فیزیولوژی و تکوین جانوری (علوم زیستی)
سال:1399 | دوره:14 | شماره:1 (پیاپی 52) |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: بارهنگ کبیر یکی از گیاهان طبی بوده که در طب سنتی برای درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهش حاضر با هدف برسی تاثیر سطوح مختلف عصاره بارهنگ کبیر Plantago major L. بر برخی شاخص های رشد و کارایی تغذیه در بچه ماهی کپور معمولی Cyprinus carpio انجام شد. روش کار: بدین منظور تعداد 204 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با میانگین وزنی (09/2± 69/18گرم) در 4 تیمار و هر تیمار با 3 تکرار شامل: ، شاهد(بدون عصاره بارهنگ کبیر(، 1/0، 5/0 و 1 درصد عصاره بارهنگ کبیر در کیلوگرم غذا، توزیع گردید تغذیه بچه ماهیان 2 بار در روز و به میزان 3 درصد وزن بدن و دوره آزمایشی 45 روز به طول انجامید. زیست سنجی بچه ماهیان هر 2 هفته یکبار انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش در پایان دوره آزمایش نشان داد شاخص های رشد (افزایش وزن، درصد افزایش وزن، ضریب چاقی، ضریب رشد ویژه، افزایش وزن روزانه و درصد افزایش وزن روزانه) و برخی شاخص های تغذیه ای ( ضریب تبدیل غذایی و ضریب بازده غذایی)در تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری با گروه شاهد نداشتند (05/0< p. ). بیش ترین و کم ترین افزایش وزن، درصد افزایش وزن و ضریب چاقی بترتیب در تیمار 1/0 درصد عصاره بارهنگ و شاهد مشاهد شد. بیش ترین و کم ترین ضریب رشد ویژه بترتیب در تیمار های 1/0 و 5/0 درصد عصاره بارهنگ و شاهد مشاهده گردید. کم ترین ضریب تبدیل غذائی در تیمار 1 درصد عصاره و کم ترین ضریب بازده غذایی در شاهد مشاهد گردیده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج سطوح مختلف عصاره بارهنگ بر عملکرد رشد و کارایی تغذیه تاثیری قابل توجهی نداشت است.

زمینه و هدف: استفاده از نشانگرهای مولکولی و به ویژه نشانگرهای ریزماهواره به دلیل ویژگی های برتر آنها اطلاعات بسیار ارزشمندی از ساختار ژنتیکی موجود مورد مطالعه را فراهم می کند. این اطلاعات می تواند جهت حفاظت از موجود در خطر انقراض و یا بررسی مکان ژن های تاثیر گذار بر صفات کمی (QTL) مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این پژوهش تأکید بر اهمیت نشانگرهای ریزماهواره برای مطالعات تنوع ژنتیکی در بز مرخز و استفاده از آنها در استراتژی های حفاظت است. روش کار: در این مطالعه از 240 بز مرخز در استان کردستان به صورت تصادفی خونگیری شد. استخراج DNA از نمونه خون کامل و به روش نمکی انجام گرفت. سپس با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) تنوع ژنتیکی 30 نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. آلل های هر فرد با استفاده از روش رنگ آمیزی نیترات نقره نمایان شد. پارامترهای ژنتیکی مربوط به ساختار ژنتیکی بز مرخز با استفاده از نرم افراز POPGENE محاسبه شد. یافته ها: بجز نشانگر INRA040، تمام نشانگرهای استفاده شده به خوبی تکثیر شدند. از میان نشانگرهای تکثیر شده، نشانگر MCM136 چند شکلی پایینی نشان داد اما دیگر نشانگرها چندشکلی بالایی داشتند. نشانگرهای ILSTS030 با 6 آلل و نشانگر MCM136 با 3 آلل به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد آلل را تولید کردند. نشانگر ILSTS030 (7504/0) بیشترین و نشانگر MCM136(0158/0) کمترین میزان هتروزیگوسیتی مورد انتظار را نشان دادند. نتیجه گیری: به نظر می رسد نشانگرهای ریزماهواره ابزاری مفید و قابل اعتماد برای شناسایی نژادهای بز است و استفاده از آنها می تواند راه حلی برای حفاظت از نژادهای در خطر انقراض باشد.

