مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
سال:1388 | دوره:52 | شماره:2 |تعداد مقالات:15

مقدمه: کمبود کوبالامین و فولات در سالمندان شایع است. معرفی یک نقطه برش برای تخمین کمبود کوبالامین و فولات در حدود پایین و بینابینی قبل از بروز علایم آنمی، عصبی ادراکی و روانی در سالمندان ضروری به نظر می رسد.روش کار: در این مطالعه تحلیلی - توصیفی در سال 1385، 280 سالمند بالای 65 سال از مناطق 12 گانه شهر مشهد در بیمارستان امام رضا (ع) پذیرش شدند. توسط پزشک عمومی معاینات فیزیکی به عمل آمد و سایر اطلاعات توسط پرسشنامه تکمیل گشت. کوبالامین و فولات سرم به روش رادیو ایمنواسای اندازه گیری شد.برای 76 سالمند که دارای کوبالامینpg/ml  120-450 و فولات 1.5-7 ng/ml و فاقد مداخله گرهای هموسیستئین بودند، هموسیستئین سرم به روش الایزا اندازه گیری شد. با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل آماری صورت گرفت.نتایج: 48.7% سالمندان هیپرهموسیستئینمی (mol/lm >15) داشتند. هموسیستئین با کوبالامین (0.011=p) و فولات (0.044=p) ارتباط منفی معنی داری داشت. بر اساس هیپرهموسیستئینمی، نقطه برش برای کمبود کوبالامین و فولات به ترتیب 330 pg/ml> و 6.5 ng/ml> بود. شیوع کمبود کوبالامین درحدود مارژینال (122.330 pg/ml) برابربا 51.8% و در حدود کم (<122 pg/ml) برابر با 22.7% بود. شیوع کمبود فولات در حدود مارژینال (3.1-6.5 ng/ml) برابر با 64.2% و در حدود کم (<3 ng/ml) برابر با 16.7% بود.نتیجه گیری: بر حسب تعریف نقطه برش، شیوع کمبود کوبالامین و فولات در سالمندان بالاخص در حدود مارژینال بیشتر از آنچه گزارش می شود، بود. لذا پیشنهاد می گردد قبل از بروز علایم کمبود و سایر خطرات ناشی از هیپرهموسیستئینمی، سالمندان در فواصل مناسب غربالگری شوند.

مقدمه: آندوسکوپی یک روش تهاجمی و دردناک در کودکان است. کودکان نمی توانند اضطراب و استرس را تحمل کنند، لذا برای آندوسکوپی نیاز به استفاده از روش های کاهش اضطراب و استرس می باشد. هدف این مطالعه مقایسه پروپوفل در مقابل میدازولام داخل وریدی جهت کاهش اضطراب در کودکان است.روش کار: این مطالعه به صورت کار آزمایی بالینی تصادفی، بر 103 بیمار (2-14 سال) در مدت 9 ماه در سال 1385 در بیمارستان قائم (عج) مشهد انجام شد. بیمارانی که نیاز به آندوسکوپی داشتند به سه گروه تقسیم شدند. در گروه اول، بیماران پروپوفل و در گروه دوم میدازولام داخل وریدی دریافت کردند و در گروه سوم هیچ آرام بخشی دریافت نکردند. در طی آندوسکوپی ضربان قلب، تعداد تنفس و اشباع اکسیژن قبل از آندوسکوپی و در طی آن با فاصله 1 دقیقه ثبت شد، ترمور، تعریق و معیار اضطراب با استفاده از مقیاس آنالوگ بینایی ثبت شد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل و از آزمون های آنوا و کای دو یا فیشر برای بررسی داده ها استفاده شد. معیار جهت معنی دار بودن آماری p<0.05.نتایج: افزایش در ضربان قلب به طور واضح در همه گروهها وجود داشت (0.038=p)، تعداد تنفس در همه گروهها افزایش یافته بود. اشباع اکسیژن در گروه پروپوفل کاهش یافت اما مشخص نبود (0.017=p)، معیار اضطراب در گروه پروپوفل به طور مشخص پایین تر از گروه میدازولام بود (22±20 در مقابل 27±50، p<0.001)، هیچ عارضه جانبی قابل توجه در گروه پروپوفل رویت نشد.نتیجه گیری: به نظر می رسد داروی پروپوفل در کودکان یک داروی بسیار مفید و موثر است و تجویز آن سبب ایجاد تسکین بی خطر، حین آندوسکوپی در کودکان می گردد.

