مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1396 | دوره:21 | شماره:3 (پی در پی 92) |تعداد مقالات:17

زمینه: گلوکز، حافظه را در موش ها افزایش می دهد و از مختل شدن حافظه توسط مرفین جلوگیری می کند. یکی از مکانیسم هایی که به وسیله آن ممکن است گلوکز بر حافظه اثر گذارد از طریق تنظیم کانال پتاسیمی حساس به ATP است. هدف : این مطالعه به منظور تعیین اثرات گلی بن کلامید بر ذخیره حافظه در مدل یادگیری احترازی غیرفعال در موش های صحرایی بود. مواد و روش ها : این مطالعه تجربی در سال 1394 در دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. 40 سر موش نر نژاد ویستار به گروه های 8 تایی شاهد، حلال (محلول DMSO) و گلی بن کلامید تقسیم شدند. موش ها در دستگاه احترازی غیرفعال (50 هرتز، 1 میلی آمپر، 3 ثانیه) آموز ش داده شدند. محلولDMSO (0.2 میلی لیتر) و گلی بن کلامید (1، 2 و 5 میلی گرم/ کیلوگرم داخل صفاقی) به مدت 10 روز قبل از آموزش به موش ها تزریق و 48 ساعت بعد از آموزش، آزمون به خاطرآوری انجام شد. مدت زمانی که طول می کشید تا حیوان برای اولین بار وارد محفظه تاریک دستگاه شود به عنوان معیار ذخیره حافظه اندازه گیری شد. یافته ها: تاخیر زمانی قبل از ورود به ناحیه تاریک و کل زمان حضور در ناحیه روشن در گروه های دریافت کننده گلی بن کلامید کم تر از گروه شاهد بود. این زمان ها در گروه 5 میلی گرم به طور معنی داری کم تر از گروه شاهد بود (0.05>P). برعکس کل زمان حضور در ناحیه تاریک بیش تر از گروه شاهد بود. نتیجه گیری: احتمالا گلی بن کلامید به عنوان یک مها رکننده کانال پتاسیمی حساس به ATP از طریق افزایش غلظت انسولین و در نتیجه کاهش گلوکز خون موجب کاهش ذخیره حافظه شده است.

زمینه: هورمون های مرتبط با چاقی لپتین و آدیپونکتین به طور مستقل و مخالف هم با مقاومت به انسولین در ارتباط هستند. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر تمرینات استقامتی، مقاومتی و ترکیبی بر مقاومت به انسولین و نسبت آدیپونکتین به لپتین در رت های دیابتی انجام شد. مواد و روش ها: از میان 50 سر موش صحرایی نژاد ویستار، 10 سر به عنوان گروه سالم و باقی حیوانات از طریق تزریق استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. رت های دیابتی به چهار گروه تقسیم شدند: شاهد، تمرین مقاومتی، تمرین استقامتی و تمرین ترکیبی. برنامه تمرین مقاومتی شامل 10 هفته بالا رفتن از نردبان بود (5 روز در هفته، 3 نوبت، 4 تکراری)، در حالی که تمرین استقامتی برای 10 هفته (5 نوبت در هفته دویدن روی تردمیل) انجام شد. گروه ترکیبی هر دو برنامه تمرین مقاومتی و استقامتی را انجام می دادند. نمونه های خونی برای ارزیابی سطوح لپتین، آدیپونکتین و مقاومت به انسولین گرفته شد. یافته ها: تمرین استقامتی، مقاومتی و ترکیبی به طور معنی داری موجب کاهش مقاومت به انسولین و گلوکز شد (0.05>P)، اگرچه تمرین ترکیبی اثر بیش تری در کاهش مقاومت به انسولین داشت (0.05>P). در سطوح لپتین بین گروه ها تفاوت معنی داری وجود نداشت (0.05<P). سطح آدیپونکتین و نسبت آدیپونکتین به لپتین در تمام گروه های تمرینی به طور معنی دار افزایش یافت (0.05>P). نتیجه گیری: تمرین ورزشی به طوری که در این مطالعه تعریف شده منجر به بهبود نسبت آدیپونکتین به لپتین می شود و تمرین ترکیبی اثر بیش تری بر کاهش شاخص مقاومت به انسولین در رت های دیابتی دارد.

