قرآن و طب( QURAN AND MEDICINE)
سال:1399 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:19

دف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد مبتنی بر معنویت بر افسردگی و نگرش های ناکارآمد بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بود. . مواد و روش ها: بدین منظور طی یک پژوهش با طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل 30 بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلوروزیس از طریق فراخوان و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند. مداخله در 8 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه روی گروه آزمایش صورت گرفت. گروه­ ها قبل و بعد از انجام مداخله، از نظر افسردگی و نگرش های ناکارآمد مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان پذیرش و تعهد تاثیر معناداری بر افزایش افسردگی و نگرش های ناکارآمد بیماران مبتلا به مالتیپل اسکولوروزیس دارد (P<0/05). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش از تاثیر درمان پذیرش و تعهد در ارتقای سطح افسردگی و نگرش های ناکارآمد بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلوروزیس، حمایت می­ کند.

هدف: این پژوهش با هدف طراحی مدل تعهد زناشویی بر اساس مولفه های سلامت روانی، ویژگی های شخصیتی با میانجیگری رضایت جنسی در زوجین مراجعه کننده به مراکز خانه های سلامت شهر تهران انجام شده بود. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع اکتشافی متوالی و هدایت شده بود. جامعه آماری شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز خانه های سلامت شهر تهران در سال 1398 بود. روش نمونه گیری بصورت تصادفی چند مرحله ای وحجم نمونه آماری براساس نرم افزارsample power (350 نفر) و با توجه به احتمال 20درصد افت آزمودنی ها تعداد نمونه 372 نفر در نظر گرفته شد و مورد تحلیل قرار گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز(1997)، سلامت روان گلدبرگ(1972)، ویژگی های شخصیتی نئو (NEO-FFI) مک کری و کاستا(1985)، رضایت جنسی لارسون(1998) استفاده و بر روی نمونه مورد نظر اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و معادلات ساختاری smartpls تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد طراحی مدل تعهد زناشویی بر اساس مولفه های سلامت روانی، ویژگی های شخصیتی با میانجیگری رضایت جنسی در زوجین با مدل نظری مطابقت داشته و از برازش مطلوبی برخوردار است، همچنین بررسی معناداری مسیرهای مستقیم و غیر مستقیم پژوهش در زنان و مردان نشان می دهد که: مسیر مستقیم بین سلامت روانی (جسمانی، اضطرابی، اجتماعی، افسردگی) و ویژگی های شخصیتی (روان نژندی، برون گرایی، تجربه پذیری، توافق پذیری، وظیفه شناسی )، رضایت جنسی با تعهد زناشویی رابطه معناداری وجود دارد و از طرفی نتایج مسیر غیر مستقیم نشان می دهد که سلامت روانی (جسمانی، اضطرابی، اجتماعی، افسردگی) و ویژگی های شخصیتی (روان نژندی، برون گرایی، تجربه پذیری، توافق پذیری، وظیفه شناسی ) با تعهد زناشویی و میانجیگری رضایت جنسی رابطه معناداری وجود دارد وبا تعهد زناشویی و میانجیگری رضایت جنسی در زوجین مراجعه کننده به مراکز خانه های سلامت شهر تهران شدت اثر مطلوبی داشته است.

