بینا
سال:1383 | دوره:9 | شماره:4 (ضمیمه) |تعداد مقالات:11

بر خلاف پیش رفتهای اخیر در روش های جراحی میکروسکوپی، جراحی آب مروارید کودکان، هنوز چالشی است که نیاز به توجه دقیق و ویژه دارد. در طول 15 سال گذشته، کارگذاری لنز داخل چشمی در بچه ها، رایج تر شده است و به کار گیری لنز، دیگر یک مساله بحث انگیز نیست.مشکلات موجود در درمان آب مروارید کودکان، مربوط به روش جراحی، پاسخ فیزیولوژیک منحصر به فرد به جراحی و بهبود عملکرد بینایی هستند. گرچه درمان آب مروارید در بچه ها نیاز به کار گروهی دارد، نقش جراح در رسیدن به نتایج بینایی مطلوب، غیرقابل انکار است. تجربه همراه با آگاهی از تفاوت ها و چالش های درمان آب مروارید در کودکان در مقایسه با بزرگ سالان، پایه های این نقش هستند. تشخیص آب مروارید در کودکان، ارزیابی کودک مبتلا به آب مروارید کاهنده دید و محاسبه قدرت لنز داخل چشمی که تفاوت های اولیه مهم نسبت به بزرگ سالان می باشند، در این مقاله مورد بحث قرار نمی گیرند، بلکه بیش تر پیرامون ویژگی های کالبد شناختی چشم کودکان بحث می شود و سپس تفاوت های مربوط به هر مرحله از جراحی آب مروارید در کودکان و بزرگ سالان مقایسه خواهد شد ...

کدورت مدیا به دنبال جراحی آب مروارید در کودکان، همواره یکی از دغدغه های این جراحی است. به رغم پیشرفت های به دست آمده در جراحی های میکروسکوپی، جنبه های خاص کالبدشناسی، فیزیولوژی و واکنش التهابی بعد از جراحی در کودکان، آن ها را از نظر ایجاد کدورت سریع محور بینایی بعد از جراحی موفق آب مروارید، مستعد ساخته است. نظر به اهمیت شفافیت مدیا به عنوان شرط لازم برای تصحیح مناسب اپتیکی و درمان تنبلی چشم، روش های فراوانی به منظور پیش گیری یا درمان این کدورت طراحی شده اند. انتخاب شیوه جراحی مناسب در یک بیمار خاص باید به طور اختصاصی برای هر فرد صورت گیرد. عوامل موثر در این تصمیم گیری عبارتند از سن، نوع آب مروارید، بیماری های چشمی یا سیستمیک همراه، امکانات پی گیری و وضعیت اجتماعی - اقتصادی هر کودک. در کودکان کوچک تر، روش انتخابی متضمن نتایج مناسب و عوارض کم، عبارت است از لنزکتومی، کپسولوتومی خلفی اولیه و ویترکتومی قدامی. در این مقاله مروری، به تفصیل به مقوله کدورت مدیا بعد از جراحی آب مروارید در کودکان پرداخته شده است.

پی گیری و تجویز داروها بعد از جراحی آب مروارید در کودکان در مقایسه با بزرگسالان، طولانی تر و پیچیده تر است. هرچند که برنامه پی گیری باید برای هر بیمار به صورت جداگانه و برحسب شرایط ویژه بیمار تنظیم شود ولی پی گیری نزدیک به هم در روزهای اول بعد از عمل و پی گیری دقیق و منظم در تمام طول زندگی، امری اساسی در تمام کودکانی است که تحت عمل جراحی آب مروارید قرار می گیرند. از نکاتی که بعد از جراحی آب مروارید در کودکان باید به آن توجه جدی مبذول داشت، تحت نظر داشتن کودک از لحاظ التهاب و کنترل آن است. استفاده طولانی مدت از انواع موضعی استروبیدها، داروهای NSAID و داروهای سیکلوپلژیک، درمان اصلی در این راستا می باشند ولی در بعضی موارد ممکن است نیاز به استفاده از استروییدها و داروهای NSAID سیستمیک نیز باشد. چشم عمل شده باید به طور منظم از لحاظ کدورت مدیا، ایجاد گلوکوم و هرگونه مشکل زودرس یا دیررس دیگر تحت نظر باشد. باید توجه داشت که انجام جراحی آب مروارید، به صورت موفقیت آمیز با لنز یا بدون لنز داخل چشمی، گام نخست در بازیابی دید کودک می باشد. اصلاح به موقع عیوب انکساری و درمان تنبلی چشم و سایر عوارض احتمالی، نقشی اساسی در این زمینه دارند. همکاری کودک و والدین و مشورت با چشم پزشک کودکان، باعث تسهیل پی گیری و بهتر شدن نتایج خواهند شد.

