مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1399 | دوره:14 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: با وجود اجرای برنامه پیشگیرانه و درمانی مؤثر، هنوز موفقیت مورد انتظار درکاهش و کنترل موارد سل، فراهم نشده است. این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت تبعیت از رژیم دارویی ضد سل و عوامل مؤثر بر آن در بیماران مسلول استان قم انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی به روش توصیفی-تحلیلی بر روی بیماران مسلول استان قم در سال 1398 انجام شد. بر اساس روش سرشماری 153 بیمار وارد مطالعه شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه تبعیت دارویی موریسکی گردآوری و از طریق آزمون ناپارامتریک کای اسکوئر و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. سطح معناداری آزمون ها کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین و انحراف معیار نمره تبعیت از درمان بیماران تحت مطالعه97/1± 64/9 نمره بود. نتایج نشان داد که 86/3 درصد از بیماران، تبعیت بالا نسبت به رعایت دستورات دارویی داشتند. بین تبعیت از رژیم دارویی با نوع بیماری، گروه درمانی، ابتلا به HIV/AIDS، اعتیاد، ابتلا به بیماری زمینه ای، جنسیت و شغل، ارتباط معنا داری وجود دارد (0/05p<). سایر متغییرها مانند فرم بالینی سل، ملیت، محل سکونت و سطح سواد، تأثیری بر تبعیت از دستورات دارویی نداشته است (0/05

زمینه و هدف: پیچیدگی های روزافزون و تغییرات در شرایط محیطی، سیاستها، نگرشها، سیستمها و سازهها از عوامل مؤثر بر اهداف برنامهریزی استراتژیک هستند که میتوانند برنامهها را تغییر دهند. برنامههای بدون تفکر استراتژیک، توانایی مقابله با چنین تغییراتی را ندارند؛ بنابراین شکست میخورند؛ از این رو درک و فهم عوامل اثرگذار بر برنامهریزی استراتژیک برای دستیابی به اهداف مورد نظر ضروری و بااهمیت هستند. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تعیین موانع اجرای برنامه استراتژیک از دیدگاه مدیران بیمارستانهای استان قم انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت مقطعی-تحلیلی در بیمارستانهای استان قم در سال 1398 انجام شد. نمونه پژوهش شامل 50 نفر از مدیران ارشد اجرایی و عملیاتی، مسئولان بهبود کیفیت و مدیران اداری-مالی بیمارستانها بود. موانع اجرای برنامه استراتژیک توسط پرسشنامه از پیش طراحی شده جمعآوری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمونهای t مستقل و ANOVA انجام شد. یافتهها: نتایج نشان دادند که مهمترین موانع اجرای برنامه استراتژیک به ترتیب موانع ساختاری (82/1)، موانع انسانی-انگیزشی (81/1) و موانع فرایندی (8/1) میباشند. مدیران ارشد اجرایی و مالی، موانع ساختاری؛ مسئولان بهبود کیفیت، موانع فرایندی؛ مدیران واحدهای اداری، عوامل انسانی-انگیزشی را از مهمترین موانع اجرای برنامه استراتژیک می دانستند. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر دیدگاه مدیران بیمارستانهای استان قم را در مورد موانع اجرای برنامه استراتژیک تبیین کرد. به نظر میرسد هنگام طراحی و اجرای برنامه استراتژیک، مشارکت نیروی انسانی که از مهمترین عناصر در سازمانهای پیچیده مانند بیمارستان میباشد، باید در نظر گرفته شود.

