پژوهش های علوم کشاورزی پایدار
سال:1400 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذر یکی از مطالعات پایه و مقدماتی در زمینه گیاهان دارویی است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و ماده آلی بر بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شهرستان جهرم انجام شد. فاکتور اول بستر کشت شامل ترکیب کمپوست، خاک زراعی و ورمی کمپوست، خاک زراعی + کمپوست و ورمی کمپوست + خاک زراعی (نسبت های مساوی) و فاکتور دوم ماده آلی در سه سطح شاهد، اسیدهیومیک و میکروارگانیسم های مؤثر(EM) هر دو به نسبت 5 درهزار بود. براساس نتایج تأثیر محیط کشت، ماده آلی و برهم-کنش محیط کشت و ماده آلی بر همه خصوصیات جوانه زنی بذر بادرنجبویه معنی دار بود. بیش ترین درصد، سرعت و میانگین جوانه-زنی روزانه، شاخص بنیه و جوانه زنی بذر با کاربرد EM به دست آمد. محیط کشت حاوی خاک+ کمپوست و خاک + ورمی کمپوست به تنهایی بالاترین میزان صفات جوانه زنی را دارا بود. برهم کنش محیط کشت و ماده آلی نشان داد که بیش ترین درصد جوانه زنی بذر(100 درصد)، در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM به دست آمد. بیش ترین سرعت و شاخص جوانه زنی در محیط کشت حاوی خاک + کمپوست با استفاده از EM مشاهده شد. بنابراین جهت افزایش جوانه زنی و بهبود کیفیت گیاهچه گیاه دارویی بادرنجبویه کاربرد ماده آلی EM و ترکیب محیط کشت خاک+ کمپوست را می توان توصیه نمود.

گوجه فرنگی دارای واریته های بسیار زیادی است که از نظر رشد گیاه، کیفیت و شکل میوه و دیگر صفات با یکدیگر متفاوتند. به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی-زراعی برخی از ارقام گوجه فرنگی در منطقه خاش، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و ده رقم شامل اورابانا، رد کلود، رد تاپ، روت جرز، وسترن رد، سانسید، ریو گراند اس، دلبا، تی وی و پتو پراید در شهرستان خاش اجرا شد. در پایان آزمایش صفاتی همچون تعداد میوه در هر بوته، متوسط وزن میوه، قطر میوه، عملکرد نهایی، بیوماس، شاخص برداشت، حجم آب میوه، وزن خشک میوه، مواد جامد محلول کل، اسیدیته و ویتامین ث به عنوان صفات مورفولوژیکی زراعی مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان آزمایش و پس از تجزیه های متعدد مشخص شد که ارقام هیبرید تی وی و دلبا و رقم اورابانا دارای بیشترین عملکرد محصول بوده و مناسب کشت در منطقه خاش می باشند. همچنین تجزیه کلاستر داده ها نیز نشان داد که 3 رقم در گروه A، 5 رقم در گروه B و دو رقم در گروه C جای گرفتند. این گروه بندی نشان داد که تنوع ژنتیکی از الگوی معنی داری پیروی می کند چرا که ارقامی با عملکرد بهتر و نزدیک به هم در گروه های مشابه قرار گرفتند. در نتایج به دست آمده از رگرسیون گام به گام صفت تعداد میوه در بوته، اولین صفتی بود که وارد مدل رگرسیونی شد و صفات بعدی به ترتیب عبارت از وزن میوه و قطر میوه بودند که وارد مدل رگرسیونی شدند و سایر تغییرات عملکرد را توجیه نمودند.

