین گزارش های سازمان بهداشت جهانی از هر 20 مرگ ومیر، یکی به دلیل دیابت است. بیماری های قلبی و سکته قلبی از مهم ترین عوارض دیابت به شمارمی آیند. در این تحقیق با استفاده از الگوریتم های داده کاوی، احتمال بروز سکته قلبی در بیماران دیابتی را با دقتی قابل قبول پیش بینی کرده، عوامل موثر در بروز سکته قلبی شناسایی شده اند.مواد و روش ها: در این مطالعه که به صورت گذشته نگر انجام شد، 856 پرونده سال 1388شمسی مرکز دیابت گرگان بررسی شده اند. اطلاعات موجود در پرونده بیماران با استفاده از روش های داده کاوی با نرم افزارSPSS CLEMENTINE تجزیه وتحلیل شدند. برای شناسایی عوامل موثر بر بروز سکته قلبی از الگوریتم های دسته بندی داده کاوی استفاده شد.نتایج: با استفاده از الگوریتم درخت تصمیم C&R، مدلی با دقت 94 درصد معرفی شده است. براساس درخت تصمیم C&R، سابقه فشارخون، شاخص BMI، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک، چربی خون با چگالی پایین، میزان فعالیت روزانه و سن از مهم ترین عوامل موثر در [بروز] سکته قلبی در بیماران دیابتی شناسایی شده اند.نتیجه گیری: می توان با استفاده از قوانین ایجاد شده و شناسایی ویژگی های تاثیرگذار و کنترل عوامل موثر در بروز سکته قلبی در بیماران دیابتی، میزان مرگ ومیر ناشی از این عارضه را تاحدی کاهش داد.

مقدمه و هدف: اختلال رشد به عنوان یکی از مسائل مهم بهداشت و سلامت در جهان به خصوص در کشورهای درحال توسعه ازجمله ایران به شمارمی رود که به ناتوانی در میزان رشد در طول زمان اشاره دارد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین مهم ترین عوامل مرتبط با بروز اختلال رشد کودکان زیر 2 سال به کمک مدل رگرسیون چندسطحی است.مواد و روش ها: در این مطالعه طولی، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 2182 کودک زیر 2 سال به صورت تصادفی از میان هشت مرکز بهداشت تهران انتخاب شدند. اختلال رشد به صورت کمبود وزن (دست کم 50 گرم) کودکان در هر بار مراجعه به مراکز بهداشت در مقایسه با مراجعه پیشین تعریف شد. برای تحلیل و شناسایی عوامل اثرگذار، مدل رگرسیون لجستیک سه سطحی برازش داده شد.نتایج: در تحلیل رگرسیون لجستیک سه سطحی، تب (P=0.299)، تغذیه با شیر مادر، 2 ساعت پس از تولد (P=0.757) و سن کودک هنگام اغاز غذای مکمل (P=0.165)، معنادار نبودند؛ اما دندان درآوردن، ابتلا به اسهال، عفونت های ادراری و تنفسی، قطع شیر مادر و سایر بیماری ها از نظر آماری بر بروز اختلال رشد، اثر معنی دار داشتند (P<0.001) مقدارواریانس در سطح سوم (مراکز بهداشتی)، 0.78 با خطای استاندارد 0.46 برآوردشد. در سطح دوم (کودکان)، مقدار برآورد واریانس، 0.54 با خطای استاندارد 0.09 به دست آمد.نتیجه گیری: ازآنجاکه یافته های ما شیوعی به نسبت بالا از اختلال رشد را در جامعه مورد مطالعه نشان داد (54.2 درصد از نوزادان، افت رشد را در طول 24 ماه اول زندگی خود تجربه کردند.)، لذا با درنظرگرفتن تاثیر عوامل خطرساز در بروز اختلال رشد در کودکان زیر2 سال مراکز بهداشتی واقع در شرق تهران، به نظرمی رسد ارتقای سطح آگاهی مادران و مراقبت های بهداشتی در کاهش و کنترل این مشکل، موثر باشد.

