علوم دارویی (pharmaceutical sciences)
سال:1388 | دوره:15 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: شواهد زیادی نشان می دهند که فعالیت گیرنده های گلوکوکورتیکوئیدی بر واکنش های اضطرابی اثر تعدیل کننده داشته و احتمالا این اثر با فعالیت کانال های کلسیمی اثر متقابل دارد. بر این اساس، هدف این مطالعه تعیین اثرات متقابل کورتیکوسترون و وراپامیل در تعدیل واکنش های اضطرابی در موش سوری در مدل ماز بعلاوه ای مرتفع بود.روشها: در این مطالعه تجربی از 110 سر موش های سوری (آلبینو) در محدوده وزنی 30-25 گرم استفاده شد. در طی آزمایش 1: سالین + کورتیکوسترون 0.5، 1، 3 و 10 میلی گرم به ازا هر کیلوگرم وزن یا حامل دارو (اتانول %2 + سالین)، 30 دقیقه قبل از ارزیابی اضطراب، داخل صفاقی تزریق شد. در طی آزمایش 10:2 دقیقه قبل از تزریق کورتیکوسترون 1) میلی گرم) یا حلال دارو، وراپامیل با دوزهای 5، 10 و 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن، داخل صفاقی تزریق شد.یافته ها: نتایج نشان داد که کورتیکوسترون با دوزهای 1 و 3 میلی گرم موجب کاهش واکنش های اضطرابی می گردد (P<0.01) و وراپامیل با دوزهای 5 و 10 میلی گرم اثرات کورتیکوسترون 1 میلی گرم را تعدیل می کند (P<0.01).نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که کورتیکوسترون موجب کاهش واکنش های اضطرابی می شود و تزریق وراپامیل قبل از کورتیکوسترون اثرات ضد اضطرابی آن را تعدیل می کند بنابراین احتمال یکی از مکانیسم های مداخله گر در اثرات کورتیکوسترون بر اضطراب فعالیت کانال های کلسیمی است.

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی مقایسه ای نقش گرانیسترون در آنژیونز در دو جنس نر و ماده با استفاده از مدل air pouch می باشد.روش ها: جهت بررسی آنژیوژنز air pouch به کار رفته است. برای ایجاد این مدل بعد از بیهوش کردن مختصر موش های صحرایی نژاد ویستار روز اول و سوم به ترتیب 10 و 20 سی سی هوای استریل به طور زیر جلدی در ناحیه پشتی حیوان تزریق گردید. در روز ششم با تزریق 1 سی سی کاراژنین %1 به داخل pouch مدل التهابی ایجاد شد. گروه های درمان، گرانیسترون را با دوزهای 50 الی 200 میکروگرم به میزان یک سی سی به صورت تزریق داخل pouch دریافت کردند. 72 ساعت بعد از تزریق کاراژنین، حیوانات با دوز بالای هالوتان کشته شدند و pouch باز شده و بافت گرانولوها توزین گردید. به منظور بررسی آنژیوژنز، محلول درابکین به بافت گرانولوها اضافه شده و بعد از هموژنیزاسیون، سانتریفوژ و صاف کردن، مقدار هموگلوبین موجود در مایع روئی با استفاده از کیت هموگلوبین و توسط دستگاه اسپکتروفتومتر UV در طول موج 540 نانومتر تعیین مقدار شد.یافته ها: گرانیسترون در جنس مونث تاثیر معنی داری بر آنژیوژنز نداشت ولی در جنس مذکر با دوزهای 50، 100 و 200 میکروگرم، میزان هموگلوبین در بافت گرانولوماهای تشکیل شده را به ترتیب با سطح آماری P<0.05، P<0.001 و P<0.05 کاهش داد.نتیجه گیری: در بررسی پدیده آنژیوژنز و همچنین در بررسی تاثیر گرانیسترون بر آنژیوژنز، جنسیت به عنوان یک پارامتر مهم، باید مورد توجه قرار گیرد.

