مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1387 | دوره:20 | شماره:3 (مسلسل 68) |تعداد مقالات:15

اسلام معتقد است آنچه که انسان را از نظر فـردی و اجتماعی تقسیم و تجزیه می کـند و عامل اصلی تفرقه است تعلق انسان به اشیاست، نه عکس آن. اسارت انسان ناشی از «مملوکیت» اوست و نه «مالکیتش». از این رو برای عامل تعلیم و تربیت، انقلاب اندیشه، ایمان، ایدئولوژی و آزادی معنوی نقش اول را قایل است ولی معتقد است که انسان همچنان که ماده محض نیست، روح محض هم نیست، معاش و معاد توام با یکدیگرند. جسم و روان در یکدیگر تاثیر متقابل دارند، در همان حال که باید با عوامل روحی و روانی تفرقه، در پرتو توحید در عبادت و حق پرستی مبارزه کرد، با عوامل تبعیض، بی عدالتیها، محرومیتها، ظلمها، اختناقها، طاغوتها، غیر خدا را «رب گرفتن » ها به شدت جنگید. اسلام چنین منطقی دارد. زمانی که ظهور کرد، در آن واحد به دو دگرگونی و انقلاب و دو حرکت دست زد، اسلام نگفت تبعیضها، بی عدالتیها یا مالکیتها را از بین ببرید خود به خود همه چیز درست می شود و نگفت درون را اصلاح کنید و به برون کار نداشته باشید، اخلاق را بسازید اجتماع خود به خود ساخته می شود. اسلام در آن واحد که ندای توحید روانی و درونی در پرتو ایمان به خداوند متعال و یگانه پرستی را داد، فریاد توحید اجتماعی در پرتو جهاد و مبارزه با ناهمواریهای اجتماعی را بلند کرد. این آیه کریمه قرآن که مانند ستاره در آسمان توحید انسانی می درخشد، همان آیه ای است که رسول اکرم در دعوتنامه هایش به سران کشورها می گنجانید، رئالیسم و واقع بینی و همه جانبه نگری اسلام را ارایه می دهد: قل تعالو الی کلمه سواء بیننا و بینکم ان لا نعبد الا اله و لا نشرک به شیئا (سوره آل عمران آیه 64) «بیایید به سوی یک سخن، یک تز، یک حقیقت که برای همه ما و شما یکسان است و با همه نسبت متساوی دارد، نه امتیاز خاصی است برای ما و نه امتیاز خاصی برای شما و آن اینکه خدای یگانه را بپرستیم و جز او هیچ چیز را نپرستیم».

زمینه و هدف: از اصلیترین عوامل شکستن فایل های چرخشی، خستگی پیچشی است که ناشی از بالا بودن سطح تماس فایل و کانال و در نتیجه نیروی اصطکاک زیاد می باشد. یکی از راههای پیشنهادی جهت کاهش این سطح تماس انجام Manual glide path (تماس ملایم فایل دستی با دیواره کانال) می باشد که در این مطالعه سعی شده است تا اثر انجام آن بر میزان ایجاد نقص یا شکستگی فایل های چرخشی مورد ارزیابی قرار گیرد. روش بررسی: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی تعداد صد و شصت کانال دندانهای مولر خارج شده انسانی با انحنای متوسط در دو گروه انجام گردید. در گروه اول پس از انجام Manual glide path آماده سازی کانال با فایل های چرخشی Mtwo و تکنیک کراون انجام شد. در گروه دوم بدون استفاده از Manual glide path به وسیله فایل های هشت، ده و پانزده آماده سازی کانال مشابه گروه اول با فایل های چرخشی Mtwo انجام شد. پس از اتمام کار تعداد فایل های دچار نقص، تعداد فایل های شکسته شده و مجموع آنها در دو گروه با آزمونهای t و Mann-Whitney و Mantel-Cox مورد بررسی قرار گرفتند همچنین از آنالیز Kaplan-Meier نیز به منظور بررسی احتمال سلامت فایل پس از هر بار کاربرد آن استفاده گردید. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که سه متغیر مورد بررسی در دو گروه اختلاف معنی داری داشته و انجام Manual glide path سبب کاهش این نقایص شده و تعداد کانال های آماده سازی شده را افزایش داده است (نقص فایل ها P=0.039، شکستگی یا نقص P=0.005، تعداد کانال های آماده سازی شده P=0.042). همچنین بر اساس آزمون بقا انجام شده احتمال آنکه فایلی پس از آماده سازی ده کانال سالم بماند در گروه اول 81.5% و در گروه دوم 53.7% بوده است. آزمون Mantel-cox انجام شده نشان دهنده معنی دار بودن این اختلاف است (P=0.002). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد در صورتی که قبل از به کاربردن فایل های چرخشی، ناحیه 1/3 آپیکال کانال ها با فایل های دستی شماره پایین Manual glide path آماده سازی شود، میزان نقص یا شکستگی فایل ها کاهش می یابد.

