مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی
سال:1398 | دوره:17 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: بیماری های منتقله از غذا یکی از مشکلات گسترده و رو به رشد در جوامع بشری است. از طرف دیگر مقاومت به عوامل ضد میکروبی یک معضل جهانی بوده و آگهی از الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی میکروارگانیسم ها برای درمان بیماری های منتقله از غذا حائز اهمیت است. لذا هدف از این مطالعه تعیین فراوانی نسبی آلودگی نمونه های طغیان غذایی به شیگلا، تعیین سروتایپینگ و الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آن در ایران می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و در طی مدت سال های94 و 1395 بر روی 239 طغیان منتقله از غذا که شامل 1012 نمونه (سواپ مدفوع اسهال) ارسال شده از استان های مختلف ایران صورت گرفت. نمونه های جدا شده شیگلا از نظر کشت میکروبی، سروگروپینگ و آنتی بیوگرام مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: از 1012 نمونه سواپ مدفوع 29جدایه شیگلا (86/2 %) به دست آمد. از میان استان ها کردستان، اصفهان و سمنان با 6/20%، بیشترین طغیان های شیگلایی را به خود اختصاص دادند. بیشترین علائم بالینی مربوط به کرامپ شکمی، استفراغ، تهوع و اسهال غیر خونی بود. در این مطالعه شیوع شیگلا سونئی 16(2/55 %) و شیگلا فلکسنری 13 (8/44 %) به دست آمد. در این مطالعه مقاومت به سیپروفلوکساسین 4/3% گزارش گردید. نتیجه گیری: با توجه به فراوانی طغیان های مربوط به باکتری شیگلا در تابستان و گسترش مقاومت به سیپروفلوکساسین در این باکتری ها، بررسی الگوی مقاومت دارویی آن ها در کاهش هزینه های مصرفی درمان و به کارگیری اقدامات لازم جهت کنترل و پیشگیری بیماری حائز اهمیت است.

زمینه و هدف: اهمیت شادکامی و بهزیستی در زندگی فردی و وجود رضایت در زندگی زناشویی از اهمیت زیادی برخوردار است. شادکامی یکی از مهم ترین عواملی است که موجب استحکام و پایداری رابطه زناشویی میشود. روش کار: در این مطالعه جستجو در بانک های اطلاعاتیMagiran Pubmed, Web of Science, IranDoc, SID, IranMedex,، با استفاده از کلید واژه فارسی وانگلیسی شادکامی، رضایت زناشویی، ایران، انجام شد. در جستجوی اولیه، 41 مقاله در دسترس قرار گرفت. پس از بررسی متن کامل مقالات، در نهایت 8 مقاله جهت انجام آنالیز انتخاب شدند. داده ها با استفاده از روش متاآنالیز) مدل اثرات تصادفی(با هم ترکیب و با استفاده از نرم افزار Revmanمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: در 8 مقاله مورد بررسی که در فاصله سال های 96-88 انجام شده، تعداد 1563 نفر در این مطالعات شرکت کرده بودند. میانگین نمره پرسشنامه تکمیل شده شادکامی آکسفورد 57/3و میانگین نمره پرسشنامه تکمیل شده رضایت زناشویی انریچ در این مطالعات137/2است. نتیجه گیری: نتایج تمامی مطالعات انجام شده نشان می دهد که بین شادکامی با رضایت زناشویی زوجین ایرانی همبستگی مثبت وجود دارد، لذا برنامه ها و آموزش های مناسب جهت بهبود تقویت عوامل زمینه ای امیدواری و شادکامی به منظور افزایش رضایت زندگی زوجین و کاهش اختلافات و طلاق ضروریست.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین مراحل تغییر رفتار و فرآیندهای شناختی و رفتاری (الگوی فرانظری) در استفاده از تغذیه سالم در زنان میانسال دارای اضافه وزن انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-تحلیلی است. نمونه پژوهش را 281 نفر از زنان میانسال با اضافه وزن مراجعه کننده به مراکز جامع سلامت شهر اصفهان تشکیل دادند. جمع آوری داده ها با پرسشگری و با استفاده از پرسشنامه ویژگی های فردی، مراحل تغییر رفتار و فرآیندهای شناختی و رفتاری و پرسشنامه بسامد خوراک 168 آیتمی انجام شده است و سپس اطلاعات وارد نرم افزارN4 و SPSS18 شد و با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: 7/57% افراد در مرحله ی غیر فعال و 3/42% افراد در مرحله فعال قرار داشتند. تفاوت معنی داری با توجه به مراحل مختلف تغییر و استفاده از تمامی فرآیندهای تغییر رفتار وجود داشت (001/0p=) و آزمون تعقیبی بنفرونی صعودی بودن میزان استفاده از فرآیندهای شناختی و رفتاری را در طی مراحل تغییر رفتار در زمینه استفاده از تغذیه سالم نشان داد (001/0p<). نتیجه گیری: اختلاف میانگین فرآیندهای تغییر در طی مراحل تغییر رفتار نشان از تاثیر این فرآیندها بر روی رفتار تغذیه ایی افراد است که توصیه می شود جهت تهیه آموزش برنامه های تغذیه ایی از مراحل و فرآیند های تغییر رفتار استفاده شود.