مقدمه و هدف: یافته ها از نقش استرس های اجتماعی در پیری زودرس، بیماری و مرگ ومیر افراد حکایت می کنند. ازآنجاکه بدن با رفتار اضطرابی به استرس های محیطی پاسخ می دهد، در این مطالعه به مقایسه اثر «محدودیت غذایی، «محرومیت غذایی و نابرابری غذایی» بر بروز رفتارهای اضطرابی می پردازیم.مواد و روش ها: 48 سر رت نر به شش گروه «شاهد، محدودیت غذایی (40 درصد کاهش حجم غذا، همراه با احساس نابرابری)، گروه محدودیت غذایی در شرایط ایزوله (40 درصد کاهش حجم غذا، بدون احساس نابرابری)، محدودیت متناوب غذایی (دریافت غذا تنها یک بار در روز و به مدت 2 ساعت)، محرومیت غذایی (70 درصد کاهش حجم غذا همراه با احساس نابرابری) و محرومیت غذایی (70 درصد کاهش حجم غذا بدون احساس نابرابری)» تقسیم شدند و شرایط یادشده، طی سه هفته به آنها اعمال شد. در پایان دوره استرس رفتار اضطرابی با آزمونelevated plus maz سنجش شد.نتایج: مدت و دفعات ورود به بازوی باز در گروه محرومیت غذایی نسبت به کنترل، افزایشی معنادار و در گروه محدودیت غذایی با نابرابری نسبت به کنترل، کاهشی معنادار داشته است.نتیجه گیری: ترکیب افزایش فعالیت حرکتی و اضطراب حیوان در گروه محدودیت غذایی توأم با نابرابری غذایی، بیانگر شرایط تلاش حیوان برای بهبود شرایط است. محرومیت غذایی به خصوص زمانی که با احساس نابرابری همراه باشد، موجب کاهش تحرک می شود که نشان دهنده نقش نابرابری و تبعیض در ایجاد موقعیت «ناامیدی آموخته شده» است.

مقدمه و هدف: پدیده طلاق در جامعه ما رو به فزونی است و گاه، آسیب هایی جبران ناپذیر مانند احساس تنهایی و افسردگی در زنان مطلقه ایجادمی کند؛ ازاین رو، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی در کاهش احساس تنهایی و افسردگی زنان مطلقه تحت پوشش کمیته امداد شهرستان شاهرود انجام گرفت.مواد و روش ها: طرح این پژوهش از نوع آزمایشی با روش پیش آزمون – پس آزمون با یک گروه کنترل بود. از میان 90 نفر خانم مطلقه مددجوی کمیته امداد شهر شاهرود که براساس معیارهای سنی، تعداد فرزندان و تحصیلات، همتا شده بودند، تعداد 40 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه کنترل و آزمایش قرارداده شدند. روی افراد گروه آزمایش ده جلسه آموزش مهارت های ارتباطی اجرا شد و سپس از دو گروه آزمایش و کنترل، پس آزمون گرفته شد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های افسردگی، احساس تنهایی و سنجش مهارت های ارتباطی استفاده و تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره انجام شد.نتایج: نتایج نشان دادند که آموزش مهارت های زندگی در کاهش افسردگی موثر است ولی تاثیری معنادار بر احساس تنهایی ندارد؛ همچنین آموزش مهارت های ارتباطی بر بهبود توانایی ارتباط غیررکلامی و مهارت ارتباطی زنان مطلقه نیز موثر بوده است. در مرحله پیگیری با کنترل اثر پیش آزمون، دو گروه در متغیر افسردگی و خرده مقیاس های مهارت شنیداری، ارتباط غیرکلامی و ارتباط، تفاوتی معنادار نشان دادند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، این طور نتیجه گرفته شد که آموزش مهارت های ارتباطی در کاهش احساس افسردگی، ارتباط غیرکلامی و بهبود مهارت ارتباط زنان مطلقه تاثیرگذار است.

