محیط شناسی
سال:1391 | دوره:38 | شماره:64 |تعداد مقالات:13

در این تحقیق، از نانو ذرات اکسید آهن (مگ همایت) برای حذف یون های نیکل دو و کروم شش ظرفیتی از پساب های صنعتی استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش نو تک مرحله ای، نانو ذرات مگ همایت (g-Fe2O3) در دمای اتاق و بدون استفاده از حلال آلی تولید شدند. سپس میانگین اندازه نانو ذرات مگ همایت با تجزیه و تحلیل میکروسکوپ الکترونی عبوری(TEM) ‎، حدود 14 نانو مترتخمین زده شد. در ادامه، امکان استفاده از این نانو ذرات برای حذف یون های نیکل دو و کروم شش ظرفیتی از پساب های صنعتی، با تاثیر مشخصه های مختلف از قبیل غلظت اولیه کروم و نیکل، pH، زمان تماس، میزان نانو ذرات و دما بررسی شد. نتایج نشان داد، واکنش جذب Cr (VI) و Ni (II) به نانوذرات مگ همایت طی 12 دقیقه به تعادل می رسد. با افزایش غلظت میزان جذب کاهش یافته و با افزایش میزان جاذب، زمان تماس و دما، میزان جذب افزایش می یابد.بنابراین برای محلول شبیه سازی شده، ، در غلظت اولیه 50 میلیگرم بر لیتر، مقدار جاذب 0.15 گرم و دمای 70 درجه سانتیگراد، میزان جذب کروم در pH=2.6 و میزان جذب نیکل در pH=8.5، حداکثر است.ایزوترم جذبی با مدل فرندلیچ و لانگمویر مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که جذب کروم و نیکل با نانو ذرات مگهمایت از مدل جذبی لانگمویر پیروی می کند. برای احیای جاذب، از اسید کلریدریک با غلظت 0.05 مولار و سود سوز آور استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اگرچه فرایند جذب سطحی با استفاده از نانو پودر اکسید آهن به عنوان روشی مناسب برای تصفیه پساب های حاوی کروم و نیکل معرفی می شود، در شرایط مشابه، با افزایش غلظت اولیه یون های نیکل و کروم، رقابت نیکل در جذب شدن به جاذب (g-Fe2O3) بیشتر از کروم است.

مشکلات معتنی به راهبری راکتورهای بی هوازی به دلیل حساسیت بالا به شرایط محیطی و برقراری شرایط اسیدی، لزوم دستیابی به راهکارهای کارآمد در راستای حفظ پایداری فرایند و بهبود عملیات بهره برداری را مشهود می سازد. در این تحقیق، بر اساس نتایج بررسی های اولیه درخصوص مشخصات و مشکلات عملکردی راکتورهای بافلدار بی هوازی در مقیاس آزمایشگاهی، تاثیر استفاده از الکترولیز شیمیایی بر رفع اختلالات مشاهده شده در راکتورهای بی هوازی در زمینه احیای pH و بازده حذف جامدات محلول مورد آزمایش قرار گرفت. همچنین، مشخصه های اصلی راهبری مورد بررسی شامل مدت زمان الکترولیز و ولتاژ تحت شرایط مختلف راهبری هستند. مطابق بررسی های انجام شده در بشرهای آزمایشگاهی یک لیتری حاوی فاضلاب شهری و لجن بی هوازی، تحت شرایط ناپیوسته و کنترل شده جریان، در مدت زمان 2 الی 3 ساعت و با ولتاژ 8 الی 12 ولت، بازده حذف جامدات محلول در شرایط بی هوازی به 30 تا 40 درصد ارتقا می یابد. همچنین pH فاضلاب در شرایط اسیدی در این مدت زمان و بدون افزودن مواد شیمیایی از مقادیر اولیه 5.5 و 6.5 به ترتیب به 7.5 و 8 افزایش می یابد. در این شرایط و در تصفیه فاضلاب شهری به طور متوسط COD کل خروجی به 82میلی گرم بر لیتر و TSS پساب به 72 میلی گرم بر لیتر می رسد که در مقایسه با متوسط کارامدی راکتور بافلدار بی هوازی، تصفیه فاضلاب شهری تا 10 درصد ازعملکرد مناسب تری برخوردار است. بنابراین، این روش می تواند گزینه مناسبی برای ارتقای این واحدها و راکتورهای مشابه محسوب شود.

