Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی SID1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    363-383
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    223
  • دانلود: 

    132
چکیده: 

ردیف آغازین را باید گونه ای از تکرار دانست که در شعر شاعران سنتی و معاصر، به وفور دیده می شود. این نوع تکرار که در آغاز بندهای شعر می آید، در شعر شاعران سنتی، از همان شاعران دوره های نخست، همانند منوچهری و ناصرخسرو دیده می شود. با این حال، در شعر برخی از شاعران، مانند سنایی، خاقانی و مولوی بیشتر دیده می شود. در شعر شاعران معاصر که فاقد وزن و قافیه و ردیف به صورت معمول و سنتی است، این ردیف ها بیشتر به چشم می آید. در شعر شاعرانی مانند فروغ فرخزاد و احمد شاملو این ردیف ها بسامدی بالاتر نسبت به شاعرانی چون نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث و سهراب سپهری دارد. ردیف آغازین، به شکل های مختلف وجود دارد و می توان آن را در سطح هجا، واژه، جمله و شبه جمله در شعر شاعران معاصر و سنتی یافت. هدف اصلی ردیف آغازین را باید جنبه موسیقیایی آن دانست. علاوه بر این، گاهی تکرار آن بنا به اغراض دیگری در شعر رخ می دهد که از آن جمله می توان به برجسته سازی، تاکید سرایندگان به منظور القای معانی خاص به مخاطبان و ایجاد انسجام در ساخت و محتوای شعر اشاره کرد. گاهی نیز ردیف آغازین، جنبه تفسیری پیدا می کند و در جایگاه ابزاری برای تبیین، توضیح بیشتر و روشن شدن مقصود شاعر به کار می رود؛ گویی شاعر، قصد توضیح و جا انداختن مطلبی را برای مخاطب دارد که با تکرار یک واژه یا عبارت، به این هدف دست می یابد. اهداف و اغراض دیگری نیز در این ردیف ها دیده می شود. این مقاله درصدد است که به ردیف های آغازین به صورت جامع، در شعر شاعران برجسته سنتی و شاعران نو فارسی بپردازد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 223

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 132 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    301-322
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    239
  • دانلود: 

    111
چکیده: 

بررسی ساختارهای روایی پایه که در میان فرمالیست ها و ساختارگرایان، در قرن بیستم به طور منسجم دنبال شد، در پژوهش های ادبی، از اهمیتی ویژه برخوردار است. در میان فرمالیست ها، می توان نظریه ولادیمیر پراپ را که در کتابی با عنوان ریخت شناسی قصه منعکس شد، اولین تلاش به منظور نظریه پردازی روایت دانست که بعدها توجه روایت شناسان ساختارگرای فرانسوی را به خود جلب کرد. به کمک روش پراپ، آشکار شد که ساختار نهایی روایت را می توان کشف کرد. این روش که به نقش ویژه شخصیت ها در طرح روایی اهمیت می دهد، در آثار گرماس و برمون دگرگون شد. گرماس با مطالعه ساختارهای معنا و ادامه پژوهش های پراپ، توانست فرضیه مدل کنشی را ارایه دهد. برمون نیز که اساس کارش بر آثار پراپ استوار بود، نظریات خود را بر مبنای تکمیل و بازبینی تیوری پراپ پایه گذاری کرد. در جستار حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی، بین آرای گرماس و برمون در باب روایت، با نظریات پراپ در این باره مقایسه انجام شده، نشان داده می شود که چگونه گرماس و برمون، آرای پراپ را دست مایه نظریه های جامع تر خود قرار داده اند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 239

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 111 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

امرائی محمدحسن

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    13-50
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    294
  • دانلود: 

    77
چکیده: 

