مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
سال:1380 | دوره:1 | شماره:2 (پیاپی 2) |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: عفونت ادراری با توجه به عوارض آن از اهمیت زیادی برخوردار است شایعترین علل عفونت های ادراری عفونت باکتریایی است. این عفونت در کودکان با آسیب های کلیوی ارتباط دارد. هدف از این بررسی تعیین میکروارگانیزم های شایع دخیل در عفونت های ادراری کودکان بود.روش کار: در این بررسی (100 مورد) از کودکان بستری در بیمارستان علی اصغر شهرستان اردبیل به طور گذشته نگر از نوع مشاهده ای توصیفی مورد بررسی قرار گرفت. پرونده این بیماران از نظر جنس، سن، نوع میکروارگانیزم و علائم بالینی مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: از بین تمام کودکان بستری در بیمارستان علی اصغر در 30 مورد آنها عفونت ادراری مثبت مشاهده شده از این 30 مورد 16 مورد مذکر و 14 مورد مونث بودند. در این بررسی میکروارگانیزمهای دخیل بر حسب درصد شیوع در کودکان بستری عبارت بودند از (%2) proteus, (%4) Enterobactor, (%11) Klebsiella (%11) E.coil و سایر میکروارگانیزمها (2%) بود. در میان علائم بالینی تب 50% تشنج به علت تب 23% تشنج همراه مننژیت 6% اسهال 20% استفراغ همراه اسهال 16% استفراغ همراه مننژیت 6% ضعف و بی حالی 6% عدم  خوردن شیر 10% علائم تنفسی 16% زردی 13% احتباس ادراری 3% هپاتواسپلنومگالی 6% بوی بد ادرار 3% و مرگ 13% (چهار مورد) مشاهده شد. از چهار مورد مرگ دو مورد سپتی سمی داشتند یکی از موارد سپتی سمی همراه با زردی بود و یکی دیگر از مورد مرگها در اثر مننژیت کلبسیلایی همراه بادیابت بود.نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها و مقایسه آن با مطالعات مشابه لازم است در صورت مشاهده هر نوع علامت و نشانه فوق الذکر آزمایش و کشت ادرار از اطفال صورت گیرد. با توجه به مبهم و متنوع بودن علائم عفونت ادراری در اطفال، حتی اگر علائم تپیک ادراری نداشته باشند بایستی بررسی عفونت ادراری مد نظر قرار گیرد.

سابقه و هدف: مالاریا مهمترین بیماری انگلی ایران است. تقریبا نیمی از جمعیت جهان در یک صد کشور در معرض ابتلا به این بیماری هستند. امروزه با وجود پیشرفتهای علمی و بهبود روشهای مبارزه با عامل و ناقل آن هنوز سالیانه حدود 500 میلیون نفر از این بیماری رنج می برند و حدود 3 میلیون نفر از این بیماری تلف می شوند.برای اینکه برنامه های کنترل اجرا شده با پیک وفور آنوفلها از نظر زمانی مطابقت داشته باشد باید وفور آنوفلها در فصول فعالیت مشخص باشد.روش کار: وفور آنوفلها را به مکان می سنجند و استاندارد مکان انتخاب شده برای وفورگیری 8 مکان است. در این مطالعه 6 مکان ثابت و 2 مکان متغییر انتخاب کردید و به روش total catch اقدام به وفورگیری شد.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که فعالیت آنوفلها ماه از خرداد شروع شده و در ماه آبان خاتمه می یابد. و بیشترین وفور در این بررسی در روستای دوست کندی دیده شده که در تیرماه 35 آنوفل به مکان بود. وفور در 3 روستا از 6 روستا صفر بود و این نشان داد که علی رغم وجود بیماری در روستاهای بررسی شده وفور پایین بود.نتیجه گیری: از تعیین گونه 1088 عدد پشه آنوفل صید شده نتیجه گرفته شد که گونه غالب منطقه A. Sacharovi است. در این بررسی وفور لارو صفر بود این احتمال وجود دارد که آنوفل ها از آن طرف رودخانه ارس (ما بین کشور ایران و جمهوری آذربایجان) می آیند. بنابراین پیشنهاد می شود جهت نتیجه گیری بهتر اقدامات مبارزه در جمهوری آذربایجان هم مانند جمهوری اسلامی ایران صورت گیرد تا بیماری مالاریا در شهرستان پارس آباد کنترل شود.