بررسی روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در برنامه ریزی و مدیریت پایدار منابع آب هر منطقه از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مطالعه حاضر روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت اردبیل با توجه به اطلاعات 32 ایستگاه پیزومتری در دوره آماری 1374 تا 1387 با آزمون ناپارامتری اسپیرمن مورد بررسی قرار گرفت. متغیرهای هیدروژئوشیمیایی مورد بررسی شامل متغیرهای مجموع کاتیون ها، مجموع آنیون ها، خاصیت اسیدی (PH)‎، سختی کل (TH)‎، هدایت الکتریکی (EC)‎، سدیم (Na+)، یون سولفات (So42-)، درصد سدیم (Na)‎، منیزیم (Mg2+)، مقدار مواد جامد حل شده در آب (TDS)‎، نسبت جذب سدیم (SAR)‎، کلسیم (Ca2+)، پتاسیم (K+)، کلر (Cl-) و یون بی کربنات (HCO3-) است. متغیرهای مذکور معمولا دو بار در سال (ماه پرآب و ماه کم آب) اندازه گیری می شود.شیب خط روند برای یکایک متغیرها با روش تخمین گر سن (Sen) محاسبه شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات غلظت تمام متغیرهای کیفی آب در همه ایستگاهها افزایشی بوده است. در بین متغیرها، بیشترین روند مثبت معنی دار در هر یک از دو ماه متعلق به متغیر TDS بوده است و متغیرهای مجموع آنیون ها، مجموع کاتیون ها، سدیم، هدایت الکتریکی، TDS، کلسیم و سولفات ها نیز دارای بیشترین مجموعه های معنی دار مثبت در اکثر ایستگاهها بوده اند. میانه شیب خط روند برای تمام متغیرها مثبت بود. در حالت کلی نتایج تحقیق نشان داد که کیفیت آب زیرزمینی این دشت طی سالهای اخیر از افت شدیدی برخوردار بوده و این روند تغییرات در قسمت های شمال، مرکز و شرق به طور چشمگیری افزایشی بوده است.

پایش و پیش بینی مشخصه های کیفیت هوا در مناطق شهری یکی از چالش های محیط زیست انسانی محسوب می شود. این مهم وابسته به عوامل متعددی مانند توپوگرافی، اقلیم، جمعیت و شبکه حمل و نقل است که نحوه تعامل این عوامل مکانی به عنوان پدیده ای دینامیک، غیر خطی و دارای ابهام عنوان شده است. در این تحقیق به منظور پیش بینی و مدل سازی میزان آلاینده مونوکسیدکربن از شبکه عصبی- فازی و GIS در قالب دو مدل متفاوت استفاده شده است. در مدل اول داده های آموزشی با استفاده از روش کریجینگ ایجاد و برای هر ایستگاه ناحیه ای در نظر گرفته شد که از داده های موجود در آن ناحیه، برای آموزش آن استفاده شد. برای هر ناحیه قانون های فازی استخراج شده و به هر پیکسل آن ناحیه اعمال و میزان آلاینده تخمین زده شد. در مدل دوم هر ایستگاه به طور جداگانه با استفاده از داده های خود آموزش داده شد. برای هر ایستگاه قانون های فازی آن استخراج شده و غلظت آلاینده تخمین زده شد. به علت این که پیش بینی در ایستگاهها صورت می گیرد، در نهایت برای مدل سازی مکانی غلظت در محدوده مورد مطالعه از روش کریجینگ استفاده شده است. برای انجام تست عملی این تحقیق، از داده های هواشناسی ایستگاههای واقع در سطح شهر تهران استفاده شد. میانگین RMSE مجموعه ایستگاهها در مدل اول با قانون های سوگنو، 1.613 ppm و با قانون های ممدانی، 1.484 ppm و در مدل دوم با قانون های سوگنو، 1.445 ppm و با قانون های ممدانی، 1.374 ppm به دست آمد. نتایج حاکی از آن است که هر دو مدل به خوبی میزان آلاینده را پیش بینی می کنند.