زمینه و هدف: وجود سلول های بنیادی پیش ساز عصبی در بخش هایی از مغز بالغین، امید به درمان و بازیابی نقص ها و بیماری های مرتبط با سیستم عصبی مرکزی و دژنراتیو مانند پارکینسون، آلزایمر و ام اس را بالا برده است. از طرفی کمک به تسریع تکثیر و تمایز این سلولها با دیدگاه درمانی بحث پیشرو دیگری است که این امیدها رابیشترمی کند. کوئرستین یک فلاونوئید گیاهی است که اثرات متعدد ترمیمی، مهاری و حفاظتی آن بر روی برخی از بیماری ها از جمله آسیب های عصبی، جبران استرس های اکسیداتیو، مهار سرطان و نیز روند های زیستی سلول از قبیل تمایز و تکثیر، بررسی و اثبات شده است. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر توام این ماده بر روند تکثیر و تمایز سلولهای زیر بطنی( SVZ) مغز موشهای بالغ در وضعیت وابسته به دوز می باشد. روش کار: ابتدا با استخراج سلول های بنیادی عصبی از SVZ و تولید نوروسفیر، غلظت های 1، 5 و 15 میکرومولارکوئرستین به محیطهای کشت افزوده شد. پس ازیک هفته تاثیر تکثیری و تمایزی آن با کنترل مقایسه گردید. بعد از تعیین هویت سلولی از طریق بیان ژن و وضعیت بقاء سلولی با آزمون MTT، شمارش و کمّی سازی تصاویر سلولی بوسیله نرم افزار ImageJ، معنی داری اختلافات از طریق نرم افزار SPSS بررسی گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان تاثیر تمایزی در غلظت های مختلف متفاوت است. بطوریکه غلظت 1میکرومولار کمترین تاثیر تمایزی را دارد. از غلظت 5 میکرومولار و بالاتر، تاثیر تمایزی افزایش یافته ولی مهار تکثیر نیز اتفاق می افتد. در غلظت 15 میکرومولار بیشترین مهار مشاهده گردید.

زمینه و هدف: طحال به عنوان بزرگ ترین اندام سیستم لنفاوی، کبد به خاطر بزرگترین غده بدن و همچنین پانکراس به خاطر ترشحات گوارشی در بدن پستانداران و پرندگان دارای اهمیت می باشد. هدف این مطالعه بررسی ویژگی های ساختاری اندام های فوق در چکاوک طرقه می باشد. روش کار: 20عدد چکاوک طرقه نر و ماده انتخاب و از سه پرنده نر و سه ماده، نمونه بافتی اخذ و نمونه ها به روش هماتوکسیلین و ائوزین، رنگ آمیزی گردید. یافته ها: کبد در چکاوک طرقه دارای دو لوب راست و چپ است و لبه خلفی لوب چپ فاقد بریدگی است. کیسه صفرا به شکل یک گلابی کشیده تا لوله ای در سطح احشائی لوب راست و زمان پر بودن در عقب لبه خلفی نیز مشخص می شود. طحال به شکل میله ای راست تا خمیده به رنگ قرمز قهوه ای است و در بخش خلفی سطح احشایی لوب چپ کبد قرار دارد. پانکراس اندامی طویل در فضای دو بازوی صعودی و نزولی دوازدهه به شکل دو لوب پشتی و لوب تحتانی می باشد. کپسول گلیسون به داخل پارانشیم کبد نفوذ نمی-کند، به همین دلیل لبوله شدن نسج نامشخص است. طحال را کپسول عضلانی همبندی، محصور کرده ولی هیچ انشعابات ترابکولی از کپسول به داخل پارانشیم نفوذ نمی کند. از خارج پارانشیم بافت پانکراس را کپسولی بسیار ظریف از بافت همبند سست می پوشاند. تیغه های بسیار ظریف و کوتاهی از کپسول به داخل غده نفوذ کرده و غده را به لبول های نامحسوسی تقسیم می کند. نتایج حاصل نشان می دهد که کبد، طحال و پانکراس چکاوک طرقه تشابه زیادی با گنجشکسانان، به ویژه توکای سیاه دارد.