در طول قرن ها و عصرها همواره بشر به دنبال شناخت جهان پیرامونی و به تبع آن به دنبال راهیابی به ژرفای ماهیت وجودی خود بوده است. قرآن مجید به عنوان معجزه جاوید الهی و پیام هدایتگر خداوندی به این مهم توجه اساسی داشته و به عنوان یک منبع متقن و موثق مورد توجه محققین و دانشمندان علوم مختلف قرار گرفته است. با وجود این همه پیشرفت در علوم تجربی، تاکنون فقط بخش هایی از معجزات و اسرار علمی قرآن برای بشریت کشف شده است. هر چند مطالب عمیق علمی در قرآن موجب شگفتی دانشمندان شده است اما همواره در طول تاریخ عده ای با اهداف خاص به دنبال ایجاد شبهه در آیات آن بوده اند، چند سالی است نویسنده ای با نام مستعار «دکتر سُها» با انتشار کتاب «نقد قرآن» شبهات بسیار زیادی را متوجه آیات قرآن کرده است. محور این نوشتار پاسخ به سه مورد از شبهات مطرح شده در کتاب «نقد قرآن» پیرامون مطالب پزشکی قرآن با عناوین: «شبهه ی پست بودن منی در دیدگاه قرآن»، «شبهه خروج منی از بین ستون فقرات و دنده ها»، «شبهه آفرینش انسان از منی مرد بدون توجه به نقش زن» و «شبهه دکتر سها در مورد زمان تعیین جنسیت جنین» با استفاده از آیات قرآن می­ باشد. این مقاله که با روش تحلیل محتوا و با استفاده از مطالعات کتابخانه­ ای سامان یافته، به این نتیجه رسیده است که شبهات ایجاد شده توسط دکتر سها اشکال مبنائی داشته و مطالب پزشکی موجود در قرآن با یافته های علوم جدید سازگاری دارد.

یکی از موضوعات پزشکی که به لحاظ جواز یا عدم جواز شرعی آن به علم فقه ارتباط دارد، تشریح جسد میت برای آموزش های پزشکی است. تعلیم و تعلم همه ی علوم؛ معارف و فنون، از جمله علوم پزشکی لازم و ضروری است. از یک سو تشریح جسد میت از مقدمات علم پزشکی محسوب می شود. از سوی دیگر از نظر اسلام، مرده مسلمان همانند زنده آن قابل احترام بوده، هتک حرمت و بی احترامی نسبت به فرد مسلمان، چه زنده و چه مرده آن، حرام است. سوال اساسی آن است چگونه می شود هم حرمت و احترام پیکر مسلمان را پاسداشت و هم با تشریح جسد میت مسلمان، به پیشرفت پزشکی، رشد و گسترش علوم مربوط به آن در جامعه ی اسلامی کمک کرد؟ به عبارت دیگر، جمع بین احترام به پیکر مرده مسلمان و ایجاد و گسترش علم پزشکی پویا چگونه است؟ در این مقاله، نظرات برخی از علمای بزرگ در گذشته و برخی از مراجع تقلید معاصر را مورد بحث و بررسی قرار داده و استفتاء نویسندگان مقاله از مقام معظم رهبری در موضوع فوق نقل می گردد. در مجموع نظر علمای اسلام بر این است که با احترامی که پیکر مسلمان دارد باید برای تشریح از جنازه غیر مسلمان در علم پزشکی بهره جست.

مقدمه و هدف: هر انسانی دارای مزاجی خاص است و مزاج انسان­ ها با هم تفاوت دارند. مزاج انسان­ ها از عواملی تأثیر می­ پذیرد و بر برخی امور نیز تأثیر می­ گذارد. یکی از مواردی که مزاج انسان بر آن تأثیر می­ گذارد، اخلاق و رفتارهای انسانی است. در این مقاله، چگونگی این تأثیرگذاری از دیدگاه دین (آیات، روایات)، فلسفه، اخلاق و طب مورد بررسی و تحلیل ­ قرار گرفته است. مواد و روش ها: روش مطالعه در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی است که با مراجعه به متون دینی و علمی انجام شده است و اطلاعات به دست آمده دسته بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. یافته ها: برخی از عوامل به صورت اکتسابی و برخی به صورت غیراکتسابی بر اخلاق تأثیر می­ گذارند. مزاج از عوامل اکتسابی و غیر اکتسابی است که بر اخلاق تأثیر می­ گذارد، زیرا مزاج به دو نوع طبیعی و اکتسابی تقسیم می­ شود. نحوه تأثیرگذاری مزاج بر اخلاق گاهی به صورت تأثیرات مثبت و گاهی نیز به صورت تأثیرات منفی می­ باشد