زمینه: نانوذرات نقره به دلیل اثرات مهارکنندگی و کشندگی قوی و در عین حال سازگاری با محیط زیست می تواند یک منبع جایگزین مناسب برای برخی از مصارف آنتی بیوتیک ها باشد. هدف: این مطالعه به منظور بررسی اثرات ضدباکتریایی نانوذرات نقره سنتز شده به روش خارج سلولی توسط سویه جدید مقاوم حرارت ایزوپتریکولا واریابلیس IRSH1 و مواد سلولزی ارزان قیمت بر علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه برون تنی نانوذرات نقره به روش سنتز زیستی خارج سلولی توسط محلول رویی کشت سویه ایزوپتریکولا واریابلیس تولید و مشخصه یابی شد. فعالیت ضدباکتریایی نانوذرات نقره سنتزی با استفاده از روش انتشار دیسک (کربی- بائر) بر علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا بر روی محیط مولر هینتون آگار بررسی شد. یافته ها: نانوذرات نقره با متوسط اندازه 77 نانومتر و شاخص پراکندگی 0.29 به دست آمدند. در تراکم 1000 میکروگرم بر میلی لیتر نانوذرات نقره، فعالیت ضدباکتریایی نانوذرات علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا هاله عدم رشد به ترتیب 10 و 11 میلی متر بود. نتیجه گیری: نانوذرات نقره ساخته شده به صورت کارآمد دارای فعالیت ضدباکتریایی علیه باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا است که نتایج به دست آمده بیان گر حساسیت بیش تر سودوموناس آئروژینوزا بود.

زمینه: بیماری مالتیپل اسکلروزیس، یک بیماری مزمن سیستم عصبی است که علایم مختلفی را ایجاد می کند. هرچند سردرد علامت اصلی این بیماری به شمار نمی آید ولی درصد زیادی از مبتلایان از آن رنج می برند. مشخص کردن شیوع سردرد و انواع آن در تشخیص، درمان و بهبود کیفیت زندگی مبتلایان نقش مهمی دارد. هدف: این مطالعه با هدف تعیین شیوع سردرد در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروز قبل و بعد از تشخیص بیماری انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه اپیدمیولوژیک توصیفی- مقطعی در 150 بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروز مراجعه کننده به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان بوعلی سینای قزوین در سال 1394 انجام شد. داده ها با استفاده از شرح حال و معاینات بالینی بیماران جمع آوری شد. وجود سردرد قبل از تشخیص بیماری و در زمان مطالعه ارزیابی گردید. یافته ها: در میان شرکت کنندگان، شیوع سردرد قبل از تشخیص MS، %40 که پس از آن به %64 افزایش یافته بود (0.001>P). شایع ترین نوع سردرد قبل و بعد از ابتلا، سردرد تنشی بود که به ترتیب %58.3 و % 70.8از کل انواع سردردها را تشکیل می داد. میزان متوسط روزهای ابتلا به سردرد در گروهی از مبتلایان به MS که سردرد را نیز تجربه کرده بودند، قبل و بعد از تشخیص MS به ترتیب 5.8 و 5.76 روز در ماه بود، این رقم با تقسیم به کل بیماران به ترتیب 2.32 و 3.68 روز در ماه محاسبه شد. نتیجه گیری: شیوع سردرد در مبتلایان به MS، افزایش و مبتلایان به طور میانگین حدود %13 روزهای زندگی خود را از سردرد رنج می برند.

زمینه: کودکان به علت محدودیت در تشخیص خطر نسبت به بزرگسالان در برابر حوادث آسیب پذیرتر هستند. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع حوادث و سوانح در کودکان کم تر از 5 سال و برخی عوامل مرتبط با آن در استان قزوین انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی 18184 کودک زیر 5 سال مواجهه یافته با حوادث و سوانح در استان قزوین بین سال های 1385 تا 94 صورت گرفت. اطلاعات ثبت شده در مرکز بهداشت استان بر اساس چک لیست محقق ساخته استخراج شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته ها: شیوع کلی حوادث و سوانح در کودکان زیر 5 سال %8 برآورد گردید که بیش از نیمی از موارد (%62.9) در پسر ها رخ داده بود. بیش ترین موارد آسیب در کودکان زیر یک سال (%31.4) و در منزل (%46.5) رخ داده بود که ضربه، سقوط و تصادفات به ترتیب %31.8، %15.6 و %14.9 عمده ترین علت بودند. بیش ترین شیوع حوادث و سوانح مربوط به فصل تابستان (%29.7) و تیر ماه (%12.1) بود. نتیجه گیری: کودکان سنین پایین تر و جنسیت مذکر بیش تر در معرض خطر سوانح و حوادث می باشند. همچنین محیط غیر ایمن منزل و اطراف آن، وسایل نقلیه موتوری و عدم رعایت اصول ایمنی موجب افزایش بروز حوادث و سوانح در کودکان زیر 5 سال در استان شده است. اجرای برنامه های مداخله ای مانند، آموزش مادران و وضع قوانین در خصوص ایمنی وسایل نقلیه موتوری می تواند منجر به کاهش حوادث و سوانح در کودکان شود.

