سلامت جامعه
سال:1399 | دوره:14 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

مقدمه نظر به اهمیت آموزش به منظور ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری های قلبی-عروقی، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی باور بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری های قلبی-عروقی در بهورزان شهرستان رفسنجان انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است. این مطالعه در سال 1398 بر روی 79 نفر از بهورزان شهرستان رفسنجان که به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند، انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه های مشخصات دموگرافیک و الگوی باور بهداشتی بود. پرسشنامه ها در دو نوبت قبل و بعد از انجام مداخله تکمیل شدند. بعد از انجام پیش آزمون، مداخله آموزشی طی چهار جلسه 45 دقیقه ای برای گروه مداخله انجام شد. گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل، تی زوجی، دقیق فیشر و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد که میانگین نمره آگاهی (004/0>p)، حساسیت درک شده (001/0>p)، شدت درک شده (002/0>p)، منافع درک شده (001/0>p)، خود کارآمدی درک شده (001/0>p) و رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری های قلبی-عروقی (001/0p=) در گروه مداخله پس از انجام مداخله نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافته است. نتیجه گیری بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، آموزش بر پایه الگوی اعتقاد بهداشتی می تواند در جهت ارتقای رفتار پیشگیری کننده از بیماری های قلبی-عروقی مفید و موثر واقع شود.

مقدمه دیابت نوع 2 یک بیماری اختلال متابولیک است. اخیرا برخی تحقیقات نشان داده اند، احتمالا اسیدآمینه تایورین می تواند در پیش گیری و بهبود عوارض برخی از بیماری های متابولیک موثر باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین اثر تمرین مقاومتی همراه با تایورین بر میزان گلوکز ناشتا، مقاومت انسولین و GLUT4، در بافت عضله نعلی موش های دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها در این مطالعه تجربی، 40 سر موش نر ویستار با دامنه وزنی 215 الی 230 گرم به صورت تصادفی در 5 گروه 8 سری: کنترل سالم، کنترل دیابتی، تایورین، تمرین مقاومتی و تمرین مقاومتی همراه با تایورین تقسیم شدند. جهت القای دیابت نوع 2 از روش High Fat Diet-Streptozotocin استفاده شد. تمرین مقاومتی به مدت 8 هفته، هر هفته 5 جلسه با شدت30 تا 100 درصد وزن بدن اجرا شد. 250 میلی گرم تایورین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در دو گروه تایورین و تمرین همراه با تایورین استفاده شد. از آزمون تحلیل واریانس یک راهه برای تجزیه و تحلیل نتایج استفاده گردید. یافته ها القای دیابت سبب کاهش (4 (GLUT، افزایش گلوکز و مقاومت انسولین در نمونه های دیابتی گردید. 8 هفته تمرین مقاومتی، مکمل گیری تایورین و تمرین مقاومتی همراه با تایورین سبب کاهش معنی دار گلوکز ناشتا (90/2896F=، 0040/0p=)، مقاومت انسولین (43/1471F=، 0010/0p=)، و افزایش محتوای 4GLUT (18/1936F=، 0020/0p=)، گردید. بین گروه های تمرین مقاومتی و تایورین تفاوت معنی داری در میزان تغییرات مشاهده نشد. گروه تمرین همراه با تایورین تفاوت معنی داری در میزان تغییرات در مقایسه با دو گروه تجربی دیگر داشت. نتیجه گیری ترکیب تمرین با تایورین می تواند در طی 8 هفته، اثرات مفیدی بر متغیرهای این تحقیق در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 داشته باشد.

مقدمه بارداری به عنوان یکی از پراسترس ترین رویدادهای زندگی منجر به تغییرات فیزیکی، روانی و اجتماعی می شود. ایمن سازی در مقابل استرس یکی از روش های موثر برای مواجهه با تغییرات دوران بارداری می باشد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش ایمن سازی در مقابل استرس بر حس انسجام و پریشانی روا ن شناختی زنان باردار بود. مواد و روش ها پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان امام شهر ساری در سال 1398 بود که 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در 8 جلسه آموزش ایمن سازی در مقابل استرس به مدت 90 دقیقه (یک بار در هفته) شرکت کردند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های حس انسجام فردی و پریشانی روانشناختی بود. داده ها با استفاده از آزمون های مجذور کای، تی مستقل و تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها گروه های آزمایش و کنترل، قبل از مداخله از نظر حس انسجام فردی و پریشانی روانشناختی تفاوت معنی داری نداشتند؛ اما بعد از مداخله در هر دو متغیر تفاوت معنی دار وجود داشت (001/0