در سده گذشته، آب مروارید عامل اصلی کم بینایی و نابینایی در جهان بوده است و به نظر می رسد که در سده اخیر نیز هم چنان عامل اصلی باشد. بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر، موجب شیوع بیش تر آب مروارید در کشورهای پیش رفته و در حال توسعه شده است. بررسی ها نشان داده اند که در استرالیا بعد از 40 سالگی، به ازای هر 10 سال افزایش سن، شیوع آن دو برابر می شود. به طوری که تمام افراد در سن 90 سالگی مبتلا به آب مروارید می شوند. البته در کشورهایی مثل هند که وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند، سن شیوع آب مروارید 14 سال زودتر است ...

در قوز قرنیه، قسمت مرکزی با فرامرکزی قرنیه دچار نازک شدگی تدریجی پیش رونده و برآمدگی می گردد به طوری که قرنیه به شکل مخروطی در می آید.علل کاهش دید در قوز قرنیه عبارتند از: آستیگماتیسم قرنیه ای نامنظم نزدیک بینی: در محلی از قرنیه که دچار برآمدگی و نازک شده است، قطر قدامی - خلفی چشم افزایش می یابد و بیمار متناسب با میزان این برآمدگی و افزایش قطر قدامی - خلفی، نزدیک بین می گردد. اسکارهای کوچک لکه مانند ناشی از پارگی های کوچک در لایه بومن.پارگی غشای دسمه در قرنیه نازک شده و ادم قرنیه ناشی از آن (هیدروپس حاد قرنیه). در صورتی که اسکار باقی مانده از هیدروپس حاد قرنیه وسیع باشد و جلوی محور دید بیمار را بگیرد، موجب کاهش دید بیمار خواهد شد. اسکارهای فرامرکزی باقی مانده از هیدروپس حاد قرنیه که جلوی محور دید بیمار را نمی گیرند، در اغلب موارد به دلیل اعمال اثر مسطح سازی بر روی قرنیه، موجب بهبود دید بیمار نسبت به قبل از بروز هیدروپس حاد قرنیه می شوند. منطبق شدن ناحیه ترنزیشن مخروط قرنیه با محور دید بیمار ...

باتوجه به وجود بعضی از اختلالات بینایی از جمله اشکال در تشخیص رنگ و اختلال دید در تاریکی، استفاده از این آزمون ها می تواند کمک زیادی به تشخیص و شناسایی سیر و پیش رفت این بیماری بنماید. از آن جا که ضایعات موضعی و سرتاسری در بیماری های مختلف شبکیه می توانند علایم مشابه داشته باشند،  کاربرد این آزمون ها در تشخیص افتراقی بین این بیماری ها نیز کمک بسیار چشم گیری را در بر خواهد داشت.در این مقاله سعی شده است درباره آزمون هایی که به طور معمول در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند، به اختصار بحث گردد. این آزمون ها شامل الکترورتینوگرام، پتانسیل قشری بر انگیخته بینایی (visual evoked cortical potential) و الکترواکولوگرام می باشند ...

کاهش بینایی ناشی از نظاره خورشیدگرفتگی، پدیده شناخته شده ای است ولی به رغم اخطارهای مکرر، عده ای که سعی در دیدن خورشیدگرفتگی داشته اند دچار کاهش بیماری شدند. در این مطالعه طولی، 34 بیمار (62چشم) که به علت کاهش دید بعد از نگاه به خورشیدگرفتگی در تاریخ 20 مرداد 1378 مراجعه کرده بودند از نظر سن، جنس، وسیله و زمان نگاه کردن به خورشیدگرفتگی، مورد بررسی قرار گرفتند. حدت بینایی، در زمان مراجعه و نیز به فاصله 2.1 و 6 هفته ثبت گردید. تعداد 38 چشم تا 6 ماه، 22 چشم تا 12 ماه، 16چشم تا 24 ماه، 8 چشم تا 36 ماه پی گیری شدند. ناحیه ماکولا توسط افتالموسکوپ مستقیم، عدسی 90 و سه آینه مورد بررسی قرار گرفت. آنژیوگرافی با فلورسین (FA) برای چهار بیمار و آزمایش صفحه شطرنجی آمسلر برای همه بیماران انجام شد. بهبود بینایی در 90 درصد بیماران در پایان 6 هفته و در همه بیماران بعد از 6 ماه ملاحظه گردید. زمان رصد کردن، نوع محافظ،  سن و جنس، در کاهش دید اولیه با بهبود دید نهایی بی تاثیر بودند. بهبود دید نهایی فقط با دید اولیه ارتباط داشت. بیمارانی که دید اولیه انها 10.5 یا بیش تر بود، شانس زیادی داشتند که دید نهایی آنها به 9.10 یا بیشتر برسد. در 8 چشم، ضایعه ماکولا بین 50 تا 100 میکرون در فووآ ملاحظه گردید.FA  برای تشخیص ضایعه کمک کننده نبود اما آزمایش صفحه آمسلر در 8 چشم (23.4درصد) اختلال دید در میدان بینایی را نشان داد. عوارض دیررس بینایی در هیچ کدام از بیماران دیده نشدند. ارتباط مشخصی بین کاهش بینایی اولیه و ضایعه قابل تشخیص در فووآ وجود داشت.

