Iranian Journal of Crystallography and Mineralogy
Year:2019 | Volume:27 | Issue:1 |Papers Count:17

دایک های پگماتیتی- آپلیتی موجود در شمال شرقی استان لرستان و در 25 کیلومتری شرق شهرستان بروجرد، دارای سه منطقه اصلی هستند که از خارج به داخل عبارتند از منطقه گرافیکی، منطقه نواری و منطقه هسته ای، که به خوبی اثر پیشرفت تبلور تفریقی در پگماتیت ها را نشان می دهند. بررسی های ریزپردازشی انجام شده روی کانی های تورمالین، پلاژیوکلاز و مسکوویت هر سه منطقه نیز صورت گرفت. تورمالین های منطقه حاشیه دارای ترکیب شورلیت تا فوئیتیت و تورمالین های منطقه نواری دارای ترکیب فوئیتیت هستند که هر دو در دسته تورمالین های ماگمایی قرار می گیرند. این تورمالین ها در نمودار FeO/FeO+MgO نسبت به MgO دارای Fe# بین 0.8 تا 1 هستند، که نشان دهنده تشکیل آن ها در شرایط ماگمایی و عدم دخالت گرماب های خارجی است. ترکیب پلاژیوکلازهای آنالیز شده در هر سه منطقه، غنی از آلبیت است و ترکیب میانگین آن ها به ترتیب عبارتند از، منطقه حاشیه (Ab98.05)، منطقه نواری (Ab98.78) و منطقه مرکزی (Ab98.43)، که حاکی از تفریق بالای صورت گرفته در ماگمای خاستگاه است.

گرانیتوئید مکسان در حاشیه جنوبی بلوک لوت و در جنوب شرقی ایران قرار گرفته است. ترکیب این گرانیتوئید عبارتند از گرانیت، گرانودیوریت، کوارتز مونزودیوریت، مونزودیوریت، دیوریت و گابرو. شیمی کانی بیوتیت در سنگ های گرانیتی تا گابرویی با کمک ریزپردازنده الکترونی مورد بررسی قرار گرفت. ترکیب شیمیایی بیوتیت ها از نوع بیوتیت های منیزیم دار بوده و با توجه به مقادیر TiO2،MgO ،MnO ،FeO و نیز مقادیر AlIV جزء انواع ماگمایی اولیه به حساب می آیند. این بیوتیت ها در محیط با گریزندگی نسبتا بالای اکسیژن تشکیل شده و صفات آهکی- قلیایی و نوعI نشان می دهند که با ویژگی های تکتونوماگمایی محیط های وابسته به فرورانش همخوانی دارد. همچنین شیمی کانی بیوتیت نشان می دهد که آلودگی ماگمای سازنده این گرانیتوئید با پوسته قاره ای، کم تا متوسط است.

ذخایر کرومیتی ناحیه نیریز به شکل عدسی و گاه رگه مانند درون سنگ های میزبان دونیتی و هارزبورژیت های سرپانتینی شده جایگزین شده اند. کرومیت به همراه اولیوین های سرپانتینی شده کانی های اصلی و هماتیت و مگنتیت کانی های فرعی کانسنگ کرومیتی را تشکیل می دهند. جز کرومیت، کانی های دیگر خاستگاه ثانویه دارند و در ارتباط با پدیده سرپانتینی شدن پدیدار شده اند. این در حالی است که به همراه کرومیت، تنها شمار اندکی از کانی ها مانند پنتلاندیت دارای خاستگاه اولیه اند. فلز آزاد مس، کالکوپیریت و بورنیت در میان ریز درزه های کرومیت پر شده از سرپانتین به صورت ثانویه تشکیل شده اند. نتایج به دست آمده از داده های ژئوشیمیایی کانسنگ کرومیت نیریز نشان دهنده نوع کرومیت آلپی است. علی رغم فراوانی بیش تر LREE نسبت به HREE تنها شش عنصر Dy، Eu، La، Lu،Nd  و Y بیش ترین فراوانی را در میان دیگر عناصر دارند. در نهایت، کانسنگ های بررسی شده دارای عیار کرومیت در حد اقتصادی بوده ولی میزان عناصر کمیاب ناچیز و فاقد ارزش اقتصادی است.

