طب جانباز
سال:1390 | دوره:4 | شماره:14 |تعداد مقالات:8

مقدمه: 8 سال جنگ بدون تردید موقعیت های ویژه فراوانی راجهت تحقیق و مطالعه ایجاد کرده است که ثبت آثار علمی آن وظیفه محققین کشور است. با توجه به مسائل جنگ و تاثیر فشارهای ناشی از آن بر خانواده به ویژه همسران، به عنوان محوری ترین عضو خانواده، پژوهنده بر آن شد که تاثیر افزایش هوش معنوی (SQ) همسران جانباز را در کیفیت زندگی آن ها بررسی نماید.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مولفه های هوش معنوی بر کیفیت زندگی همسران جانباز انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه همسران جانباز شاغل به تحصیل دوره متوسطه در مدارس بزرگسالان شهر تهران، سال تحصیلی 90- 89 بود.مواد و روش ها: حجم نمونه طبق فرمول کوکران 60 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شد. به منظورجمع آوری داده ها از «پرسشنامه» کیفیت زندگی Sf-36 وار و شربورن (1992) که ابعاد 8 گانه (کارکرد جسمانی، محدودیت نقش در ارتباط با سلامت جسمانی، محدودیت نقش در ارتباط با مشکلات عاطفی، سرزندگی، رفاه هیجانی، کارکرد اجتماعی، درد، سلامت عمومی) را می سنجید، استفاده شد. آموزش هوش معنوی طی 12 جلسه 90 دقیقه ای روی گروه آزمایش اجرا شد. این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پی گیری بود. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تحلیل کواریانس، آزمون اندازه های تکراری)استفاده شد.یافته ها: 1) آموزش هوش معنوی بر ابعاد 8 گانه کیفیت زندگی (کارکرد جسمانی، محدودیت نقش در ارتباط با سلامت جسمانی، محدودیت نقش در ارتباط با مشکلات عاطفی، سرزندگی، رفاه هیجانی،کارکرد اجتماعی، درد، سلامت عمومی) همسران جانباز تاثیر دارد. 2) آموزش هوش معنوی بر ابعاد کیفیت زندگی همسران جانباز در طول زمان از پایداری مناسبی برخوردار است.نتیجه گیری: زمینه بسیار گسترده ای برای تحقیق و پژوهش در عوامل موثر در کیفیت زندگی جانبازان و همسران آن ها در ابعاد مختلف هوش معنوی (خودآگاهی، هوشیاری، معنادهی، شهود، مراقبت، حل مساله، ...)، با ابزار مختلف در پیش روی وجود دارد که با استفاده از آن ها، می توان به نیازسنجی و ارائه تصویری روشن از مشکلات فراروی این گروه پرداخت.

مقدمه: از دیدگاه توانبخشی، قطع عضو نوعی نقص محسوب شده که نتیجه و پیامد آن، ایجاد ناتوانی در فرد بوده و بروز مشکلات اجتماعی- روانی را به دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع افسردگی در بیماران قطع عضو و رابطه آن با متغیرهای جمعیت شناختی انجام شده است.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به شیوه مقطعی انجام پذیرفته است. در این مطالعه 160 از بیماران قطع عضو مراجعه کننده به مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. به منظور گردآوری داده ها علاوه بر پرسشنامه متغیرهای جمعیت شناختی از پرسشنامه سنجش میزان افسردگی بک-2 و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد.یافته ها: از افراد مورد پژوهش 82.5 درصد مرد و 63.8 درصد دارای همسر بودند. میانگین سن نمونه مورد پژوهش 37.5 سال (SD=5.43) و میانگین مدت زمان قطع عضو آن ها 13.16 سال (SD=7.22) محاسبه شد. 74 نفر (46.25 درصد) از افراد مورد پژوهش دارای علائم افسردگی نبودند، ولی 86 نفر (53.75 درصد) از آنان به نوعی درجات مختلفی از افسردگی را تجربه کرده بودند. همچنین عواملی مانند وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، اشتغال و سطح قطع عضو با این عارضه ارتباط معناداری دارند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، 53.75 درصد از افراد مورد مطالعه با مساله افسردگی درگیر بوده و به درجات مختلفی از آن گرفتارند. با توجه به وجود میزان قابل ملاحظه ای از علائم افسردگی در جامعه مورد مطالعه و اهمیت موضوع حمایت های اجتماعی در رویکردهای نوین توانبخشی، پیشنهاد می شود برخی برنامه های آموزشی سودمند و کارگاه های مهارتی جهت کاهش افسردگی این قشر از بیماران برگزارگردد.