مقدمه بیماری سرطان از شایع ترین بیماری های مزمن و علت مرگ و میر در جهان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت گرا بر رشد پس از سانحه، شفقت خود و امید در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد. مواد و روش ها روش مطالعه حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز طب تسکینی بیمارستان فیروزگر و مرکز پیشگیری و کنترل سرطان آلاء (مکسا) شهر تهران بود که از این میان با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 بیمار انتخاب و در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش مورد مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت گرا قرار گرفتند. از پرسشنامه رشد پس از سانحه (1996)، مقیاس شفقت به خود (2003) و مقیاس امید اشنایدر (1996) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته انجام شد. یافته ها نتایج نشان داد که مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت گرا روشی موثر در بهبود رشد پس از سانحه، شفقت به خود و امید در بیماران سرطانی است (005/0>p). نتیجه گیری طبق نتایج حاصل از این مطالعه، در سطح درمان این سرطان، هم زمان با درمان های معمول طبی، از مداخله مبتنی بر روانشناسی مثبت گرا به منظور بهبود رشد پس از سانحه، شفقت به خود و امید بیماران و در نتیجه کسب نتایج بهتر درمانی می توان سود جست.

مقدمه کمردرد مزمن یکی از انواع اختلالات روانی-فیزیولوژیکی است که شیوع بالایی دارد و پیامدهای بهداشتی-اقتصادی آن سنگین است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت گرا با درمان شناختی-رفتاری بر ادراک درد در مبتلایان به کمردرد مزمن انجام شد. مواد و روش ها پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه با پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان مبتلا به کمردرد مزمن مراجعه کننده به کلینیک تروما و درد بیمارستان خاتم الانبیاء تهران طی سال 99-1398 بود. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 45 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی گمارده شدند. مداخلات درمانی برای هر رویکرد درمانی طی 8 جلسه به صورت یک جلسه در هفته و هر جلسه 90 دقیقه برای گروه های آزمایش اعمال شد اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای گردآوری داده ها از چک لیست اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه درد مک گیل استفاده شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها در ترکیب خطی متغیرهای ادراک درد و ابعاد درد حسی، عاطفی، شناختی و متفرقه برحسب عضویت گروهی مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پی گیری اثر تعاملی گروه و زمان معنی دار بود (05/0>p). تفاوت میانگین نمره گروه روان درمانی مثبت گرا و درمان شناختی-رفتاری با گروه گواه در ادراک درد و ابعاد آن معنی دار بود (05/0>p)، اما بین اثربخشی دو روش درمانی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری روان درمانی مثبت گرا و درمان شناختی-رفتاری بر بهبود ادراک درد مبتلایان به کمردرد مزمن موثر می باشند و می توان این برنامه ها را به عنوان درمان تکمیلی به کلینیک های تروما و درد توصیه نمود.

مقدمه در جهان امروز ایمنی و بهداشت کارکنان و حفظ محیط زیست، بیش ازپیش ضروری است، هدف از پژوهش حاضر شناسایی نهادها و مطالبات نهادی و اولویت بندی آن ها، در راستای ترسیم شبکه نهادی مجتمع مس سرچشمه و جلوگیری از پیامدهای حوادث ناشی از کار و خطرات زیست محیطی است. مواد و روش ها در این پژوهش کاربردی و توسعه ای، جامعه آماری شامل مجموعه اعضای مجتمع مس سرچشمه در سال 1397 بود. نمونه آماری، 115 نفر از خبرگان بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، ابزار گردآوری داده ها مصاحبه و روش آماری تحلیل شبکه اجتماعی بود. از شاخص های مرکزیت جهت اولویت بندی مطالبات نهادی، نهادها و امور سازمانی استفاده شد. یافته ها مطالبات ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی در 5 گروه و 15 خرده مطالبه دسته بندی شدند. مطالبات نهادی عدم تخریب محیط زیست و منابع طبیعی، نهال کاری، رفع آلایندگی هوا، خاک و نظارت بر رعایت استانداردها (290/0)، رعایت مقررات مدیریت ایمنی و سلامت شغلی (263/0) از اولویت بالاتری برخوردار بودند، اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی (344/0)، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی (306/0)، سازمان های بیمه (134/0)، اداره محیط زیست (120/0) و اداره منابع طبیعی (120/0) از نهادهای اصلی در مطالبات ایمنی، بهداشتی و زیست محیطی بودند. نتیجه گیری در راستای انجام مطلوب تر مطالبات نهادی ایمنی، بهداشت و حفظ محیط زیست تعامل بیشتر و موثرتر، با نهادهای فوق الذکر ضروری است، این تعاملات گام های موثری در جهت مشروعیت و بقای سازمان می باشند.