زمینه و هدف: آموزش تغذیه، راهبردی اساسی در اصلاح عادات تغذیه ای و به دنبال آن پیشگیری از بیماری های غیر واگیر است. با توجه به اهمیت موضوع سواد تغذیه ای و آگاهی روحانیون در جهت فرهنگ سازی مناسب در عرصه ی سلامت و مقابله با سوء استفاده از اطلاعات ناقص پزشکی و دینی مردم، سواد تغذیه ای طلاب حوزه ی علمیه ی قم را برای اولین بار مورد سنجش قرار داده ایم. روش بررسی: این مطالعه مقطعی درسال1398 باحضور176 نفر از طلاب بالای18 سال درحال تحصیل درحوزه ی علمیه شهر قم انجام شد. در این پژوهش از پرسشنامه سوادتغذیه ای بزرگسالانEINLA استفاده گردید. همچنین قد و وزن شرکت کنندگان اندازه گیری و نمایه توده بدنی محاسبه شد. یافته ها: میانگین امتیاز سواد تغذیه ای طلاب1/3± 1/28 بود. میانگین امتیاز در زنان3/2± 2/29 و در مردان1/4± 3/27 بود. اکثر افراد شرکت کننده(5/87 %)سواد تغذیه ای کافی یا مناسب و بقیه(5/12 %)سواد تغذیه ای ناکافی داشتند. بهترین امتیاز مربوط به شناخت گروه های غذایی و کم ترین امتیاز در رابطه با شناخت و مهارت اندازه گیری موادغذایی بود. اختلاف آماری معناداری بین زنان و مردان ازنظر سطح سواد تغذیه ای دیده شدکه حاکی از بهتر بودن سواد تغذیه ای زنان نسبت به مردان است. هیچ ارتباط معناداری میان سن، وزن و نمایه توده بدنی با وضعیت سواد تغذیه ای شرکت کنندگان مشاهده نشد. نتیجه گیری: سطح سوادتغذیه ای دراکثر شرکت کنندگان درحد کافی ارزیابی شد. هیچ ارتباط معناداری میان وضعیت سوادتغذیه ای با شاخص های آنتروپومتریک مشاهده نگردید.

زمینه و هدف: در عصر حاضر دانش به یک منبع استراتژیک برای سازمانها و جوامع تبدیل شده و نیاز به توسعه و اشراف بر روشهای خلق، تسهیم و به کارگیری آن حیاتی به شمار میآید. در این میان، سازمانهای موفق آنهایی هستند که اهمیت چیزهایی را که میدانند، تشخیص میدهند و در جهت کسب دانش در مورد چیزهایی که نمیدانند، تلاش می نمایند. مطالعه حاضر با هدفپیش بینی اشتراک دانش بر اساس عوامل شخصیتی، سکوت سازمانی و تعلق سازمانی در کادر درمانی استان قم انجام شد. روش بررسی: پژوهش توصیفی حاضر به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کادر درمانی شهر قم بود که از میان آن ها 350 نفر به به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گشته و وارد مطالعه شدند. در این مطالعه داده ها با استفاده از پرسشنامههای اشتراک دانش، عوامل شخصیتی، سکوت سازمانی و تعلق سازمانی جمع آوری شدند و توسط آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام آنالیز گردیدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان دادند که عوامل شخصیتی شامل: برونگرایی، گشودگی، دلپذیری و وجدان به طور مستقیم و روانرنجوری به شکل معکوس اشتراک دانش را پیش بینی می کنند. همچنین مؤلفه نگرش سرپرست نسبت به سکوت به صورت معکوس و تعلق سازمانی به شکل مستقیم اشتراک دانش در کادر درمانی شهر قم را پیش بینی نمودند. نتیجه گیری: با توجه به نقش بارز عوامل شخصیتی، سکوت سازمانی و تعلق سازمانی در پیشبینی اشتراک دانش در کادر درمانی، به حداکثر رساندن میزان انطباق بین ویژگی های شخصیتی فرد از جمله ابعاد وظیفه شناسی و توافقپذیری شخصیت با شغل مورد نظر و تعیین ویژگی های شغلی آن ها برای بهره وری سازمان، ایجاد جوی که دانش و تبادل اطلاعاتی در آن مهم تلقی شود و همچنین افزایش استقلال کاری در انجام وظایف شغلی برای توسعه درونی و نهادینه شدن شیفتگی و وفاداری بین کارکنان بسیار حائز اهمیت خواهد بود.