هدف از انجام این پژوهش، تعیین مناسب ترین روش میان یابی به منظور بررسی و تحلیل مکانی اندازه اسیدیته و غلظت املاح محلول چشمه های حوضه آبخیز میرده واقع در شمال غربی استان کردستان است. به این منظور 268 دهنه چشمه از مجموع907 چشمه موجود در منطقه مورد مطالعه به صورت تصادفی انتخاب شد و پس از اندازه گیری EC و PH چشمه ها، 168 نمونه از چشمه ها به عنوان چشمه های آموزشی به صورت تصادفی و با پراکنش مناسب انتخاب شد و از 100 چشمه باقیمانده برای آزمایش و اعتبارسنجی مدل استفاده شد. تجزیه و تحلیل مقایسه ای بین روشهای زمین آمار مانند کریجینگ معمولی و کریجینگ ساده، کریجینگ جهانی و روشهای معین مانند عکس فاصله، تابع شعاعی، چند جمله ای موضعی، چند جمله ای عام در میزان توانایی آنها در تخمین غلظت PH و TDS چشمه ها انجام گرفت. نتایج ارزیابی صحت با استفاده از چشمه های آزمایشی نشان داد که در تخمین غلظت املاح محلول روش چندجمله ای عام درجه 3 با داشتن پایین ترین میزان RMSE (66.69) و همچنین در تخمین PH روش کریجینگ ساده با کمترین RMSE (0.005) نسبت به سایر روشها نتایج بهتری در برآورد مشخصه های متناظر داشته اند. بنابراین با استفاده از نقشه های درون یابی شده این مشخصه ها می توان نسبت به تخمین مقادیر TDS و PH سایر چشمه های موجود در حوضه اقدام کرد. بررسی نتایج به دست آمده از درون یابی مقادیر TDS انطباق بسیار خوبی با تغییرات ژئومرفولوژی و توپوگرافی منطقه داشته و در مناطقی که فعالیت های انسانی بیشتر بوده و اراضی کشاورزی بیشتری وجود دارد، میزان شوری و غلظت املاح محلول چشمه ها افزایش یافته است.

کمبود آب، یکی از عوامل مهم بازدارنده توسعه کشاورزی و اقتصادی و اجتماعی در اکثر کشورهای در حال توسعه بویژه کشورهای قرار گرفته در کمربند خشک و نیمه خشک جهان است. در این تحقیق سعی بر آن است که با در نظر گرفتن الگوی مصرف آب و با تاکید بر پایداری استفاده از منابع آب در استان فارس به بررسی عوامل موثر بر بهره برداری منابع آب پرداخته شود. به دلیل وجود پراکندگی شرایط آب و هوایی و پهناوری استان فارس، به بررسی عوامل موثر بر پایداری در شهرستان های مرودشت، داراب، فسا، اقلید و سروستان پرداخته شد. در تحقیق حاضر، با استفاده از تخمین رگرسیون در الگوی لوجیت، عوامل موثر بر پایداری مورد بررسی قرار می گیرند.متغیر وابسته رگرسیون شاخص ترکیبی است که با کاربرد فرمول و رویکرد فازی محاسبه شده است. متغیرهای مستقل نیز شامل متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی و فنی و مدیریتی هستند. یافته های مطالعه نشان داد که متغیرهای تعداد اعضای خانوار، نظام بهره برداری از اراضی، سطح درآمد خانوار زارعان، دبی آب و هزینه تاسیسات انتقال آبیاری، به ترتیب به صورت منفی، مثبت، مثبت، منفی و منفی معنادار شدند. شاخص مدیریت در دو نوع بهره برداران با پایداری بالا و پایین معنادار شده است که نشان از نقش عمده شرکت در کلاس های ترویجی در بالا بردن سطح دانش و آگاهی بهره برداران دارد. متغیر فاصله میان منبع آب تا مزرعه در مدل تخمینی برای بهره برداران با پایداری پایین و بالا نتایج متفاوتی را نشان داد. متغیرهای مربوط به کشت محصولات صیفی و نوع خاک در مدل، معنادار نشدند. ضریب متغیر نوع سیستم آبیاری نیز نشان داد که بهره برداران دارای سیستم آبیاری کرتی در مقایسه با بهره برداران دارای سیستم شیاری، آب کمتری هدر می دهند.