سابقه و هدف: بی شک از جمله چالشهای مهم در سیاستهای بهداشتی در سالهای آتی مساله حوادث در گروههای آسیب پذیر از جمله سالمندان و کودکان خواهد بود که حمایتهای ویژه ای را در این خصوص می طلبید می کند. هدف اصلی این مطالعه بررسی انواع حوادث داخل منزل و آسیب های ناشی از آن در گروه سالمندان بوده است.روش کار: این بررسی به صورت توصیفی و با تکمیل پرسشنامه استاندارد طرح ثبت حوادث برای موارد گزارش حوادث از خانه های بهداشت، بیمارستانها و مراکز بهداشت درمانی در جریان طرح ثبت حوادث که بطور کشوری و از سه سال پیش توسط مرکز بهداشت استان در استان اردبیل به اجرا در آمد، صورت گرفته است.یافته ها: از مجموع 7994 مورد حوادث گزارش شده تعداد 483 مورد مربوط به سالمندان بوده است که در این بررسی مورد تحلیل قرار گرفت و از این تعداد 53% زن و 47% مرد بوده اند. از لحاظ محل وقوع حادثه 28.6% در حیاط، و 19.5% مربوط به آشپزخانه بوده دستها و پاها 86.6% از موارد عضو اصلی آسیب دیده بوده است. از لحاظ نوع حادثه 33.1% مربوط به برخورد با اجسام تیز و 32.7% موارد مربوط به تماس با مایعات داغ بود. تماس با مایعات داغ در گروه زنان 41.7% و در گروه مردان 22.6% بوده است. 80.6% موارد از نوع آسیب مربوط به بریدگی، پارگی و سوختگی می باشد. از کل حوادث ثبت شده 2 مورد مرگ و یک مورد ناتوانی وجود داشت. همچنین 77.7% از سوانح ثبت شده از طریق خانه بهداشت گزارش شده است.نتیجه گیری: هر چند مطالعات قبلی حاکی از شیوع بیشتر حوادث در جنس مذکر می باشد، در این بررسی مشخص گردید که میزان بروز حوادث در منزل در زنان بیشتر بوده است. میزان بروز شکستگیها در سالخوردگان اختلاف معنی داری با سایر افراد نداشت.

سابقه و هدف: پره اکلامپسی و اکلامپسی عامل 25% مرگ و میر پری ناتال و در عین حال شایع ترین علت مرگ و میر مادران در کشورهای در حال توسعه می باشد. حتی در کشورهای پیشرفته مرگ و میر ناشی از پره اکلامپسی و اکلامپسی هنوز اتفاق می افتد. گزارش مرگ و میر مادری از انگلستان نشان می دهد که مراقبت های زیر سطح استاندارد حتی می تواند عامل 80% این مرگ و میرها باشد.اثرات مفید مراقبت های دوران بارداری از سالها قبل توسط چندین مطالعه توصیفی مشخص شده است. معهذا روشهایی که بتوانند با زمانبندی صحیح و تاثیر بر محتوای این مراقبت ها نقش مهم در نتیجه و پیش آگهی پره اکلامپسی و اکلامپسی ایفا کند هنوز مشخص نشده است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت این مراقبتها در شهرستان اردبیل در  جهت بهینه سازی روشهای مذکور می باشد.روش کار: این مطالعه یک مطالعه توصیفی است که از طریق بررسی بیمارستانی و بهداشتی 255 بیمار مبتلا به پره اکلامپسی – اکلامپسی بستری در مرکز آموزشی درمانی علوی طی سالهای 80-1379 انجام گرفت.یافته ها: حداکثر شیوع پره اکلامپسی- اکلامپسی متعلق به افرادی بود که مراقبتهای کامل دوران بارداری را داشته اند (63%) شیوع پره اکلامپسی خفیف و شدید در این افراد یکسان بود. در حالی که در افراد دارای مراقبت ناقص شیوه پره اکلامپسی شدید دو برابر پره اکلامپسی خفیف بود. 90% موارد اکلامپسی مربوط به گروه فاقد کنترل و 10% موارد مربوط به گروه دارای کنترل ناقص بود.