دانشور رفتار
سال:1383 | دوره:11 | شماره:4 (ویژه مقالات روان شناسی 2) |تعداد مقالات:6

نوشته حاضر شامل نتایج دو مطالعه جداگانه است که با هدف برسی میزان شیوع درد مزمن مستمر و عود کننده و تأثیر این درد بر برخی از وجوه زندگی مبتلایان،انجام شده است. 1175 نفر از کارکنان یکی از واحدهای بزرگ صنعتی تهران با تکمیل پرسشنامه ای در مطالعه اول شرکت کردند؛ نتایج به دست آمده نشان داد که میزان شیوع درد در جمعیت مورد بررسی در فاصله زمانی 6 ماه قبل از شروع مطالعه،39% بوده است.میزان شیوع درد مزمن مستمر(وجود در در 6 ماه گذشته بدون دوره بهبودی)و درد مزمن عود کننده(وجود درد در 6 ماه گذشته با دست کم یک دوره بهبودی و عود مجدد) به ترتیب برابر بوده است با 14و15 درصد.همچنین نتایج طالعه اول بیانگر آن است که درد مزمن مستمر و عود کننده،احتمالاً باعث اختلال در خواب مبتلایان می شود و باعث می گردد که این بیماران در طول روز احساس خواب آلودگی کنند.علاوه بر این،نتایج مطالعه اول حاکی از آن است که رویداد درد در 6 ماه گذشته و استمرار و عود کردنش با گروه شغلی افراد مورد آزمایش،رابطه ای ندارد.در مطالعه دوم ،تأثیر درد مزمن مستمر و عود کننده بر برخی از وجوه زندگی و عملکرد اجتماعی بیماران مورد مطالعه قرار گرفت و از مجموع 338 نفری که در مطالعه اول مبتلا به درد مزمن مستمر و عود کننده تشخیص داده شده اند.229 نفر(68%) با تکمیل پرسشنامه ای که تحت تأثیر درد مزمن مستمر و عود کننده را بر وجوه گوناگون زندگی می سنجیدند ، در مطالعه دوم شرکت کردند،نتایج برزسی ها نشان داد که درد مزمن مستمر و عود کننده بر وجوه گوناگون زندگی افراد تأثیر منفی دارد.

مردان،تحت تأثیر آموزش ها و ارزش های جامعه، رفتارهای ویژه ای را برای زنان تعیین و طبقه بندی می کنند.این باورها نظیر ترسو بودن، حسادت و...که اغلب نادرستند موجب تیپ بندی جنسی شده،تصورهای قالبی را فراهم می سازند.بدین سان طرحواره ها با ساخت های شناختی شکل می گیرند.تغییر و اصلاح طرحواره ها با افزایش آگاهی،امکان پذیرند.هدف این پژوهش،بررسی تأثیر سطح تحصیلات مردان در تغییر ساختار طرحواره های تبعیض جنسی است.برای رسیدن به این هدف،200 نفر مرد در دو سطح بالای دیپلم و زیر دیپلم در چهار مقطع تحصیلی به روش نمونه گیری صادفی طبقه ای شناسایی و انتخاب شدند و پاسخ های آنان به مقیاس ده سؤالی که از روایی و پایایی لازم برخوردار است، جمع آوری شد.نتایج تحلیل نشان می دهد که بالا رفتن سطح تحصیلات در تغییر و اصلاح طرحواره ها مؤثر است و مردانی که تحصیلات بالاتری دارند،در مورد ویژگی های رفتاری زنان، نگرش بهتری نشان می دهند.

یافته هایی که اخیراً با پژوهش هایی میان دانشجویان به دست آمده مبیّن آن است که عدم استفادة موفقیت آمیز از مکانیسم مقابله با استرس،منتهی به خستگی و فرسودگی عاطفی می شود و یکی از پیامدهای آن افت تحصیلی است هدف از این پژوهش بررسی رابطه مهارت های مقابله با استرس و پیشرفت تحصیلی دانشجویان با توجه به برخی از عوامل جمعیت شناختی مانند جنسیت،وضعیت تأهل و محل اقامت (خوابگاه یا غیر خوابگاه) بود.بدین منظور گروه نمونه مشتمل بر 488 دانشجوی مقطع کارشناسی (272زن و 216 مرد) با میانگین سنی22سال ،از دانشکده های علوم تربیتی و روان شناسی،ادبیات و علوم انسانی،حقوق،علوم و مهندسی دانشگاه شیراز انتخاب شد.ابزار سنجش،پرسشنامه مهارت¬های مقابله¬ای جرابک بود،که برای استفاده در فرهنگ ایرانی مورد انطباق و اعتباریابی قرار گرفت.تحلیل عاملی نشان داد این پرسشنامه دارای چهار عامل است:ارزیابی موقعیت،واکنش به استرس،چاره جویی و انعطاف و انطباق پذیری. ضرایب آلفا کرونباخ برای این عوامل چهارگانه بین 38%تا 78% متغیر و برای کل پرسشنامه 77%به دست آمد.شاخص پیشرفت تحصیلی،معدل کل نمرات دانشجویان شرکت کننده در تحقیق بود.تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از طریق تحلیل رگرسیون مرحله ای و تحلیل واریانس یک طرفه انجام شد.نتایج، حاکی از آن بود که مهارت ارزیابی موقعیت تأثیری مثبت بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد.به علاوه پیشرفت تحصیلی دانشجویانی که در خوابگاه های دانشجویی زندگی می کنند،کمتر از سایر دانشجویان است.زنان نسبت به مردان و دانشجویان مجرد نسبت به دانشجویان متأهل،از پیشرفت تحصیلی بالاتری برخوردارند.یافته های این پژوهش با توجه به نتایج مطالعات پیشین مورد بح قرار گرفته و از کاریرد های مشاوره ای آن سخن به میان آمده است.