مقدمه: انجام عمل جراحی در ناحیه گردن، مانند اعمال مربوط به غده تیروئید، عمل جراحی مجدد را به علت پاتولوژی پاراتیروئید بسیار دشوار می سازد، لذا تشخیص قبلی و انجام همزمان هر دو عمل از لحاظ کاهش شیوع بیماری، سهولت عمل و نیز کاهش هزینه ها بسیار سودمند می باشد.روش کار: این مطالعه توصیفی بر کلیه بیماران نیازمند به جراحی تیروئید در بخش جراحی بیمارستان امام رضا (ع) و امید از بهمن ماه 1382 لغایت بهمن ماه 1384 انجام شد. ابتدا بر اساس شرح حال، معاینه، یافته های پاراکلینیک و عمل جراحی برای هر بیمار یک فرم اطلاعات تکمیل گردید. علاوه بر آزمونهای مربوط به تیروئید، مقادیر PTH و Ca نیز اندازه گیری و در صورت بالا بودن، اسکن MIBI پاراتیروئید انجام شد. در نهایت مطالعه بر 150 بیمار انجام گرفت. در جریان عمل نیز غدد پاراتیروئید اکسپلور و در صورت غیرطبیعی بودن، برداشته شده، جهت پاتولوژی ارسال گردید. اطلاعات به دست آمده بر اساس آزمون های آماری کای دو تجزیه و تحلیل شد.نتایج: در بررسی مجموع 150 بیمار مورد مطالعه شامل 20% مرد و 80% زن، توده گردنی در 98%، علایم بالینی پرکاری تیروئید در 6.7%، و تنگی نفس در 4% بیماران وجود داشت. شایعترین پاتولوژی تیروئید، گواتر مولتی ندولر (55.4%) و سپس کانسر پاپیلری (26%) بود. توده پاراتیروئید در 5 مورد (3.3%) از بیماران حین عمل مشاهده گردید که پاتولوژی آن در 4 نفر (80%) آدنوم پاراتیروئید گزارش شد. در دو گروه واجد و فاقد آدنوم پاراتیروئید میزان وجود هایپرکلسمی به ترتیب 100% و 95.2%، هایپوفسفاتمی 100% و 97.9%، افزایشPTH  %100 و 30.1% لمس توده حین عمل100 % و 0.7%، و اسکن مثبت پاراتیروئید 100% و 30.8% بود.نتیجه گیری: بر اساس آزمونهای آماری هایپرکلسمی و هایپوفسفاتمی شاخص مناسبی برای پیشگویی وجود آدنوم پاراتیروئید در بیماران با توده تیروئیدی نبود، اما افزایش PTH، لمس پاراتیروئید حین عمل و اسکن پاراتیروئید شاخصهای مناسبی برای پیشگویی وجود آدنوم پاراتیروئید در بیماران با توده تیروئیدی تلقی گردید.

مقدمه: مبتلایان به سنگ کلیه نسبت به جمعیت موجود جامعه از درصد بالایی برخوردارند. هدف از مطالعه تعیین و مقایسه مدت زمان دفع سنگ، شدت درد، میزان مصرف مسکن و روزهای از کارافتادگی بعد از ESWL در سه گروه A, B, C می باشد.روش کار: در این کارآزمایی بالینی دوسوکور، 240 بیمار با معیار ورود بیماران دارای سنگ با قطر 5-20 میلی متر و معیار خروج اعتیاد به مواد مخدر وارد مطالعه گردیدند. کلیه بیماران واجد شرایط به روش تصادفی سازی با بلوکهای شش تایی و به صورت دو سو کور در یکی از سه گروه درمانی A و B و C قرار گرفتند. گروه A یا کنترل: شامل بیمارانی هستند که درمان روتین را که شامل شیاف دیکلوفناک 100 میلی گرم شبها 1 عدد و قرص دیکلوفناک 25 میلی گرم روزی 3 عدد به همراه هیدراسیون (هیدراسیون به طور نسبی یعنی حداقل ساعتی یک لیوان آب بنوشد) می باشد گروه (B): شامل بیمارانی است که به آنها علاوه بر درمان روتین روزانه 0.4 میلی گرم تامسولوسین تجویز می شود. گروه (C): شامل بیمارانی است که به همراه درمان روتین روزانه 2 میلی گرم ترازوسین استفاده کردند. سپس بیماران تا سه ماه و در طی سه ویزیت پیگیری شدند.نتایج: درصد دفع سنگ در گروه تامسولوسین (85.5%) نسبت به دو گروه A (%80) و گروه C (%83.8) بیشترین و، میانگین زمان دفع سنگ در گروه کنترل با 14.9 روز نسبت به دو گروهB  (12.1 روز) و گروهC  (12.2 روز) بیشترین میزان بود. شدت درد بر اساس نمودار VAS در تامسولوسین (4.7) کمترین، در حالی که در گروهC ،5.2  و در گروه A، 5.5 گزارش شد و مصرف مسکن تزریقی در گروه a بلوکر های B و C 4) نفر و 2 نفر) کمتر از گروه کنترل (8 نفر) بود. البته در هیچکدام از این موارد ذکر شده از لحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: a بلوکرها سمپتومهای مرتبط با درد را در بیماران بعد از سنگ شکنی برون اندامی کاهش می دهند ولی در دفع سنگ تاثیری ندارند.