زمینه و هدف: اعتباربخشی یکی از اقدامات مهم در ارزشیابی خدمات بهداشتی و درمانی میباشد. امروزه موضوع اعتباربخشی با هدف ایجاد و ارتقای فرهنگ ایمنی و کیفیت مراقبت از بیمار جایگاه ویژه ای یافته است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر اعتباربخشی بر شاخص های کلیدی و عملکردی بیمارستان های دولتی شهر زاهدان قبل و بعد از اجرای آن انجام گردید. روش کار: این مطالعه مقطعی به صورت توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی در سال 1396 در بیمارستان های دولتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان (خاتم الانبیا و علی ابن ابیطالب) صورت گرفت. کلیه شاخص های کلیدی عملکرد بیمارستان دو سال قبل از اجرای اعتباربخشی (سال های1392-1391) و دو سال بعد از اجرای اعتباربخشی (سال های 1395-1394) در بیمارستان های مذکور بررسی شد. جهت جمع آوری داده ها از فرم طراحی شده مرتبط با اهداف مطالعه استفاده شد. برای ترسیم اطلاعات از آماره توصیفی، جداول و نمودارهای توصیفی استفاده شد. نتایج: بر اساس نتایج مطالعه مدت اقامت بیماران پس از اجرای طرح اعتباربخشی در بیمارستان ها تاحدودی بهبود یافته و با کاهش 5/0روز به 4 روز در سال 1395رسیده است. میزان سزارین از 49/2% در سال 1391به 56/8در سال 1395رسیده است. درصد اشغال تخت به بالای 90% در سال 1395رسیده است. فاصله چرخش تخت 1/31% کاهش یافته و ترخیص با میل شخصی در سال 1395 با کاهش 9% نسبت به سال 1394همراه بوده است. همچنین شاخص ترخیص با میل شخصی از اورژانس با کاهش 7% همراه بوده است. قابل ذکر است که قبل و بعد از اعتبار بخشی تغییری در شاخص مرگ و میر خالص مشاهد نشد. نتیجه گیری: اعتبار بخشی تاثیر نسبی مطلوبی بر شاخص های عملکردی بیمارستان ها داشته است. البته ممکن است اجرای طرح تحول نظام سلامت نیز در این تاثیرگذاری نقش داشته باشد. در مجموع اجرای اعتباربخشی در بیمارستان های کشور می تواند موجب کاهش مشکلات در این بخش و ارائه خدمات با کیفیت بیشتر به مراجعین شود. همچنین برای اجرای بهتر این برنامه تاکید بر شاخص های مرگ و میر و میزان سزارین می تواند منجر به ارتقای عملکرد بیمارستان ها شود.