شرایط زندگی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ادبی نیمایوشیج و بدر شاکر سیاب در موارد فراوانی، شباهت و نزدیکی دارد؛ از آن جمله می توان به زندگی در محیطی روستایی با طبیعتی بکر، تعهدات اجتماعی، تاثیرپذیری از مکتب های ادبی غرب، زندگی در سایه حکومت های دیکتاتوری، گرایش های سیاسی، استفاده از مضامین ادبی مشترک، پیشگامی و سنت شکنی در شعر نو و. . . اشاره کرد که غالبا مورد توجه صاحب نظران ادبیات تطبیقی نیز واقع شده است. قصیده جیکور و اشجار المدینه، از مهم ترینقصاید سیاب و به تعبیر خود او، جیکور دیوان شعر اوست. قصیده در کنار رودخانه نیز ازقصاید مهم نیما است که تقریبا هر دو در شرایطفرهنگی و اجتماعی یکسانی سروده شده اند. ناظر به همین شباهت ها ونیز حجم اندکقصاید، کیفیت انسجامدو قصیده، می تواندمورد سوال قرارگیرد. هدف این مقاله، ارزیابی انسجام و هماهنگی انسجامی در متن قصیده جیکور و اشجار المدینه از سیاب، شاعر نوگرای عراقی و در کنار رودخانه از نیمایوشیج، شاعر سنت شکن فارسی است که به صورتی کاملا تصادفی و گزینشی و با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و آماری نگارش یافته است. نگارنده بر آن است تا با نگاهی فراجمله ای و متن بنیاد و با اعتماد به نظریه نظام مند هالیدی و حسن 1985م، میزان انسجام و عوامل انسجام بخش را در شعر دو شاعر به بوته نقد و تحلیل تطبیقی بسپارد. بررسی و کاربست نظریه انسجام هالیدی و حسن در سطح قصاید نیما و سیاب، نشان داد که قصیده نیما (93/65درصد)، به دلیل تعامل زنجیره ای بیشتر میان عناصر انسجام بخش واژگانی و دستوری در متن آن، از انسجام معنایی، لفظی، نحوی و منطقی بیشتری نسبت به قصیده سیاب (88/95درصد) برخوردار است. می توان گفت آشنایی و تسلط نیما بر واژگان و ظرفیت های دستوری و واژگانی زبان فارسی، سبب شده است از مولفه های انسجام بخش متون به نحو مطلوب تری استفاده کند. از طرفی، هر دو شاعر با بهره مندی از عناصر انسجام واژگانی و دستوری، توفیق یافته اند پیوندی ناگسستنی میان الفاظ و معانی ایجاد کنند و از این طریق، اندیشه و امیال درونی خود را در متن اشعار منعکس سازند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 294

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 77 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    51-78
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    525
  • دانلود: 

    231
چکیده: 

پارودی یا نقیضه، ترفندی هنری است که در آن تقلیدی طنزآمیز از اثر ادبی جدی صورت می گیرد. در این پژوهش، خارستان، پارودی طنزآمیز ادیب قاسمی کرمانی (1308-1238 ش) در دو سطح روساخت و ژرف ساخت، یعنی لفظ و صورت و معنا، به روش تحلیل مقایسه ای محتوای متن و با استفاده از ابزار کتابخانه ای، بررسی شده است. ادیب کرمانی، یکی از نویسندگان و شاعران حوزه ادبیات انتقادی و فولکوریک است و کتاب خارستان وی به پیروی از گلستان سعدی نوشته شده و او در قبال واژه های استوار، اصیل و ادبی و موضوعات جدی مطرح در گلستان، از کلمات و عبارات خاص و موضوعات غیرجدی و عمدتا مطایبه آمیز و انتقادی استفاده کرده است. پاسخ به سوال اصلی تحقیق، یعنی چگونگی کاربرد مهم ترین ابزارهای نقیضه پردازی در اثر مذکور و میزان موفقیت قاسمی در آن، هدف نویسندگان است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که نویسنده توانسته با کاربرد واژگان محلی و عامیانه، تعبیرات و اصطلاحات صنف شال بافان، کنایات و ضرب المثل های خاص مردم کوچه و بازار، در شکل ساختاری گلستان، به تناوب، هر سه نوع نقیضه لفظی، صوری و محتوایی را در اثر خود بگنجاند و در شکل دادن نقیضه ای طنزآمیز بر گلستان سعدی، موفقیتی نسبی را کسب کند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 525