آسیب پذیری طبیعی آبخوان را می توان امکان رسیدن آلاینده به آب زیرزمینی و انتشار در آن پس از آلوده شدن سطح زمین تعریف کرد. این ویژگی، خصوصیتی نسبی، بدون بعد و غیر قابل اندازه گیری بوده و نه ففط به ویژگی های آبخوان بلکه به خصوصیات زمین شناسی و هیدرولوژی منطقه نیز بستگی دارد. در زمینه بررسی آسیب پذیری آب زیرزمینی روشهای مختلفی ابداع شده اند که در این میان، روش شاخص و بویژه DRASTIC به دلیل سهولت اجرا جزء پراستفاده ترین روشها هستند. در روش DRASTIC هر مشخصه ای را که به طور بالقوه بر احتمال آلودگی تاثیرگذار باشد در یک مقیاس طبقه بندی کرده و پس از اعمال ضرایب مشخصه ها، نمره ای جهت ارزیابی آسیب پذیری ارائه می کند. نکته قابل توجه در این روش سلیقه ای بودن رتبه بندی و وزن دهی مشخصه هاست و می تواند سبب کاهش کیفیت نتایج شود. برای بهبود و اصلاح مدل DRASTIC پیشنهادهای زیادی را محققان ارائه داده اند. اکثر این محققان حذف مشخصه های کم اهمیت و یا اضافه کردن مشخصه های موثر، اصلاح ضرایب مدل و رتبه بندی مشخصه ها را پیشنهاد کرده اند.این تحقیق به منظور برطرف کردن ایرادهای ذکر شده و انتخاب مدل مناسب برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان به بررسی و مقایسه سه روش ترکیبی رگرسیون لجستیک، DRASTIC اصلاح شده و AHP-DRASTIC پرداخته و پس از جمع آوری مشخصه های ورودی، آسیب پذیری بر اساس مدل های مذکور محاسبه شد. در پایان به منظور انتخاب مدل مناسب از محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن بین غلظت نیترات و کلاس های آسیب پذیری استفاده شد. نتایج مبین دقت بالای روش AHP-DRASTIC نسبت به روشهای ترکیبی مطالعه شده در این تحقیق بود.

امروزه طرح ریزی یک سامانه مدیریت راهبردی با استفاده از ابزارها و فناوری های مناسب برای کاهش پیامدهای ناخواسته ناشی از فقدان مدیریت اصولی پسماند در مناطق روستایی ضروری است. در این مطالعه تلاش شد تا در جامعه مورد مطالعه (روستاهای شهرستان میناب) که حدود 74.37 درصد از جمعیت شهرستان میناب را شامل می شود اطلاعات مورد نیاز از طریق نظرسنجی از مردم طی مراجعه حضوری و تکمیل پرسشنامه از خانوارهای منتخب، نمونه برداری، توزین و تجزیه و تحلیل فیزیکی زباله های روستایی جمع آوری شود. به منظور ارائه برنامه راهبردی مدیریت پسماندهای روستایی از روش A’WOT (تلفیقی از روشهای SWOT و AHP)، که از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره در حوزه محیط زیست است بهره گیری شد. پس از شناسایی عوامل اثرگذار بر مدیریت پسماند، به منظور تدوین برنامه راهبردی، وزن هر عامل از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی با نرخ ناسازگاری 0.02 تعیین شد. در ادامه، عوامل مورد نظر در جداول ارزیابی عوامل داخلی و عوامل خارجی مورد ارزشیابی قرار گرفتند که به ترتیب نمرات 2.105 و 2.367 به دست آمد. اعداد به دست آمده در مرحله تلفیق موقعیت یابی شدند. در ادامه، جدول برنامه ریزی کمی راهبردی تشکیل شده و راهبردهای ممکن بر اساس نمرات جذابیت شناسایی شدند. نتایج این بررسی نشان داد که راهبرد «تنویر افکار عمومی از طریق تبلیغات رسانه ای و آگاهی جامعه در مورد آلودگی ناشی از پسماندها و نحوه مدیریت آنها به کمک دهیاری ها» به عنوان مهمترین راهبرد پیش روی با امتیاز 5.224 است.

استان مازندران به دلیل واقع شدن در خط ساحلی دریای خزر و دارا بودن شرایط منحصر به فرد همواره در معرض توسعه و تغییرات بوده است. با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور می توان پایش و مدل سازی تغییرات کاربری اراضی را به منظور مدیریت این استان حساس انجام داد. بنابراین این مطالعه با هدف مدل سازی تغییرات کاربری اراضی مناطق ساحلی استان مازندران با استفاده از LCM انجام شد.آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره Landsat متعلق به سالهای 1367، 1379، 1385 و 1390 انجام شد. مدل سازی نیروی انتقال با استفاده از پرسپترون چند لایه شبکه عصبی مصنوعی و 8 متغیر انجام پذیرفت. تخصیص تغییر به هر کاربری با استفاده از زنجیره مارکف محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل پیش بینی سخت و دوره واسنجی 1379 تا 1385 مدل سازی برای سال 1390 صورت گرفت و برای ارزیابی صحت با نقشه واقعیت زمینی سال 1390 مورد مقایسه قرار گرفت. در پایان نیز با استفاده از دوره واسنجی 1385 تا 1390 پوشش سرزمین سال 1395 پیش بینی شد. نتایج نشان داد در کل دوره مورد مطالعه، 33487 هکتار از وسعت جنگل کاسته و به ترتیب 21367 و 13155 هکتار به وسعت اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی اضافه شده است. نتایج مدل سازی نیروی انتقال با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی در اکثر زیر مدل ها صحت بالایی را نشان داد. خطای کل در مدل سازی برای سال 1390، 812.84% به دست آمد که نشان دهنده انطباق زیاد تصویر پیش بینی شده مدل با تصویر واقعیت زمینی و قابل قبول بودن مدل است. نتایج مدل سازی برای سال 1395 نشان داد، که مساحت کاربری جنگل و اراضی باز در این سال نسبت به 1390 کاهش و کاربری کشاورزی و مسکونی افزایش خواهند یافت.