زمینه و هدف: این تحقیق در سال 1396 با هدف تعیین و مقایسه میزان فلزات سنگین روی، آهن، منگنز، مس، نیکل و وانادیوم در فصل تابستان در آب و رسوبات سطحی تالاب ناصری استان خوزستان انجام شد. روش کار: نمونه برداری از آب و رسوبات از سه منطقه شمالی، مرکزی و جنوبی تالاب ناصری در فصل تابستان انجام شد. جهت سنجش عناصر سنگین از روش طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی (ICP) و ترکیب آن با طیف سنجی جرمی (ICP-MS) به کمک دستگاهICP-OES مدل Varian 710-ES ساخت کشور آمریکا استفاده گردید. نتایج: میانگین غلظت فلزات سنگین در آب تالاب ناصری در ایستگاه سوم بالاتر از ایستگاه اول و دوم به دست آمد. مقادیر روی، آهن، مس و وانادیوم در آب تالاب پایین تر از حد مجاز استانداردهای ملی و جهانی بود، اما میزان منگنز و نیکل بالاتر به دست آمد. میانگین غلظت فلزات مورد مطالعه به جز نیکل در رسوبات سطحی تالاب در ایستگاه دوم بالاتر از ایستگاه اول و سوم بود. نیکل در رسوبات ایستگاه سوم بالاتر به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از محاسبه فاکتور آلودگی نشان داد فلزات سنگین روی، آهن، منگنز، نیکل، وانادیوم و مس در سطوح آلودگی کم طبقه بندی شدند. درجه آلودگی فلزات مورد مطالعه نیز نشان داد که آلودگی رسوبات تالاب ناصری در رده آلودگی کم بوده است. مقادیر درجه آلودگی اصلاح شده فلزات سنگین نشان دهنده آلودگی بسیار پایین رسوبات تالاب ناصری می باشد. خطر اکولوژیک فلزات روی، آهن، منگنز، نیکل، وانادیوم و مس در رده کم خطر بودند. مجموع ریسک اکولوژیک فلزات سنگین در ایستگاه های مورد مطالعه نیز در رده کم خطر طبقه بندی شدند.

زمینه و هدف: همگام با گسترش نظام های سلامت، اهمیت مراقبت های بهداشتی اولیه به عنوان اساس یک نظام سلامت کارآمد بیشتر نمایان شده و بهبود کیفیت خدمات ارائه شده در این سطح اهمیت بیشتری می یابد. در این راستا پژوهش حاضر سعی دارد تا الگوهای مورد استفاده جهت بهبود کیفیت مراقبت-های اولیه بهداشتی را گرد آوری نماید. روش کار: این پژوهش در قالب مرور سیستماتیک انجام شده است. جست و جوی پیشرفته در پایگاه های اطلاعاتی Web of Science, Scopus, Embase, PubMed, Cochrane, SID, Magiran, IranDoc, Google Scholar و در فیلدهای عنوان، چکیده و واژه های کلیدی انجام شد. معیارهای ورود مطالعه عبارت بودند از: داشتن نگرش جامع، تمرکز بر روی خدمات اولیه بهداشتی، زبان انگلیسی یا فارسی، منتشر شده در فاصله سال های 2018-2006. ارزیابی کیفیت مطالعات با استفاده از چک لیست Joanna Briggs Institute (JBI) انجام شد. دو پژوهشگر مستقل کار انتخاب مطالعات، استخراج داده ها و ارزیابی کیفیت مطالعات را انجام دادند و موارد اختلاف توسط پژوهشگر سوم برطرف شد. نتایج: پس از غربالگری و بررسی معیارهای ورود 10095 مطالعه یافت شد، نهایتا11 مطالعه وارد پژوهش شد. کیفیت 4 مطالعه متوسط ارزیابی شده و مابقی از کیفیت بالایی برخوردار بودند. 2 مورد از مطالعات الگوهایی را برای بهبود کیفیت مراقبت های بهداشتی اولیه سلامت ارائه داده، 3 مورد اثربخشی ابزارهای بهبود کیفیت را ارزیابی کرده و 5 مورد نیز چارچوب های مفهومی را ارائه کرده بودند. نتیجه گیری: در مجموع 8 نوع سیستم برای ارزیابی و بهبود کیفیت خدمات بهداشتی اولیه استخراج شد. مطالعات انجام شده پیرامون مراقبت های اولیه بهداشتی در سطوح مختلف مراقبت فردی، حرفه ای، کاربردی و سیاست گذاری ملی مورد استفاده قرار گرفته است و مدل ها، ابزارها و چارچوب های کاربردی را ارائه نموده که هریک با توجه به محدودیت ها و امکانات ذکر شده می تواند بصورت جداگانه و یا ترکیبی برای موقعیت های مختلف مورد استفاده قرار گیرد و پیامدهای سلامت را بهبود بخشد.