زمینه و هدف: با توجه به اثرات جانبی نگهدارنده های شیمیایی و توجه تولیدکنندگان مواد غذایی به نگهدارنده های طبیعی، ارزیابی اثرات ضد میکروبی نگهدارنده های طبیعی در مدلهای آزمایشگاهی و غذایی به نظر می رسد ضروری باشد. در این بررسی اثر نایسین بعنوان یک باکتریوسین بر رشد و بقا استافیلوکوکوس ارئوس در سوپ جو تجارتی مورد مطالعه قرار گرفت.روش ها: نایسین به میزان صفر، 0.25 و 0.5 میکروگرم در میلی لیتر به نمونه های سوپ جو اضافه شد. باکتری استافیلوکوکوی ارئوس به تعداد 103 CFU/ml به نمونه های آزمایش اضافه شده و در دماهای 8 و 20 درجه سانتی گراد به مدت 21 روز نگهداری شدند. تعداد باکتریها در روزهای صفر، 1، 2، 3، 4، 5، 6، 9، 12، 15، 18 و 21 شمارش گردید.یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق مقادیر مختلف نایسین بر روی تعداد رشد باکتری مورد مطالعه تاثیر معنی داری داشت (P<0.001). همچنین درجه حرارت نگهداری روی رشد باکتری بطور معنی داری موثر بود (P<0.001). بدین معنی که با افزایش دمای نگهداری میزان رشد باکتری افزایش یافت.نتیجه گیری: مصرف نایسین به همراه درجه حرارت مناسب نگهداری می تواند رشد باکتری استافیلوکوکوس ارئوس را کنترل نماید.

زمینه و هدف: ارزیابی و بررسی تاثیر داروهای رده دوم بر روی سویه های مایکوباکتریایی، بعلت شیوع مقاومت دارویی بخصوص مقاومت چند دارویی در بین سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در سالهای اخیر، بسیار حایز اهمیت شده است. هدف از این تحقیق، بررسی حساسیت دارویی سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس و مایکوباکتریوم های غیرتوبرکلوزی نسبت به دو داروی رده دوم اصلی یعنی افلوکساسین و سیپروفلوکساسین بود.روش ها: در این مطالعه تاثیر دو داروی افلوکساسین و سیپروفلوکساسین ضمن در نظر گرفتن اثرات داروهای رده اول (ایزونیازید، ریفامپین، استرپتومایسین و اتامبوتول) بر روی تعداد 100 سویه مایکوباکتریوم شامل 90 سویه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس و 10 سویه مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی جدا شده از بیماران مراجعه کننده به مرکز تحقیقات سل و بیماریهای ریوی تبریز، به روش نسبی بر روی محیط لوانشتاین - جانسون مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: از تعداد 90 سویه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، 50 سویه ضمن حساس بودن به داروهای رده اول، نسبت به افلوکساسین و سیپروفلوکساسین نیز حساسیت نشان دادند. از تعداد 40 سویه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس همگی مقاوم به داروهای رده اول، فقط یک سویه نسبت به افلوکساسین و 2 سویه نسبت به سیپروفلوکساسین مقاوم بود. از تعداد 10 سویه مایکوباکتریوم غیرتوبرکلوزی که همگی مقاوم به داروهای رده اول بودند، تعداد 4 سویه نسبت به افلوکساسین و 3 سویه نسبت به سیپروفلوکساسین مقاوم تشخیص داده شدند.نتیجه گیری: یافته های بدست آمده نشان دهنده آن است که افلوکساسین و سیپروفلوکساسین می توانند بعنوان دو داروی موثر بر علیه سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس و مایکوباکتریوم های غیرتوبرکلوزی مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه و هدف: به دنبال ایسکمی قلب، پرفیوژن مجدد برای زنده ماندن میوکارد امر ضروری است اما این امر باعث عوارض بعدی از قبیل کاهش قدرت انقباضی قلب و آسیب بافتی می گردد. هدف از این مطالعه بررسی اثر محافظتی میودیپین بر آسیب های ناشی از ایسکمی - پرفیوژن مجدد در قلب ایزوله موش صحرایی می باشد.روش ها: عدد موش صحرایی نر ویستار 250-300) گرم) به چهار گروه 7 تایی تقسیم شدند: گروههای شم، کنترل، دریافت کننده دارو و حلال دارو. حیوانات بوسیله سدیم پنتوباربیتال (60mg.kg) داخل صفاقی بیهوش شدند. قلبها سریعا برداشته شده و در دستگاه لانگندرف قرار داده شدند و با محلول کربس - هنسلیت با فشار ثابت و دمای 37oC مشروب شدند. گروههای ایسکمیک، بعد از 20 دقیقه تثبیت به مدت 30 دقیقه ایسکمی گلوبال و 120 دقیقه پرفیوژن مجدد دریافت کردند. در گروه دارو، قلبها قبل از ایسکمی به مدت 25 دقیقه محلول کربس حاوی مبودیپین 0.1×10-3) میکرومول) دریافت کردند در انتهای آزمایش نمونه های بافتی از بطن چپ تهیه شدند.یافته ها: مبودیپین از افزایش فشار انتهای دیاستولی در دوره پرفیوژن مجدد جلوگیری کرده و فشار ایجاد شده در بطن چپ و قدرت انقباض قلبی را به طور معنی داری افزایش داد (P<0.05). همچنین مبودیپین میزان ادم، میزان نفوذ سلولهای التهابی و نکروز بافت میوکارد را به طور قابل ملاحظه ای نسبت به گروه کنترل کاهش داد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهند که میودیپین با بهبود نیروی انقباض قلب در دوره پرفیوژن مجدد و همچنین با کاهش شدت آسیب بافت میوکارد می تواند اثرات محافظتی مهمی در برابر آسیب پرفیوژن مجدد در قلب داشته باشد.

