پژوهش های جانوری
سال:1397 | دوره:31 | شماره:3 |تعداد مقالات:6

جنس Ovis از نظر تکامل و سیستماتیک یکی از پیچیده ترین جنس های پستانداران است. فلات مرکزی ایران با دارا بودن رشته کوه های مرتفع و گسترده زیستگاه مطلوب گوسفند وحشی می باشد، بنابراین جمعیت های قابل توجهی از گونه گوسفند وحشی در این منطقه مشاهده می گردد. منطقه حفاظت شده هفتادقله در مرکز این فلات قرار دارد. این مطالعه با استفاده از ویژگی های مورفولوژی شاخ، رنگ و الگوی پوشش بدن گوسفند وحشی که توسط تصاویر ثبت شده از دوربین تله ای، لاشه شکار شده و همچنین مشاهده مستقیم گوسفند وحشی در منطقه هفتادقله انجام شد و اطلاعات بدست آمده از سرشماری این گونه در دو دره چکاب و سیبک منطقه هفتادقله با نرم افزار SPSS16 تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد در منطقه هفتادقله سه زیر گونه از گوسفند وحشی وجود دارد. دو زیر گونه ارمنی (Ovis ammon gmelini) و اصفهان (Ovis orientalis isphahanica) و یک زیر گونه یا هیبرید پیشنهادی جدید بنام گوسفند وحشی اراک (Ovis orientalis arakica) در منطقه مشاهده گردید. پراکندگی گوسفند وحشی اصفهان و گوسفند وحشی ارمنی تا منطقه هفتادقله گسترش یافته است. بیشترین جمعیت گوسفند وحشی به ترتیب مربوط به زیر گونه های اصفهان، اراک و ارمنی می باشد. . مطالعه آینده باید بر روی مورفومتریک تطبیقی و بررسی ژنتیکی به منظور مشخص شدن وضعیت زیر گونه پیشنهادی جدید در منطقه هفتادقله متمرکز شود.

با توجه به مهاجرت گونه ها در فصول معین، مناطق حفاظت شده رسماً قادر نیستند تمام قلمروهای موردنیاز گونه را پوشش دهند، به همین دلیل لازم است دالان های بین مناطق حفاظت شده نیز تحت کنترل و حفاظت قرار گیرند. به منظور بررسی دالان های زیستگاهی بین قوچ و میش های مناطق گلپر آباد و آهنگران (لشگردر) و بخش لشگردر منطقه حفاظت شده لشگردر، در ابتدا مطلوبیت زیستگاه گونه مذکور با استفاده از روش های مدل خطی تعمیم یافته (GLM)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و شبکه ماشین بردار پشتیبان (SVM) مدل سازی شد و سپس بر اساس حد آستانه 10 درصد نقشه های مطلوبیت زیستگاه گونه به نقشه دوتایی تبدیل شدند. اعتبار سنجی مدل ها نیز بر اساس رویکرد آماری ROC، شاخص حداکثرکاپا (Maximal Kappa) و شاخص TPR انجام گرفت. نتایج حاصل بیانگر مناسب بودن مدل خطی تعمیم یافته (GLM) به نسبت دو مدل دیگر است. حساسیت سنجی مدل خطی تعمیم یافته (GLM) با استفاده از روش حداکثر کاپا محاسبه شد. به منظور شناسایی دالان های ارتباطی بین دو لکه زیستگاهی موجود از معکوس نقشه مطلوبیت زیستگاه به عنوان نقشه هزینه استفاده و شناسایی دالان های موجود با استفاده از تئوری مدار الکتریکی انجام گرفت. نتایج حاصل از حساسیت سنجی مدل خطی تعمیم یافته نشان داد که متغیرهای ارتفاع، طبقات پوشش زمین، فاصله از آبراهه و فاصله از روستا بیشترین تأثیر را در پراکنش گونه داشته اند. بر اساس یافته ها، بهترین محدوده جهت اتصال لکه های زیستگاهی در محدوده 5/1 کیلومتری روستای ازناوله به سمت جوزان در محدوده ای به طول 800 متر قرار دارد.

هدف از این پژوهش مطالعه اثر مقادیر مختلف تره هالوز و سیستئین بر کیفیت اسپرم گاو بعد از انجماد-یخ گشایی بود. در این مطالعه، نمونه های منی از سه رأس گاو نر جمع آوری و پس مخلوط شدن به شش بخش مساوی تقسیم شده و هر بخش با یکی از رقیق کننده های زیر رقیق و منجمد شد. 1-فاقد سیستئین و تره هالوز (T0C0)، 2-دارای 5 میلی مول سیستئین و فاقد تره هالوز (T0C5)، 3-دارای 10 میلی مول سیستئین و فاقد تره هالوز (T0C10)، 4-فاقد سیستئین و دارای 100 میلی مول تره هالوز (T100C0)، 5-دارای 5 میلی مول سیستئین و 100 میلی مول تره هالوز (T100C5) و 6-دارای 10 میلی مول سیستئین و 100 میلی مول تره هالوز (T100C10). پس از یخ گشایی، جنبایی، وضعیت آپوپتوزیس، زنده مانی، یکپارچگی غشای پلاسمایی و آکروزوم مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های بدست آمده در قالب آزمایش فاکتوریل 2×3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این آزمایش نشان می دهد که سیستئین اثری بر فراسنجه های حرکتی، وضعیت آپوپتوزیس، یکپارپگی غشای آکروزومی و زنده مانی اسپرم گاو پس از یخ گشایی نداشته (P≥ 0. 05) و در همه فراسنجه های فوق در گروه فاقد تره هالوز به طور معنی داری بهتر از گروه دارای تره هالوز بود (P≤ 0. 05). همچنین، بررسی اثرات متقابل تره هالوز و سیستئین در این آزمایش نشان می دهد که تیمار T0C10 بیشترین زنده مانی (P≤ 0. 05) و کمترین میزان اسپرم های آپوپتوز شده را داشت. براساس این نتایج می توان نتیجه گرفت که سیستئین اثری بر اسپرم گاو نداشته و تره هالوز اثر منفی بر کیفیت اسپرم گاو دارد.