سایر یافته های این تحقیق عبارت بود از: شیوع پره اکلامپسی در مرکز مورد بررسی12% برآورد شد که به ترتیب 49.8% آن پره اکلامپسی شدید، 42.3% پره اکلامپسی خفیف و 7.9% اکلامپسی بود. 59% موارد مربوط به مناطق روستایی، 41% مربوط به مناطق شهری بود. 62% موارد مناطق روستایی و 45% موارد مناطق شهری از نوع شدید بود.بیشترین فراوانی پره اکلامپسی- اکلامپسی مربوط به خانمهای با میانگین سنی 25 سال، اول زا و شکم دوم میانگین وزنی 75 کیلوگرم خانه دار، و سطح سواد در حد ابتدایی بوده است. در 67.2% بیماران سابقه فشار خون مزمن وجود داشت.نتیجه گیری: در مرکز آموزشی درمانی علوی شهرستان اردبیل شیوع پره اکلامپسی- اکلامپسی نسبت به مطالعات جهانی بالا بوده، اکثریت 71% زنان جهت مراقبت های دوران بارداری مراجعه می کنند اما درصد کمی از آنان از مراقبت های کافی برخودارند.

سابقه و هدف: چاقی یا تجمع بیش از حد چربی در انسان رابطه ای معکوس با سلامتی دارد و در سالهای اخیر در جوامع بشری توجه روز افزونی بر این مساله می شود. مطالعات انجام شده در این زمینه یک ارتباط مثبت بین چاقی و انفارکتوس های قلبی و مرگ و میر ناشی از آن را نشان می دهد. لذا این مطالعه به منظور تعیین شیوع چاقی و ارتباط آن با برخی عوامل خطر بیماری قلبی – عروقی در شهر اردبیل سال 1379 انجام گردید.روش کار: 384 نفر (200 مرد 184 زن) در محدوده سنی 80-20 سال با روش نمونه گیری خوشه ای سیستماتیک از دفاتر مراکز بهداشتی - درمانی شهری انتخاب و ضمن مراجعه به منازل و مصاحبه حضوری، اطلاعات لازم توسط مصاحبه اخذ و اندازه گیریهای تن سنجی نیز توسط دانشجویان انجام گرفت و از شاخص های توده بدنی و چاقی شکم جهت ارزیابی چاقی استفاده شد فشار خون نیز اندازه گیر و 4-5cc نمونه خون تهیه و میزان کلسترول و تری گلیسیرد تعیین گردید و داده های حاصله با استفاده از نرم افزار کامپیوتری spss تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: 32.6% افراد مورد بررسی اضافه وزن (25<BMI<30) و 15.9% چاق (BMI>30) بودند که به تفکیک جنسیت، 13.5% مردان و 19% زنان چاقی داشتند و 38.2% نمونه های بررسی، دچار چاقی شکم بودند. 34.8% افراد مورد بررسی سابقه فعالیت ورزشی داشتند و میزان چاقی در افرادی که ورزش می کردند کمتر و این تفاوت از نظر آماری نیز معنی دار (p=0.014) بود. همچنین بین BMI با سن، تری گلیسیرید و کلسترول با WHR همبستگی مثبت مشاهده شد. 16.9% از نمونه های مورد بررسی فشار خون بیش از 140.90 میلی متر جیوه داشتند و بین فشار خون و چاقی شکم ارتباط معنی دار آماری وجود داشت (P=0.04) . 29.1% افراد سیگاری بودند و رابطه معنی داری بین دو متغیر سیگار و چاقی شکم وجود داشت.نتیجه گیری: شیوع چاقی در شهر اردبیل 15.9% بود لذا تدوین برنامه ای جامع جهت افزایش آگاهی مردم از خطرات چاقی و کاهش شیوع چاقی ضروری است.