مسئولیت مدنی از جمله مباحث مهمی است که در خصوص تمامی مشاغل وجود دارد. در این میان با توجه به اینکه حرفه پزشکی از یک منظر با شرایط جسمی و روحی افراد در ارتباط است و از طرف دیگر بخشی از تعهدات پزشکی حائز جنبه های اخلاقی و وجدان عمومی جامعه است اهمیت این موضوع در حرفه پزشکی دوچندان می گردد. این موضوع در دانش فقه نیز مورد غفلت قرار نگرفته است و در مبانی فقه شیعی در خصوص مسئولیت پزشک با عبارت «ضمان طبیب» دو دیدگاه وجود دارد، برخی از فقیهان، پزشک ماهر و حاذق را با وجود عدم تقصیر نیز ضامن می دانند. اما برخی دیگر معتقند که در این حالت پزشک ضامن نیست و دلیل آن ها مبتنی بر اصل برائت است. در این مقاله کیفی با کاریست روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی دیدگاه های فقهی و حقوقی در خصوص مسئولیت مدنی پزشکان و ضمانت اجرای انتظامی، کیفری و حقوقی تخلفات پزشکی مورد بررسی قرار خواهد. از مهمترین نتایج این پژوهش می توان به این چند مبحث اشاره کرد که در دین اسلام وضوع حسن نیت پزشک مطرح شده است و قصد پزشک بهبودی بیمار است و اگر تقصیری ناخواسته مرتکب گردد از نظر اخلاقی گرچه ممکن است مسئولیتی داشته باشد ولی او مسئول جبران خسارت نیست. چرا که تاکید قرآن کریم در عبارت «و ما علی المحسنین من سبیل» و «هل جزاء الاحسان الا احسان» گواهی بر موضوع حسن نیت و قصد پزشک است. در میان فقها در خصوص مسئولیت پزشک اختلاف است و در قانون مجازات اسلامی مبنای تقصیر پزشک پذیرفته شده است، هرچند که این تقصیر مفروض و خلاف آن قابل اثبات باشد.

در سلامتی انسان­ ها دو دسته علت­ مادی و معنوی نقش دارند؛ فضائل اخلاقی یکی از علت­ های معنوی می­ باشد که در تأمین سلامتی سهم عمده­ ای ایفا می­ کند و در آیات و روایات به صراحت یا اشاره از آن سخن رفته است. پژوهش حاضر با مطالعه آیات و روایات و یافتن گزاره هایی که به نقش فضائل اخلاقی بر جسم و روان اشاره کرده اند، در صدد پاسخ به این سوال است که نقش فضائل اخلاق در سلامت از منظر آموزه­ های دینی چگونه است؟ طبق یافته­ های پژوهش دست­ کم در سیزده فضیلت اخلاقی به صراحت یا اشاره از نقش فضائل اخلاقی در سلامت جسم و روان سخن گفته شده است. این فضائل عبارت بودند از: 1. تقوا، 2. کم خوری، 3. صله رحم، 4. صبر، 5. غلبه بر خشم، 6. کنترل چشم، 7. حسن ظن، 8. حسن خُلق، 9. توکل بر خدا، 10. راستگویی، 11. شکرگزاری، 12. سکوت، 13. قناعت. برخی از گزاره­ ­ های دینی از نقش این فضائل در سلامت جسم، برخی دیگر سلامت روان و برخی نیز هر دو جهت سلامت جسم و روان سخن گفته­ اند. به طور کلی بر اساس گزاره­ های دینی آراستگی به فضائل اخلاقی سه نقش در سلامت جسم و روان ایفا می­ کنند: 1. پیشگری از بیماری­ ها، 2. درمان بیماری­ ها، 3. استمرار سلامتی.