نمونه برداری از ماهی شاه کولی بالغ (Alburnus chalcoides) در مرکز تکثیر و پرورش ماهیان استخوانی شهید انصاری رشت به صورت تصادفی انجام شد. ابتدا اندازه گیری های لازم جهت مطالعه ریخت شناسی ماهی شاه کولی انجام شده و سپس لوله گوارش این ماهی جهت بررسی های بافتی خارج شد. برای بررسیهای بافت شناسی از هماتوکسیلین-ائوزین (H&E) و برای بررسی ترکیبات پلی ساکارید خنثی از اسید پریودیک شیف (PAS) و برای بررسی ترکیبات پروتئینی از برموفنل بلو (BPB) استفاده شد. در بررسی های انجام شده مشاهده شد که لوله گوارش این ماهی شامل مری و روده است. مری کوتاه و دارای چین خوردگی های مخاطی نسبتا بلند بوده و در روده نیز این چین خوردگی های مخاطی دیده شد که فاصله بیشتری از هم داشتند. در خانواده کپور ماهیان معده حقیقی دیده نمی شود. در بخش قدامی روده چین خوردگیها بیشتر و عمیق تر بوده اما سلول های جامی در بخش خلفی روده بیشتر دیده شد. همچنین سلولهای جامی در هر دو ناحیه مری و روده دیده شد که به دلیل داشتن ترکیبات پلی ساکارید خنثی در رنگ آمیزی با PAS واکنش مثبت نشان دادند. ترکیبات پروتئینی در سلولهای انتروسیت روده و همچنین سلولهای مخاطی مری به ندرت نسبت به BPB واکنش نشان داده اند. واکنش با این دو رنگ در مورد سلولهای کبدی و هپاتوپانکراس نیز مشاهده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد در این ماهی تفاوت های خاص گونه ای مربوط به روده و مری نسبت به سایر کپور ماهیان دیگر نیز دیده می شود.

در این تحقیق اثر عصاره گیاه مورد (Myrtus communis L. ) بر عملکرد رشد، بقا، فاکتورهای خونی و ایمنی ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام این آزمایش تعداد 500 عدد بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزن 981/2± 153/16 و در تیمارهای 1 شاهد (فاقد عصاره)، تیمار 2 (500 میلی گرم در کیلوگرم عصاره مورد) و تیمار 3 (700 میلی گرم در کیلوگرم عصاره مورد) مورد بررسی قرار گرفتند. غذادهی به میزان 3 درصد وزن بیوماس و به مدت 60 روز انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که عصاره گیاه مورد سبب افزایش معنی دار پارامترهای رشد، ایمنی، خون و سرمی در دو تیمار دریافت کننده این عصاره در مقایسه با شاهد شد(05/0>p). میزان کلسترول (تیمار 2 و 3 به ترتیب 76/110 و 54/137(mg/di)) و تری گلیسرید (تیمار 2 و 3 به ترتیب 83/263 و 16/282 (mg/di)) در تیمار های 2 و 3 نسبت به شاهد (کلسترول و تری گلیسرید به ترتیب 93/182 و 99/322 (mg/di)) کاهش معنی داری را نشان دادند(05/0>p). در مورد پارامترهای بیوشیمیایی خون فقط کلسیم تحت تاثیر مثبت عصاره مورد قرار گرفت (05/0>p) و کلر، فسفر و منیزیم تحت تاثیر معنی دار قرار نگرفتند (05/0).

در این تحقیق ساختار بافتی کلیه در قسمت های رأس و تنه در 21 گونه از ماهیان شمال غرب خلیج فارس معرفی شده است. جهت مطالعه بافتی کلیه در گونه های مختلف، پس از صید ماهیان از صیدگاه های حاشیه ای خلیج فارس و بی هوشی کامل ماهی و انجام بیومتری، بلافاصله کلیه همراه با ستون مهره ها جدا و جهت تثبیت در محلول ثبوتی بوئن قرار داده شد. از نمونه ها به روش معمول پارافینه، برش های میکروسکوپی به ضخامت 5 میکرومتر تهیه شده و مورد رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین قرار گرفتند. نتایج مطالعات میکروسکوپی نشان داد کلیه در گونه های ماهی مورد مطالعه، از دو ساختار شاخص شامل بافت های خون ساز و دفعی تشکیل شده است. رأس کلیه دارای نقش خون ساز می باشد، ولی قسمت های مختلف نفرون نیز در آن مشاهده شد. سلول های خونی در بخش رأسی کلیه که شامل گلبول قرمز، لنفوسیت، مونوسیت و گرانولوسیت، همچنین پلاسماسل، سلول های رتیکولار و ماکروفاژ هستند، در این بخش مشاهده گردید. در برخی از گونه ها، در بافت خون ساز کلیه، مراکز ملانوماکروفاژی نیز وجود داشت. بخش دفعی کلیه ی گونه های مورد مطالعه از گلومرول و لوله های ادراری تشکیل شده است. لوله های ادراری شامل قطعه ی گردنی، لوله پروکسیمال شامل قطعات I و II، لوله دیستال و لوله های جمع کننده می باشند. در گربه کوسه لکه دار و ماهی پودوخار که جزء ماهیان غضروفی هستند به علت شرایط تکاملی، بخش های مختلف نفرون بسیار بزرگ تر از ماهیان استخوانی مورد مطالعه بود.