سابقه و هدف: کمر دردها، ضایعات حاد و مزمنی هستند که بیشترین آمار مبتلایان را شاغلین محیطهای صنعتی به خود اختصاص می دهند. در ایالات متحده، بطور متوسط 28.6 روز به ازا هر صد کارگر، روزهای تلف شده به علت کمر درد محاسبه شده است. از نظر ویزیت پزشکان دومین رتبه و از نظر مراجعات بیمارستانی پنجمین رتبه را شامل می شود.این مطالعه به منظور بررسی و شناسایی علل و عوامل شغلی و فاکتورهای فردی در شیوع کمردرد و ارائه راههای پیشگیری از آن انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر بصورت مطالعه مقطعی در بین پرسنل چهار مورد از کارخانجات بزرگ اردبیل صورت گرفت. داده ها در مورد علل و عوامل شغلی، فاکتورهای فردی و غیره بر اساس پرسشنامه، مصاحبه حضوری و معاینه فیزیکی همراه، با تهیه عکس رادیولوژیکی در بین 103 نفر از مبتلایان به کمردرد جمع آوری گردید و عوامل شغلی و محیطی توسط چک لیست ارگونومی ارزیابی شد.یافته ها: نتایج حاصل در دو بخش مجزا شامل فاکتورهای فردی و عوامل شغلی و محیطی تفکیک شد. در مورد فاکتورهای مهم فردی، از لحاظ سن بیشترین درصد مبتلایان شامل 34.9% با محدوده سنی 34-30 سال و از لحاظ قد و وزن به ترتیب 86.4% قد متوسط و 49.5% وزن سنگینی داشتند در بخش دوم مهمترین نتیجه حاصل از بررسیهای محیطی و شغلی نشان داد که علت کمردردها در 44.7% بلند کردن بار، 13.6% کشیدن بار، 8.7% هل دادن بار، 13.6% حرکات تکراری مداوم ، 18.4% وضعیت قرارگیری بدن حین انجام کار و 1% بعلت سقوط بوده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این پژوهش؛ مهمترین عوامل شغلی در ایجاد کمر درد بلند کردن بار و وضعیت قرارگیری بدن حین انجام کار می باشد که در بین پرسنل جوان و میانسال با قد متوسط و وزن سنگین رخ داده است که می توان با رعایت حدود مجاز توجیه شده در مورد بار به هنگام بلند کردن آن و اصلاح شرایط ارگونومیکی محیط کار، همچنین انتخاب پرسنل متناسب با شرایط کار و آموزش از وقوع این ضایعه پیشگیری کرد.