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 231 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    79-100
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    352
  • دانلود: 

    123
چکیده: 

علوم معانی و بلاغت در شکل دهی زبان عرفانی بسیار موثر بوده است؛ به گونه ای که عرفا توانسته اند با استفاده از این قواعد و اصول، تجارب و تعالیم عرفانی بیان ناپذیر خود را به مخاطبان انتقال دهند. بدون تردید، شرط تاثیر علوم معانی و بلاغت آن است که نویسنده، حال و وضعیت مخاطب خویش را به درستی بشناسد. عزیزالدین نسفی، در کتاب الانسان الکامل کوشیده است تا به یاری نثر عرفانی خطابی، در اذهان و نفوس مخاطبان خویش تصرف و اهداف و مقاصد گوناگون خود را به آنان القا کند. این کتاب، همانند دیگر آثار وی، متاثر از مشرب و مشی عرفانی اوست و در عین تعلیمی بودن، تجربیات عارفانه او را نیز بیان می کند. نسفی به خوبی می داند که تاثیر گفتار، بسی بیشتر از نوشتار است؛ زیرا گفتار، نتیجه ارتباط مستقیم میان گوینده و شنونده است؛ از این رو از کلام خطابی بهره می گیرد تا ارتباط صمیمی و پویا با مخاطب ایجاد کند و او را راضی و خشنود نگه دارد؛ به نحوی که مخاطب، هم مفاهیم تعلیمی عرفانی را بفهمد و هم حضوری فعال و دایم در متن احساس کند. این پژوهش با رویکردی توصیفی-تحلیلی، به بررسی اقسام خطاب در نثر عرفانی خطابی نسفی می پردازد. برآیند این تحقیق نشان دهنده آن است که نسفی به جای پرداختن به مفاهیم خشک و بی روح جملات خبری، تلاش کرده از انواع جملات انشایی با معانی ثانوی بهره بگیرد تا از این طریق بر تاثیر کلام خویش در ارتباط با مخاطب بیفزاید و به سالکان طریق با شیوه های گوناگون، در این مسیر یاری رساند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 352

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 123 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    101-128
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    421
  • دانلود: 

    412
چکیده: 

آیرونی یکی از شیوه های بیان است که بر ایجاد غافلگیری و طنز از طریق دوگانگی و تقابل میان دو معنا یا موقعیت تکیه دارد. تمثیل های مثنوی مولوی (604-672 ه. ق) غالبا برگرفته از فرهنگ عامه و حکایات رایج شفاهی یا مکتوب است. بااین همه مولانا در تمثیل سازی های خود عالمی شگرف از معنا ورای جهان مبتنی بر عرف و عادت عامه پیش چشم خواننده گسترانیده است. تاثیر این معناپردازی مرهون شیوه خاص تمثیل سازی و فرایند ذهنی خلاقانه او در انتخاب فضاهای متعارف برای اشاره به معنای هدف نامتعارف، سازوکار آمیزش فضاهای دوگانه و ارایه معنا از دل این آمیختگی است. معنایی که حاصل تنش میان مفاهیم و عناصر دور از هم و گاه متضاد است و با این همه از برجستگی و تاثیر بسیار برخوردار است. در این پژوهش قصد داریم به روش توصیفی-تحلیلی طی تحلیل سازوکار معناپردازی در تمثیل «زیافت تاویل رکیک مگس» بر اساس تحلیل فرافکنی و آمیزش فضاهای مرجع و هدف، طبق نظریه آمیختگی مفهومی مارک ترنر (1954)، چگونگی ایجاد معنای آیرونیک در این تمثیل را بررسی کنیم. نتایج نشان می دهد که قدرت و ارزش معناپردازی در این تمثیل برخاسته از خلاقیت مولانا در انتخاب فضاهای نامتعارف مرجع و هدف به گونه ای است که آمیزش آنها در عین تطبیق الگوهای ساختاری، حایز تنش و تقابلی قدرتمند در سطح عناصر و مفاهیم است. از درون این کشمکش نامتعارف شگرد معناساز و زیبایی آفرینی چون آیرونی به وجود می آید. تضادهای آیرونیک و طنزی که از این امتزاج و تنش ایجاد می شود تاثیری اقناع کننده و ساختارشکن بر اذهان مخاطبین باقی می گذارد که عامل برجستگی معنایی این تمثیل است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 421