اهداف: اختلال استرس پس از سانحه(Post Traumatic Stress Disorder) نوعی سندرم با مجموعه ای از علائم است که در پی مواجهه با حوادث آسیب زای زندگی ایجاد می شود. گوش دادن به قرآن کریم از جمله اقداماتی است که می تواند سبب کاهش شدت این اختلال گردد. هدف مطالعه ی حاضر، تعیین تاثیر آوای قرآن کریم براختلال استرس پس از سانحه در مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بود. مواد و روش ها: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی بود که روی 46 نفر از مادران نوزادان نارس بستری در بخش مراقبتهای ویژه در بیمارستان شهدای کارگر یزد در سال 1397 انجام گرفت. مادران مورد مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی در دو گروه آوای قران کریم و کنترل قرار گرفتند. جهت گروه آوای قرآن سوره ی مریم با صوت استاد پرهیزگار به مدت20 دقیقه روزانه در شیفت عصر به مدت دو هفته پخش شد. داده ها با نرم افزارSPSS version 21 تحلیل گردید. یافته ها: میانگین شدت اختلال استرس پس از سانحه در گروه آزمون و کنترل قبل از مداخله تفاوت معنی داری نداشته(55/0 p=) ولی بعد از مداخله این اختلاف معنی دار شد(0 p= ) و در گروه آوای قرآن نسبت به گروه کنترل کمتر بود. نتیجه گیری: از آوای قرآن می توان به عنوان یک روش ارزشمند، موثر، کم هزینه و مطابق با فرهنگ اسلامی در جامعه ی ایران، برای کاهش استرس پس از سانحه در مادران دارای نوزاد نارس استفاده نمود.

اهدف: دوران کودکی به عنوان یکی از مراحل بنیادین زندگی انسان، می­ تواند با آسیب­ ­ های متنوعی همراه باشد؛ به­ گونه­ ای که این مهم در کودکان مبتلا به بیماری­ های مُزمن نمایان­ تر است؛ زیرا به­ زعم کم­ توانی در تأمین نیازهای­ شان، مستلزم کمک و آگاهی بیشتر اطرافیان و مراقبان، به­ ویژه والدین نسبت به شرایط و موقعیت­ شان هستند. اما متأسفانه گاهی با غفلت­ ورزی، نادیده­ انگاری، همچنین دسترسی اندک به خدمات و مراقبت­ های بهداشتی و درمانی، فقر، خشونت و. . . مواجه می­ شوند که می­ تواند منشأ ایجاد ناامیدی و عدم تحمل بیماری در آنان شود. از این رو به منظور حمایت از حق سلامت کودکان بیمار، این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که علل و پیامدهای پدیده ناامیدی در کودکان مبتلا به بیماری­ های مُزمن چیست و راهبردهای پیشگیری از آن کدامند؟ مواد و روش­ ها: در این مطالعه که با استفاده از روش توصیف و تحلیل محتوا انجام شد، از آیات قرآن کریم، روایات معصومین (ع)، دیدگاه فقیهان امامیه و موازین و مقررات ملّی و اسناد بین­ المللی حقوق بشر در پاسخ به پرسش­ های پژوهش استفاده شد. یافته ­ ها: فراهم نمودن شرایط و محیط مناسب برای کودکان بیمار تا حد ممکن، با استناد به قاعده­ ی فقهی «المیسور لا یسقط بالمعسور» واجب است. نتیجه­ گیری: از آنجا که علل مختلف، نظیرِ بهره­ مندی ناکافی از سطح زندگی مناسب، بی­ اعتنایی به ارزش­ های معنوی و تمایل به منفی­ نگری می­ تواند بر سلامت و پیشرفت بیماری کودکان مؤثر باشد؛ لیکن در شریعت مقدس اسلام، بر پایه­ ی اصل احترام به کرامت ذاتی انسان، یکسان­ نگری و رعایت مصالح عالیه کودک، بکارگیری راهبردهای امیددرمانی در ارتقای سلامت معنوی به عنوان سنگ بنای دیگر اقسام سلامت، مورد تأکید واقع شده است که اجرای آن، نه تنها مستلزم همکاری و هم­ یاری دولت، جامعه، خانواده و حتی کودکان بیمار است، بلکه قوانین و مقررات منسجم­ تری را همسو با فقه اسلام می­ طلبد.