انسداد سرخرگ مرکزی شبکیه (CRAO) یکی از فوریت های چشم پزشکی است که در آن، دید چشم ظرف چند ثانیه به طور ناگهانی و بدون هرگونه دردی افت می نماید و باعث مراجعه بیمار می شود. بیمار اغلب سابقه حملات موقت کاهش بینایی به صورت کوری گذرا (Amaurosis fugax) را ذکر می کند.نکته ای که در معاینه چشم جلب توجه می کند این است که شبکیه، ظاهر سفید مایل به زرد پیدا می کند؛ به جز در منطقه فووآ که قرمز رنگ باقی می ماند و به آن لکه قرمز گیلاسی (cherry red spot) می گویند. علت وجود لکه قرمز گیلاسی این است که شبکیه در ناحیه فووآ بسیار نازک است و نازک بودن آن باعث انعکاس رنگ تیره لایه اپی تلیوم پیگمانته شبکیه (RPE) و کورویید، به صورت قرمز می گردد. چند ثانیه بعد از ظهرو انسداد، APD مثبت قابل شناسایی است حتی در زمانی که فرصت برای تغییر رنگ شبکیه کامل نشده است ...

در ایزوتروپی مادرزادی، این که چه زمان باید کودک را تحت عمل جراحی قرار داد، مورد سوال است. در سال 1939، Chavasse فرضیه خود را این چنین ارایه داد که درجه احتمال دید دوچشمی ناشی از استرابیسم، به طور مستقیم با سن شروع انحراف و مدت زمان انحراف ارتباط دارد. ایشان نتیجه گیری کرد که هرچه زود تر چشم ها به حالت مستقیم  طبیعی برگردند، نتیجه کار بهتر خواهد بود ...

معاینه با افتالموسکوپ غیرمستقیم، یکی از معاینات مشکل در چشم پزشکی است درک وضعیت تصویر در این معاینه، از موارد بغرنجی است که تمام دستیاران با آن مواجهند. یکی از دستیاران ما در تصویر مشاهده شده در افتالموسکوپ غیرمستقیم مشکل داشت و تصور می نمود که وقتی ساعت 12 چشم را معاینه می نماید، ساعت 6 را می بیند و بالعکس و این امر باعث شد که به فکر ساخت یک چشم مدل باشم.قطر گلوب محدود به اسکلرا، به تنهایی حدود 22 میلی متر و شعاع آن 12 میلی متر است. سوراخ قدامی صلبیه، به شکل یک بیضی است قطر بزرگ تر آن که افقی و 11.6 میلی متر قطر کوچک تر آن عمودی و 10.6 میلی متر می باشد. طول محوری گلوب محدود به صلبیه، در افراد مبتلا به نزدیک بینی بالا، 2.77±31 میلی متر است ...

یکی از علل مهم نابینایی قابل پیش گیری به ویژه در کشورهای در حال توسعه، کدورت قرنیه است که راه علاج آن، پیوند قرنیه می باشد. پیوند قرنیه موفق ترین پیوند عضو در بین تمام انواع پیوند است.پیوند قرنیه، یک عمل جراحی است که در آن قرنیه فرد توسط یک قرنیه دیگر از چشم دهنده جایگزین می گردد. اگر قرنیه با تمام ضخامت برداشته شود، پیوند قرنیه نفوذی(penetrating keratoplasty)  و اگر قسمتی از ضخامت قرنیه گیرنده با قسمتی از ضخامت دهنده جایگزین شود، پیوند لایه ای (lamellar keratoplasty) نامیده می شود.عمل پیوند قرنیه، با اهداف اپتیکی به منظور بهبود بخشیدن دید بیمار و یا با هدف درمانی به منظور حذف عامل بیماری و در پاره ای موارد با هدف زیبایی به منظور ارتقای کیفیت ظاهری چشم می باشد ...