مقدمه: مطالعات انجام شده توسط متخصصان سازمان بهداشت جهانی از افزایش شیوع افسردگی و اضطراب در کشورهای در حال توسعه آسیا و آفریقا ،حکایت می کند، رایحه درمانی می تواند به عنوان روش درمان جایگزین در سلامتی جسمی و روانی افراد به ویژه در جانبازان با شرایط خاص سلامتیشان موثر باشد.هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر رایحه درمانی استنشاقی بر کاهش میزان اضطراب دانشجویان جانباز و ایثارگر در سال تحصیلی 90- 89 بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 130 نفر از دانشجویان جانباز و ایثارگر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابتدا از کلیه آزمودنی ها پیش آزمون به عمل آمد، پیش آزمون شامل آزمون سنجش اضطراب اسپیل برگر بود. متغیر مستقل شامل ترکیب اسانس اسطوخودس و اسانس گل محمدی به مدت چهار هفته و هر روز نیم ساعت در شب توسط گروه آزمایش استنشاق شد. اسانس اسطوخودس آرامبخش است و خواص ضد اضطراب دارد. اسانس گل محمدی باعث تعدیل عواطف می شود و خصوصا در افسردگی، فشارهای عصبی و حالات مرتبط با استرس استفاده می شود. منابع رایحه درمانی ترکیب اسانس ها را موثرتر از استفاده جداگانه از آن ها می دانند. در این مدت گروه کنترل صرفا روغن کنجد استنشاق می کردند. در پایان هفته دوم اجرا، پس آزمون 1 و در پایان هفته چهارم، پس آزمون 2 اجرا شد.یافته ها: دانشجویان دریافت کننده رایحه درمانی استنشاقی در پایان هفته دوم و چهارم کاهش معنی داری در علائم اضطراب در مقایسه با پیش آزمون و گروه کنترل نشان دادند. (P£0.001)بحث: نتایج تحقیق اثربخشی رایحه درمانی استنشاقی (ترکیب اسانس اسطوخودس و اسانس گل محمدی) را در کاهش نشانه های اضطراب دانشجویان جانباز و ایثارگر مورد تایید قرار داد، بنابراین این روش، روشی جایگزین و مناسب برای کاهش اضطراب کلیه دانشجویان جانباز و ایثارگر می باشد.

مقدمه: پژوهش ها نشان داده اند که جانبازان در معرض استفاده مرضی از دارو و مواد هستند. پژوهش های دیگر به نقش نوع و شدت آسیب در جانبازان پرداخته اند. مطالعات دیگری نیز به رابطه مقابله نارسا و پیامدهای منفی آن پرداخته اند.هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی رابطه شیوه های مقابله و نشانه های تنیدگی مزمن با استفاده مرضی از دارو و مواد در جانبازان ساکن شهر قم بود.مواد و روش ها: در این مطالعه، 452 جانباز با آسیب 25 تا 70 درصد شرکت داشتند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نظام دار انتخاب شدند و به کمک آزمون سرندگری استفاده مرضی از دارو و مواد، نشانگر شدت اعتیاد، پرسشنامه شیوه های مقابله ای شییر و کارور (شکل کوتاه) و فهرست نشانه های تنیدگی مزمن متغیرهای مربوطه اندازه گیری شدند.یافته ها: تحلیل رگرسیون چندمتغیری خطی به روش گام به گام نشان داد که نشانه های تنیدگی مزمن، و شیوه های مقابله ای پناه بردن به دارو و مواد، انزوای رفتاری، شوخ طبعی و خودگیج گردانی می توانند استفاده مرضی از دارو و مواد را پیش بینی کنند. تحلیل واریانس چندمتغیری نیز مشخص کرد که جانبازان با آسیب جسمانی، کمتر از سایرین به اعتیاد مبتلا می شوند. چندمعلولیتی بودن و آسیب زیاد نیز احتمال این مشکل را بیشتر می کند.بحث: جانبازان نیازمند کمک برای اصلاح روش های مقابله ای نارسای خود هستند. مقابله درمانگری می تواند سودمندی خوبی برای جانبازان داشته باشد.