سابقه و هدف: مقایسه میزان تنیدگی در بین پرستاران پزشکان و دندانپزشکان نشان می دهد که پرستاران بیشتر از حرفه های دیگر تحت تنش ناشی از حرفه خود بوده و میزان خودکشی در پرستاران زن 6-5 برابر و در پرستاران مرد 3-2 برابر جمعیت عمومی می باشد. در این تحقیق بیان شده که بیماریهای روان نژندی نظیر سو استفاده از دارو و افسردگی نیز در پرستاران بیشتر است.این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به منظور بررسی عوامل تنش زای پرستاران شاغل در بخش های اورژانس بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام گرفته است.روش کار: در این پژوهش کلیه پرستاران شاغل در بخش های اورژانس (N=49) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای دو قسمتی است که قسمت اول مربوط به مشخصات دموگرافیک و قسمت دوم 35 سوال در مورد عوامل تنش زای پرستاران می باشد. جهت دستیابی به اهداف پژوهش از آمار توصیفی استفاده گردید و نتایج در 5 جدول نشان داده شده است.یافته ها: این مطالعه نشان داد که کمبود و در دسترس نبودن وسایل و امکانات موردنیاز (با فراوانی 67.34%)، مشاهده درد و رنج کشیدن بیماران (با فراوانی 51%) دخالت کسان بیمار در ارائه خدمات پرستاری (با فراوانی 53.06%) کمبود پرسنل پرستاری نسبت به مراجعین، در دسترس نبودن پزشکان در موارد اضطراری و عدم در نظر گرفتن نظرات پرستاران در تصمیم گیریهای مربوط به بخش (با فراوانی 57.12%) و کار در شیفتهای پشت سر هم (با فراوانی 42.14%) مهمترین عوامل تنش زا در پرستاران شاغل در بخش اورژانس می باشند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش نتیجه گیری می شود که مهمترین عامل تنش زا، کمبود و در دسترس نبودن وسایل و امکانات مورد نیاز مربوط می باشد که مربوط به مدیریت است مدیران پرستاری می توانند با تغییر محیط فیزیکی، کیفیت مراقبت پرستاری را بهبود بخشند.

سابقه و هدف: ویتامین C ویتامین حساس به حرارت است در طول مدت نگهداری و نیز حضور در اکسیژن هوا میزان این ویتامین در مواد غذایی کاهش می یابد. میوه ها و سبزیهای تازه از این ویتامین غنی بوده و نیاز ویتامینی بدن را برطرف می سازند. هدف از این بررسی در اندازه گیری میزان و پایداری ویتامین آنتی C طول مدت نگهداری در درجه حرارتهای مختلف در حضور اکسیژن هوا، گاز نیتروژن و ماده اکسیدان بود.روش کار: در این مطالعه میزان ویتامین در C تعدادی از میوه ها، گوجه فرنگی و آبلیمو در زمانهای مختلف اندازه گیری شد. با استفاده از روشهای تیتراسیون با 2 و 6 دی کلروفنل آندوفنل، یدومتری واسپکتروفتومتری میزان ویتامین اندازه گیری C میوه ها، گوجه فرنگی و آبلیمو شد. نتایج به دست آمده با استفاده ازبرنامه های آماری آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: این مطالعه نشان داد که میزان ویتامین C در طول مدت نگهداری در میوه ها، گوجه فرنگی و آبلیمو در حضور اکسیژن هوا، گاز نیتروژن و ماده آنتی اکسیدان در درجه حرارتهای مختلف کاهش می یابد (P>0.001). ولی تخریب ویتامین C حضور گاز نیتروژن و نیز در حضور ماده آنتی اکسیدان در هر درجه حرارتی کمتر بوده با اینکه تخریب ویتامین45 C° از نقطه اماری معنی دار بود (P<0.001) گاز نیتروژن در جلوگیری از تخریب ویتامین 60 C° در حرارتهای 25 C° و C° موثرتر از ماده آنتی اکسیدان در غلظت مصرف شده بود. ولی در درجه حرارت °C اختلافی بین کاهش سرعت تخریب در حضور گاز نیتروژن و ماده آنتی اکسیدان مشاهده نشد مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده جهت جلوگیری از تخریب بیشتر ویتامین C در آبلیمو پیشنهاد می شود متابی سولفیت سدیم به آبلیمو اضافه شود و گاز نیتروژن بجای اکسیژن هوا در محیط آبلیمو استفاده شود و یا اینکه شیشه ها با آبلیمو کاملا پر شود همراه اینها در آبلیمو تا موقع مصرف در درجه حرارت پایین نگهداری شود. همچنین جهت جلوگیری از کاهش بیشتر میزان ویتامین سبزیها تا C میوه ها و حد امکان تا موقع مصرف این نوع مواد غذایی در درجه حرارت پایین نگهداری شوند.