سیمان پرتلند از گرما دادن مواد خام اولیه (سنگ آهک، خاک رس) در دمای حدود 1500 درجه سانتی گراد که تشکیل کلینکر را می دهد، تولید می شود. بررسی کانی شناسی و زمین شیمی کلینکر، سیمان پرتلند نکاء، غبار کوره سیمان و غبار آسیاب سیمان با میکروسکوپ پقطبشی، پراش پرتوایکس و فل یورسانی پرتو ایکس انجام شد. در نمودار سیستم فازی (CaO - Al2O3 - SiO2) ترکیب های شیمیایی کلینکر در مثلث C3S - C2S - C3A قرار می گیرند. رس ها به علت جذب سطحی و تبادل یونی بالا بیشترین سهم در ورود عناصر جزئی و فلزات سنگین را به کلینکر سیمان نکاء دارند. بر اساس روابط بوگه، کلینکر و سیمان پرتلند نکاء با استاندارد بین المللی سیمان همخوانی دارد. از غبار کوره سیمان نکاء می توان به عنوان مواد اولیه سیمان استفاده کرد. بررسی کانی شناسی کلینکر و سیمان پرتلند حاکی از وجود کانی های سیلیکاتی کلسیم و میلریت قهوه ای در کلینکر و کانی های سیلیکات های کلسیم (تری کلسیم سیلیکات، دی کلسیم سیلیکات)، لارنیت، گچ، میلریت قهوه ای (تتراکلسیم آلومینوفریت) و کلسیت در سیمان پرتلند است. بررسی کانی شناسی غبار کوره سیمان و غبار آسیاب سیمان حاکی از وجود کانی های سیلیکات های کلسیم (تری کلسیم سیلیکات، دی کلسیم سیلیکات)، لارنیت، گچ و میلریت قهوه ای (تتراکلسیم آلومینوفریت) در غبار آسیاب سیمان و کانی های کلسیت، کوارتز، موسکوویت- ایلیت و کلریت در غبار کوره سیمان است.

مجموعه نفوذی جبال بارز متشکل از چندین توده نفوذی گرانیتوئیدی است که در شرق و شمال شرق جیرفت و در جنوب استان کرمان قرار گرفته اند. ترکیب سنگ شناسی این مجموعه عبارتند از گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، گرانیت- قلیایی گرانیت. اما سنگ نفوذی غالب در این منطقه، گرانودیوریت است. کانی های غالب در ترکیب این سنگ ها عبارتند از پلاژیوکلاز، پتاسیم فلدسپار، بیوتیت، آمفیبول و کوارتز. ترکیب پلاژیوکلازها متغیر بوده و از آندزین تا لابرادوریت تغییر می کند. بیوتیت شاخص ترین کانی فرومنیزین در سنگ های گرانیتوئیدی جبال بارز است و از نظر ترکیبی بین قطب آنیت و سیدروفیلیت قرار گرفته است. بیشتر این بیوتیت ها از نوع ماگمایی اولیه بوده و بخشی از آن ها در گستره بیوتیت های دوبار متعادل شده قرار دارند. بررسی چگونگی اکسایش و احیای ماگمای خاستگاه گرانیتوئیدهای منطقه بر اساس ترکیب بیوتیت، بیانگر برقراری شرایط نسبتا اکسیدی و گریزندگی اکسیژن بالاست. این شواهد نشان می دهند که گرانیت های سرشار از بیوتیت منطقه جبال بارز، سری مگنتیتی بوده و ماگما در شرایط اکسایشی و در مرز ورقه های همگرا تشکیل شده است. بر اساس تیتانیوم در بیوتیت، بین 670 تا 720 درجه سانتی گراد در تغییر است. همچنین فشار محاسبه شده بر اساس آلومینیم کل بیوتیت برای این مجموعه گرانیتوئیدی 1.87kb تا 0.15kb (با میانگین (1.32kb محاسبه شده است. محتوی آلومینیم کل بیوتیت در منطقه، بین 2.10 تا 2.80 در تغییر بوده و بر اساس روش یوشیدا و همکاران، سنگ های گرانیتوئیدی مجموعه جبال بارز، توانایی خوبی در کانه زایی مس دارند.