تحقیق حاضر به منظور ارائه روش مناسب خاک ورزی، برآورد دقیق تر آب مصرفی این زراعت در هر هکتار، ارائه روش های کارآیی مصرف آب با دو نوع آب معمولی و مغناطیس طی آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان جیرفت اجرا شد. تیمار اصلی شامل روش خاک ورزی (سیکلوتیلر یک بار، روتیواتور یک بار) و تیمارهای فرعی شامل دو نوع آب آبیاری (معمولی و مغناطیس) و دو روش آبیاری (نشتی، قطره ای خطی) انتخاب شدند. جهت آبیاری طرح از دستگاه آب مغناطیس کننده ابداعی خورشیدی استفاده شد. اثر آب مغناطیس در نوع آبیاری، نتایج بسیار خوب و معناداری را در سطح 5 درصد نشان داد. نتایج به دست آمده نشان داد که آبیاری با آب مغناطیسی اثر محرکی بر پارامترهای رشد اولیه گیاه داشت، ضریب سرعت سبز شدن و درصد جوانه زنی در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 10 و 21 درصد افزایش یافت. بیشترین وزن هزار دانه با میانگین 329/833 گرم مربوط به آبیاری قطره ای و کمترین مقدار مربوط به تیمار آبیاری نشتی با میانگین 327 گرم بود. همچنین استفاده از ماشین سیکلوتیلر و آب مغناطیس در آبیاری قطره ای نسبت به تیمار شاهد 22 درصد افزایش عملکرد داشت، بطوریکه بیشترین عملکرد با مقدار 8800 کیلوگرم در هکتار مربوط به خاک ورزی با سیکلوتیلر و آبیاری با آب مغناطیس در استفاده از سیستم آبیاری قطره ای نسبت به سایر تیمارها بود.

این تحقیق به منظور ارزیابی فنی و آزمایشگاهی دو نوع بذرکار کشت کلزا در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد شوشتر انجام شد. طرح آزمایشی مورد استفاده کرت های نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. کرت نواری عمودی برای عامل اول یعنی نوع ماشین بذرکار در دو سطح: ریزدانه کار نیوماتیکی گاسپاردو مدل 5V و بذرکار مکانیکی برزگر همدان و در کرت نواری افقی برای عامل دوم یعنی سرعت پیشروی در دو سطح: 4 کیلومتر بر ساعت و 6 کیلومتر بر ساعت. پارامترهای اندازه گیری شامل: درصد شکستگی، عمق کاشت، یکنواختی توزیع و ریزش بذر، درصد جوانه زنی بذر بود. نتایج نشان داد در چهار پارامتر مطالعه شده در این طرح بین دو بذرکار تفاوت معنی دار در سطح 5% وجود دارد. ریزدانه کار نیوماتیکی گاسپاردو با کمترین میزان شکستگی در حدود 3/83 درصد و میانگین شاخص یکنواختی عمق کاشت، یکنواختی فواصل بوته های سبز شده و میانگین درصد جوانه زنی به ترتیب با 89/76، 85/3 و 87/8 نسبت به بذرکار برزگر همدان با 4/2 درصد شکستگی بذر و میانگین شاخص یکنواختی عمق کاشت، یکنواختی فواصل بوته های سبز شده و میانگین درصد جوانه زنی به ترتیب با 78/36، 46 و 63/6 درصد برتری دارد. افزایش سرعت پیشروی تاثیر معنی داری بر پارامترهای درصد شکستگی، ضریب یکنواختی عمق کاشت و ضریب یکنواختی فواصل طولی بذر در هیچ کدام از بذرکارها نداشته است، ولی موجب کاهش معنی دار درصد سبز شدن در بذرکار برزگر همدان گردید.

بیودیزل یک سوخت تجدید پذیر است که می تواند به تنهایی یا با مخلوط شدن با سوخت گازوئیل در موتورهای دیزلی استفاده شود. در این تحقیق از از روغن دانه زیتون تلخ به روش ترانس استریفیکاسیون بیودیزل تهیه و پس از خالص سازی بیودیزل به روش آبشویی، خصوصیات فیزیکی و حرارتی آن اندازه گیری شد. سپس این سوخت با نسبت های 10، 20 و 30 درصد با گازوئیل مخلوط و در یک موتور دیزل چهار سیلندر استفاده شد. آلاینده های خروجی از اگزوز شامل گازهای CO، CO2، هیدروکربن های سوخته نشده(HC) و اکسید های نیتروژن (NOx) و همچنین دمای گازهای خروجی از اگزوز در سه بار 200، 250 و300 نیوتن در متر و در شش سرعت 1800-1300 دور در دقیقه مورد بررسی قرار گرفت و با آلاینده های سوخت دیزل مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار بیودیزل گازهای CO و HC کاهش یافت ولی CO2 و NOx افزایش یافت. دمای گازهای خروجی نیز با افزایش بیودیزل کاهش یافت. همچنین با افزایش دور موتور گازهای CO، CO2، HC و دمای گازهای خروجی افزایش یافت ولی NOx کاهش یافت. افزایش بار موتور باعث کاهش اکسید نیتروژن شد ولی سایر فاکتورهای اندازه گیری شده افزایش یافتند.