زمینه و هدف: بافت نرم همواره به عنوان عاملی تاثیرگذار بر نتایج درمان ارتودنسی به ویژه از لحاظ حصول نتایج زیبا، مورد نظر ارتودنتیست ها بوده است، به گونه ای که ارتودنسی نوین به سمت و سوی فلسفه نوین "ارتودنسی بر پایه زیبایی" قدم بر می دارد، وجود تحقیقهای فراوان در این زمینه خود نشانگر اهمیت این موضوع می باشد، معهذا هنوز ابهامات بسیاری در این زمینه وجود دارد. این مطالعه با هدف ارزیابی رفتار بافت نرم در مال اکلوژن Cl II Div1 صورت پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی (Cross-Sectional) از اطلاعات رادیوگرافی لترال سفالوگرام 36 بیمار مونث 14-18 ساله که دارای کلیـه دندانهای دایمی بوده و هیچ سنـدرم خاصی نداشتند، استفاده شده است. از روی رادیـوگرافی 11 شاخص سفالـومـتریک بافت سخت و ده شاخص سفالـومتـریک بافت نرم اندازه گیری شدند. برای تحلیل داده ها از آزمون آماری Multiple Regression Analysis Pearson Correlation استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از تاثیر زاویه (P=0.032) ANB و "موقعیت قرارگیری انسیزورهای بالا" (P=0.032) بر ضخامت لب بالا در قاعده و تاثیر "موقعیت قرارگیری انسیزورهای پایین" بر ضخامت لب بالا در ناحیه ورمیلیون بود، (P=0.032) در حالی که ضخامت لب پایین در ناحیه قاعده تحت تاثیر موقعیت انسیزورهای پایین (P=0.015) و در ناحیه ورمیلیون در ارتباط با موقعیت انسیزورهای بالا قرار داشت. (P=0.001)، طول لب بالا بیشتر در ارتباط مستقیم با (P=0.003) witt's app و موقعیت انسیزورهای پایین (P=0.037) بود در حالی که طول لب پایین تحت تاثیر زاویه (P=0.019) FMA و موقعیت انسیزورهای پایین قرار داشت. (P=0.002)، در این مطالعه طول چانه و زاویه نازولیبیال، هیچ گونه همبستگی معنی داری را با شاخصه های بافت سخت نشان ندادند و زاویه منتولبییال، بیشترین همبستگی را با عوامل بافت سخت از جمله FMA, ANB، موقعیت انسیزورهای بالاو پایین نشان داد. نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت با توجه به همبستگیهای موجود بین بافت نرم و ساختارهای دنتواسکلتال که بیشتر در جهت جبران و پوشش مشکلات بافت سخت می باشد، توجه توام به هر دو این عناصر در هنگام ارایه تشخیص و طرح درمان الزامی می باشد.

