تحقیقات روانشناختی
سال:1392 | دوره:5 | شماره:19 |تعداد مقالات:9

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش مهارت های شناختی- رفتاری بر هوش هیجانی معتادین به شیشه بود. بدین منظور، در این طرح، 36 بیمار با تشخیص وابستگی به شیشه به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار داده شدند. گروه آزمایش طی 12 جلسه دو ساعته به صورت انفرادی تحت آموزش قرار گرفت. آزمودنی های هر دو گروه قبل از شروع درمان (مرحله پایه)، جلسه ششم، دوازدهم و 90 روز پس از پایان درمان با استفاده از آزمون مصاحبه ساخت یافته شخصیت و پرسشنامه بهر هیجانی بار- اُن، مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه کنترل در این مدت آموزشهای مورد نظر را دریافت نکرد. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر ترکیبی و آزمون t همبسته، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد آموزش مهارت های شناختی- رفتاری در بهبود مولفه های هوش هیجانی و بالا بردن توانایی های سازش پذیری، خلق عمومی، درون فردی، بین فردی، تحمل استرس موثر است. نتایج بیانگر این است که آموزش مهارتهای شناختی -رفتاری در افزایش هوش هیجانی موثر است.

هدف پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین امید با یادگیری خود نظم یافته و رضایت مندی از تحصیل می پردازد. از میان همه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی که در سال تحصیلی 91-1390 مشغول به تحصیل بوده اند تعداد 264 نفر از دانشجویان (151 دختر و 113 پسر) به شیوه نمونه برداری طبقه ای تصادفی انتخاب و دو مقیاس یادگیری خودنظم یافته (1995) و رضایت مندی از تحصیل (2001) و پرسشنامه امید سیمپسون (1999) بر روی آنها اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان می دهد بین مولفه های امید (روابط اجتماعی، تحصیل، روابط رمانتیک، روابط خانوادگی، شغل و اوقات فراغت) با یادگیری خود نظم یافته و رضایت مندی از تحصیل رابطه معنادار وجود دارد. متغیر اوقات فراغت، شغل و تحصیل از مولفه های امید می تواند یادگیری خودنظم یافته را پیش بینی نماید. دو مولفه تحصیل و اوقات فراغت از مولفه های امید می تواند رضایت مندی از تحصیل را پیش بینی نماید.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و مدیریت زمان با سبک های مقابله با بحران دانشجویان بود. روش تحقیق از نوع همبستگی و نمونه آماری شامل 120 نفر دانشجوی آتش نشانی دانشگاه جامع علمی کاربردی شهر تهران بود که در سال تحصیلی 88-1387 مشغول به تحصیل بودند آزمودنی ها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از 3 پرسشنامه، سبک های مقابله با بحران لازاروس و فولکمن (1994)، پرسشنامه پنج رگه شخصیتی NEO-FFI کاستا و مک گری (1992) و مدیریت زمان خاکی (1375) صورت گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد: سبک های مقابله ای مساله مدار با ویژگی های شخصیتی، برون گرایی و توافق و وجدانی بودن و مدیریت زمان رابطه مثبت معنی داری دارند و همچنین سبک های مقابله ای هیجان مدار با ویژگی های شخصیتی وجدانی بودن و توافق رابطه منفی معنی داری دارند.

پژوهش حاضر رابطه مولفه های بهزیستی روانشناختی با سلامت عمومی در بین دانش آموزان دبیرستانی را مورد مطالعه قرار می دهد. بدین منظور یک گروه نمونه با حجم 362 دانش آموز (172 پسر و 190 دختر) به شیوه نمونه برداری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به دو مقیاس بهزیستی روانشناختی و سلامت عمومی پاسخ دادند. نتایج حاصل از اعتباریابی نشان داد، ضریب اعتبار مقیاس از طریق فرمول کلی آلفای کرونباخ برای مقیاس بهزیستی روانشناختی برابر با 0.923 و برای مقیاس سلامت عمومی برابر 0.941 است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان می دهد، بین شش مولفه بهزیستی روانشناختی و نمره کلی سلامت عمومی رابطه منفی معنادار در سطح 0.001 وجود دارد. در نهایت سه مولفه پذیرش خود، تسلط بر محیط، و روابط مثبت با دیگران می تواند سلامت عمومی دانش آموزان دبیرستانی را پیش بینی کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هیجانهای مختلف با رفتار نوعدوستی در دانشجویان بود. از جامعه مورد مطالعه دانشجویان تعداد 300 نفر به روش نمونه گیری غیر تصادفی داوطلبانه انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای پژوهشی از پرسشنامه هیجانهای پیشرفت پکران و همکاران (2005) و پرسشنامه جمعیت شناختی پژوهشگر ساخته استفاده به عمل آمد. داده های به دست آمده با بهره گیری از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان تجزیه تحلیل شد. نتایج نشان می دهد هیجانهای مختلف دانشجویان قادر به پیش بینی رفتار نوعدوستی آنان است.