قاعده ی حفظ نظام یکی از مهمترین قواعدی است که در ذیل احکام ثانویه مورد مطالعه قرار گرفته و با توجه به گستردگی احکام قاعده ی مزبور در راستای حقوق جزا، حقوق خصوصی و حقوق عمومی می توان عنوان داشت که اجرای احکام ناشی از حفظ نظام می تواند با توجه به اجرای مفاد قواعد فقهی هم عرض همچون قاعده ی لاضرر، قاعده ی تسلیط، قاعده ی ید، قاعده ی ضمان ید و. . . و در ذیل اصول حقوقی همچون اصل مصلحت، اصل لازم الاجرا بودن احکام، اصل در نظر گرفتن منافع جامعه، اصل قانونی بودن حکم و دهها اصل دیگر مورد بررسی قرار گیرد. قاعده ی حفظ نظام راه حلی در شرایط استثنایی است و فقها بر اساس این قاعده، هر موضوعی را که موجب اخلال نظام شود، حرام دانسته اند و به وجوب آنچه لازمه ی حفظ نظام است، فتوا داده اند و از این رو موضوع اجرای صحیح این احکام که در راستای حفظ نظام و پیشگیری از اخلال در نظام وضع گردیده از اهمیت برخوردار می باشد. از آنجا که اعمال قاعده ی مزبور در راستای اجرای حکم لازم الاجرا امکان پذیر خواهد بود از این رو مطالعه قواعد و اصول حاکم بر قاعده ی حفظ نظام در اجرای حکم از اهمیت برخوردار است که در دو بعد فقهی و حقوقی با توجه به روش کتابخانه ای و تحلیل و توصیف مطالب در مقاله ی حاضر مورد مطالعه قرار می گیرد.

از سفرنامه های سیاحان غربی، پزشک و غیره پزشک در عصر قاجار چنین استنباط می شود: که در سراسر جغرافیای ایران وضعیت همه انواع بیماری ها و بیمارها شرایط یکسانی را نداشته اند. با توجه به پراکندگی جغرافیایی و نیز امکانات و مقاومت های فرهنگی، سلامت و درمان ایرانیان در نقاط مختلف ایران در شرایط بسیار متفاوت بود. دوری نزدیکی به پایتخت و مرزهای غربی و دریایی شرایط خاصی را فراهم می کرده که در بروز و ظهور بیماری و درجه کشندگی آن بسیار متغیر بوده است. اگر یک به یک بخواهیم مشکلاتی را که پادشاهان قاجار با آن دست به گریبان بودند لیست کنیم یکی از مهمترین مشکلات سلامت و درمان انواع بیماریهای مختلف بوده است. شیوع روز افزون بیماریهای واگیر دار از یک سو و نیز موثرنبودن روش های طب سنتی از سوی دیگر و شعله کشیدن گاه بیگاه بیماری های عفونی فشار بسیاری را به اقشار مختلف وارد می کرد. ما در این مقاله با مطالعه ی سفرنامه های غربی دوره قاجار برآن هستیم بهداشت و سلامتی ایران را در آن دوران مطالعه کنیم و جایگاه پزشکان سنتی و نوع مداوای آنها (که بر مبنای طب جالینوسی طبایع چهارگانه بود) و میزان آمیختگی آن را با سحر و جادو خرافه بررسی کنیم و میزان انحرافات و خطاهای طب سنتی آن در درمان بیماریهای جامعه تا چه اندازه ای بوده است وچرا طبیبان سنتی بر این خطاها پافشاری کرده اند و با راه هایی که به اشتباه رفت اند. چه صدماتی را به افراد و جامعه می زدند و در امتداد آن پزشکی مدرن روش های درمان آن و علل پذیرش آن توسط جامعه بر چه اساسی بوده است. نقش اروپائیان و در راس آن پزشکان اروپایی در روند مدرن شدن طب سنتی تا چه اندازه بوده است و مهمترین عوامل باز دارنده و تسهیل کننده جامعه در مدرن شدن طب سنتی کدام عوامل بوده اند. پزشکی مدرن به چه ترتیبی توانسته موفقیت بیشتری در طول زمان نسبت به پزشکی سنتی پیدا کند و در نهایت بتوانیم با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی پزشکی مدرن و سنتی در دوره قاجار بر اساس سفرنامه های غربی و با روش توصیفی و تحلیلی منابع موجود با یکدیگرمقایسه و رصد کردیم و واقعیت ها و ناگفته هایی را در مورد نقش پزشکان اروپایی و نیازی ازمردم که توسط طب سنتی بر آورده نمی شد را بازگو کردیم تا به دلایل صحیح در پذیرش طب سنتی در جامعه آن زمان ایران برسیم.