زمینه و هدف: اغلب صرع ها در برابر داروهای ضد صرع مقاوم می باشند. انواع گونه های گیاهی جهت درمان تشنج مورد استفاده قرار می گیرد در این مطالعه عصاره دانه های اسید استخراج و اثرات مهاری آن تشنج ایجاد شده با استریکنین در موشها مورد ارزیابی قرار گرفت.روش ها: بعد از جمع آوری دانه های اسپند، آنرا توسط آسیاب پودر و عصاره متانولی تهیه گردید. موش ها عصاره را به صورت خوراکی با دوزهای 15، 30 و 45 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، روزانه به مدت 15 روز دریافت کردند و حیواناتی که تک دوز فنی توئین 30 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن، داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از شش ساعت تک دوز استریکنین 1.7 میلی گرم بر کیلوگرم، داخل صفاقی تجویز گردید.یافته ها: تشنج در حیوانات دریافت کننده استریکنین مورد ارزیابی قرارگرفت فنی توئین به عنوان پیش درمان موجب کاهش اثرات تشنج زایی استریکنین گردید P<0.05. در صورتیکه اثرات پیشگیری کنندگی دانه های اسپند در دوز 45 میلی گرم موجب مهار تشنج حاصل از استریکنین گردید و همچنین شروع تشنج و طول مدت تشنج کاهش یافت و طول مدت ایست تنفسی بطور محسوس افزایش نشان داد و همچنین باعث کاهش مرگ و میر در بین حیوانات دریافت کننده عصاره دانه های اسپند/ فنی توئین گردید.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن است دوزهای 15 و 30 میلی گرم دانه های اسپند در مقابل تشنج موثر نبوده در صورتیکه دوز 45 میلی گرم این عصاره اثرات مهاری بر روند تشنج داشته است. به نظر می رسد که عصاره دانه های اسپند از طریق تعدیل فعالیت رسپتورهای گلیسین و –N متیل- -D آسپارتات موجب کاهش تشنج در موش ها شده است. با اینحال مکانیسم اثرات دقیق دانه های اسپند بر تشنج حاصل از استریکنین مشخص نمی باشد و احتیاج به آزمایشات بیشتری دارد.