زمینه و هدف: سال های متمادی است که کارهای پژوهشی رفتاری که برگرفته از شبکه های عصبی می باشد همواره جایگاه ویژه ای داشته است. چرا که ارزیابی شناختی و رفتاری مبنای کلیه مطالعه الکتروفیزیولوژی و مولکولی است و باید به نحوی به مطالعات رفتاری باید ارتباط داده شود. هدف از این طراحی و ساخت، تجمیع و ارزیابی همزمان رفتارهای مدل حیوانی در یک دستگاه است. بر مطالعه بر روی مدل های حیوانی کمک شایانی به کسب اطلاعات درباره ساختار و عملکرد اعصاب کرده است. روش کار: مدل طراحی شده در این پژوهش، یک ماز چند مسیره در محیط آبی می باشد و در هر مسیر، عوامل مختلفی تحت بررسی قرار می گیرد. به گونه ای که سه سکو تعبیه شده است. با وارد شدن موش به دو مسیر که یکی پوشیده از آیینه و دیگری دارای توپ است؛ سکوهای متحرک فعّال می گردند و سکوی آخر پس از طی چند مسیر، با به صدا در آمدن صدای بیپ در دسترس قرار می گیرد. به هنگام بالا آمدن سکوها، چراغ کم نوری، روشن می شود. بعد از قرارگرفتن موش به مدت چند ثانیه، سکو از حالت افقی خارج می شود. هنگام ورود موش به مسیر فرعی ماز، با فلش نوری مواجه می شود تا از ورود به آن جا منع شود. جهت یابی خودمدار، حافظه غریزی و یادگیری نقش پذیری در طول تست با ارزیابی عملکرد موش ها ارزیابی می شوند. یافته ها: عادت کردن به فلش چراغ قرمز، حساس شدن به صدای قبل از بالا آمدن سکوی سه، شرطی سازی عامل و کلاسیک با کمک محرک ها، حافظه اجرایی و یادگیری جانشینی با اختصاصی کردن تست، یادگیری نهفته و حافظه لحظه ای با بررسی عملکردی، حافظه غیر ارتباطی و شروع کننده با توپ و حافظه ارتباطی با شناختن نحوه کار لیزرها و میزان اجتماعی بودن موش با اندازه گیری مدت زمان حضور در مسیر آیینه ای؛ در این دستگاه بررسی می شوند. نتیجه گیری: در این دستگاه امکان سنجش فاکتورهای ذکر شده به صورت هم زمان، وجود دارد.

زمینه و هدف: مشکلات و عوارض مرتبط با تغییرات آنزیم های کبدی از تاثیرات بیماری دیابت ملیتوس است. استفاده از رویکرد تغذیه ای بخش قابل توجه ای از روند پیشگیری، کنترل و درمان را به خود اختصاص می دهد. مطالعه حاضر بررسی تاثیر روغن مغز گردو غنی شده با β-sitosterol در شاخص های خونی عملکرد کبدی رت های مبتلا به دیابت است. روش کار: تعداد نمونه مورد مطالعه 30 موش و در مجموع 5 تیمار در این آزمایش مدنظر بود. گروه کنترل که نرمال سالین، تیمار دوم، روغن خالص مغز گردو بدون افزودن β-sitosterol و 3 گروه دیگر با دوزهای 30، 45، 60 mg/kg β-sitosterol گاواژ شد. پس از 4 هفته گاواژ خونگیری از نمونه های مورد پژوهش انجام و اندازه گیری انسولین و قند خون، بعداز جدا کردن سرم خون به همراه فاکتورهای خونی از قبیل کلسترول، تری گلیسرید، کلسترول با تراکم بالا (HDL)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، بیلی روبین توتال، بیلی روبین مستقیم و آلبومین مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: اختلاف معناداری بین گروه شاهد و گروه مداخله بدون گاواژ β-sitosterol، گروه مداخله با گاواژ β-sitosterol 30، گروه مداخله با گاواژ β-sitosterol 45 و گروه مداخله با گاواژ β-sitosterol 60 میلی گرم بر کیلوگرم در متوسط قند خون، کلسترول، تری گلیسرید و HDL، AST، ALT، ALP، بیلی روبین توتال و مستقیم و آلبومین وجود داشت. نتیجه گیری: روغن غنی شده با β-sitosterol را می توان به عنوان یک ترکیب مفید برای کنترل دیابت پیشنهاد نمود.

زمینه وهدف: شوری یکی از عوامل استرس زا و موثر در حیات، سوخت و ساز و پراکنش آبزیان می باشد که فرایند رشد جانور را تحت تاثیر می گذارد، لذا در مطالعه حاضر، اثر شوریهای مختلف بر فاکتورهای رشد، بقا و شاخصهای خونی ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: در این مطالعه 450 عدد بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان با متوسط وزن 057/0 ± 53/5 گرم در چهار گروه با شوری های 30-20-13-5 گرم درلیتر و یک گروه آب شیرین هر گروه با سه تکرار در طی 2 ماه مورد بررسی قرار گرفتند. درانتهای پژوهش شاخص های رشد، بقا وشاخص های خونی بررسی گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که افزایش شوری باعث کاهش وزن، ضریب رشد ویژه و ضریب چاقی می گردد، هر چند کاهش وزن در گروهها معنی دار نبوده است(P>0. 05). همچنین با افزایش شوری میزان گلبولهای قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت افزایش پیدا کرد و در شوری 20 گرم در لیتر بیشترین مقدار را دارا بود، بیشترین تعداد گلبول سفید در خون ماهیان گروه شوری 13 گرم در لیتر بودو کمترین تعداد این گلبول ها در شوری 20 گرم درلیتر می باشد که اختلاف معنی دار آماری را نشان داد (p <0. 05). نتیجه گیری: بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان قابلیت رشد در آبهای شور تا 20 گرم در لیتر را دارد اما با بالا رفتن شوری میزان متابولیسم پایه این ماهی افزایش می یابد و به همین میزان، کاهش در شاخصهای رشد آن مشاهده می شود و شاخصهای خونی آن دچار تغییر می گردد.