زمینه و هدف: در سالهای اخیر استفاده از آنتی بیوتیک به صورت موضعی به عنوان درمان جانبی پریودنتیت مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تعداد کلنی های باکتری شمارش شده به دنبال جرم گیری و تسطیح سطوح ریشه با و بدون استفاده موضعی از ژل CHLO-SITE در بیماران مبتلا به پریودنتیت مزمن متوسط تا پیشرفته انجام شد. روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی Split-mouth، بیست بیمار مبتلا به پریودنتیت مزمن متوسط تا شدید مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند در صورت داوطلب بودن انتخاب و نمونه برداری از پاکت های با عمق چهار تا شش میلی متر که به صورت تصادفی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفته بودند انجام شد. در نواحی شاهد، درمان جرم گیری + تسطیح سطوح ریشه دندانها و در گروه مورد این فرآیند به همراه ژل CHLO-SITE انجام گردید. نمونه برداری از پاکت های نواحی مورد و شاهد در ابتدای مطالعه، یک ماه بعد و سه ماه بعد انجام و بعد از کشت نمونه ها در محیطهای مک کانکی، ژلوز ساده و Blood agar تعداد کلنی های باکتری در نمونه های مورد و شاهد تعیین و با آزمونهای Wilcoxon Signed Ranks و Friedman مقایسه شدند. یافته ها: میانگین کلنی های شمارش شده در نمونه های Sc/Rp + CHLO-SITE برابر دو میلیون و ششصد و نود هزار و در گروه Sc/Rp برابر دو میلیون و ششصد و چهل و پنج هزار (بدون تفاوت آماری معنی دار) برآورد شد. در نمونه های یک ماهه نیز میانگین تعداد کلنی ها در گروه مورد و شاهد به ترتیب برابر سیزده هزار و هشتصد و پنجاه و صد و پنجاه و یک هزار و ششصد و ده بود. (p<0.05) همچنین بعد از سه ماه دو گروه تفاوت معنی داری از نظر میزان کلنی ها نشان دادند (p<0.05). میانگین کلنی ها در این زمان در گروه مورد برابر سیزده هزار و چهارصد و در گروه شاهد برابر صد و چهل و سه هزار و پانصد و پنجاه و پنج بود. نتیجه گیری: تجویز زیرلثه ای ژل CHLO-SITE به عنوان درمان جانبی همراه Sc/Rp نسبت به درمان استاندارد پریودنتیت مزمن منجر به کاهش تعداد کلنی های باکتری بیشتری در بیماران گردید که این کاهش در ماه اول بعد از تزریق ژل زیاد ولی در ماه سوم از شدت آن کاسته شد.

زمینه و هدف: ژن OPN نقش مهمی در تحلیل استخوان دارد. با در نظر قرار دادن نقش این ژن در تحلیل استخوان فرضیه احتمال افزایش تظاهر این گلیکوپروتئین در جریان تحلیل استخوان ناشی از حرکات دندانی موش نر مطرح شد. این مطالعه با هدف تعیین بروز ژن OPN در تحلیل استخوان ناشی از حرکات ارتودنتیک دندانی در موش نر انجام گردید. روش بررسی: در یک مطالعه تجربی به منظور ایجاد حرکت مزیال دندانها دستگاه ارتودنسی ثابت، یک Closed coil spring بر روی مولر اول چپ فک بالای 13 موش صحرایی نر هشت هفته ای Wistar قرار گرفت. دندانهای مولر راست فک بالای جانوران که درمان ارتودنسی دریافت نکرده بودند به عنـوان گـروه کنتـرل در نظر گـرفته شد. حیوانات پس از 21 روز کشتـه شدند. مواد حاصل از تراش استخوان سطح مزیال جانوران برای آزمایشات PCR ارسال شد. داده ها با آزمون McNemar با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 11.5 و خطای آماری نوع اول 0.05 تحت تحلیلهای آماری قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل دانسیته mRNA کد کننده ژن OPN بر روی ژل الکتروفورز، افزایش معنی داری را در تظاهر این ژن در سمت مزیال (تحلیلی) گروه آزمایش نشان داد (P<0.001). صحت بررسیهای PCR با استفاده از ژن GAPDH تایید شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه موید آن است که در شرایط کنترل شده مطالعه، بروز ژن OPN در تحلیل استخوان ناشی از حرکات دندانی افزایش می یابد.