زمینه و هدف: سالمونلا یکی از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و طیور در سراسر دنیا است. تخم مرغهای آلوده از منابع مهم انتشار و همهگیری سالمونلوز در انسان به شمار میروند. در این ارتباط، مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان آلودگی تخم مرغ به سالمونلا و ارزیابی الگوی مقاومت دارویی آن در شهرستان اردبیل انجام شد. روش بررسی: با مراجعه به فروشگاههای خردهفروشی در نقاط مختلف شهرستان اردبیل طی دوره شش ماهه دوم در سال 1398، 110 تخم مرغ (37 تخم مرغ بومی، 41 تخم مرغ فله ای و 32 تخم مرغ صنعتی شناسنامه دار) به صورت تصادفی جمعآوری گردید. پوسته و محتویات داخلی تخم مرغها از نظر آلودگی سالمونلایی با استفاده از روشهای استاندارد کشت مورد بررسی قرار گرفتند. برای تشخیص قطعی سالمونلا از آزمایشات سروتایپنگ و PCR (Polymerase Chain Reaction) استفاده شد. از روش استاندارد دیسک دیفیوژن نیز برای تعیین مقاومت جدایه ها نسبت به 15 عامل ضد میکروبی استفاده گردید. یافته ها: از 110 نمونه تخم مرغ مورد بررسی، چهار مورد (63/3 درصد) آلوده به باکتری سالمونلا بودند. میزان آلودگی پوسته تخم مرغهای بومی، فلهای و صنعتی به سالمونلا به ترتیب 40/5، 43/2 و 0 درصد بود. همچنین میزان آلودگی سالمونلایی در محتویات تخم مرغهای بومی 94/2 درصد محاسبه شد؛ در حالی که در محتویات تخم مرغهای فلهای و صنعتی هیچگونه آلودگی مشاهده نشد. در سروتایپینگ و روش PCR انجام شده در مورد نمونههای مثبت، سالمونلا تیفی موریوم تشخیص داده شد. از میان 15 آنتیبیوتیک مورد مطالعه، بیشترین مقاومت نسبت به استرپتومایسین، تتراسایکلین، کلرآمفنیکل و نالیدیکسیک اسید (100 درصد) مشاهده شد و کمترین مقاومت نسبت به سفتازیدیم و فلورفینکل (40 درصد) و نیتروفورانتوئین (20 درصد) وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج بیانگر وجود آلودگی سالمونلایی در تخم مرغهای بومی و فلهای نسبت به تخم مرغهای صنعتی بودند. در این ارتباط، رعایت نکات بهداشتی از جمله پختن مناسب و کافی تخم مرغها اهمیت به سزایی دارد. به منظور جلوگیری از گسترش باکتریهای مقاوم می بایست از مصرف بیرویه آنتیبیوتیکها در مزارع پرورشی طیور اجتناب گردد.

زمینه و هدف: بیماری دیابت شیرین اثرات منفی بر دستگاه تولید مثل دارد. احتمال دارد داروهای ضد دیابت باعث اختلال در باروری شوند. در این ارتباط، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوارض داروی ضد دیابت لیراگلوتاید (Liraglutide) بر لقاح آزمایشگاهی انجام شد. روش بررسی: 48 موش ماده بالغ به شش گروه هشت نفره تقسیم شدند که عبارت بودند از: گروه کنترل که دارو دریافت نکرد، گروه غیر دیابتی دریافت کننده لیراگلوتاید با دوز 2/1 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، گروه غیر دیابتی دریافت کننده لیراگلوتاید با دوز 8/1 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، گروه دیابتی بدون دریافت لیراگلوتاید، گروه دیابتی دریافت کننده لیراگلوتاید با دوز 2/1 میلی گرم و گروه دیابتی دریافت کننده لیراگلوتاید با دوز 8/1 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن. لیراگلوتاید به صورت روزانه و به شکل زیر جلدی تزریق می گردید. توان باروری تخمک های گروه ها پس از 35 روز دوره تیمار ارزیابی شد. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی تحلیل گردیدند. یافته ها: در گروه دیابتی کاهش معنا داری در تعداد اووسیت ها، درصد لقاح و درصد جنین های دو سلولی، چهار سلولی، مورولا، بلاستوسیست و هچ شده نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید (05/0P≤ ). در هر دو گروه دیابتی دریافت کننده دارو نیز کاهش در پارامترهای مذکور وجود داشت؛ اما نسبت به گروه دیابتی درمان نشده، افزایش در پارامترهای مذکور مشاهده گردید (05/0P≤ ). نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که به کارگیری داروی لیراگلوتاید در موش های دیابتی موجب بهبود باروری و افزایش درصد لقاح و جنین های ایجاد شده می گردد.