زمینه و هدف: ظهور سویه های مقاوم به دارو کنترل بیماری سل را با مشکلات جدی همراه کرده و شناسایی سریع مقاومت می تواند نقش مهمی در کنترل انتشار بیماری سل ایفا نماید. ایزونیازید یکی از داروهای کلیدی جهت درمان بیماری سل بوده و بروز مقاومت به آن بصورت فزاینده ای گزارش میشود. در مطالعه حاضر ارزش تشخیصی روش PCR-RFLP در شناسایی سریع مقاومت سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس نسبت به ایزونیازید مورد بررسی قرار گرفته است.روشها: تعداد 25 سویه مقاوم و 25 سویه حساس به ایزونیازید مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایزوله شده در مرکز تحقیقات سل و بیماریهای ریوی تبریز مورد بررسی قرار گرفت. تعیین MIC نسبت به ایزونیازید به روش proportion انجام شد سپس جهت بررسی وجود موتاسیون در ژن katG، DNA ژنومی ایزوله ها استخراج گردیده و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی تکثیر ژن katG انجام شد. در مرحله بعد با استفاده از برش آنزیمی محصولات PCR با آنزیم MspI وجود موتاسیون در جایگاههای Ser 315 و Arg 463 مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: از مجموع 25 سویه مقاوم مورد بررسی، در 14 سویه (%56) موتاسیون در جایگاه Ser 315 و در 5 سویه (%20) موتاسیون در جایگاه Arg 463 مشاهده گردید. 6 سویه مقاوم (%24) فاقد موتاسیون در جایگاههای فوق بودند. سویه ای که بطور همزمان دارای هر دو نوع موتاسیون در کدون های 463 و 315 باشد در این مطالعه مشاهده نشد. در هیچکدام از 25 سویه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس حساس به ایزونیازید موتاسیون در جایگاه های مورد بررسی مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که روش PCR-RFLP قادر به شناسایی مقاومت به ایزونیازید در %76 موارد بوده و می تواند جهت تشخیص سریع مقاومت به ایزونیازید در مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: افزایش استرس اکسیداتیو ممکن است موجب تسریع بروز عوارض بیماری دیابت از طریق متابولیسم گلوکز و اسیدهای چرب آزاد شود. در این تحقیق، اثر ویتامین E و سلنیم بر روی استرس اکسیداتیو و سیستم های اکسیدانت - آنتی اکسیدانت در موشهای دیابتیک مورد بررسی قرار گرفت.روشها: سی و دو موش صحرایی بالغ ماده Sprague Dawley بطور تصادفی به سه گروه کنترل سالم، کنترل دیابتیک، و دیابتیک دریافت کننده مکمل توام ویتامین E و سلنیم تقسیم شدند. حیوانات گروه های دوم و سوم با تزریق داخل صفاقی 60 mg/kg استرپتوزوتوسین دیابتیک شدند؛ گروه سوم، روزانه  300 mg/kg ویتامین E همراه با 0.5 mg/kg سلنیم به مدت سی روز دریافت کرد. مقادیر گلوکز، مالون دی آلدئید (MDA) سرم، فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) و سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، هم چنین ظرفیت تام آنتی اکسیدانت پلاسما (TAS) و پارامترهای لیپیدی چهار هفته بعد از دیابتیک شدن اندازه گیری شد.یافته ها: در حیوانات دیابتیک، افزایش معنی داری در گلوکز پلاسما (p<0.001) و (p<0.01) MDA، و کاهش معنی داری در TAS پلاسما (p<0.01) و SOD گلبولهای قرمز (p<0.05) مشاهده شد؛ هیچ گونه تغییر معنی داری در فعالیت GPX این گروه مشاهده نگردید (p<0.05). استفاده توام از ویتامین E و سلنیم، مقدار گلوکز پلاسما را کاهش و موجب بهبود TAS و افزایش فعالیت (p<0.05) SOD در موش های دیابتیک گردید. ضمنا، در این گروه، میزان لیپید پراکسیداسیون کاهش و آنزیم های آنتی اکسیدانت افزایش یافت.نتیجه گیری: مکمل یاری توام ویتامین E و سلنیم در موشهای صحرایی دیابتیک شده با استرپتوزوتوسین احتمالا از طریق کاهش سطح گلوکز خون، افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانت و TAS، موجب کاهش پراکسیدان لیپیدی می شود.

زمینه و هدف: امروزه روشهای مختلفی برای بدست آوردن اطلاعات اولیه در خصوص نفوذپذیری روده ای با پتانسیل جذب روده ای داروها مورد استفاده قرار می گیرد. از اینرو در مقاله مروری حاضر انواع مدلهای مختلف موجود در منابع علمی مورد مطالعه قرار گرفته است.روشها: انواع مدلهای مورد استفاده بدین منظور از منابع علمی متعدد گردآوری شد و سپس موارد استفاده، مزایا و معایب آنها مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان می دهد که کل روشهای موجود را میتوان در پنج دسته طبقه بندی کرد که عبارتند از: روش های انسانی (پرفیوژن روده انسان)، روشهای حیوانی (با استفاده از بافت ایزوله حیوان و یا پرفیوژن روده حیوان)، روش کشت سلولی، روش استفاده از ستونهای غشای مصنوعی و نهایتا روشهای in silico.نتیجه گیری: هر کدام از مدلهای موجود برای بررسی جذب گوارشی داروها در مرحله خاصی از مراحل توسعه و کشف داروهای جدید کاربرد دارند. لیکن در طراحی دارو و بهینه سازی سنتز شیمیایی آن تنها مدلهای in silico که بر پایه خصوصیات ساختمانی مولکول داروها بنا شده اند قابل استفاده می باشد.