زمینه: والدین نقش مهمی در زندگی فرزندان ایفا می کنند. با بروز بیماری روانی در والدین این نقش ها دچار اختلال می گردد و روی نیازهای فرزندان و برآورده سازی آن ها تا ثیر می گذارد. هدف: این مطالعه با هدف تبیین تفاوت جنسیت والدین مبتلا به اختلال های روانی بر نیازهای فرزندان طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها: این مطالعه کیفی با روش نظریه بسترزاد به صورت 17 مصاحبه نیمه ساختارمند که با روش نمونه گیری هدف مند و نظری انتخاب شده بودند در قزوین، سال 1388 صورت گرفت. مشارکت کنندگان شامل، فرزندان بیماران مبتلا به اختلال روانی، خانواده آن ها و افراد حرفه ای حیطه بهداشت روان (روان پرستار، روان شناس بالینی و مشاور) بودند. داده ها به روش تحلیل مقایسه ای مداوم استراوس و کوربین 1998 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: تبعات اقتصادی و اجتماعی دو مشکل عمده ای است که در بیماری پدر ایجاد می شود، اما در مورد مشکلات ناشی از بیماری مادر بیش ترین تمرکز روی مسایل عاطفی بوده است. در مورد میزان اثرگذاری جنسیت والد بیمار گرچه تمام شرکت کنندگان بر این باور بوده اند که فارغ از جنسیت، بیماری هر کدام از والدین بر فرزندان اثر دارد اما از داده ها چنین بر می آید که بیماری مادر برای فرزندان دشوارتر است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به مشکلاتی که ابتلای هر یک از والدین به اختلال روانی برای فرزندان ایجاد می کند باید در برنامه مراقبتی بیماران جایگاه ویژه ای برای فرزندان آن ها در نظر گرفت که این نکته برای مادران بیمار اهمیتی به مراتب بیش تر دارد.

زمینه: در تغییرات سریع امروزی، سازمان هایی موفق خواهند بود که بتوانند خود را با این تغییرات انطباق داده و از قدرت نوآوری لازم برخوردار باشند. بیمارستان ها و مراکز خدماتی و درمانی که نوآوری و خلاقیت در آن ها از اهمیت والایی برخوردار است از این قاعده مستثنی نمی باشند. هدف: مقاله حاضر با هدف بررسی وضعیت استقرار مدیریت دانش و ابعاد آن در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین صورت گرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی و جامعه مورد مطالعه شامل کلیه کارکنان شاغل در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین طی سال 1393 بود. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 96 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است که روایی آن با روش پانل متخصصان و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. داده ها به کمک آزمون های آمار تی تک نمونه ای و مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین مدیریت دانش و سه حوزه خلق و شناسایی دانش، کسب و تحصیل دانش و توسعه دانش بین کارکنان بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی قزوین رابطه معنی داری وجود داشت، در حالی که بین مدیریت و اشتراک گذاری دانش، حفظ و نگه داری دانش و به کارگیری آن بین کارکنان رابطه معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: از دیدگاه کارکنان در زمینه مدیریت دانش و شش حوزه آن، بیش ترین نمره به حوزه توسعه دانش و کم ترین به حوزه اشتراک گذاری دانش تعلق گرفت.