زمینه و هدف: با ارزیابی و اثبات سازگاری یک ماده می توان با در نظرگرفتن خواص مطلوب به آن ماده جنبه کاربردی بخشید. زونالین یک سمان زینک اکساید اوژنول (ZOE) تقویت شده است که به صورت پودر و مایع عرضه می شود. زولیران در ایران با ترکیبی مشابه ساخته شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه سازگاری بافتی دو ماده زونالین و زولیران می باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی (True experiment) از 12 موش آزمایشگاه ماده بالغ 3-4 ماهه با وزن حدود 150-200 گـرم استفاده گردید. بعد از بیهوشی پنج برش روی پوست در محور سری- دمی، به شکل پاکتی و به صورت مورب و با عمق 15 میلی متر توسط پنس هموستات ایجاد گردید. سمان مخلوط شده دیسکی شکل زونالین در دو ناحیه سمت راست و سمان مخلوط شده زولیران در دو ناحیه سمت چپ بدن قرار داده شد و لبه های پوست حیوان بخیه گردید. در هر موش نیز در ناحیه پشتی یک فلپ ایجاد شد ولی ماده ای قرار داده نشد و سپس ناحیه بخیه گردید. (گروه شاهد) نمونه برداری به صورت بیوپسی در فواصل سه، پانزده، سی و شصت روز صورت پذیرفت. در هر زمان نمونه برداری از سه موش صورت گرفت. یافته ها: بین فراوانی درجات مختلف واکنش بافتی در دو ماده در هیچ کدام از دوره های زمانی قابل ملاحظه ای مشاهده نگردید. همچنین بین دوره های زمانی در یک ماده تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نشد. اما هر دو گروه در دوره های زمانی مختلف با گروه شاهد تفاوت داشتند و شدت التهاب زیادتر بود. نتیجه گیری: ماده زولیران (گلچای ایران) باعث واکنش آماسی شدیدی نشده و دارای سازگاری نسجی مناسبی می باشد.

زمینه و هدف: تفاوت در میزان انبساط حرارتی دندان و ماده ترمیم کننده می تواند باعث ایجاد استرس و در نتیجه شکست در ساختار دندان یا نشت در رستوریشن شود که این امر نیز باعث شکست در ترمیم پست و کور می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر تغییرات حرارتی در انواع پست وکور در دندان سنترال فک بالا اندو شده می باشد. روش بررسی: در این مطالعه اجزای محدود، مدل کامپیوتری سه بعدی از یک دندان سانترال فک بالاپست و کور و نسوچ احاطه کننده دندان ساخته شد. سه ترکیب پست و کور و کراون به ترتیب زیر به کار رفت: 1- پست زیرکونیوم/ کور کامپوزیتی/ کراون IPS Empress II2- پست کربن فایبر/ کور کامپوزیتی/ کراون IPS Empress II3- پست طلا/ کور طلا/ کراون IPS Empress IIبرای بررسی حرارتی، دندان در دمای 36 درجه سانتی گراد قرار داده شد و برای بررسی اثر مایعات سرد و گرم، دمای صفر درجه (سرما) به مدت هفت ثانیه در سطح خارجی مدل قرار گرفت. یافته ها: گرادیان حرارتی پس از هفت ثانیه در مدل های با پست زیرکونیوم و کربن فایبر و کور کامپوزیتی بیشتر از مدل با پست طلا بود و بیشترین استرس های ایجاد شده ناشی از تغییرات دمایی در رستوریشن ایجاد گردید و استرس قابل قبولی در نسوج احاطه کننده مشاهده نشد. نتیجه گیری: پست وکور طلا کمترین استرس حرارتی را در رستوریشن و عاج نسبت به دیگر رستوریشن های غیرفلزی ایجاد کرد.