مقدمه چاقی، یکی از عوامل زمینه ساز بیماری کبد چرب غیر الکلی است. ارایه راهکارهای درمانی همچون فعالیت بدنی در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب سودمند می باشد. هدف از تحقیق حاضر تعیین تاثیر تمرین ترکیبی بر درجه کبد چرب، ابعاد کبد و آنزیم های کبدی در زنان چاق یا دارای اضافه وزن مبتلا به کبد چرب بود. مواد و روش ها در تحقیق نیمه تجربی حاضر، 22 نفر از زنان مبتلا به کبد چرب شهرستان شاهرود در سال 1397 به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مساوی تمرین و کنترل تقسیم شدند. گروه تمرینی به مدت 12 هفته، 3 بار در هفته، تمرین اینتروال هوازی (5-2 ست 4 دقیقه ای، شدت 75-70 درصد حداکثر ضربان قلب و 2 دقیقه استراحت فعال) همراه با تمرین مقاومتی (6 ایستگاه با 12-8 تکرار، 4-2 دایره) را اجرا کردند. گروه کنترل در طول این مدت فعالیتی انجام نداد. اندازه گیری ترکیب بدن، سونوگرافی و نمونه گیری های خونی قبل و بعد از تمرین انجام شد. داده ها توسط آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها دوازده هفته تمرین ترکیبی باعث کاهش معنی دار ابعاد و درجه کبد (به ترتیب 001/0>p و 009/0=p) و کاهش غیرمعنی دار آنزیم آلانین آمینوترانسفراز شد. تاثیر تمرین ترکیبی بر وزن و شاخص توده بدنی معنی دار نبود. نتیجه گیری با توجه به اینکه برنامه تمرینی ترکیبی (مقاومتی و اینتروال هوازی) مطالعه حاضر، باعث کاهش چربی کبدی مستقل از کاهش وزن شد، احتمالا زنان مبتلا به کبد چرب بتوانند از این برنامه به عنوان یک درمان غیر دارویی کمکی برای بهبود بیماری کبد چرب بهره گیرند.

مقدمه پیشرفت های نظری و رشد پژوهش ها، مبانی لازم برای مفهوم سازی سردرد به عنوان یک اختلال روانی فیزیولوژیکی را فراهم آورده و باعث استفاده از درمان های رفتاری و روان شناختی برای سردرد شده است. پژوهش حاضر، با هدف مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت تجربه درد و تاب آوری زنان مبتلا به سردرد مزمن صورت گرفت. مواد و روش ها: روش پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری، زنان مبتلا به سردرد بودند که در سال 1398 به کلینیک های دولتی مغز و اعصاب شهر پارس آباد مراجعه کرده بودند. تعداد 30 نفر با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی قرار گرفتند. گروه های آزمایش، درمان های مختص خود را در 8 جلسه 5/1 ساعته دریافت کردند. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: در پیش آزمون میانگین و انحراف معیار نمره شدت تجربه درد و تاب آوری در گروه های درمان و کنترل اختلاف معنی داری نداشت. هر دو درمان، شدت تجربه درد بیماران را در پس آزمون کاهش، و تاب آوری را افزایش دادند (001/0>p). در مرحله پیگیری، اثر این دو درمان ماندگار بود (001/0>p). تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت تجربه درد و تاب آوری در مراحل پس آزمون و پیگیری بیش تر از تاثیر درمان هیجان مدار بود (001/0>p). نتیجه گیری: درمان هیجان مدار و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با کاهش شدت سردرد، سبب افزایش تاب آوری بیماران مبتلا به سردرد مزمن شدند، از این رو می توانند راهبرد پیشگیرانه مفیدی تلقی شوند.

مقدمه شناسایی علل دخیل در تغذیه برخی شیرخواران با شیر خشک، نقش مهمی در برنامه ریزی برای ترویج تغذیه با شیر مادر دارد. هدف مطالعه حاضر تعیین علل مصرف شیر خشک در شیرخواران شهر رفسنجان در سال 1395 بود. مواد و روش ها: پژوهش توصیفی حاضر بر 372 مادر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر رفسنجان، با فرزندان زیر یک سال که شیر خشک مصرف می کردند انجام شد. از نمونه گیری در دسترس و پرسشنامه محقق ساخته برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده ها بر اساس فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار توصیف شدند. یافته ها میانگین سن مادران 87/4 ± 61/23 سال و میانگین سن شروع شیر خشک 46/39 ± 71/40 روز بود. مادران با تعداد 208 نفر (9/55 درصد)، بیشترین فراوانی مربوط به عامل شروع کننده مصرف شیر خشک را داشتند. شایع ترین علل این موضوع، تصور ناکافی بودن شیر مادر با 206 نفر (4/55 درصد) و خوب وزن نگرفتن نوزاد با 107 نفر (8/28 درصد) بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مادران نقش مهمی در تغذیه شیرخوار با شیرخشک دارند. شاید به برنامه های آموزشی تقویت کننده باورهای مادران جهت تداوم شیردهی نیاز باشد.