مقدمه: در جریان بیماریهای انسدادی مزمن ریه تولید عوامل التهابی از جمله پروتئین واکنشی فاز حاد افزایش می یابد که در ایجاد افزایش فشار خون ریوی نقش دارد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین پروتئین واکنشی فاز حاد کمی سرم با تغییرات فشار شریان ریوی در بیماریهای انسدادی مزمن ریه است.روش کار: این مطالعه آینده نگر به مدت یکسال (1386-1387) بر 55 بیمار سرپایی و بستری در بخش ریه بیمارستان امام رضا (ع) مشهد انجام گرفته است. ابتدا بیماریهای انسدادی مزمن ریه در بیماران ثابت شد. بیماران با عفونت فعال، بدخیمی، بیماریهای بافت همبند، بیماریهای قلبی از مطالعه خارج شدند. میزان فشار متوسط شریان ریوی توسط اکوکاردیوگرافی تعیین و همزمان سطح پروتئین واکنشی فاز حاد کمی سرم نیز اندازه گیری و با میزان فشار شریان ریوی مقایسه شد. جهت تحلیل روابط بین متغیرها از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی استفاده شد.نتایج: در این مطالعه 40 نفر مرد و 15 نفر زن که مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین سنی کل بیماران 63.67 سال با انحراف معیار 9.94 سال بود. بر اساس معیارهای طلایی، 28 نفر از مردان بیماری شدید یا خیلی شدید داشتند و در گروه زنان 7 نفر مبتلا به بیماری خیلی شدید بودند. در گروه مردان 33 نفر فشار متوسط ریوی خفیف و در گروه زنان 13 نفر در گروه خفیف جای داشتند. میانگین سطح میزان جریان هوای بازدمی در ثانیه اول در کل افراد 38.2 با انحراف معیار 17.39 بوده است. بر اساس تست پیرسون بین مقدار پروتئین واکنشی فاز حاد و میزان جریان هوای بازدمی در ثانیه اول رابطه خطی معکوس وجود دارد و بین مقدار پروتئین واکنشی فاز حاد و فشار متوسط شریان ریوی رابطه خطی مستقیم قوی وجود دارد.نتیجه گیری: افزایش فشار خون شریان ریوی در بیماریهای انسدادی مزمن ریه به علت عوامل التهابی از جمله پروتئین واکنشی فاز حاد، ایجاد می شود. تعیین شدت فشار خون ریوی توسط آزمایش کم هزینه ای مانند پروتئین واکنشی فاز حاد کمی، آسان، در دسترس و سودمند خواهد بود.