زمینه و هدف: جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه از مسائل مهم در پیشگیری از بروز بیماری های کلیوی می باشد. پوست موز دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، بهبود و ترمیم بافتی است و به علت خاصیت قلیایی، افزایش دهنده سیترات و کاهنده کلسیم ادرار و اوره و کراتینین خون است. هدف از این پژوهش بررسی اثرعصاره هیدروالکلی پوست موز بر بروز سنگ کلیه اگزالات کلسیمی در موش های نر صحرایی نژاد ویستار القاء شده توسط اتیلن گلیکول می باشد. روش کار: در این پژوهش اثر عصاره هیدروالکلی پوست موز در بیماری سنگ کلیه القاء شده توسط اتیلن گلیکول در 32موش-های نر نژاد ویستار در 6 گروه در 31 روز آزمایش شد. کنترل مثبت غذا و آب، کنترل منفی غذا و آب و محلول اتیلن گلیکول1%، شاهد 1 و 2 غذا، آب و عصاره پوست موز: غلظت 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم، تجربی 1 و 2 غذا و آب و عصاره پوست موز: غلظت 100 و 150 میلی گرم بر کیلوگرم +محلول اتیلن گلیکول1% دریافت می کردند. ادرار 24 ساعته و خون جهت آنالیز بیوشیمیایی جمع آوری شدند. بافت کلیه از نظر میزان تجمع اگزالات کلسیم به روش هماتوکسیلین-ائوزین مورد بررسی بافت شناسی قرار گرفت. یافته ها: بررسی ها نشان داد کراتینین، اسیداوریک، اوره خون و کلسیم ادرار بین کنترل منفی و گروه های تجربی 2 اختلاف معنی داری دارند، اوره و سیترات ادرار کنترل منفی و تمامی گروه ها و اگزالات ادرار کنترل منفی و کنترل سالم اختلاف معنی داری داشتند. بررسی های بافت شناسی کلیه نشان از بهبود بافت کلیه و کم شدن تعداد بلورهای اگزالات کلسیم ایجاد شده تخت تاثیر اتیلن گلیکول داشت و بلورهای کورتکس و مدولای کنترل منفی اختلاف معنی داری با تمامی گروه ها نشان داد(05/0P<). نتیجه گیری: نتایج نشان از اثر بخشی عصاره پوست موز بر جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه و بهبود عوارض بافتی ناشی از مصرف اتیلن گلیکول با مهار مسیرهای تشکیل اگزالات کلسیم به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد.

زمینه و هدف: کوچکترین استخوان های بدن در گوش میانی قرار گرفته است که وظیفه انتقال هوای ورودی از گوش خارجی به گوش داخلی را انجام می دهند و از نظر فیزیولوژی و آسیب شناسی دارای اهمیت می باشند. در رابطه با بافت شناسی استخوانچه های گوش میانی در گاومیش تاکنون مطالعه ای انجام نشده بود. روش کار: برای این مطالعه 8 سر گاومیش نر و ماده بالغ از کشتارگاه تهیه گردید. سپس ازاستخوانچه های گوش میانی مقطع بافتی گرفته شد و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین مورد مطالعه بافت شناسی قرار گرفت و ساختمان داخلی استخوانچه ها و مفاصل بین آنها بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد استخوانچه های گوش میانی در گاومیش از نوع متراکم بوده و دارای اتصالات مفصلی از نوع همبندی و سینوویالی می باشد. ناحیه اتصالی بین دو استخوانچه چکشی به سندانی و سندانی به رکابی دارای مفصل متحرک بوده و یک کپسول مفصلی از بیرون فضای مفصلی را می پوشاند. ضخامت این کپسول در مفصل بین استخوانچه چکشی به رکابی ضخیمتر از مفصل سندانی به رکابی بود. اطراف صفحه قاعده ای استخوانچه رکابی از سمت بیرون ساختاری نازک همانند کپسول مفصلی بین استخوانچه ها مشاهده گردید که رباط حلقوی اتصال دهنده بوده و باعث اتصال قسمت قاعده استخوانچه رکابی به قسمت پنجره دهلیزی می-شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه به عنوان اطلاعات پایه برای تحقیقات فیزیولوژی و پاتولوژی قابل گوش میانی قابل ارائه می باشد.