موضوع تحقیق حاضر،بررسی تعارض نقش های شغلی_خانوادگی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن است.در این تحقیق سعی شده است با استناد به دو رویکرد کمیابی و انباشتگی نقش،به ویژه نظریه های مجموعه نقش مرتون،فشار نقش گود، پاداش های انباشت نقش سایبر و توازن نقش مارکز و با بهره گیری از برخی مدل های تعارض کار_خانواده که در بحث از رابطه متقابل این دو نهاد در حوزه مطالعات رفتار سازمانی و بهره وری مطرح هستند،مدلی برای تبیین تعارض مذکور ارائه شود.این مدل سه اندیشه کلی را مطرح می کند که عبارتند از:دو سویه بودن ماهیت تعارض، تأثیر عوامل کاری بر تعارض کار با خانواده و عوامل خانوادگی بر تعارض تجربه شده،نتایج تحقیق حاضر به طور کلی این مدل را تأیید می کند،ضمن آنکه مهم ترین متغیرهای مؤثربر تعارض کار بر تعارض کار_خانواده و هریک از ابعاد آن را به تفکیک زنان و مردان مشخص می کند.

هدف اساسی این پژوهش، بررسی تنیدگی زاها و شیوه های مقابله ای در دانشجویان بوده،البته مقایسه دو گروه دانشجویان شاهد و غیر شاهد نیز انجام شده است.به همین دلیل 530 آزمودنی،در رشته های مختلف تحصیلی،متناسب با حجم زیرگروه ها،مورد بررسی قرار گرفتند که 354 نفر از آزمودنی ها را دانشجویان غیر شاهد و 166 نفر را دانشجویان شاهد تشکیل می دادند(10 نفر از آزمودنی ها وضعیت خود را مشخص ننموده اند). ابزار های مورد استفاده در این تحقیق شامل پرسشنامة سنجش تنیدگی(90سؤالی)و پرسشنامة شیوه های مقابله ای(72سؤالی)بوده است. نتایج به دست آمده نشان داده است که بیشترین تنیدگی ها مربوط به مشغله فراوان،نگرانی از انتخاب شغل متناسب با رشتة تحصیلی،تغییر در عادت های خواب و...و کمترین تنیدگی ها مربوط به حاملگی خواسته،ازدواج مجدد،تولد فرزند،دستگیر شدن موقت و...می باشد.راهبردهای مقابله ای که بیشترین استفاده را داشته اندعبارتند از:توکل به خدا و طلب یاری از او،تفکر دقیق درباره اقدامات لازم برای حل مشکل،تلاش و فعالیت بیشتر برای حل مشکل و...کمترین راهبردهای مقابله ای مورد استفاده عبارتند از :مصرف مواد مخدر یا دارو،داروهای آرامبخش،سیگار کشیدن،مراجعه به فالگیر یا دعا نویس و....مقایسة دانشجویان شاهد و غیر شاهد نشان می دهد که این دو گروه ،به شکل گسترده ای در مورد عوامل تنیدگی زا با یکدیگر تفاوت دارند.اما در مورد راهبردهای مقابله ای تمایز معناداری بین دو گروه مشاهده نشده است،جز راهبرد مقابله ای انکار،که توسط دانشجویان شاهد بیشتر از دانشجویان غیر شاهد مورد استفاده قرار گرفته است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت سلامت روانی کارکنان شرکت پالایش نفت تبریز بده است.به این منظور کلیة کارکنان به صورت سر شماری،مشتمل بر 985 نفر با میانگین سنی42.5 سال و میانگین سنوات خدمت19سال در پژوهش شرکت کردند.ابزار پژوهش فرم تجدید نظر شده چک لیست نشانه یابی 90 سؤالی است.نتایج نشان داد که بعد از افسردگی و بعد ترس مرضی،به ترتیب بالاترین و پایین ترینمیانگین را در پژوهش داشته اند. تفاوت بین دو گروه روزکار و نوبتی فقط در بعد اختلال وسواس،معنادار بوده است و در سایر ابعاد تفاوت معناداری به دست نیامده است.علاوه بر این با تقسیم آزمودنی ها بر حسب سطح تحصیلات نیز فقط در بعد پارانوئید تفاوت معناداری معناداری به دست آمد.همچنین در بین ابعاد آزمون،به تفکیک مجرد و متأهل تفاوت معناداری به دست نیامد ولی تفاوتهای معناداری د ابعاد اضطراب،افسردگی،وسواس،پارانوئید و شکایات جسمانی در بین سازمان های هشتگانه پالایشگاه به دست آمد.سرانجام این نتیجه حاصل شد که کارکنان با افزایش سن و سابقه خدمت از سلامت روانی بهتری برخوردار بودند.