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 412 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    129-154
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    309
  • دانلود: 

    474
چکیده: 

نقدهای کلاسیک، ویژگی سبکی سهل ممتنع را در حکایت های سعدی از رهگذر تحلیل های بلاغی توجیه می کردند؛ اما با رویکردهای نوین نقد ادبی نیز می توان تبیین های دیگری از آن ارایه داد. در مقاله حاضر، با استفاده از روش ریخت شناسی پراپ، توصیف بلاغی سبکی سهل ممتنع را از نظرگاه ساخت گرایانه، تحلیل و تبیین کرده ایم. نتیجه تحلیل داده ها نشان می دهد حکایت ها اغلب بیش از دو یا سه شخصیت ندارند و از ساختاری بسیار ساده برخوردارند؛ اما وجود یک پیرنگ معنادار در ساختار متن کلی گلستان، این داستان های مجزا را به صورت اجزای یک ساخت کلان معنادار می سازد. کوتاهی اغلب این حکایت ها از تداوم خویشکاری ها و کنش ها می کاهد و غیاب خویشکاری های چالشی و ناظر به حل مسیله، ساختار حکایت ها را ساده کرده است. افزون بر این، تناسب بسامد شخصیت ها، خویشکاری ها و صحنه های آغازین، در فراسوی حکایت های منفرد، انسجام سراسری را در ساحت کلی متن گلستان به نحو پیچیده و غیرمستقیم فراهم آورده است. این گونه سعدی توانسته است سویه ای دیگر و عمیق تر از بلاغت به معنای هنر چگونه گفتن را به نمایش بگذارد. از تلفیق وجه صوری و ساده حکایت ها با ساختار تنیده و معنادار متن کلان، جلوه ریخت شناسانه و ساختاری وصف سهل ممتنع در متن گلستان آشکار می شود.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 309

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 474 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    155-182
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    257
  • دانلود: 

    97
چکیده: 

آیرونی از اصطلاحات مهم و پرکاربرد در سه حوزه نقد ادبی، فلسفه و بلاغت است که برای آن معادلهایی نظیر طعنه، استهزا، کنایه، طنز، تهکم، تجاهل العارف، ریشخند، وارونه گویی و. . . قرارداده اند؛ اما هیچ یک از این معادلها تعریف درست و جامع و مانعی از آیرونی نیست. ساده ترین تعریف از آیرونی تضاد بین بود و نمود است؛ اما آیرونی علاوه بر تضاد بین بود و نمود، عناصر دیگری هم دارد که در ایجاد آن، نقش اساسی ایفا می کنند. مصیبت نامه یکی از آثار مهم ادب عرفانی است که عطار در این کتاب برای بیان مسایل اجتماعی و یا طرح مباحث عرفانی در قالبهای متعدد و مبتنی بر دریافت مخاطب از این شگرد هنری و انواع آن بهره جسته است. عطار از موضعی فراتر از دیگران مسایل مهم زمانه خود را به دقت نگریسته و درک کرده است. نگارندگان با بررسی و تحلیل این اثر عرفانی دریافته اند که عطار از انواع آیرونی موقعیت، زبانی، ساده لوح، تقدیر، سقراطی، خودزنی و نمایشی در ساختار داستانهایش استفاده کرده است؛ می توان گفت مهمترین دلایل استفاده از آیرونی در مصیبت نامه، بستر روایی و داستانی کلام، بیان مضامین انتقاد اجتماعی و اخلاقی و خفقان سیاسی و محافظه کاری عطار بوده است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 257