زمینه: عدم مصرف صبحانه با چاقی و چاقی با اختلالات روانی ارتباط دارد، اما اطلاعات محدودی در مورد رابطه بین مصرف صبحانه و علایم روان پزشکی وجود دارد. هدف: ارتباط بین مصرف صبحانه و علایم روان پزشکی شامل، افسردگی و اضطراب در میان بزرگسالان ایرانی بررسی شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی روی 4378 بزرگسال سالم شهر اصفهان در سال 1389 انجام شد. مصرف صبحانه با کمک یک پرسش نامه معتبر عادات غذایی و افسردگی و اضطراب با استفاده از پرسش نامه فارسی معتبر مقیاس بیمارستانی افسردگی و اضطراب (HADS) بررسی شدند. نسخه فارسی پرسش نامه سلامت عمومی نیز برای ارزیابی سلامت روانی استفاده شد. یافته ها: در کل مطالعه، 611 نفر (%13.95) از شرکت کنندگان علایم اضطرابی، 1253 نفر (%28.62) علایم افسردگی و 1015 نفر (%23.18) بر اساس پرسش نامه سلامت عمومی، احتمالا واجد اختلال روانی بودند. پس از کنترل متغیرهای مخدوش کننده، شرکت کنندگان با مصرف منظم صبحانه در مقایسه با آن هایی که مصرف منظم صبحانه نداشتند احتمال کم تری برای علایم افسردگی داشتند (نسبت شانس: 0.49، فاصله اطمینان %95: 0.66-0.36) و این رابطه حتی پس از تعدیل نمایه توده بدن (BMI) هم پا برجا ماند (نسبت شانس: 0.47، فاصله اطمینان %95: 0.36- 0.34). مصرف منظم صبحانه ارتباط معکوسی با اضطراب قبل و بعد از تعدیل نمایه توده بدن داشت (P<0.001). یافته های مشابهی نیز در مورد اختلالات احتمالی روانی به دست آمد (P<0.001). نتیجه گیری: این مطالعه یک ارتباط معکوس بین مصرف صبحانه و علایم افسردگی، اضطراب و روان پزشکی در بزرگسالان ایرانی نشان داد. مطالعه های آینده نگر بیش تری برای تایید این یافته ها مورد نیاز است.

روش Real-time PCR در سال های اخیر به عنوان روشی انتخابی جهت تشخیص بسیاری از بیماری های عفونی در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار گرفته است. با استفاده از این فن آوری، واکنش زنجیره پلیمراز توسط مولکول های گزارش گر فلورسنت انجام و از این طریق، تولید فرآورده های تکثیری طی هر چرخه واکنش PCR گزارش می شود. بدین ترتیب مجموعه ای از خصوصیات از جمله، حساسیت و اختصاصیت بالا، داده های قابل اعتماد و خطر پایین آلودگی، فن آوری Real-time PCR را به جایگزینی مناسب برای PCR معمولی تبدیل کرده است. این روش اغلب در تعیین کمیت سطوح بیان ژن نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجایی که تمامی مراحل Real-time PCR در داخل یک لوله دربسته انجام می شود، خطر ایجاد آلودگی در آن در مقایسه با PCR معمولی بسیار کاهش یافته و در نتیجه از حصول نتایج مثبت کاذب جلوگیری می شود. هدف از این مقاله، مرور کلی در مورد انواع مختلف روش Real-time PCR، مزایا و کاربردهای آن می باشد.

زمینه: تامین آب آشامیدنی سالم و نظارت بر کیفیت آن به امری ضروری برای جوامع بشری مبدل شده است. هدف: مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آلودگی میکروبی منابع تامین کننده آب آشامیدنی شهرستان قزوین انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی جهت تعیین کیفیت میکروبی در 45 چاه از چاه های تامین کننده آب آشامیدنی شهرستان قزوین با نمونه برداری در فصول زمستان و بهار سال های 1392 تا 93 انجام شد. آنالیز نمونه ها با استفاده از روش استاندارد تخمیر چندلوله ای (3 لوله ای) جهت شمارش کلیفرم کل و مدفوعی صورت پذیرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در تمامی نمونه های گرفته شده غلظت کلیفرم کل و مدفوعی صفر و فاقد آلودگی میکروبی از نظر کلیفرم کل و مدفوعی بودند. نتیجه گیری: کیفیت میکروبی منابع تامین آب آشامیدنی شهرستان قزوین از لحاظ آلودگی به کلیفرم کل و مدفوعی بسیار مطلوب بود و با استاندارد ملی مطابقت داشت اما جهت حفظ مطلوبیت، نظارت مستمر شرکت آب و فاضلاب بر وضعیت کیفی منابع تامین آب آشامیدنی بسیار حایز اهمیت می باشد.