مجله روانشناسی
سال:1394 | دوره:19 | شماره:2 (پیاپی 74) |تعداد مقالات:9

هدف پژوهش حاضر شناخت وجود حافظه کاذب شنیداری و دیداری در بیماران افسرده اساسی است. در یک مطالعه علی- مقایسه ای با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 21 بیمار مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و 21 نفر افراد بهنجار عادی که در متغیرهای سن، جنس، هوش و سطح تحصیلات همگن شده بودند، انتخاب و در مطالعه شرکت کردند. ابزار پژوهش شامل مصاحبه ساختار یافته SCID، سیاهه افسردگی بک ویراست 2، سیاهه اضطراب بک، مقیاس هوشی وکسلر و مجموعه تکالیف حافظه کاذب شنیداری و دیداری تهیه شده بر اساس پارادایم رودریگر و مک درمورت (1995) بود. داده های حاصله از طریق تحلیل واریانس چند متغیری یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج نشان داد افراد افسرده اساسی در تکالیف مربوط به حافظه کاذب هم در بعد شنیداری و هم در بعد دیداری نسبت به افراد عادی نمرات بالایی کسب کردند که حاکی از وجود حافظه کاذب در این افراد است. به عبارت دیگر گروه مبتلاء به اختلال افسردگی اساسی نسبت به گروه بهنجار حافظه کاذب بیشتری را تولید کردند. یافته های پژوهش جاری موید وجود مشکلات حافظه و بویژه حافظه کاذب در بیماران مبتلاء اختلال افسردگی اساسی بوده و این یافته ها در چارچوب نظریه های مربوط به شکل گیری حافظه کاذب در این بیماران قابل تفسیر است.

هدف از انجام این پژوهش مقایسه تنظیم هیجان ها در سوء مصرف کنندگان مواد و افراد عادی بود. نمونه پژوهش شامل 200 نفر (100 نفر سوء مصرف کنندگان مواد و 100 نفر گروه کنترل بهنجار) بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان مقیاس دشواری در تنظیم هیجان را تکمیل کردند و داده ها با آزمون های تحلیل واریانس مانوا، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که افراد دارای سوء مصرف مواد در زمینه دشواری تنظیم هیجان ها در مقیاس عدم پذیرش پاسخ های هیجانی، مقیاس مشکل در مهار تکانه، مقیاس دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجان تفاوت معنی داری با گروه کنترل بهنجار داشتند. نتایج این پژوهش بر اهمیت تنظیم هیجان ها در سوء مصرف کنندگان مواد تاکید می کند.

تحقیق حاضر به تعیین رابطه جهت گیری های هدف، برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی و نشاط ذهنی در دانش آموزان پرداخته است. مشارکت کنندگان شامل 298 نفر از دانش آموزان دبیرستان های شیراز (156 نفر دختر و 142 نفر پسر) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از سه ابزار استفاده شد. مقیاس برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی، نسخه عمومی، (گانیه)، پرسشنامه هدف پیشرفت (الیوت و مک گریگور) و مقیاس نشاط حالتی (ریان و فردریک). یافته ها نشانگر همبستگی مثبت و معنادار بین نیازهای اساسی روانشناختی و نشاط ذهنی بود. همجنین جهت گیری های هدف گرایشی همبستگی مثبت و معنادار و جهت گیری های هدف اجتنابی همبستگی منفی و معنادار با نشاط ذهنی نشان دادند. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که از مجموعه نیازهای اساسی روانشناختی و جهت گیری های هدف، به ترتیب نیاز به استقلال، شایستگی، و مرتبط بودن و جهت گیری های هدف عملکرد-گرایشی و تسلط- اجتنابی قوی ترین پیش بین های نشاط ذهنی می باشند. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی، در مقایسه با جهت گیری های هدف، نقش مهم تری در نشاط ذهنی دانش آموزان دارد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش کمال گرایی در پیش بینی احساس خستگی و ابعاد آن بود. در این پژوهش، 400 نفر از بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز، به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. شرکت کنندگان مقیاس تاثیر خستگی (FIS) و سیاهه کمال گرایی هیل را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون چندگانه همزمان صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که کمال گرایی سازگار و ناسازگار پیش بینی کننده معنادار خستگی شناختی، جسمی، اجتماعی و نیز خستگی کل می باشد و حدود 29% تا 39% واریانس ابعاد خستگی و خستگی کل را پیش بینی می کند. بر مبنای یافته های این پژوهش، تمرکز بر نقش متغیرهای شخصیتی از جمله کمال گرایی، در مداخلات درمانی افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، می تواند بخش مهمی از درمان این افراد را تشکیل دهد.

هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر بار و ظرفیت حافظه کاری بر فرآیند مهار شناختی در آزمون استروپ بود. به این منظور 90 دانشجوی داوطلب انجام آزمون در دانشگاه پیام نور واحد طبس پس از اجرای آزمون حافظه کاری در دو گروه با ظرفیت حافظه کاری بالا و پایین قرار گرفتند. افراد هریک از این دو گروه آزمون استروپ را در دو موقعیت آزمایشی انجام دادند. در مرحله نخست در شرایط بار پایین (ارایه معادلات ساده ریاضی در بین کوشش های متوالی آزمون استروپ برگردانده شده به زبان فارسی بدون نیاز به حل آن ها) و در مرحله دوم در شرایط باربالا (ارائه معادلات ساده ریاضی در بین کوشش های متوالی آزمون استروپ و لزوم به حل آنها و تصمیم گیری نسبت به صحت جواب ارائه شده با فشردن یک دکمه). نتایج حاصل از اجرای آزمون MANOVA در خصوص زمان پاسخ به همرنگ ها، پاسخبه غیر همرنگ ها و زمان کل تفاوت معناداری بین دو گروه با ظرفیت حافظه کاری بالا و پایین در وضعیت اول نشان نداد. اما تفاوت میان تعداد پاسخ های درست و غلط بین دو گروه با استفاده از آزمون خی دو معنادار بود. در وضعیت آزمایشی دوم گروه با ظرفیت حافظه کاری بالا، به وضوح عملکرد بهتری داشتند. نتایج آزمایش ناشی از مقایسه عملکرد این دو گروه در مجموع دو موقعیت آزمایشی گویای آن است که بار و ظرفیت حافظه کاری بر فرآیند مهار شناختی تاثیرگذار است و افراد با گنجایش بالاتر در حافظه کاری احتمالا از راهبردهای کارآمدتری برای جلوگیری از تداخل حواسپرتی استفاده می کنند. ضمن آنکه مشخص شد افزایش بار حافظه کاری در گروه با ظرفیت حافظه کاری پایین تداخل حواسپرتی را افزایش می دهد و از تعداد پاسخ های درست می کاهد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی رابطه متغیر بافتی (ادراک از محیط کلاس) و متغیر فردی (خوش بینی) با تحول مثبت دانش آموزان است. 600 دانش آموز (251 پسر و 349 دختر) پایه دوم دبیرستان های نظری شهر تبریز، به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به ابزارهایی متشکل از مقیاس ادراک فعالیت های کلاس (MCA)، آزمون جهت گیری زندگی ((LOT؛ و پرسشنامه تحول مثبت ((PYD؛ پاسخ دادند. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که هر یک از متغیرهای بافتی و فردی با تحول مثبت دانش آموزان رابطه معناداری دارند و 26 درصد از واریانس تحول مثبت توسط مولفه های ادراک از محیط کلاس و خوش بینی قابل تبیین است. بر اساس یافته های این پژوهش عوامل بافتی (علاقه و انتخاب) بیشتر از عوامل فردی با تحول مثبت رابطه دارد. به طورکلی می توان گفت که عوامل بافتی (ساختار کلاس) و فردی (خوش بینی) توان پیش بینی تحول مثبت نوجوان را دارد.

هدف پژوهش حاضر شناخت روند و محتوای مقالات منتشر شده در «مجله روان شناسی» است. برای انجام پژوهش حاضر از روش تحلیل محتوا استفاده شده است، بدین منظور به بررسی موضوعات مورد استفاده در این مجله، تعیین روش های پژوهشی به کار رفته در مقالات، تعیین روش های آماری مورد استفاده، تعیین توزیع فراوانی استنادات به مقالات فارسی و انگلیسی، همچنین میزان استفاده از مقالات جدید و قدیم پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر از طریق تمام شماری تمامی نسخه های مجله روان شناسی از سال اول انتشار یعنی سال 1376 تا سال 1390 که شامل 60 شماره و تعداد 352 مقاله می باشد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش چک لیست تحلیل محتوا بود. نتایج نشان داد که بیشترین موضوعات مورد استفاده به ترتیب روان شناسی سلامت، اثربخشی رویکردهای درمانی و آموزشی، شخصیت، یادگیری و پیشرفت تحصیلی و روان سنجی بوده است. در خصوص روش پژوهش بیشترین میزان استفاده از روش های همبستگی، آزمایشی، زمینه یابی و پس رویدادی بوده است. در بخش روش های آماری، روش های همبستگی، تحلیل واریانس و آزمون های تی بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. در نهایت در خصوص منابع مورد استفاده در مجلات در کل میزان استفاده از منابع لاتین بیشتر از منابع فارسی بوده است و همچنین به تدریج مقالات از تک مولفی به سمت چند مولفی و مشارکتی بودن سوق یافته اند.