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 97 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

شکرائی محمد

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    215-238
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    373
  • دانلود: 

    592
چکیده: 

هدف از این مقاله، بررسی واژگان و ساخت نحوی در اشعار سیاوش کسرایی است. مسلما نزد هر پژوهشگر ادبی، یکی از مهم ترین وجوه تحلیل شعر، بررسی توانایی شاعر در بهره گیری از امکانات زبانی است و بدون تردید، یکی از بارزترین ویژگی های شعر معاصر، جریت شاعر در به کارگیری واژگان جدید و استفاده از ساخت های نحوی متنوع است. سیاوش کسرایی را می توان یکی از پیروان موفق نیما یوشیج دانست؛ کسی که از غالب امکانات زبانی بهره گرفته و تنوع واژگان و استفاده از ساخت های نحوی کهن و جدید، از ویژگی های زبانی شعر اوست. توجه کسرایی به واژگان زبان محاوره، در کنار به کارگیری واژگان قدیم، باعث نشده است خلاقیت شعری و هنری در اشعار وی رو به افول بگذارد. صرف نظر از لغزش های زبانی بسیار اندک، در مجموع، زبان شعر کسرایی، زبانی است منسجم و روان که غالبا رنگ و بوی اجتماعی دارد. در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، در پی بررسی واژگان و ساخت نحوی در شعر این شاعر هستیم.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 373

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 592 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    239-274
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    261
  • دانلود: 

    103
چکیده: 

زبان شناسی شناختی به عنوان رویکردی معنابنیاد، مجموعه ای از نظریات را شامل می شود که استعاره مفهومی و طرح واره تصوری، از مهم ترین آن هاست. طرح واره های تصوری، ساخت های مفهومی بنیادین و انتزاعی در ذهن هستند که براساس تجربیات و فعالیت های بدنی در حین تعامل یا مشاهده جهان اطراف حاصل می شوند. پژوهش حاضر، قصد دارد به روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه ای و برای آشنایی با نظام استعاری و فرهنگی «آب و آتش»، به تحلیل شناختی طرح واره های تصوری برگرفته از این دو عنصر متضاد در شش دفتر مثنوی معنوی و کلیات دیوان شمس بپردازد. هدف این پژوهش دستیابی به شناخت، از طریق کاربرد طرح واره های حجمی، حرکتی و قدرتی در اشعار مولاناست تا با بررسی کارکرد این طرح واره ها، شناختی دقیق تر از شخصیت فردی و اجتماعی این شاعر حاصل شود. مهم ترین دستاوردهای این پژوهش عبارت است از اینکه این دو عنصر در مفاهیم ادبی و کارکرد استعاری، به ویژه مضامین عرفانی، وقتی در طول یک بیت قرار می گیرند، خاصیت فراطبیعی یافته، به نوعی تضاد دیرینه عقل و عشق را به تصویر می کشند. تحلیل شناختی طرح واره ها، بیانگر شخصیت درون گرا، شهودی، احساسی و دریافتگر مولاناست.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 261

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 103 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    275-300
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    282
  • دانلود: 

    107
چکیده: 

ندا علاوه بر نقش نحوی در دستور زبان، مبحثی مهم در علم معانی است. علم معانی با سنجش کلام، میزان اثرگذاری آن را بر مخاطبان تعیین می کند. بنابراین، در این علم، به اغراض کاربرد ندا و جایگاه آن در بلاغت متن پرداخته می شود. از آنجا که علم معانی در بسیاری از مباحث، با شاخه های مختلف زبان شناسی، به ویژه صورت گرایی و نقش گرایی، قابل انطباق است، از ابزارهای این علوم نیز در تحلیل های این نوشتار استفاده شده است. در این مقاله به روش تحلیلی-توصیفی، مبحث جملات ندایی (خطابی) در آثار اخوان ثالث، شاعر برجسته و صاحب سبک معاصر و نقش عناصر و جنبه های مختلف آن، ازجمله تاخیر ندا، حذف ندا، تکرار در ندا، تلفیق جملات ندایی و انگیزشی و منادای نکره بررسی شد و تاثیرات مهم این عناصر بر بلاغت بسیاری از ابیات چهار مجموعه شعر او، زمستان، آخر شاهنامه، از این اوستا و سواحلی و خوزیات، مورد توجه قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهد که اخوان ثالث با شناخت کامل از جنبه های زیبایی شناسی ادبیات فارسی و تسلط بر زبان، از همه امکانات آن، ازجمله عنصر ندا برای ابلاغ مفاهیم مورد نظر خود به طور کامل استفاده کرده و گاه ساخت های کم نظیری از نظر بلاغت آفریده است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 282