منطقه پی جویی معدن جو از بیهنجاری های شرقی مجموعه معدن سنگ آهن سنگان خواف در جنوب شرق مشهد است. زمین شناسی این منطقه شامل سنگ های رسوبی ژوراسیک، واحدهای اسکارنی و توده نیمه عمیق ترشیری با ترکیب مونزونیت است. اسکارن های منطقه بر اساس فراوانی کانی های سیلیکاتی آهکی و نوع آنها به 7 منطقه گارنت اسکارن، پیروکسن- گارنت اسکارن، پیروکسن اسکارن، فلوگوپیت اسکارن، اپیدوت اسکارن، کلریت- اپیدوت اسکارن و اپیدوت- کلریت اسکارن تفکیک شده اند. کانی سازی مگنتیت و کانی های سولفیدی همراه با اسکارن های با دمای پایین فلوگوپیت اسکارن و اپیدوت اسکارن رخ داده است. ترکیب گارنت ها بر اساس تجزیه ریزکاوش الکترونی، آندرادیت- گروسولار و پیروکسن ها از نوع هدنبرگیتی تا هدنبرگیتی- دیوپسیدی است. کانی سازی در منطقه پی جویی معدن جو به صورت توده ای و چینه سان در سنگ های آهکی دولومیتی صورت گرفته است. کانه اصلی، مگنتیت های شکل دار درشت دانه (40 درصد)، همراه با مقادیر کمتری پیریت، پیروتیت، کالکوپیریت، ملنیکوویت، اسپکیولاریت و پیرولوزیت، و کانی های ثانویه شامل هماتیت و پسیلوملان است. مقدار FeO در مگنتیت بین 84 تا 91 درصد متغیر بوده و مقدار گوگرد از 0.02 درصد کمتر است. مگنتیت ها غنی از منیزیم بیش از 1 درصداند. بر اساس میزان عناصر Ca, Al, Ti, Ni, Cr, V و Mn، مگنتیت ها از نوع اسکارنی هستند. اسکارن منیزیمی معدن جو دارای شباهت های بسیاری با اسکارن های منیزیمی معدن سنگان و به ویژه منطقه دردوی است که از جمله آن ها می توان به وجود پیروکسن دیوپسیدی، فلوگوپیت، ترمولیت و مگنتیت سرشار از منیزیم اشاره کرد.

در این مقاله توزیع اندازه بلور (CSD) در ارتباط با پورفیروبلاست های کیانیت و استارولیت موجود در سنگ های متاپلیتی منطقه حمزه قاسم و خزائی بالا در شاهیندژ، بررسی شده است. برای کیانیت ها این منحنی به صورت خطی و برای استارولیت ها غیرخطی یا زنگوله ای است. کیانیت ها منحنی چگالی تراکمی یک سویه و استارولیت ها دارای دو بخش مجزا هستند. خطی بودن منحنی CSD کیانیت ها بیانگر سرعت بالای رشد هسته ها و یک دست بودن بلورهاست، و غیرخطی بودن منحنی های استارولیت بیانگر دو احتمال متفاوت در واکنش های تولیدکننده استارولیت و در فازها دگرگونی ناحیه ای مسوول تشکیل کانی است که احتمال اول از قوت بیشتری برخوردار است. میانگین رشد در زمان (Gt) و نرخ هسته بندی (J) پورفیروبلاست های کیانیت به ترتیب برابر 0.931 و  -1.6mm-4و برای پورفیروبلاست های استارولیت میانگین نرخ هسته بندی (J) بخش ریزبلور و درشت بلور به ترتیب 5.25mm-4 و  6.1mm-4و میانگین رشد در زمان (Gt) برای ریز بلورها و درشت بلورها به ترتیب 0.405mm.t و 0.763mm.t برآورد شده است. نسبت هسته بندی بلورهای استارولیت 5.5 برابر کیانیت و نسبت بزرگی بلورهای استارولیت به کیانیت 1.8 برابر (حدود 2 برابر) است.