زمینه و هدف: در سال های اخیر رفتارهای قلدری در میان نوجوانان مدارس رو به افزایش بوده و نگرانی هایی را برای روان شناسان، معلمان و خانواده های آن ها در سراسر جهان به همراه داشته است. لذا استفاده از روش های کنترل قلدری در مدارس حائز اهمیت است. از این رو هدف از پژوهش حاضر تاثیر برنامه آموزش کنترل قلدری بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت نوجوانان قُلدر شهر تهران بود. روش کار: جامعه آماری دانش آموزان 12 تا 17 ساله مدارس دولتی شهر تهران را شامل می شود. تعداد 40 نفر (20 نفر گروه کنترل و 20 نفر گروه آزمایش) به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. با بهره گیری از یک طرح آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه کنترل ابتدا پرسشنامه های قلدری هارتر و رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت بر روی هر دو گروه اجرا شد و سپس کاربندی آزمایشی آموزش کنترل قلدری در 8 جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا و بعد از اتمام جلسات پس آزمون برای هر دو گروه ارائه شد. پس از آن پیگیری یک ماهه به اجرا درآمد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیری اندازه گیری مکرر به کمک نرم افزار SPSSV22 استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد که برنامه آموزشی کنترل قلدری به شیوه شناختی-رفتاری بر رفتارهای ارتقای سلامت بین دو گروه در سه مرحله ارزیابی تفاوت معنی داری ایجاد کرده است (05/0>p). نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان گفت آموزش کنترل قلدری بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت نوجوانان 12 تا 17 ساله اثربخش بوده و می توان از این آموزش جهت ارتقای سلامت آن ها استفاده کرد و آگاهی والدین، معلمان، مدیران و سایر متخصصان از این آموزش ها می تواند اثربخش باشد.

زمینه و هدف: رفتار زورگویی یکی از مشکلات روز افزون در بین نوجوانان بسیاری از مدارس در سطح جهان می باشد، که اخیراً مورد توجه پژوهش گران حوزه های روان شناسی و حتی جرم شناسی به دو صورت قلدری سنتی و سایبری قرارگرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان قلدری سنتی و سایبری در بین-نوجوانان دختر و پسر مقطع دبیرستان مدارس شهرهرات-افغانستان در سال 1396 در سه مقطع اول، دوم و سوم انجام شد. روش کار: این مقاله با روش کمی و با شیوه نمونه گیری تصادفی با استفاده از ابزار پرسشنامه از جمله پرسشنامه های قلدری (BS)، پاتچین وهیندوجا، ایلی نویز وآلوئوس در بخش های قلدری سنتی و سایبری با نرم افزارspss تحلیل شدند. نمونه پژوهش360 نفر از دانش آموزان مقاطع اول، دوم و سوم دبیرستان های شهرهرات بودند. نتایج: آزمون های تعقیبی (کروسکال والیس ومن ویتنی) با سطح معنی داری کمتر 05/0 و01/0 نشان داد که میزان قلدری سنتی و سایبری در بین دانش آموزان پسر نسبت به دانش آموزان دختر بیشتر است. از طرفی دیگر میان قلدری سنتی و بعد اجتماعی بین مقاطع دهم-یازدهم و یازدهم-دوازدهم تفاوت معنی داری وجود دارد، میانگین قلدری سنتی کلاس یازدهم از دوکلاس دهم و دوازدهم کمتر است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر این بود که دانش آموزانی که پدران آن ها کشاورز هستند قلدری بیشتری نسبت به سایر مشاغل دارند. هم چنین شیوع قلدری در دانش آموزانی که مادران آن ها خانه-دارند نسبت به دانش آموزانی که مادران آن ها شاغل هستند کمتر است. تحصیلات پدر در شیوع قلدری دانش آموزان تاثیر ندارد. بعلاوه نتایج تحقیق نشان داد که شیوع قلدری سایبری در بین دانش آموزانی که مادران آن ها از تحصیلات بیشتری برخوردارند نسبت به مادران بیسواد بیشتر است.