زمینه و هدف: تکنیک ساندویچ با گلاس آینومر برای غلبه بر ریزنشت در کف جینجیوال ترمیمهای کامپوزیت معرفی شده است. هدف از انجام این مطالعه، مقایسه روش ساندویچ باز و بسته و بررسی اثر تزریق گلاس آینومر بر ریزنشت ترمیمهای ساندویچ می باشد. روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای موازی، شصت دندان سالم پرمولر خارج شده انتخاب و به چهار گروه 15 تایی تقسیم گردید. در هر دندان یک حفره Cl II با کف جینجیوال در زیر CEJ تراش داده شد. حفرات با گلاس آینومر نوری Fuji II LC و باندینگ Single Bond و کامپوزیت نوری Z250 به شرح زیر ترمیم شدند: گروه1- ساندویچ باز با تزریق گلاس آینومر با سرنگ، گروه 2- ساندویچ باز با قرار دادن گلاس آینومر با سوند، گروه 3- ساندویچ بسته با تزریق گلاس آینومر با سرنگ، گروه 4- ساندویچ بسته با قرار دادن گلاس آینومر با سوند. چرخه حرارتی و نفوذ رنگ با فوشین انجام شد. دندانها برش داده شدند و نفوذ رنگ (درجه 0 - 3) در زیر استرئومیکروسکوپ بررسی گردید. آنالیز آماری داده ها با آزمون ناپارامتری Dunn انجام شد. (a=0.05) یافته ها: کمترین میزان ریزنشت در هر دو تکنیک ساندویچ باز یا بسته با استفاده از سرنگ به دست آمد. به طوری که در مقایسه بین کاربرد سوند یا سرنگ برای قرار دادن ماده در حفره تفاوت معنی داری وجود داشت و استفاده از سرنگ به سوند در هر دو تکنیک باز یا بسته ارجح بود (P<0.05). تکنیک ساندویچ باز با بسته از نظر آماری تفاوت نداشت هرچند که نفوذ رنگ در روش بسته کمتر بود. نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه، استفاده از سرنگ برای قرار دادن گلاس آینومر در حفره در ترمیمهای ساندویچ توصیه می شود و امکان دسترسی آسانتر و تطابق بهتر ماده با حفره را فراهم می کند.

زمینه و هدف: یکی از اصلیترین اهداف هنگام ساخت پروتز متکی بر ایمپلنت، ساخت سوپراستراکچری با Passive fitness بر روی ایمپلنت است. تهیه یک قالب دقیق از ایمپلنت ها جهت به دست آوردن این Passive fit ضروری است هدف از این مقاله مروری بر تکنیک هایی در قالب گیری است که به دقت قالب افزوده و نهایتا سوپراستواکچری Passive را فراهم می آورد. روش بررسی: در این مطالعه مروری برای یافتن مقالاتی که موضوع آنها قالب گیری در مورد ایمپلنت های دندانی بودند از یک روش جستجوی برنامه ریزی شده استفاده شد. Medline (Ovid) و Pubmed مورد جستجو قرار گرفت. جستجوی دستی نیز در چندین نشریه مرتبط انجام شد. همچنین پروتکل هایی که توسط کمپانی های سازنده ایمپلنت منتشر می گردند نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. تنها مقالات انگلیسی زبان یا دارای چکیده انگلیسی مورد ارزیابی قرار گرفتند و منابع چاپ نشده ارزیابی نشدند. یافته ها: در مجموع 92 مقاله استخراج شده که 12 مورد آنها به صورت گزارش مورد بودند و فقط مدیفیکاسیونی را ارایه می کردند و پنجاه مورد نیز به مقایسه آماری روشهای مختلف پرداخته بودند هیچ مطالعه Randomized control trial و یا متاآنالیز نیز یافت نشد. نتیجه گیری: با توجه به مقالات مرور شده و مقایسه نتایج آن موارد زیر به دست آمد: روش قالب گیری مستقیم یا Open-tray روش دقیقتری نسبت به غیرمستقیم یا Close tray است. در موارد وجود بیش از دو ایمپلنت، استفاده از روش Splinted مزیت چندانی ندارد و در مناطق مهم از نظر زیبایی، بهتر است از مدیفیکاسیون ها برای بهبود ثبت نسج نرم استفاده کرد.