در این پژوهش ذرات گارنت ایتریوم آهن بیسموتی Y3-xBixFe5O12 با مقادیر جانشانی (0.3، 0.2، 0.1، x= (0.0 به روش سل-ژل تهیه شدند. تحلیل الگوهای پراش پرتو ایکس (XRD)، ساختار تک فاز اسپینلی را در تمام نمونه ها تایید کرد. چرخه های پسماند به دست آمده از مغناطش سنج ارتعاشی (VSM) نشان دهنده افزایش مغناطش اشباع تا  x=0.1و سپس یک روند کاهشی در گستره  x>0.1است. این تغییرات به افزایش برهم کنش ابرتبادلی و شکافتگی حاصل از کج شدگی اسپینی در هر یک از زیر شبکه ها نسبت داده شد. همچنین برای دست یابی به بهترین همخوانی در تحلیل الگوهای بیناب سنج موسبائر (Mossbauer Spectroscopy)، از مدل توزیع تصادفی یون های Bi3+ در ساختار گارنت ایتریوم آهن (YIG) استفاده شد. این مدل اثر جانشانی یون بیسموت بر تغییر پارامترهای ابر ریز مغناطیسی را توجیه می کند و تایید کننده نتایج به دست آمده از تحلیل چرخه های پسماند مغناطیسی است.

کانسار آهن رشتخوار در جنوب خاوری استان خراسان رضوی و 48 کیلومتری خاوری رشتخوار قرار دارد. از نظر زمین شناسی این کانسار در شمال خاوری بلوک لوت واقع شد و به نوار ولکانو پلوتونیک خواف-بردسکن وابسته است. سنگ های آذرین حدواسط به صورت استوک، دایک، گدازه و نهشته های آذرآواری سنگ میزبان کانسار هستند. این سنگ ها شامل دیوریت پورفیری، مونزوسینیت پورفیری، آندزیت، بازالت و لیتیک توف هستند که دارای بافت های دانه ای، پورفیری، میکرولیتیک پورفیری و هیالومیکرولیتیک هستند و از کانی های پلاژیوکلاز، فلدسپات های پتاسیم، آمفیبول و پیروکسن تشکیل شده اند. واحدهای رسوبی بیشتر از کنگلومرا، شیل و ماسه سنگ تشکیل شده اند. کانی زایی آهن در این کانسار غالبا به صورت رگه هایی با ضخامت چند سانتیمتر تا 2 متر و تا طول 20 متر، با راستای غالب خاوری-باختری در داخل سنگ های نفوذی دیده می شوند. کانی زایی آهن بیشتر به صورت هماتیت (اسپیکولاریت) و مگنتیت بوده و کانی زایی مس نخست به صورت کالکوپیریت تشکیل شده و طی فرآیندهای سطحی به کربنات های مس (مالاکیت و آزوریت) و هیدروکسیدهای آهن (گوئتیت و لیمونیت) تبدیل شده اند. اصلی ترین کانی های باطله عبارتند از کلسیت و کوارتز. دگرسانی های پروپیلیتیک، سریستیک-پروپیلیتیک، سیلیسی و آرژیلیک پیشرفته مهم ترین دگرسانی هایی هستند که طی آن برخی از کانی ها همچون پلاژیوکلازها، فلدسپات های پتاسیم و آمفیبول ها به سریسیت، کلریت و کانی های رسی دگرسان شده اند.

