زمینه: پوکی استخوان، شایع ترین اختلال متابولیسم مواد معدنی استخوان است. پلی مورفیسم های مختلف در ژن گیرنده ویتامین D به عنوان یک عامل مهم ژنتیکی می تواند یکی از کنترل کننده های اصلی توده استخوانی باشد.هدف: مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین پلی مورفسیم های Taq1 وApa1 ژن گیرنده ویتامین D با پوکی استخوان در خانم های یائسه انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مورد - شاهدی، 80 بیمار از خانم های یائسه مراجعه کننده به درمانگاه روماتولوژی مرکز آموزشی - درمانی بوعلی سینای قزوین در سال 1389 به عنوان گروه مورد و 80 نفر از سایر بیماران مراجعه کننده به این مرکز به عنوان گروه شاهد انتخاب و پس از تکمیل برگه رضایتنامه در مطالعه وارد شدند. تراکم استخوان های مچ دست، گردن استخوان ران و مهره های کمر با استفاده از روش DEXA تعیین شد. (سپس با استفاده از روشPCR RFLP ژنوتیپ های مختلف Taq1 (AA/Aa/aa) و Apa1 (TT/Tt/tt)معین و داده ها با آزمون های آماری مجذور کای و آنوا تحلیل شدند.یافته ها: ارتباط آماری معنی داری بین پلی مورفیسم های مختلف Apa1 و Taq1 با استئوپروز وجود نداشت. بیماران با ژنوتیپ Taq1(tt) نسبت به بیماران با ژنوتیپ Taq1(Tt) از تراکم استخوان کمتری در استخوان های مچ دست و گردن استخوان ران برخوردار بودند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، ارتباط بین پلی مورفیسم های ژنوتیپ های ویتامین D و استئوپروز هنوز ناشناخته است و احتمال دارد عوامل دیگری بر روی تراکم استخوان تاثیرگذار باشند.