زمینه و هدف: از آنجایی که پس از درمان بلیچینگ، استحکام اتصال مواد رزینی به مینای دندان کاهش می یابد، اغلب تاخیر در باند این مواد حداقل به مدت یک هفته توصیه می گردد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه تاثیر کاربرد آنتی اکسیدان بر استحکام باند کامپوزیت رزین و گلاس آینومر تقویت شده با رزین به مینای بلیچ شده می باشد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، 96 دندان مولر سوم سالم انسانی به هشت گروه تقسیم شدند (n=12). برمینای سطح باکال گروههای یک و پنج (کنترل منفی) به ترتیب استوانه های حاوی کامپوزیت رزین و گلاس آینومر تقویت شده با رزین بدون انجام بلیچینگ باند شدند. بقیه گروهها شش ساعت در روز برای پنج روز متوالی بلیچ شدند. برای گروههای دو و شش (کنترل مثبت) بلافاصله پس از بلیچینگ، به ترتیب باندینگ کامپوزیت رزین و گلاس آینومر تغییریافته با رزین صورت گرفت. نمونه های گروههای سه و هفت، به مدت یک هفته در آب مقطر و دمای 37 درجه سانتی گراد غوطه ور شده و برای گروههای چهار و هشت پس از بلیچینگ، ژل آسکوربات سدیم 10% به مدت ده ساعت به کار برده شد و دو ماده ترمیمی باند شدند. سیلندرها تحت نیروی برشی دستگاه DARTEC با سرعت یک میلی متر در دقیقه شکسته و اطلاعات حاصله با آنالیزهای آماری One-way ANOVA و Tukey در سطح اعتماد 0.95 بررسی گردید. یافته ها: در مقایسه گروههای کامپوزیت، میانگین استحکام باند گروه دو به طور معنی داری پایینتر از سایر گروهها بود و بین گروههای دیگر تفاوت معنی دار نبود. (P=0.045) در گروههای گلاس آینومر، در گروه شش باند ایجاد نشد و تفاوت معنی داری بین سایر گروهها وجود نداشت. (P>0.05) نتیجه گیری: هر دو روش تاخیر یک هفته ای و کاربرد آسکوربات سدیم توانستند استحکام باند مواد مورد بررسی به مینای بلیچ شده را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.

مقدمه: ادنتودیسپلازی عارضه ای است که دو گروه دندانهای شیری و دایمی را مبتلا می کند. این حالت باعث درگیری توامان مینا و عاج می گردد. با توجه به درگیری کلیه دندانها و یا تعدادی از آنها، به دو نوع جنرالیزه یا لوکالیزه تقسیم می شود. گزارش مورد: در این مقاله یک مورد ادنتودیسپلازی جنرالیزه در یک دختر بچه دو و نیم ساله معرفی می شود، در ضمن ویژگیهای رادیوگرافیک و پاتولوژیک این مورد همراه با درمان ارایه شده است. جهت درمان، دندانهای مولرشیری اس اس کراون (SSC) شدند. از رزین های کامپوزیت برای پوشش سطح تاج دندانهای قدامی استفاده گردید.

