مطالعات آموزش و یادگیری
سال:1388 | دوره:1 | شماره:2 (پیاپی 2-57) |تعداد مقالات:7

در این پژوهش، اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه عقلانی - عاطفی - رفتاری الیس بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانش آموزان دختر پایه سوم مقطع راهنمایی شهر بهبهان، مورد بررسی قرار گرفت. جامعه، آماری این پژوهش را کلیه، دانش آموزان دختر سال سوم مقطع راهنمایی شهر بهبهان در سال تحصیلی 87-1386 و نمونه آن را 48 نفر از این دانش آموزان که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند، تشکیل می دهند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت است از: پرسشنامه اضطراب امتحان اسدی مقدم و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت. طرح پژوهش، از نوع طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایش و گواه، ابتدا بر روی هر دو گروه «پیش آزمون» اجرا گردید. سپس، مداخله آزمایشی (مشاوره گروهی به شیوه عقلانی - عاطفی - رفتاری الیس) بر روی گروه آزمایشی در12 جلسه اعمال گردید و پس از اتمام آن، از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج چند متغیری داده ها نشان داد که مشاوره گروهی به شیوه عقلانی - عاطفی - رفتاری الیس، باعث کاهش اضطراب امتحان و افزایش عزت نفس دانش آموزان گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه گردید.

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای تاثیر آموزش روش سنتی و راهبردهای نوین شناختی درک مطلب بر میزان درک مطلب دانش آموزان کلاس چهارم و پنجم دبستان با مشکلات خواندن و بدون مشکلات خواندن می باشد. مطالعه، در چارچوب یک طرح عاملی آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون (2´2´2)، 160 نفر از دانش آموزان پایه چهارم و پنجم (دانش آموزان با مشکلات خواندن و بدون مشکلات خواندن) را در هشت گروه مورد بررسی قرار داد. تمامی دانش آموزان قبل از انجام طرح آزمایش به وسیله تست هوشی وکسلر آزمون و از طریق گماردن تصادفی در کلاس های چهارم و پنجم در کلاس های روش تدریس سنتی و روش نوین شناختی قرار گرفتند. برای اندازه گیری درک مطلب از پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب، از آزمون محقق ساخته که پایایی و روایی آن محاسبه شده است، استفاده شد. کلاس های چهارم و پنجم با مشکلات خواندن و بدون مشکلات خواندن (4 کلاس به مدت 2 ماه طی 24 جلسه راهبردهای نوین شناختی آموزش داده شد و همزمان در چهار کلاس دیگر روش سنتی آموزش درک مطلب (سوال و جواب) اجرا شد. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل واریانس سه طرفه، تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس دوطرفه استفاده شده است. یافته ها نشان داد که اثر اصلی کلاس، معنادار نمی باشد، اما روش نوین شناختی دارای اثر اصلی معنا دار است (P<0.0001) و تعامل کلاس و نوع (دانش آموزان با مشکل خواندن) نیز معنادار نمی باشد. یافته ها هم چنین نشان داد که راهبردهای نوین شناختی موجب بهبود میزان درک مطلب در دانش آموزان عادی کلاس چهارم و پنجم و دانش آموزان با مشکل خواندن می شود (P<0.000) روش نوین شناختی برای کلاس پنجم دانش آموزان عادی بدون مشکل خواندن، موثرتر از کلاس پنجم با مشکل خواندن می باشد. تاثیر تعاملی کلاس و روش برای دانش آموزان با مشکل خواندن معنادار نیست. اما، تاثیر تعاملی نوع و روش معنادار است.

مطالعات وسیعی که در حیطه مشارکت خانواده انجام گرفته، نقش و تاثیر والدین در یادگیری و آموزش فرزندانشان را پررنگ ساخته است. اما در جوامعی که قسمت عمده پژوهش های این حوزه انجام گرفته، مساله مشارکت خانواده به صورت نوعی استاندارد اداری معرفی شده و اکثر رفتارهایی که در ذیل عنوان مشارکت والدین جای می گیرند، از جانب مدارس به پدر و مادرها معرفی می شود. همین تفاوت در سیستم های اجتماعی و فرهنگی است که، استفاده از ابزارهای معروفی؛ همچون پرسش نامه مشارکت خانواده FIQ را در جامعه ایران دچار اشکال و تهیه و ساخت ابزاری بومی جهت سنجش و ارزیابی این مفهوم را ضروری می سازد. از این رو هدف از این مطالعه، طراحی و اعتباریابی مقیاسی جهت سنجش مشارکت والدین ایرانی در امور تحصیلی فرزندانشان قرار گرفت. گویه های اولیه این مقیاس، از خلال مشاهدات و مصاحبه هایی با برخی از والدین تهیه و تنظیم شد و ماحصل آن را به صورت یک پرسشنامه 37 سوالی در آمده بود 319 نفر از والدین کودکان پیش دبستانی (174 پسر و 145 دختر) تکمیل نمودند. نتایج حاصل از تحلیل عامل، حاکی از حضور سه عامل در مقیاس مشارکت والدین بود که با بررسی گویه های مربوط، والدگری، یادگیری در خانه و رابطه خانه و مدرسه، نامگذاری شدند. عوامل استخراج شده با سه نوع از مشارکت هایی که اپستین در چارچوب مفهومی خویش ذکر می کند، هماهنگی دارند.