مقدمه: موارد مرگ و میرهای ناشی از مصرف مواد مخدر در جهان به طور روز افزون سیر صعودی داشته است که علاوه بر تحمیل بار مالی فراوان بر فرد و خانواده اش، بار مالی و معنوی فراوانتری بر جامعه نیز داشته دارد. از این رو در مطالعه ای، در طی 2 سال کلیه موارد مرگ ناشی از سوء مصرف مواد مخدر که به مرکز پزشکی قانونی خراسان ارجاع شده بودند بررسی شده و ضمن تعیین خصوصیات جمعیت شناسی و نیز تعیین راه مصرف و نوع ماده مصرفی، یافته های آزمایشگاهی و کالبدشکافی در مصرف کنندگان مواد مخدر منجر به فوت مورد مطالعه قرار گرفت.روش کار: در یک مطالعه توصیفی مقطعی تحلیلی کلیه موارد فوت ناشی از مصرف مواد مخدر در فاصله زمانی دو سال (1382-1384) که به پزشکی قانونی خراسان ارجاع شده بودند، با استفاده از روش جمع آوری اطلاعات بر اساس تکمیل پرسشنامه و با استفاده از اطلاعات موجود در پرونده های بایگانی و شرح معاینه اجساد و پاسخ آزمایشهای موجود در پرونده ها مورد بررسی قرار گرفتند در نهایت داده های پرسشنامه های طرح با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 14 ثبت و جهت بیان نتایج از آمار توصیفی و برای تحلیل یافته با استفاده از آزمونهای آماری تی تست و کای اسکوئر استفاده گردید و مقادیر p کمتر از 0.05 به عنوان معنا دار بودن در نظر گرفته شد.نتایج: از بررسی یافته های پژوهشی مشخص گردید اکثریت موارد فوت مربوط به جنس مذکر (93.4%) بوده و از نظر سنی گروه 21 تا 30 سال با (11.4%) بیشترین درصد را به خود اختصاص داده بودند. بیشترین موارد فوت (27%) مربوط به تحصیلات سیکل و دارندگان شغل آزاد (24.6%) بود . شایعترین راه مرگبار مصرف مواد مخدر راه تزریقی و ماده مصرفی تریاک با 32.7% بیشترین میزان را در بین افراد داشت و در نهایت نیز یافته های آزمایشگاهی و کالبد شکافی نشان داد که احتقان ریه (36.5%) و هپاتیت مزمن (32.2%) بالاترین میزان را دارا بوده و از میان یافته های بالینی تزریقات غیر بیمارستانی با 59.2% بیشترین میزان را به خود اختصاص داده بود.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که مرگ میر ناشی از مصرف مواد مخدر در بین مردان و در سنین جوانی و افراد دارای شغل آزاد و با تحصیلات کمتر از دیپلم شیوع بالاتری داشته و همین امر لزوم مساله آموزش و مراقبت بیشتر از این قشر را آشکار می سازد. در ضمن با توجه به اینکه شایعترین یافته کالبد شکافی و آزمایشگاهی احتقان ریه و هپاتیت مزمن بوده ضرورت توجه به روشهای پیشگیری از انتقال عفونت به سایرین چه در دوران زندگی و چه هنگام معاینه و کالبد شکافی افراد معتاد آشکار می شود. در نهایت با توجه به اینکه تزریقات غیر بیمارستانی بالاترین میزان را در یافته های بالینی افراد مورد مطالعه داشته، می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که راه تزریقی شایعترین علت مرگ در بین مصرف کنندگان مواد مخدر بوده است.

مقدمه: سوختگی الکتریکی یک مشکل جهانی در پزشکی امروز است. ضایعات ناشی از سوختگی الکترکی بیش از 5% تختهای بستری مراکز بزرگ سوختگی را به خود اختصاص می دهد. تقسیم بندی در سوختگی الکتریکی شامل: سوختگی با جریان برق ولتاژ بالا (بالاتر از 1000 ولت)، سوختگی با ولتاژ پایین (پایین تر از 1000 ولت)، سوختگی ناشی از صاعقه و سوختگی ناشی از قوس الکتریکی می باشد. هدف این مطالعه بررسی علت، عوارض، مرگ و میر ناشی از سوختگی الکتریکی در بیماران مراجعه کننده به مرکز سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد می باشد.روش کار: این مطالعه توصیفی بین سالهای 1381-1385در مرکز سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد به صورت گذشته نگر انجام شده است. تعداد 132 بیمار به دلیل سوختگی ناشی از جریان الکتریکی در این مرکز بستری شده بودند. متغیر های مورد بررسی در این مطالعه شامل سن، جنس، علل حادثه، سطح سوختگی، مدت بستری بیماران، قطع اندام ها و درصد فوت بیماران بوده است. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.نتایج: در طی مدت 5 سال تعداد 5875 بیمار مبتلا به سوختگی در بخش سوختگی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد بستری شدند که تعداد 132 بیمار (2.4%) به دلیل سوختگی الکتریکی بستری بوده اند. متوسط سن بیماران 26 سال بوده، حداقل گروه سنی 2 سال و حداکثر 63 سال داشتند. 128 بیمار (97%) را مردان تشکیل می دادند. متوسط سطح سوختگی در بیماران 12.8% بوده که بین حداقل 1% و حداکثر 80% متغیر بود. جریان برق با ولتاژ بالا در100  بیمار (75.7%)، ولتاژ پایین 31 بیمار (23.5%) و صاعقه یک بیمار (0.75%) علت سوختگی را به خود اختصاص داده اند. 26 بیمار (19.7%) نیاز به قطع یک یا چند عضو داشتند. در طی مدت بستری تعداد 6 بیمار (4.5%) به دلیل عوارض ناشی از سوختگی فوت کردند.نتیجه گیری: سوختگی ناشی از جریان برق و ضایعات ناشی از آن هنوز به عنوان یک مشکل در جوامع مدرن امروزی مطرح است. برای کاهش عوارض و مرگ و میر ناشی از آن نیاز به اقدامات درمانی طبی و جراحی خاص می باشد. در مرکز سوختگی ما یکی از شایعترین علتهای سوختگی با جریان برق ولتاژ بالا را بالا رفتن از تیرهای برق به خود اختصاص می دهد که جهت پیشگیری از آن نیاز به توجهات خاص منطقه ای می باشد.