مقدمه: افزایش درصد چربی در بدن یکی از شایع ترین عوامل خطرزای بیماری های مهم و معضل مهم تغذیه ای، به عنوان یک عامل مستقل سبب افزایش خطر مرگ و میر می شود. شاخص توده بدن ((BMI، درصد چربی ((%PBF و نسبت دور کمر به محیط لگن ((WHR نیز ابزاری برای نشان دادن وضعیت وزن بالغین می باشد که بعنوان یک شاخص ساده میزان چربی بدن یا چاقی عمومی بکار می رود. امروزه کم تحرکی افراد جامعه باعث بسیاری از بیماری ها در آن ها شده است که در این بین جانبازان شیمیایی نیز به دلیل ترس از مشکلات تنفسی و نیز بیماری های همراه، فعالیت فیزیکی کمتری داشته که این مساله با افزایش احتمال چاقی همراه است.هدف: با توجه به شرایط ویژه جانبازان شیمیایی، این مطالعه با هدف ارزیابی شاخص توده بدن ((BMI، درصد چربی (PBF%) و نسبت دور کمر به محیط لگن (WHR) جانبازان شیمیایی خراسان رضوی بود، تا وضعیت فعلی جسمانی این افراد مورد بررسی قرارگیرد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی- توصیفی انجام شد. بدین منظور، 88 نفر از جانبازان شیمیایی استان خراسان رضوی با میانگین سنی 45.48±28.8 سال که جزء گروه جانبازان شیمیایی شدید محسوب می شدند، مورد مطالعه قرار گرفتند. کلیه اطلاعات مربوط به ترکیب بدن شامل وزن، درصد چربی، شاخص توده بدن و نسبت دور کمر به دور لگن، آزمودنی ها با استفاده از دستگاه آنالیز ترکیب بدن (Body composition) ارزیابی شد و خروجی اطلاعات که در فرم های خاص این دستگاه ارائه گردید، با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین و انحراف معیار شاخص توده بدن، درصد چربی و نسبت دور کمر به لگن در کل افراد مورد مطالعه به ترتیب 25.5±4.10، 28.2±7.1، 92.2±5.14 بود علاوه بر این شاخص توده بدن، درصد چربی و نسبت دور کمر به لگن به ترتیب در 9 نفر (10.2%)، 0 (0%)، 7 نفر (7.95%) در حد زیر نرمال، 29 نفر (32.9%)، 6 نفر (2.38%)، 35 نفر (39.77%) در حد نرمال و 50 نفر (56.8%)، 82 نفر (97.61%)، 46 نفر (52.27%) در حد بسیار چاق بودند.بحث: این تحقیق نشان دهنده میزان چاقی زیاد در جانبازان شیمیایی بود که به لحاظ اهمیت این موضوع و عوارض اضافه وزن مفرط به نظر می رسد که تعدیل شاخص توده بدن، نسبت دور کمر به دور لگن و درصد چربی بدن در این گروه خاص باید مورد توجه قرار گیرد که در این زمینه به اداره تربیت بدنی بنیاد شهید و ایثارگران در خصوص استفاده از برنامه ریزی های مدون و ویژه فعالیت های بدنی و ورزشی توصیه می شود.

زمینه: کربوهیدرات ها با توجه به سرعت اثرگذاری آن ها بر گلوکز خون، به نمایه گلایسمی بالا و پایین تقسیم بندی می شوند. بعلاوه مصرف کربوهیدرات، پیش از فعالیت ورزشی طولانی شدید موجب فروکش کردن پاسخ های عملکردی به تعدادی از سلول های ایمنی و برخی سایتوکاین های التهابی می شود و موجب کاهش فرایند التهاب در ورزشکاران سالم و معلول می شود.هدف: هدف از این تحقیق بررسی اثر وعده های کربوهیدراتی با نمایه گلایسمی بالا و پایین بر نمیرخ گلوکز پلاسما قبل، بلافاصله بعد و یکساعت بعد از فعالیت استقامتی شدید در مردان ورزشکار بود.مواد و روش ها: در یک کارآزمایی نیمه تجربی دوسوکور 12 مرد ورزشکار به صورت هدفمند در دسترس به عنوان آزمودنی انتخاب شده و در دو گروه کربوهیدرات با نمایه گلایسمی بالا (HGI=94)، و پایین (LGI=40)، به مقدار 1 گرم به ازا هرکیلوگرم از وزن بدن قرار گرفتند. سپس در دو جلسه 90 دقیقه ای با 70% حداکثر ضربان قلب بیشینه، روی نوارگردان، به فاصله 7 روز دویدند.یافته ها: غلظت گلوکز پلاسما در گروه نمایه گلایسمی پایین نسبت به نمایه گلایسمی بالا، بلافاصله بعد از تمرین به طور معنی داری بیشتر بود (p=0.001). با این حال تفاوت معنی داری میان غلظت های گلوکز پلاسما قبل تمرین (p=1.00) و یکساعت بعد از تمرین (p=0.318) بین دو گروه مشاهده نشد.بحث: نتایج این مطالعه نشان داد مصرف وعده کربوهیدراتی با نمایه گلایسمی پایین 2 ساعت قبل از فعالیت استقامتی زیر بیشینه موجب حفظ بهتر سطوح گلوکز پلاسما می شود. بعلاوه به نظر می رسد مصرف وعده های غذایی با نماییه گلایسمی پایین پیش از فعالیت ورزشی در ورزشکاران سالم و معلول موجب حفظ گلوکز در طول تمرین شده و علاوه بر کاهش میزان نیاز به انسولین پلاسما در ورزشکاران دچار نارسایی لوزالمعده، با کاهش هورمون های استرسی نیز موجب فروکش کردن پاسخ های عملکردی التهابی سیستم ایمنی ناشی از فعالیت ورزشی شود.