کانسار مگنتیت- آپاتیت خانلق در شمال غربی نیشابور قرار دارد. این گستره جزء منطقه ساختاری بینالود است و در شرق کمان ماگمایی ترشیاری قوچان- سبزوار واقع شده است. زمین شناسی منطقه شامل واحد آتشفشانی داسیتی است که مورد نفوذ توده های نیمه عمیق با ترکیب کوارتزمونزودیوریت و گرانودیوریت الیگوسن در آن نفوذ کرده است. واحدهای رسوبی میوسن نیز روی آن ها رورانده شده اند. ماگماتیسم منطقه ویژگی گرانیتوئیدهای نوع I را نشان می دهد و در منطقه فرورانش تشکیل شده است. کانه زایی بیشتر به شکل رگه و رگچه در توده های نفوذی نیمه عمیق تشکیل شده است. ساخت و بافت های رگچه ای، برشی، توده ای، پرکننده فضای خالی و رشته ای دیده می شود. مگنتیت (با Ti،V  و S کم) و هیدروکسی آپاتیت همراه با باطله های کلسیت، اپیدوت، کوارتز، پیروکسن و کلریت، مهم ترین کانی های کانسار هستند و پیریت و کالکوپیریت به مقدار ناچیز آن ها را همراهی می کنند. هماتیت و مالاکیت مهم ترین کانی ثانویه هستند. مهمترین دگرسانی های منطقه عبارتند از: پروپلیتیک، کربناتی، سیلیسی و آرژیلیک که منطقه پروپلیتیک و کربناتی بیشترین گسترش را دارند. بررسی موقعیت زمین ساختی، سنگ میزبان، کانی شناسی، دگرسانی و ساخت و بافت نشان می دهند که کانسار خانلق بیشترین شباهت را با ذخایر نوع کایرونا دارد.

سنگ های گرانیتوئیدی بخش میانی نوار سنندج- سیرجان واقع در استان لرستان، در ژوراسیک میانی و در محیط قوس قاره ای تشکیل شده اند. در مجاورت آن ها سنگ های الترامافیک با کانی های الیوین، ارتوپیروکسن، کلینوپیروکسن و آمفیبول رخنمون دارند. الیوین ها در مقاطع میکروسکوپی گرد شده اند و دارای خلیج خردگی هستند. این بیانگر آنست که الیوین ها به درجات مختلف دستخوش هضم ماگمایی شده اند. آنالیزهای ریزپردازش الکترونی و محاسبه ترکیب شیمیایی گدازه در تعادل با هر یک از کانی ها نشان می دهد که با پیشرفت تبلور، Mg# ماگما به صورت خطی سیر صعودی دارد. این روند علاوه بر اینکه خاستگاه ماگمایی الیوین ها را تایید می کند، بیانگر افزایش Mg# ماگما حین تبلوربخشی است که کاملا غیرعادی است. برای توجیه افزایش Mg# ماگما، دو احتمال بررسی شده اند. 1- بالا بودن گریزندگی اکسیژن و تبلور زود هنگام اکسیدهای آهن، 2- هضم الیوین حین تبلوربخشی. با توجه به مدلسازی های شیمیایی انجام شده و روند افزایشی Ni حین تبلوربخشی. می توان هضم الیوین در حین تبلوربخشی را عامل افزایش #Mg و Ni ماگما در نظر گرفت.

ساحلی رسی شهربابک از نظر زمین شناسی، در جنوب شرق منطقه سنندج- سیرجان قرار گرفته است. بر اساس بررسی های کانی شناسی و میکروسکوپ الکترون روبشی (SEM) فازهای کانی شناسی اصلی سواحل یاد شده عبارتند از هالوزیت، کائولینیت، ایلیت، کوارتز، کلسیت و ژیپس. بر اساس داده های زمین شیمیایی، میزان متوسط اکسید آلومینیوم 13.93 درصد، میزان متوسط اکسید سیلیسیم  39.35درصد و میزان میانگین 18.84L.O.I درصد است. بر پایه تجزیه گرمایی جدایشی، واکنش های گرماگیر نمونه ها در دمای تقریبی 810-770 درجه سانتی گراد و واکنش های گرمازا در دمای تقریبی 1140-1120 درجه سانتی گراد رخ می دهد. خاستگاه اصلی کانی های رسی منطقه مورد بررسی، رسوبی بوده و از فرسایش و هوازدگی توده عظیم گرانیتوئیدی جنوب شهرستان شهربابک ایجاد شده اند. کاربردهای فراوان کانی های رسی در صنایع مختلف، از دلایل این پژوهش است.