مقدمه: کله سیستکتومی یکی از شایعترین جراحی های الکتیو است؛ اما هنوز در مورد کاربرد آن در درمان کله سیستیت حاد اختلاف نظر وجود دارد.روش کار: مطالعه توصیفی حاضر به صورت گذشته نگر بر 182 بیمار مبتلا به کله سیستیت حاد یا مزمن که از فروردین ماه 1381 تا شهریور ماه 1385 در یکی از بیمارستان های اکباتان یا تامین اجتماعی همدان، تحت عمل جراحی کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک قرار گرفته بودند، انجام شد. تقسیم بندی بیماران در دو گروه کله سیستیت حاد و مزمن بر اساس یافته های جراحی و پاتولوژی بیمار انجام گرفت. بیماران مورد مطالعه از نظر نتایج کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک در درمان کله سیستیت حاد و مزمن از نظر عوارض، مدت زمان بستری بیمار در بیمارستان، میزان موارد و دلایل منجر شدن کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک به کله سیستکتومی باز بررسی شدند.نتایج: از 182 بیمار تحت عمل جراحی کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک، 39 بیمار (21.4 درصد) مرد و 143 بیمار (78.6 درصد) زن بودند. میانگین سنی بیماران مورد مطالعه 15.9±49 سال در محدوده سنی 17 تا 85 سال بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میانگین سنی بیماران مبتلا به کله سیستیت حاد تحت عمل جراحی کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک به طور معنی داری از نظر آماری کمتر از بیماران مبتلا به کله سیستیت مزمن بود (0.05<p). مواد منجر به جراحی باز در بیماران مبتلا به کله سیستیت حاد به طور معنی داری از نظر آماری، بیشتر از بیماران مبتلا به کله سیستیت مزمن بود (0.05<p). بیشترین علت انجام جراحی باز در این بیماران چسبندگی بود که در 16 بیمار (72.7 درصد منجر به جراحی باز) دیده شد. علت جراحی باز در 3 بیمار (13.6 درصد) چسبندگی همراه با هیدروپس، در 2 بیمار (9 درصد) تورم و در 1 بیمار (4.5 درصد) کانسر سر پانکراس بود.نتیجه گیری: این بررسی نشان داد که کله سیستکتومی لاپاراسکوپیک یک روش ایمن و مناسب به منظور درمان تمامی انواع کله سیستیت است و می تواند به عنوان درمان انتخابی و خط اول درمان جهت درمان کله سیستیت به کار رود.

مقدمه: فوکال درمال هیپوپلازی یا سندرم گولتز یک سندرم نادر ناشی از اختلال نمو در بافتهای با منشا مزواکتودرمی است که نتیجه آن اختلال در پوست، چشم، دهان و دندان، سیستم اسکلتی عضلانی و سیستم عصبی مرکزی است. بیش از90 % موارد بیماری در زنان دیده می شود که یک انتقال وابسته به جنس غالب را برای بیماران مطرح می نماید. تشخیص بیماری کلینیکی است.معرفی بیمار: بیمار یک دختر 6 ساله با فوکال درمال هیپوپلازی است که بسیاری از تظاهرات پوستی، چشمی و دهانی سندرم را همراه با اختلالات متعدد اسکلتی و فقدان فیبولا که قبلا در این سندرم بیان نشده است، نشان می دهد.نتیجه گیری: فوکال درمال هیپوپلازی به طور شایع در هنگام تولد تشخیص داده می شود اما درباره طول مدت زندگی بیماران اطلاعات محدودی وجود دارد و به نظر می رسد طول مدت زندگی بستگی زیادی به درگیریهای قلبی و کلیوی بیماران دارد. این بیماران اغلب نیاز به جراحیهای ترمیمی و تصحیح ارگانهای درگیر دارند تا به کیفیت زندگی بهتری دست یابند و جهت درمان ضایعات پوستی می توان از لیزر کمک گرفت.