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 107 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    2020
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    301-332
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    90
  • دانلود: 

    359
چکیده: 

The investigation of basic narrative structures which were followed regularly between formalists and structuralists in twentieth century, has a salient role in literary researches. Among formalists, Vladimir Propp’ s theory, manifested in the book “ Morphology of Folktale” , can be mentioned as the first attempt in theorizing narration that later attracted French narrative structuralists' attention. By utilization of Propp method, it was revealed that final narrative structure could be determined. This method in which the functions of narrative design were taken into consideration, was changed in Greimas’ s and Bremond’ s works. By studying structural semantics and continuing Propp’ s researches, Greimas could present actantial model. Also Bremond whose works were based on Propp’ s view, completed and revised his opinion according to Propp’ s theory. In the present study, by using descriptive-analytical method, Greimas’ s and Bremond’ s narrative viewpoints will be compared with Propp’ s opinion. Then it will be represented how Greimas and Bremond, applied Propp’ s perspective as a source for reflecting their comprehensive theories.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 90

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 359 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    333-362
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    457
  • دانلود: 

    423
چکیده: 

مناسبات میان فن خطابه و فن شعر، از آغاز، محل مناقشه صاحب نظران بوده است و این مناقشه بدون رسیدن به یک نتیجه مشخص، تا امروز ادامه دارد. ریشه چنین مناقشه ای، در دو رساله فن خطابه و فن شعر ارسطو، نهفته است. در این دو رساله، میان این دو فن، مرزهای کلی کشیده می شود و مرزهای جزیی آن ها همچنان ناپیدا باقی می ماند. مقاله حاضر کوشیده است با روش توصیفی-تحلیلی، ضمن بررسی نقاط اشتراک و افتراق دو فن خطابه و شعر، تفکیک شگردهای بلاغی خاص آن ها را بر اساس دو رساله فن خطابه و فن شعر ارسطو، به طور جزیی تر مورد مطالعه قرار دهد. این مقاله سرانجام نتیجه می گیرد که فن خطابه و فن شعر، افزون بر نقاط اشتراک و افتراق کلی در اغراض و اجزا و مواد و انواع و متکلمان و مخاطبان و سبک ها، از جهت چند و چون کاربرد شگردهای بلاغی بیشتر اشتراک مصالح و اختلاف غرض دارند؛ یعنی مصالح کار این دو فن، عموما مشترک و غرض کاربرد این مصالح در آن ها متفاوت است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 457

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 423 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

MANSOURI MAJID | GHASEMI TAHEREH

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    2020
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    363-386
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    72
  • دانلود: 

    359
چکیده: 

The opening line should be seen as a kind of repetition that is abundant in the poetry of traditional and contemporary poets. This kind of repetition, which occurs at the beginning of the verses of the poem, is seen in the poetry of traditional poets, from the same primitive poets as Manouchehri, NaserKhosrow and other poets. However, in the poetry of some poets, such as Sanai, Khaghani, and Shams Moulana's lyric poems, it is more common. In the poetry of contemporary poets, who lack the usual weight, rhyme, and row, these lines are more common. In the poetry of poets such as ForoughFarrokhzad and Ahmad Shamloo, these lines have a higher frequency than poets such as NimaYoshij, Mehdi Akhavan Sales, SohrabSepehri. There are initial lines in different forms and it can be found at the level of syllables, words, sentences and quasi-sentences in the poetry of contemporary and traditional poets. The main purpose of the opening line should be considered its musical aspect. In addition, it is sometimes repeated for other purposes in poetry, such as highlighting, emphasizing the poets in order to convey specific meanings to the audience, and creating coherence in the composition and content of the poem. Sometimes the first line is interpretive and is used as a tool to explain, further explain and clarify the poet's intent, as if the poet intends to explain and convey something to the audience that achieves this goal by repeating a word or phrase. . Other goals and objectives can be seen in these lines. This article seeks to comprehensively address the initial lines in the poetry of prominent traditional poets and modern Persian poets.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 72