اهمیت روش شناسی علم کلام از آن روست که اختلاف روش ها در گذر تاریخ، سبب پیدایی عقاید گوناگون و بعضاً انحرافی شده است. در این نوشتار با اشاره ای اجمالی به تاریخچه بحث، از جدلی بودن روش های علم کلام در دوران نخستین و چگونگی کاربرد آن در کلام و برهانی بودن کلام شیعی سخن به میان آمده است. همچنین علل پیدایش روش های کلامی و سه رویکرد برون دینی، درون دینی و جمع آن دو در روش علم کلام بیان گردیده است. نیز به اختصار مکاتب کلامی اهل حدیث، معتزله و اشاعره نقد و بررسی و ویژگی های مکتب کلامی شیعه برشمرده شده است و در پایان، عقاید هر مکتب در باب صفات خداوند ذیل عنوان دیدگاه معطّله، مشبّهه و دیدگاه بین تشبیه و تعطیل مطرح گردیده است.

در «فقه اسلامی» موارد مختلفی وجود دارد که در زندگی انسانها نقش به سزایی دارد. یکی از آن موارد مبحث «نفقه» است. نفقه به سلسله حقوقی گفته می شود که تحت شرایط و نظم خاصی به زن تعلق می گیرد. حرمت سقط جنین از احکام اولیه و مسلمی است که عمومات کتاب و سنت بالصراحه بر آن دلالت دارند اما همانند هر حکم اولیه ای در صورت عروض عناوین ثانویه، قابل تغییر است و امکان جواز سقط وجود دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی مبانی فقهی جواز سقط جنین با تاکید بر قاعده فقهی تزاحم بود. فقه، به معنای فهمیدن و درک کردن می باشد که به استنباط احکام شرع کمک می کند. منظور از فقه، قوانین الزامی و غیر الزامی است که از طرف خداوند متعال برای بشر وضع گردیده است. علم فقه، علمی است که از منظرهای مختلف و متعدد به بررسی این قوانین می پردازد و در پیرامون آن بحث می کند. موضوعات فقهی مثل نماز، روزه، حج، معاملات و بسیاری از موضوعاتی که در فقه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. در این مقاله مبانی قرآنی « بررسی نفقه زوجه و جنین با تاکید بر ماهیت پزشکی و احکام آن در قرآن کریم و فقه امامیه» و تاثیر آن در قدرت و استحکام زن مورد بررسی قرار می گیرد که وجود نهاد نفقه در زندگی زن چگونه او را در برابر ظلم محافظت می کند. لذا رویکرد این مقاله پژوهش محور و با توجه به تحقیقات میدانی کتابخانه ای و توصیفی می باشد. عده ای از فقهای امامیه معتقدند تنها وقتی که روح در جنین دمیده نشده است و حفظ حیات مادر متوقف بر سقط جنین باشد، این عمل جایز است و می توان با استناد به قاعده تزاحم جنین را سقط کرد. گروهی دیگر معتقدند حتی با دمیده شدن روح در جنین برای دفاع از جان مادر می توان جنین را سقط کرد. و در طول این مدت که حیات جنین به حیات مادر بستگی دارد گویی نفقه او به نفقه مادر گره خورده است.