پیشرفت تکنولوژی و توسعه فناوری همگام با رشد جمعیت شهری، همواره پیامدهای مثبتی را برای رفاه عمومی به همراه داشته است، اما از تاثیرات منفی آن مبتنی بر گسترش آلودگی های مختلف محیط زیست، نظیر آلودگی صوتی نمی توان براحتی چشم پوشی کرد. در این زمینه آگاهی کافی از روند انتشار آلودگی های صوتی، کنترل و پیشگیری گسترش آنها را ممکن ساخته که به این منظور تهیه نقشه های سه بعدی انتشار آلودگی صوتی و مدل سازی آن چنین امری را میسر خواهد ساخت. در این تحقیق، ابتدا با توجه به عدم وجود مدل نویز در ایران، با مطالعه مدل های استاندارد موجود درجهان، روش اول استاندارد تهیه نقشه نویز آلمان SMM1 برای محاسبه ترازهای نویز در این محدوده انتخاب شد. آزمون صحت این مدل با استفاده از تکنیک paired t-test با سطح اطمینان 95 درصد گویای این است که مدل قادر به پیش بینی نویز در سطوح مجاور محدوده ترافیکی با Sig. 2-tailed=0.516 در سطح افقی وبه همین ترتیب Sig. 2-tailed=0.896 در سطح عمودی است. سپس الگوریتمی برای مدل سازی سه بعدی آلودگی صوتی با استفاده از مدل مذکور ارائه شد. در خاتمه نتایج تلفیق مدل نویز با مدل سه بعدی شهر در محیط GIS مبین این است که به دلیل بالا بودن اثر نویز بر وجوه جلویی و کناری ساختمان ها، این نواحی برای کاربری های تجاری و مسکونی مناسب نیستند، فقط نواحی پشت ساختمان ها با اثر تراز نویز پایین تر برای مناطق مسکونی مناسب ترند. ساخت دیوار صوتی شفاف سرکج به ارتفاع هفت متر در فاصله نزدیک به لبه بیرونی بزرگراه به عنوان راهکاری موثر برای کاهش نویز در این محدوده در حد استاندارد های مجاز کاربری های تجاری و مسکونی ارائه شده است.

امروزه معماری مراکز درمانی از عملکردگرایی صرف، به ایجاد محیط شفابخش تغییر کرده است. از مهمترین ارکان ایجاد چنین محیطی، حذف آلودگی های صوتی است. هدف از این مطالعه ارائه مجموعه ای ساختار یافته از راهکار های کاربردی و مبتنی بر شواهد علمی جهت طراحی محیط های غیرآلوده صوتی (سازگار با مهندسی صوتی) در بیمارستان هاست، که به برای معماران، طراحان داخلی و سایر تخصص های مربوط به ایجاد محیط های درمانی کاربرد داشته باشد. این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده. برای جمع آوری داده ها از جست وجوی نظام مند در پایگاههای معتبر اینترنتی استفاده شد. پس از غربالگری مدارک جمع آوری شده، 30 مورد گزینش و پس از تحلیل، تفسیر و تعمیم مطالب، یافته های مطالعه در شش دسته بندی کلی، ساختاردهی و گزارش شد. در یافته های این مطالعه، پنج دسته راهکار (1- برنامه ریزی فضایی 2- انتخاب مصالح مناسب ساختمانی 3- کنترل آلودگی صوتی مربوط به خارج از ساختمان 4- کنترل آلودگی صوتی مربوط به داخل ساختمان 5- تامین شاخص های محرمانگی گفت و گوها) برای دستیابی به محیط های صوتی ایده آل در مراکز درمانی، تبیین شده است، همچنین نیازهای آکوستیکی خاص، برای بخش مراقبت ویژه نوزادان و فوریت های پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. کاربست الزامات ارائه شده در این مطالعه، در مراحل ابتدایی ایده پردازی، برنامه ریزی و طراحی بنا، نتایج مطلوبی در راستای حذف آلودگی صوتی و ارتقای کیفیت محیط های درمانی را درپی خواهد داشت.