مقدمه: الاستوگرافی روشی غیرتهاجمی برای عکسبرداری است که در آن با اندازه گیری مشخصات مکانیکی بافت ها می توان بافت سالم را از بافت های سرطانی اطرافش تشخیص داد. این فرایند نیازمند اعمال یک تحریک خارجی به بافت و اندازه گیری جابجایی های ایجاد شده در اثر این تحریک خارجی با استفاده از ابزار ام آر آی و تبدیل آن ها به یک توزیع سختی است. تست برش دینامیکی بر روی مدل شبیه سازی شده می تواند برای ارزیابی اندازه گیریهای الاستوگرافی تشدید مغناطیسی مورد استفاده قرار گیرد.مواد و روش ها: در این مطالعه، یک مدل المان محدود بوسیله نرم افزار آباکوس با ابعاد بدست آمده از عکسبرداری ام آر آی بافت مغز و تمایز بافت آن به دو ماده سفید و خاکستری برای تعیین رفتار برش دینامیکی و بررسی تفاوت رفتاری این دو محیط با فرض ماده الاستیک هموژن ایزوتروپیک مدل سازی شده و ارائه می شود.یافته ها: آنچه که از نتایج بررسی های این تحقیق بدست آمده این است که در دو محیط ذکر شده بعلت تفاوت کم الاستیسیته مدول برشی دو محیط دارای اختلاف کم و در نتیجه شکل موج، با طول موج های تقریبا یکسانی بدست می آید.بحث و نتیجه گیری: واضح است که این نتیجه سبب رفع کنجکاوی ها در باب تفاوت الاستیسیته دو ماده سفید و خاکستری شده و اعمال روش الاستوگرافی را برای تشخیص بافت های سرطانی با الاستیسیته بالاتر هموار می کند.

مقدمه: در این مطالعه، مدل سه بعدی اجزای محدود راه رفتن به کمک ارتوز و با توجه به اطلاعات سینتیکی بیماران نوروپاتیک مبتلا به راه رفتن اسبی برای بهینه سازی عملکرد ارتوز مچ پا از طریق کمینه کردن تنش در کف پای بیماران، اجرا شده است.مواد و روش ها: داده های سینتیکی مورد نیاز برای مدل از ثبت اطلاعات حرکتی بیمار توسط صفحه سنجش نیروی عکس العمل زمین و آنالیز آن توسط نرم افزار بیوور بدست آمده است.یافته ها: در این مدلسازی میزان تنش انتقال یافته به بافت نرم و استخوان ها در حین فاز استنس، در راه رفتن بیمار محاسبه و سپس تغییرات تنش در مفاصل، با در نظر گرفتن اثر ارتوز بررسی شده است. برخلاف تحقیقات قبلی، در این مدل تاثیر نقش ارتوز بر روی تنش تولیدی در استخوان ها و بافت نرم به صورت دینامیکی و پیوسته با زمان مدل سازی شده و همچنین تنش های تماسی بین کفی ارتوز و مچ پا در مدل سازی محاسبه شده است.بحث: کاهش تنش های تولیدی در کفی می تواند عملکرد ارتوز مچ پا را در راه رفتن غیرنرمال بهبود بخشیده و بهینه ترین کفی بر اساس اطلاعات فردی بیماران طراحی یا انتخاب گردد.