توانمند کردن فراگیران به مهارت های فرا شناختی، از جمله مواردی است که مورد حمایت پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت قرار دارد. برای رسیدن به این توانمندی، گنجاندن آگاهی های فراشناختی در محتوای برنامه درسی، ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش، ارزیابی برنامه درسی علوم دوره راهنمایی از منظر میزان تاکید بر آگاهی های فراشناختی است. پژوهش، به روش توصیفی - تحلیلی انجام شد. جامعه آماری شامل: 1- دانش آموزان دوره راهنمایی شهر شیراز بودند که تعداد 551 نفر به روش تصادفی خوشه ای، انتخاب شدند. 2- اسناد مورد بررسی شامل: کتاب های درسی و راهنمای تدریس و اهداف آموزشی پایه های اول، دوم و سوم درس علوم دوره راهنمایی بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل: پرسشنامه بررسی آگاهی های فراشناختی و فهرست تحلیل محتوا بود. یافته ها نشان داد که میانگین آگاهی های فراشناختی دانش آموزان 3.78 با انحراف معیار 0.65 بود. میانگین نمرات دانش آموزان در دانش فراشناختی (3.82)، بیشتر از کنترل فراشناختی (3.74) بود. با توجه به دامنه میانگین که بین 1 تا 5 بود، این یافته ها در حد متوسط بالا قرار می گیرد. میانگین ضریب درگیری دانش آموزان با متن در ارتباط با مولفه های فراشناختی به دست آمده در تحلیل محتوای اسناد مورد بررسی، برای اهداف آموزشی معادل 0.26، برای راهنمای تدریس 0.19 و برای کتاب درسی 0.21 بر آورد شد که پایین تر از حد انتظار برآورد می شود. به عبارت دیگر، اهداف آموزشی به میزان 13 درصد، راهنمای تدریس 9.5 درصد و محتوای کتاب علوم 10.5 درصد، برآگاهی های فرا شناختی تاکید داشتند.

هدف از این پژوهش، تعیین تاثیر آموزش پیشگیری از روابط آسیب زا بر نگرش دانش آموزان دختر و پسر مدارس متوسطه شاهین شهر، نسبت به روابط دختر و پسر می باشد. بدین منظور، پژوهشی در قالب یک طرح پژوهشی نیمه تجربی، از نوع دو گروهی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه، انجام گرفت. جامعه آماری شامل، کلیه دانش آموزان پایه اول و دوم دوره متوسطه شاخه نظری شاهین شهر بود. نمونه آماری شامل 295 دانش آموز بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای بر مبنای کلاس انتخاب شد و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (144 دانش آموز) و گروه گواه (151 دانش آموز) گمارده شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» با 41 گویه بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 0.92 محاسبه گردید. نتایج تحلیل کوواریانس دو راهه با کنترل نمرات پیش آزمون، نشان داد در مجموع آموزش پیشگیری از روابط آسیب زا باعث تغییر نگرش در دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری شد. سایر نتایج نشان داد که بین نگرش دانش آموزان دختر و پسر نسبت به روابط آسیب زا در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری وجود دارد. این، در مرحله پیگیری معنادار نبود. اثر متقابل جنسیت و عضویت گروهی نیز، بر نگرش نسبت به روابط آسیب زا معنادار نبود.

هدف این پژوهش، تعیین میزان تاثیر آموزش سبک اسناد بر سلامت عمومی دبیران بازنشسته دبیرستان های شهر اصفهان بوده است. روش پژوهشی مورد استفاده، روش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری، دبیران بازنشسته دبیرستان های شهر اصفهان در سال 1384 بوده است. ابتدا، پرسشنامه سلامت عمومی بین 150 نفر از دبیران بازنشسته مراجعه کننده به کانون بازنشستگان توزیع گردید. سی نفر که سلامت روانی کمتری داشتند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. سبک اسناد در هشت جلسه یک ساعته به صورت گروهی با ساختار آموزش داده شد. نتایج نشان داد که آموزش سبک اسناد، سلامت عمومی دبیران بازنشسته شهر اصفهان را افزایش داده است، همچنین، آموزش سبک اسناد در کاهش افسردگی، اختلال در عملکرد اجتماعی، اضطراب و بی خوابی، و نشانه های جسمانی تاثیر داشته است. بر اساس یافته های این تحقیق، آموزش سبک اسناد باعث افزایش سلامت روان دبیران بازنشسته گردیده است.

هدف این پژوهش، بررسی میزان استفاده اعضای هیات علمی دانشگاه پیام نور، از مجله های الکترونیکی و عوامل موثر بر میزان استفاده آن ها از این گونه مجله های است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه پیام نور و ابزار سنجش، پرسش نامه کتبی است که بین کلیه اعضای هیات علمی توزیع گردید و 169 پرسش نامه برگشت داده شد.عواملی که تاثیر آن ها بر متغیر وابسته، یعنی (میزان استفاده از مجله های الکترونیکی) مورد سنجش قرار گرفت عبارتنداز: میزان آشنایی اعضا با پایگاه های اطلاعاتی تمام متن پیوسته، میزان مهارت رایانه ای و شبکه ای اعضا، میزان دسترسی اعضا به مجله های الکترونیکی، میزان مسایل و مشکلات رایانه ای و شبکه ای، میزان پذیرش مجله های الکترونیکی از سوی اعضای هیات علمی. یافته ها، نشان دهنده میزان استفاده بسیار کم اعضای هیات علمی از مجله های الکترونیکی می باشد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان می دهد که عواملی نظیر دسترسی، آشنایی و مهارت رابطه مثبت و قوی با میزان استفاده دارد. در حالی که مسایل و مشکلات رایانه ای و شبکه ای با میزان استفاده از مجله های الکترونیکی رابطه منفی دارد. نتایج حاکی از آن است که ضعیف ترین رابطه معناداری مربوط به میزان پذیرش مجله های الکترونیکی با میزان استفاده از مجله های الکترونیکی است.