سنگ های الترامافیک در مجموعه دگرگونی پرکامبرین تخت سلیمان بر اساس درجه سرپانتینی شدن در دو دسته متاپریدوتیت های سرپانتینی شده و سرپانتینیت ها رده دسته بندی شده اند. سرپانتین با بیش از 90% حجمی، تشکیل دهنده اصلی سرپانتینیت هاست. انواع سرپانتینیت ها بر اساس نوع پلی مورف های سرپانتین، ویژگی های ریزساختاری و بافتی شامل سرپانتینیت های توده ای، سرپانتینیت های شیستی و سرپانتینیت های کریزوتیل دار شناسایی شدند. کریزوتیل در سرپانتینیت ها طی شرایط ایستایی و برشی شکننده تشکیل شده است. در شرایط ایستایی کریزوتیل به همراه لیزاردیت حاصل از تجزیه الیوین و پیروکسن در بافت های سودومورفی غربالی و بستایت در سرپانتینیت های توده ای تشکیل شده است. با تشکیل و گسترش یک سری درز و شکاف در شرایط برشی شکننده در راستای منطقه های برشی محلی، پدیده سرپانتینی شدن دوباره فعال شده و الیاف کریزوتیل با گستردگی بالا در زمینه ریز دانه سنگ و نیز به صورت پر کننده رگچه هایی به ضخامت میلی متری در شکستگی های داخل سرپانتینیت تبلور یافته است. ضخامت نازک رگچه های آزبست در سرپانتینیت های کریزوتیل دار تخت سلیمان احتمالا در ارتباط با مقادیر بالای الیوین در ترکیب پروتولیت سرپانتینیت هاست. مقادیر کم Cr2O3 در ترکیب شیمی کریزوتیل های آنالیز شده، مقادیر کم کلینوپیروکسن و فراوانی الیوین در پروتولیت، سرپانتینیت ها را تایید می کند. سرپانتینیت شیست ها در شرایط برشی شکل پذیر در منطقه های برشی ناحیه ای تشکیل شده اند. رگه های آزبست آمفیبولی به ضخامت چندین متر به صورت پر کننده درزها و شکستگی ها در منطقه های برشی ناحیه ای تشکیل شده اند. طول الیاف ظریف و بلند آزبست آمفیبول تا چند سانتی متر نیز می رسد. بر اساس ویژگی های ریخت شناسی، سنگ نگاری، داده های بیناب سنجی رامان، کانی شناسی XRD و بررسی ریزپردازشی، آزبست در سرپانتینیت های تخت سلیمان از نوع آزبست کریزوتیل و آزبست ترمولیت تشخیص داده شد.

سولفات سدیم پس از کلرید سدیم یکی از فراوان ترین کانی محلول در آب در طبیعت است که در 120 کیلومتری جنوب شرقی کرمان در راین، میان کراترهای توتک سولفات سدیم به وفور یافت می شود. با توجه به اینکه کاملترین زمان شکوفایی سولفات سدیم در اواخر تابستان و اوایل مهرماه است، نمونه برداری در اوایل مهرماه انجام شد. نمونه ها از اعماق 30 تا 50 سانتی متری زمین برداشت شده و به منظور بررسی های  XRFوXRD  مورد نیاز، به شرکت فرآوری مواد معدنی ارسال شدند. بررسی های کانی شناسی حاکی از وجود سولفات سدیم از نوع تناردیت بود که با توجه به نتایج XRF و مقایسه آن ها با اکسیدهای اصلی پوسته زمین،Na2O  بیشترین فراوانی را در بین اکسید های اصلی نشان می دهد، و فراوانی SO3 ارتباط مسقیم به میزان سدیم دارد. بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن که برای داده های XRF رسم شد، ضریب همبستگی SO3 و Na2O برابر 1+ بود که نشان دهنده غالب بودن کانی تناردیت است.