هدف: هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی روش های شناخت و باورمندسازی توحید براساس مبانی فلسفی آن در قرآن مجید می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش در ردیف پژوهش های کاربردی و از نوع پژوهش کیفی میباشد. روش پژوهش،-تحلیلی-استنباطی است. پس ازمراجعه به قران مجید و استخراج روش های تربیت اعتقادی و مبانی فلسفی ذیل محورهای اثبات وجود خدا، تبیین توحید (ذاتی، صفاتی، افعالی، عبادی، تشریعی)، ارتباط وانس با خدا و نهی از معاشرت با منکران خدا. یافته ها: یافته های پژوهش عبارتند از: روشهای: بیدار نمودن فطرت، ایجاد سوال، تذکر، تبیینی، مثالی، ایاتی، تلفیقی، تاریخی، تمثیل، جدال احسن، خطابی، گفتگویی، پرسشی و مبانی فلسفی: الهی بودن فطرت انسان، فراموشکاری، طغیانگری، ضعیف خلق شدن، وابستگی ذاتی در حدوث و بقا وپذیرش خدا به عنوان خالق و ازلی و ابدی بودن و یکتایی و نزدیکی او به ما و اینکه، حکم فقط از طرف خداست به دست آمد. نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش می توان به منظور کاربست در تعلیم و تربیت به ویژه تربیت اعتقادی و در راستای تقویت بنیه های اعتقادی متربیان و مقابله با شبهات، بهره جست.

هدف: هدف پژوهش حاضر بازپژوهی ادله قرآنی و فقهی فروش خودیاری به عنوان یکی از ضمانت اجراهای نقض قرارداد خرید تجهیزات طبی-پزشکی بود. مواد و روش ها: این پژوهش با روش مطالعات کتابخانه ای و به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است. با مراجعه به متون قرآنی و روایی و علمی اطلاعات لازم به دست آمده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یکی از مسائلی که در سال های اخیر در حوزه تجهیزات پزشکی به وجود آمده، آن است که به دلایل مختلف از جمله تحریم های ظالمانه برخی خریداران یا فروشندگان تجهیزات طبی-پزشکی ایرانی امکان تسلیم ثمن یا مبیع را ندارند و همین عامل باعث بلاتکلیفی، بروز خسارت ها و زیان های مادی به فعالان عرصه تجهیزات طبی-پزشکی شده است. سوال اصلی پژوهش آن است که: «ادله قرآنی و فقهی درباره فروش خود یاری(بازفروش) بعنوان یکی از ضمانت اجراهای نقض قرارداد خرید تجهیزات پزشکی چه حکمی را اقتضا می کند؟ » یافته های پژوهش حاکی از آن است که مقتضای آیه شریفه«. . . فَمَنِ اعْ تَدَی عَلَیْ کُمْ فَاعْ تَدُوا عَلَیْ هِ بِمِثْ لِ مَا اعْ تَدَی عَلَیْ کُمْ . . . »(بقره: 194) و آیات 40 سوره شوری و آیه 126 سوره نحل و سایر روایات و احکام فقهی از جمله قاعده لاضرر و لاضرار فی الاسلام وقاعده تقاص، همچنین مقررات قانونی در امور مشابه، نه تنها تخالفی با این امر ندارند، بلکه انرا میپذیرند. لکن باید اصل لزوم قراردادها و حقوق طرف مقابل در این زمینه لحاظ گردد و بر اساس آیه شریفه «. . . لَا تَظْ لِمُونَ وَلَا تُظْ لَمُونَ»(بقره: 279) نباید به هیچ یک از طرفین معامله ظلمی روا داشته شود و یا موجب سوء استفاده شود. نتیجه گیری: متعاقدین تجهیزات طبی-پزشکی می توانند برای جلوگیری از ضرر بیشتر و بلاتکلیفی در سرنوشت قرارداد با لحاظ شرایط اقدام به فروش ملک به دیگری و استیفاء حقوق خود نمایند. لکن این حق و اختیار نباید به «ظلم»، «ضرر» و «اجحاف» به حقوق طرف مقابل منجر گردد، بلکه از نگاه قرآن کریم و روایات اسلامی باید عدالت و انصاف رعایت شود و حقوق طرفین معامله به صورت حداکثری استیفاء گردد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی معنوی بر امید به زندگی، افسردگی و افکار ناکارآمد زنان دارای تجربه بیماری مولتیپل اسکلروزیس بود. مواد و روش ها: ژوهش حاضر نیمه تجربی و جامعه آماری شامل زنان دارای بیماری مولتیپل اسکلروزیس شهر اصفهان در سال 1399 بود. نمونه گیری به صورت در دسترس بود که 30 نفر از بیماران انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15نفر) و کنترل(15نفر) قرار گرفتند. دراین پژوهش از پرسش نامه امید به زندگی اشنایدر (1991)، پرسشنامه افسردگی بک (1971) و مقیاس نگرش های ناکارآمد وایزمن و بک (DAS-26) (1978) استفاده شد. درمان شفقت مبتنی بر ذهن آگاهی برگرفته از کتاب فلاح و ایوبی(1397) به صورت 8 جلسه 90دقیقه ای مجازی انجام شد. کلیه ی داده های جمع آوری شده 21 SPSS و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی داده ها تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد شفقت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر امید به زندگی، افسردگی و افکار ناکارآمد زنان دارای تجربه بیماری مولتیپل اسکلروزیس گروه آزمایشی تأثیر داشته است(05/. P<). نتیجه گیری: نتایج نشان داد درمان شفقت مبتنی بر ذهن آگاهی میتواند درمان بر بیماران مولتیپل اسکلروزیس تاثیر گذار باشد.