در این پژوهش اثر افزودن اسانس زنجبیل (500 پی پی ام و 1000 پی پی ام) و زمان نگهداری (1، 7، 14 و 21 روز) بر ویژگی های شیمیایی (pH، اسیدیته، سینرسیس یا آب اندازی، ماده خشک)، میکروبی (کپک و مخمر) و حسی (طعم، بافت و پذیرش کلی) در ماست بررسی گردید. نتایج حاصل نشان داد مقدار اسانس زنجیل بر اسیدیته، سینرسیس یا آب اندازی و جمعیت کلی کپک و مخمر تاثیر معنی داری داشت (p <0. 05). بطوریکه با افزایش مقدار اسانس زنجبیل، میزان سینرسیس یا آب اندازی و جمعیت کپک و مخمر بطور معنی داری کاهش یافت اما میزان اسانس زنجبیل بر ماده خشک تاثیر معنی داری نداشت (p <0. 05). همچنین تاثیر زمان نگهداری بر کلیه فاکتورهای مورد ارزیابی به جز اسیدیته معنی دار بود (p <0. 05). با گذشت زمان مقدار سینرسیس یا آب اندازی و جمعیت کپک و مخمر در نمونه شاهد و تیمار حاوی 500 پی پی ام اسانس افزایش و pH کاهش یافت ولی در نمونه ماست حاوی 1000 پی پی ام اسانس زنجبیل تا تا آخرین روز نگهداری جمعیت کپک و مخمر کمتر از حد تشخیص بود. و همچنین pH در طی دوره نگهداری ثابت ماند. ارزیابی حسی نمونه های ماست نیز نشان داد که با افزایش مقدار اسانس زنجبیل امتیاز بافت تغییر معنی داری نکرد اما با افزایش مقدار اسانس شاخص عطر و طعم و پذیرش کلی افزایش یافت (p <0. 05). به طور کلی نتایج حاکی از آن است که افزودن اسانس زنجبیل باعث افزایش ماندگاری ماست و بهبود خواص حسی ماست می شود.

تنوع زیستی علف های هرز حاشیه مزارع به عنوان یک عامل تأثیر گذار در پراکندگی و توزیع مکانی آفات و همچنین می توانند به عنوان گیاهان تله و یا زیستگاه مناسبی برای حشرات مفید باشند و محصول اصلی را در برابر آفات حفاظت کنند. هدف از این تحقیق بررسی تغییرات تنوع زیستی علف های هرز حاشیه بوم نظام زراعی گندم که تحت تأثیر کاربرد علف کش ها قرارگرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی شوشتر انجام گردید. تیمارها: آکسیال 450 میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 200 گرم در هکتار، آکسیال 650 میلی لیتر در هکتار، آکسیال + لوگران اکسترا به ترتیب به میزان 650 میلی لیتر و 200 گرم در هکتار، تاپیک+ گرانستار به ترتیب به میزان 1 لیتر و 25 گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 25 گرم در هکتار، آکسیال+ گرانستار به ترتیب به میزان 450 میلی لیتر و 25 گرم در هکتار، تیماره با وجین و شاهد بدون وجین بود. نتایج نشان داد، تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه با کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یونجه زرد یکساله (Melilotus officinalis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 450 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز خردل وحشی (Sinapis arvensis L) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 650 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار و کمترین تراکم و وزن خشک علف هرز یولاف وحشی(AvenaludovicianaL) در تیمار با کاربرد علف کش های آکسیال 650 میلی لیتر+ لوگران اکسترا 200 گرم در هکتار مشاهده شد. بنابراین با کاربرد و افزایش تأثیر گذاری علف کش های آکسیال+ لوگران اکسترا، سبب کاهش تنوع زیستی علف های هرز در حاشیه بوم نظام زراعی نسبت به دیگر علف کش ها شد. بیشترین مقدار شاخص تنوع شانون-وینر بر اساس تراکم علف های هرز ( در 0. 25 مترمربع) در تیمار با وجین 0. 643 و کمترین آن در تیمار آکسیال 650+ لوگران 200 با 0. 397 دیده شد. بنابراین با توجه به کاهش شاخص تنوع شانون-وینر و تراکم و وزن خشک علف های هرز، نگرانی های ویژه ای در کاهش تنوع زیستی گیاهی حاشیه بوم نظام های زراعی بدلیل مصرف علف کش های شیمیایی خواهیم داشت.