سنگ های آذرین ترشیری منطقه شوراب در بخش شرقی بلوک لوت شامل پیروکسن آندزیت، آندزیت، تراکی آندزیت، کوارتزآندزیت، دیوریت، کوارتزدیوریت و کوارتزمونزودیوریت پورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند، پیروکسن، بیوتیت و کوارتز کانی های رایج و فلدسپار قلیایی (سانیدین)، کانی کدر، اسفن، آپاتیت، تورمالین و زیرکن کانی های فرعی این سنگ ها هستند. دگرسانی های رایج در این سنگ ها شامل پروپیلیتی، کلریتی، کربناتی، سیلیسی و تورمالینی شدن هستند. بر اساس نتایج تجزیه ریزکاو الکترونی، تورمالین در کوارتزمونزودیوریت های منطقه شوراب دارای منطقه بندی ضعیف شیمیایی، نسبت بالای Mg/Fe و از نوع دراویت با ماهیت قلیایی بوده و خاستگاه آن سنگ های متاپلیتی و متاپسامیت های فقیر از کلسیم است. سنگ های مورد بررسی به سری ماگمایی آهکی- قلیایی پتاسیم پایین تا متوسط وابسته اند و در نمودارهای عنکبوتی از عناصر LIL نظیر Cs، Rb،K ،Sr  و LREE غنی شدگی و از عناصر Nb،Ti  و HREE تهی شدگی نشان می دهند که بیانگر وابستگی آن ها به مناطق فرورانش است. خصوصیات ژئوشیمیایی سنگ های آذرین مورد بررسی مانند نسبت بالای Sr/Y، La/Yb، درصد بالای SiO2 و نبود بی هنجاری Eu با ویژگی های عمومی آداکیت های سیلیس بالا قابل مقایسه است. سنگ های آداکیتی منطقه شوراب احتمالا حاصل ذوب بخشی پوسته طی فرایند لایه لایه شدن هستند.

جفت یون انتقال پروتون 9-آمینوآکریدینیم آکریدین-9-کربوکسیلات (1) از واکنش 9-آمینو آکریدین، آکریدین-9-کربوکسیلیک اسید و نیترات روی (نسبت مولی 1:1:1) در مخلوط حلال های آب/متانول و در شرایط بازتابی تهیه شد. شناسایی ترکیب انتقال پروتون با استفاده از روش های تجزیه عنصری، طیف سنجی IR و پراش پرتو X تک بلور آن انجام شد. اطلاعات بلوری برای این ترکیب در 100K جمع آوری شده است. این ترکیب در سیستم بلوری مونوکلینیک، گروه فضایی C2/c و با هشت مولکول در سلول واحد تبلور یافته و پارامترهای سلول واحد آن عبارتند ازb=109.057o (1) ، c=19.481 (1) Å، b=14.342 (8) Å،  a=15.336 (9) Åمقدار نهایی R برای 4425 بازتابش های مستقل برابر 0.044 است. در ساختار این ترکیب انواع برهم کنش های غیرکوالانسی و نیز یونی مانند پیوند هیدروژنیN-H∙∙∙O ، انباشتگی p-p، و برهم کنش های کاتیون-آنیون وجود دارند. این برهم کنش ها نقش مهمی در بسط شبکه سه بعدی در سیستم بلوری دارند.

ترکیب انتقال پروتون (2a4mpH)2(btcH2) از واکنش 2-آمینو-4-متیل پیریدین (2a4mp) و بنزن-5،4،2،1- تتراکربوکسیلیک اسید (btcH4) با نسبت مولی 1:1 به دست آمده است. شناسایی ترکیب انتقال پروتون با استفاده از روش های طیف سنجی IR و پراش پرتو X تک بلور انجام شد. این ترکیب در سیستم بلوری مونو کلینیک و گروه فضایی P21/c با دو مولکول در سلول واحد تبلور یافته و پارامترهای سلول واحد آن عبارت اند از: A=11.321(2)Å، b=13.553(2)Å،  c=7.026(1)Åو b=102.473 (4)o مقدار R نهایی برای ترکیب برابر 0.0357 به ازای 9407 بازتاب است. در این ترکیب وجود پیوندهای هیدروژنی قوی و ضعیف از نوعO-H∙∙∙O ،  N-H∙∙∙Oو C-H∙∙∙O، برهم کنشهای C-H∙∙∙p و یونی موجب ایجاد یک سیستم ابر مولکولی خودمجموعه ساز شده است.