مقدمه و هدف: به تازگی، نتایج برخی داده های علمی، تاثیرهای مثبت ترکیب های کافئینی را بر تعدیل علایم التهابی گزارش کرده اند؛ لذا هدف از پژوهش حاضر، تعیین تاثیر مصرف حاد مقادیر مختلف کافئین بر پاسخ سرمی عامل نکروز توموری آلفای «TNF-a» در مردان والیبالیست، متعاقب انجام یک وهله فعالیت مقاومتی وامانده ساز بود.مواد و روش ها: برای این منظور، 30 مرد والیبالیست (میانگین سن 21.47±1.45 سال، درصد چربی 10.47±3.11 درصد و شاخص توده بدنی 23.15±1.26 کیلوگرم بر مجذور متر) در قالب طرحی تجربی و دوسویه کور به طور تصادفی در سه گروه همگن مکمل (با 6 و 9 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن کافئین) و شبه دارو (6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن دکستروز)، جایگزین شدند. همه آزمودنی ها پس از مکمل دهی در یک قرارداد فعالیت مقاومتی باوزنه (با 80 درصد یک تکرار بیشینه تاحد واماندگی) شرکت کردند و تغییرهای شاخص التهابی « TNF-aسرمی»، طی سه مرحله (حالت پایه، 45 دقیقه پس از مصرف مکمل و 24 ساعت پس از قرارداد تمرینی) اندازه گیری شدند. داده های نرمال با آزمون های تحلیل واریانس مکرر و تعقیبی بونفرونی در سطح معنی داری 0.05 بررسی شدند.نتایج: یافته ها حکایت می کنند که مصرف مقادیر متفاوت کافئین در حالت پایه، تاثیری معنی دار بر شاخص التهابی داشت (P<0.05)؛ این در حالی بود که مصرف مقادیر مختلف کافئین، توانست به طور معنی داری از پاسخ افزایشی 24 ساعتی TNF-a سرمی جلوگیری کند (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت که مصرف حاد مقادیر مختلف مکمل کافئین، به احتمال از پاسخ افزایشی TNF-a سرمی مردان والیبالیست، متعاقب انجام یک وهله فعالیت مقاومتی وامانده ساز بکاهد.

مقدمه و هدف: سلامت روان، یکی از موضوع های مهم و به طور جدی تاثیرگذار در نظام سلامت است که در همه دنیا و از جمله ایران، مورد غفلت نسبی قرارگرفته است. در بسیاری از کشورها، رصد شیوع و بروز اختلال های روانی به صورت مرتب، طی دوره های مختلف انجام می گیرد. هدف از انجام مطالعه حاضر، تدوین گزارشی از روند میزان شیوع اختلال های روان پزشکی در کشور براساس مطالعات گذشته است.مواد و روش ها: در پژوهش حاضر به منظور بررسی مستندها و مقالات موجود از جستجو در موتورهای جستجوگر استفاده شده است؛ مقالات به دست آمده، سپس با یکدیگر مقایسه شده اند و روند میزان شیوع اختلال های روان پزشکی بر این اساس استخراج شده است.نتایج: تاکنون به منظور تعیین شیوع اختلال های روان پزشکی در سطح کشور، سه مطالعه اپیدمیولوژیک با سه ابزار مختلف صورت گرفته اند؛ در این سه مطالعه که در سال های 1378، 1380 و 1390 انجام شده، شیوع اختلال های روانی به ترتیب 21، 17.10 و 23.6 درصد برآورد شده است اما به دلیل وجود تفاوت در جامعه هدف و ابزار، مقایسه میان آنها با اشکال هایی همراه بوده؛ به همین دلیل به منظور استخراج روند اختلال های روان پزشکی، از مطالعات انجام شده با ابزار و جامعه هدف یکسان در شهر تهران، طی سال های 1378، 1387 و 1390 نیز استفاده شده که در این مطالعات، شیوع اختلال ها به ترتیب 21.5، 34.2 و 39.6 درصد بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعات انجام گرفته در کشور، به نظرمی رسد که میزان شیوع اختلال های روان پزشکی به صورتی نگران کننده در کشور رو به افزایش است؛ لذا لازم است تا ضمن شناخت علل و عوامل موثر در این افزایش، هرچه سریع تر، راهکارها و تدابیری مناسب به منظور مقابله با آن اتخاذ شوند.