اندیشه اکولوژیکی در مفاهیمی مانند توسعه پایدار، شهر اکولوژیکی و پارک های اکولوژیکی متجلی می شود، نماد توسعه شهری پایدار اکولوژیکی، احداث پارک های شهری منطبق با شاخص های اکولوژیکی است. مقاله با هدف ارائه ضوابط و معیارهای برنامه ریزی و طراحی اکولوژیکی پارک های شهری و امکان استفاده از آنها در طراحی پارک های جدید و موجود تهیه شده است و مقایسه سه نمونه از پارک های موجود مشهد با اصول پارک های اکولوژیکی و شناخت تفاوت ها و شباهت ها نتیجه کار است. اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پارک های مشهد و جامعه نمونه سه پارک ملت، وحدت و کوهسنگی است. بررسی و ارزیابی شاخص های اکولوژیک در سه محور عمده کالبدی و طراحی اکولوژیکی، زیست محیطی و فرهنگی- آموزشی در سه پارک نمونه نشان داد که وضعیت جاری در این پارک ها از دید اکولوژیکی نامناسب بوده که نشان از غیراکولوژیکی بودن این پارک ها دارد. میانگین شاخص های رعایت شده در ساختمان های کل پارک های مورد مطالعه و در بین شاخص های17 گانه، برابر 10.9 درصد و این میزان برای معابر اصلی 37 درصد و برای معابر فرعی 45.6 درصد است. فضای بازی کودکان و پارکینگ ها نیز به ترتیب دارای میانگین 58.7 و 11.8 درصد هستند. با توجه به میانگین امتیازهای به دست آمده در مورد هر شاخص و فاصله بسیار زیاد این پارک ها از شاخص های پارک های اکولوژیکی و به منظور ارتقای سطح کیفی پارک های موجود مشهد پیشنهادهایی در سطوح خرد و کلان مدیریتی، برنامه ریزی و طراحی فضاهای سبز شهری ارائه شده است.

فضای سبز، به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع دارای ابعاد زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی وکالبدی است و برای این که بتواند نقش ها و عملکرد های خود را به خوبی ایفا کند، اولین و مهمترین گام تعیین مکان های مناسب برای آن است، که پیش زمینه آن تجزیه و تحلیل تناسب فضای سبز است. و سه گام اصلی آن تعیین عامل های تناسب، وزن دهی عامل ها به روش AHP و در پایان روش هم اندازی لایه ها و تهیه نقشه تناسب نهایی است، که این نقشه هم نشان دهنده مکان های مناسب برای ایجاد پارک محله ای است و همچنین می توان بر اساس آن تحلیل تناسب پارک های موجود را انجام داد. به همین منظور در این پژوهش برای تحلیل تناسب فضای سبز شهری بیرجند (در مقیاس پارک محله ای) معیارهایی در سه گروه: 1- معیارهای فیزیکی، که خود به دو دسته معیارهای مکانی (شیب، فاصله از منابع آب) و وضعیتی (فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از خیابان های اصلی، فاصله از مراکز فرهنگی و آموزشی و قیمت زمین) تقسیم می شود. 2- معیارهای جمعیتی (تراکم جمعیت) و 3- معیارهای اکولوژیکی (غنای لکه ای، ارتباط و پیوستگی لکه ها و ...) انتخاب شد. بنابراین پس از تهیه نقشه تناسب نهایی، تحلیل اکولوژیکی و اجتماعی نیز به تحلیل مکانی موقعیتی ترکیب شد تا بتوان تحلیلی همه جانبه از وضعیت فضای سبز داشت. در پایان مطابقت نتایج به دست آمده و وضع موجود باطرح تفضیلی مورد بررسی قرار گرفت، مشکلات موجود و پیشنهادهایی لازم برای بهبود وضعیت تناسب مشخص شد و نیروی مناطق مختلف شهر برای توسعه این نوع فضای سبز و مکان یابی آن برآورد شد.