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 359 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    387-414
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    233
  • دانلود: 

    79
چکیده: 

یکی از محک ها و ابزارهای بررسی عناصر تصویرآفرین، دانش سبک شناسی است که در آن، بررسی و سنجش ابزارهای ادبی و عنصرهای بلاغی موجود در زبان شاعران، یکی از شیوه های دقیق و متریک برای شناخت و ترسیم تصویرهای شعری است. این مطالعه که به روش کمی آماری انجام شده است، نخست به بررسی آماری و مقایسه ای دو گروه از صناعات ادبی منفرد (تشبیه، کنایه، استعار ه مصرحه، استعاره مکنیه و ایهام) و ترکیبی (استعاره کنایه، استعاره ایهامی کنایه و استعاره ایهامی کنایه تشبیهی) در پانصد بیت از دو مثنوی منطق الطیر و مصیبت نامه و سپس در همین مقدار، از مثنوی معنوی و سپس تحلیل آن ها می پردازد. نتیجه پژوهش، نشانگر برتری بلاغت مثنوی مصیبت نامه در بین سه مثنوی، از منظر به کارگیری شگردهای ترکیبی است. مثنوی معنوی با احتساب مجموع شگردهای منفرد، بالاتر از دو اثر دیگر قرار می گیرد؛ اما در بخش به کارگیری شگردهای ترکیبی، پایین ترین بسامد را دارد. منطق الطیر در بخش صناعات منفرد، کم بسامدترین اثر است و پایین تر از دو اثر دیگر قرار می گیرد و در بخش شگردهای ترکیبی، پس از مصیبت نامه و بالاتر از مثنوی معنوی دیده می شود؛ اما در بخش مجموع شگردهای منفرد و ترکیبی، پایین تر از دو مثنوی دیگر مشاهده می شود.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 233

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 79 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    415-444
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    433
  • دانلود: 

    557
چکیده: 

بیشتر سروده های حافظ، معیارهای بلاغی نابی هستند که در ساحت زبان و معنا رخ می نمایند و ادراک مخاطب را به لایه هایی فراتر از سطح نخستین بیان، رهنمون می سازند. حافظ برای بیان دریافت های هنری خود در قالب شعر به طور عام و غزل به طور خاص از فرایندی پیچیده مدد می گیرد که امروزه می توان آن را از منظر نشانه شناسی توضیح داد. بلاغت اعجاز گون کلام حافظ در کنار نشانه های چندلایه ای که از آن ها به عنوان واژه/ مصالح زبان، بهره برده است، جزء شاخصه های شعر او محسوب می شوند. برای توضیح این امر، نظرات خاص نشانه شناس معاصر، اومبرتو اکو واجد اهمیت بسیار است. تطبیق دیدگاه های او در سروده های حافظ، می تواند مبناهای نظری قابل توجهی را درباره نشانه شناسی شعر حافظ فراهم سازد. در دیدگاه اکو، نقش نشانه ای، مفهو می محوری دارد و به مثابه حلقه ارتباط میان صورت بیان و صورت محتوا، عمل می کند. این مفهوم از لحاظ کلی می تواند برتاباننده نوعی بلاغت زبان شناختی نیز باشد که مطابقت با مقتضای حال را با توجه به فصاحت کلام فرا یاد می آورد. مقاله حاضر، بر آن است در پژوهشی توصیفی تحلیلی، دو نشانه زبانی محتسب و دنیا را در یکی از غزل های مشهور حافظ، بر مبنای رویکرد نشانه شناسی اکو، مورد بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق، بیانگر آن است که حافظ از نشانه های ملموس در فضای ذهنی و ادبی روزگارش برای بیان اندیشه ها و عوالم شعری خود بهره می گیرد. استفاده او از این نشانه ها به سطح بیرونی زبان محدود نمی شود؛ بلکه می کوشد به مدد امری که آن را می توان بهره گیری از توابع نشانه ای قلمداد کرد، دامنه بسیار گسترده تری را بیافریند و ساحتی چندبعدی و متکثر پیدا کند که هم در حوزه بلاغت و هم معنا، شایان توجه است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 433