زمینه و هدف: داشتن نوزاد بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU: Neonatal Intensive Care Unit) بسیار استرس زا بوده و پیوند مادر و نوزاد را تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعات پیشین نشان دهنده تأثیر ذهن آگاهی بر بهبود پیامدهای سلامتی بوده اند. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر مراقبت تکاملی تلفیق شده با ذهن آگاهی بر استرس مادری و پیوند با نوزادان پره ترم بستری در NICU انجام شد. روش بررسی: طی این مطالعه مداخله ای، استرس مادری و پیوند با نوزاد در بین مادران سه گروه مراقبت تکاملی تلفیق شده با ذهن آگاهی (گروه یک= 34 نفر)، مراقبت تکاملی (گروه دو= 39 نفر) و کنترل (گروه سه= 50 نفر) که به شکل مبتنی بر هدف و تخصیص تصادفی انتخاب شده بودند، مورد مقایسه قرار گرفت. برای جمع آوری و تحلیل داده ها از پرسشنامه استرس والدیNICU (PSS: NICU: Parental Stressor Scale: Neonatal Intensive Care Unit)، پرسشنامه پیوند براکینگتون، پرسشنامه ذهن آگاهی و روش های آماری آنالیز واریانس، آزمون های تعقیبی شفه، کای دو و کروسکال والیس استفاده شد. یافته ها: نمرات پیوند در گروه یک نسبت به گروه های دو و کنترل کمتر بود که این اختلاف به لحاظ آماری معنادار بود و نشان از پیوند بهتر مادر و نوزاد در گروه یک داشت. نمرات استرس مادری هنگام ترخیص بین سه گروه اختلاف معناداری را نشان داد؛ به طوری که نمرات استرس در گروه یک کمتر از دو گروه دیگر بود؛ اگرچه این اختلاف تنها بین گروه یک و گروه کنترل از نظر آماری معنادار بود. نتیجه گیری: با تلفیق مراقبت تکاملی و ذهن آگاهی، کاهش استرس مادران در NICU و پیوند بهتر مادر و نوزاد می توان به ارتقای کیفیت مراقبت ها در NICU و در نتیجه بهبود نتایج سلامتی در نوزادان بستری کمک نمود.

زمینه و هدف: علاقه و انگیزه تحصیلی دانشجویان از مهم ترین چالش های دانشگاه ها محسوب می شود که بر برونداد سیستم های آموزشی بسیار اثرگذار است. عوامل مختلفی می توانند این انگیزه و علاقه را تحت تأثیر قرار دهند که آینده شغلی یکی از این عوامل میباشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین انگیزه تحصیلی با نگرش نسبت به آینده شغلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه در سال 1397 انجام شد. روش بررسی: در مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی حاضر، 291 نفر از دانشجویان به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شده و وارد مطالعه گردیدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه روا و پایای نگرش نسبت به آینده شغلی و نیز پرسشنامه استاندارد انگیزه تحصیلی هارتر (Harter) جمعآوری شدند و با استفاده از نرمافزار SPSS 22 تجزیه و تحلیل گردیدند. یافتهها: نتایج نشان دادند که 1/59 درصد از دانشجویان میانگین نمره نگرش نسبت به آینده شغلی متوسط و کمتر از متوسط و 43 درصد از آنها میانگین نمره انگیزه تحصیلی متوسط و بالاتر از متوسط را کسب نمودند. براساس نتایج رگرسیون، نگرش نسبت به آینده شغلی (29 درصد) و مقطع تحصیلی (13 درصد) دو متغیری بودند که انگیزه تحصیلی دانشجویان را پیشبینی مینمودند. نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معنادار انگیزه تحصیلی با آینده شغلی و سطح نامطلوب انگیزه تحصیلی لازم است در جهت کاهش نگرانیهای موجود نسبت به آینده شغلی در دانشجویان و در نتیجه افزایش انگیزه تحصیلی آن ها اقدامات لازم انجام شود.