زمینه و هدف: ضایعات فکی حاوی سلول ژانت از لحاظ میکروسکوپی مشابه و از لحاظ رفتار بیولوژیک متفاوت هستند. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات بیولوژیک ضایعات فوق با استفاده از تکنیک AgNOR است که نشانگر پرولیفراسیون سلولی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی تعداد 42 نمونه به روش آسان و در دسترس انتخاب شد و لام های H&E آنها توسط پاتولوژیست دهان و فک و صورت مورد بازبینی قرار گرفت سپس بلوک های مربوطه جدا شده و رنگ آمیزی نیترات نقره طبق روش Ploton انجام شد. در هر لام صد سلول در بزرگنمایی ´1000 عدسی شی میکروسکوپ نوری Nikon Ys100 بررسی شده و تعداد نقاط رنگ گرفته در آنها شمارش گردید. سپس میانگین سلول های شمارش شده در هر گروه از ضایعات محاسبه و با گروههای دیگر مقایسه گردید. واریانس یک سویه جهت مقایسه میزان AgNOR در گروههای مذکور انجام شد. یافته ها: از 42 نمونـه مورد بـررسی 21 مورد CGCG با میانگیـن شمارش (0.85±0.29)، هشت مورد ABC بـا میـانگیـن شمارش (0.76±0.32) مورد چرابیسم با میانگین شمارش (0.87±0.10) شش مورد تومور براون مرتبط با هایپرپاراتیروئیدیسم با میانگین شمارش (0.82±0.16) نقاط سازمان دهنده هسته بودند. GCT به دلیل وجود تنها یک نمونه در محاسبات آماری حذف شد. تفـاوت معنی داری بین شمارش AgNOR در این گروهها و ارتباط آن با خصوصیات کلینیکی آنها دیده نشد. نتیجه گیری: ضایعات داخل فکی حـاوی سلول های ژانت از لحاظ بروز AgNOR و قدرت تکثیر سلولی با هم اختلاف معنی داری ندارند.

زمینه و هدف: برای رفع حساسیت عاجی از روشهای درمانی گوناگونی از جمله لیزر Nd:YAG و ماده Seal & Protect استفاده شده است، اما تا به حال تاثیر این دو روش درمانی بر روی سختی عاج مورد ارزیابی قرار نگرفته است. هدف از این مطالعه استفاده از دستگاه سختی سنجی ویکرز جهت مقایسه این دو روش درمانی از نظر تغییر سختی سطح عاج می باشد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی چهل و پنج دندان عقل تازه خارج شده و سالم انتخاب و مینای سطح تاج برداشته شد تا عاج نمایان گردد. سپس نمونه ها به سه گروه پانزده تایی تقسیم شدند. گروه اول ماده Seal & Protect طبق دستور کارخانه سازنده به کار رفت. گروه دوم تحت تابش لیزر Nd:YAG با توان یک وات، فرکانس ده هرتز به مدت دو دقیقه قرار گرفت و گروه سوم به عنوان کنترل کاری بر روی سطح عاج صورت نگرفت. پس از آن عدد سختی سطح عاج توسط دستگاه سختی سنجی ویکرز به دست آمد. نتایج مطالعه با استفاده از آنالیزهای آماری One-Way ANOVA و پس آزمون LSD مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده میانگین سختی گروه لیزر Nd:YAG در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معنی داری نداشت (P=0.653). میانگین سختی گروه Seal & Protect با گروه کنترل دارای اختلاف معنی داری بود (P<0.05). همچنین در مقایسه میانگین سختی بین گروههای Seal & Protect و لیزر Nd:YAG اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<0.05). نتیجه گیری: نتایج حاصل از آزمونهای آماری نشان داد که تابش لیزر Nd:YAG جهت رفع حساسیت عاجی موجب کاهش سختی عاج نگردیده در مجموع می توان این طور نتیجه گرفت که در تصویربرداری های مورد نیاز ایمپلنت می توان با اطمینان از تکنیک توموگرافی اسپیرال استفاده کرد.