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 557 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

نوروزی یعقوب

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    445-470
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    200
  • دانلود: 

    432
چکیده: 

هر شاعری، مجموعه ویژگی های مسلّط بیانی و زبانی خاص خود را دارد و عناصر مسلّط و غالب، در شعر هر شاعری، مستمراً تکرار می شود که این ویژگی ها بوطیقای شعر شاعر را شکل می دهد. خاقانی شروانی نیز از شاعران صاحب سبک بوده، بوطیقایی خاص بر شعر او حاکم است. تصویر و رعایت تناسبات لفظی و معنایی (بدیع لفظی و معنوی)، شاخص ترین عناصر غالب در شعر وی و از اصول و معیارهایی ثابت در شعر او به شمار می رود. این ویژگی های غالب در تصحیح متن، انتخاب ضبط ارجح و ارزیابی اعتبار نسخه نیز می تواند مفید باشد. این عامل سبب می شود با تکیه بر این ویژگی ها، ضبط های نسخ متفاوت خاقانی، مورد ارزیابی قرار گیرد و لغزش هایی که نتیجة عدم دقّت در این ویژگی های بینادین ادبی است، آشکار شود. همچنین دخل و تصرّف های ناشیانة نسخه نویسان دیوان که نتیجة عدم آشنایی و تسلّط به این ویژگی ها بوده، نمایان گردد. پژوهش حاضر، با تکیه بر اصالت بدیعی و اصالت تصویری که ویژگی هایی غالب در دیوان خاقانی اند، نسخه های دیوان خاقانی را مورد ارزیابی قرار داده، با ذکر نمونه هایی از ضبط های نسخ متعدّد دیوان خاقانی، تلاش دارد لغزش های کاتبان نسخ و علل آن را مشخص کند. از نتیجة پژوهش، مشخص می شود که ضبط های نسخة لندن از نظر انطباق با معیارهای اصالت تصویری و بدیعی، اعتبار بیشتری دارند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 200

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 432 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    471-498
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    547
  • دانلود: 

    547
چکیده: 

علم معانی از جمله علومی است که کاربرد هنرمندانه آن در متون نظم جایگاه والایی دارد، هر شاعر یا نویسنده­ ای بر حسب فراخور مورد نیاز خویش از آن برای زیبا سازی و جذب مخاطبان بهره برده است. شفیعی از جمله شاعرانی است که علم معانی را به خوبی و با انسجام کامل در غزلیاتش به کار برده و اغراض ثانویه­ ی هر بخش را به خوبی و با دقت در اشعارش گنجانده است. وی جملات خبری و انشایی را با رعایت موازین دستوری با دقت و بهره­ گیری از علم معانی در بطن غزلیاتش جای داده است و معانی ثانوی­ ای را که مد نظر داشته به خوبی قابل فهم نموده است، استفاده از حصر و قصر در کنار وصل و فصل با زیر مجموعه­ های هر کدام، زیبایی غزلیاتش را دو چندان نموده است که در این پژوهش نگارنده با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی به استخراج شواهد مثال از باب علم معانی در غزلهای شاعر مذکور نموده و ضمن توضیحی مختصر در هر باب، آن را برای مخاطبان توضیح و تبیین نموده­ ایم.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 547

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 547 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0