هدف: رنج و شرایط بحرانی جزو لا ینفک زندگی انسان است و نوع مواجهه و مدیریت آن تأثیر مستقیمی بر سلامت معنوی و دیگر ابعاد سلامت انسان دارد. پژوهش حاضر به دنبال این است که در مواجهه با رنج چه تعاملِ فعالی باید با خداوند داشت؟ و رابطه هر یک از این تعامل ها با سلامت معنوی چگونه است؟ مواد و روش ها: برای پاسخ به سؤالات مذکور، روش کتابخانه ای-استنادی و تجزیه و تحلیل به صورت تحلیل محتوایی کیفی (توصیفی-تحلیلی) به کار بسته شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که نوع مواجهه با شرایط بحرانی در تضعیف و تقویت سلامت معنوی نقش به سزایی دارد، افراد سالم از منظر معنوی و بالتبع روانی، اجتماعی و جسمانی، توانسته اند ضمن حفظ ارتباط و تعمیق آن، با منشأ هستی تعامل سازنده ای دارند. نهایتاً مشخص شد که نوع مواجهه با رنج تحت تعامل هایی چون: صبر، استقامت توأم با طلب آمرزش، تضرّع، دعا، تلاش برای معناداری رنج، اعتقاد به کفایتِ خداوند در بحران ها، اعتقاد به وجوب امتحان تؤام با رنج، داشتن حسِ امیدواری و صدقه دادن بهترین نسخه برای برون رفت از شرایط بحرانی با حفظ و ارتقای سلامت معنوی است. نتیجه گیری: حفظ اصل ارتباط و تعمیق آن با خداوند بُعد سلامت معنوی را از آسیب های جدی متناسب با شرایط حادِ بحرانی حفظ می کند و هر چقدر سلامت معنوی بالاتر باشد، شخص به خداوند نزدیک تر است و ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی در این شرایط نرمال تر است. در نهایت کاربست همه انواع تعامل سازنده، سلامت معنوی شخص مبتلا به رنج را برای وصول به حیات طیبه قرآنی تقویت می کنند و حیات طیبه همان کمالِ سلامت معنوی و سلامت کامل با حاکمیت و محوریت سلامت معنوی است.