این مقاله نوشتاری پیرامون ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء کیفیت اثر متقابل انسان و محیط بر یکدیگر است. انسان همواره تعاملی تنگاتنگ با محیط پیرامون خود داشته و خود نیز نقش موثری در شکل دهی به آن ایفا کرده است. بشرِ امروز با رشد زندگی شهری و وابستگی بشر به زندگی ماشینی، از درکِ احساس و عواطف محیط پیرامون و آسایش حاصل از کیفیت های موجود در محیط طبیعی دور شده است. همین امر منجر به بروز مشکلات عدیده ای شده است که در راستای برطرف نمودن این مسائل، دانش های نوینی مانند روان شناسی محیطی و روان شناسی احساس و ادراک در جوار علوم انسان شناسی، جامعه شناسی و دیگر دانش های مشابه مطرح شده اند. محوریت بحث این دانش ها بر نحوه ادراک انسان از محیط و ارتقاء کیفیت این ادراک است. ادراک انسان از محیط از محوری ترین مقولات در روان شناسی محیطی است. ادراک محیطی، فرآیندی است که از طریق آن انسان داده های لازم را بر اساس نیازش از محیط پیرامون خود برمی گزیند. لذا ادراک فرآیندی است هدفمند و به فرهنگ، نگرش و ارزش حاکم بر تفکر ادراک کننده بستگی دارد. همانطورکه عوامل طبیعی مثل رودخانه حریم دارند، انسان نیز به عنوان بخشی از طبیعت باید حریم خاص خود را داشته باشد. نتایج ناشی از عدم رعایت حریم ها، باعث ایجاد اوضاع نابسامانی می شود که در ارتباط میان انسان امروز با محیط اطرافش به وجود آمده است. اولین عامل تاثیرگذار در پیشرفت صنعت و متعاقب آن تخریب محیط زیست، انقلاب صنعتی است که آغاز آن با اختراع ماشین بخار بوده است. نتیجه توسعه، استفاده بیشتر، بهره کشی و استثمار است. مقصود این جستار، تغییر نگرش انسان و عمیق تر کردن نگاه او نسبت به محیط اطرافش است. انسان بخشی از محیط و طبیعت پیرامونش است و از طریق شناخت هر چه بیشتر انسان و محیط اطرافش می توان پیوند ایجادشده میان آنها را مستحکم تر کرد. در رابطه میان انسان و محیط، حفظ حریم هر یک از آنها در ارتباط با یکدیگر مهم است. هدف از این نوشتار ایجاد حساسیتی در انسان ها و به طورخاص در معمارها به منظور محفوظ داشتن انواع محیط ها در نگاه خود (حافظه زنده و حافظه تاریخی) و خلق معماری و محیطی جدید است به گونه ای که قابلیت پیوندزدن عناصر مختلف را به یکدیگر داشته باشد. این حساسیت ها در اثر شناخت محیط و تدوین نتایج این شناخت ها به دست می آیند که پس از آن غربال کردن این نتایج در ذهن اتفاق افتاده و پس از همه اینها سنتز به دست آمده و ما را به شناخت مفهوم نزدیک تر می کند. بدین معنا که می بایست حساسیت انسان ها نسبت به محیط اطرافشان بیشتر شود. این حساسیت و تنش باید در فضا عمق پیدا کند تا بتواند نگاه جدیدی را ارائه دهد. در این نوشتار پس از بررسی مفهوم ادراک و شناخت علم روان شناسی محیطی، به بررسی جایگاه ادراک در این علم پرداخته شده و در نهایت راهکارهایی جهت ارتقاء کیفیت اثر متقابل انسان و محیط بر یکدیگر با رویکرد روان شناسی محیطی ارائه می شود. باید توجه داشت که تمامی این راهکارها برآمده از نگاهی متفاوت و عمیق تر به محیط اطراف انسان هاست که در این راستا نمونه هایی از کار دانشجویان نیز ارائه می شود.

در این پژوهش به منظور مقایسه حافظه فعال و پایداری هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه ـ بیش فعالی، اوتیسم و عادی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 90 نفر از دانش آموزان ابتدایی عادی و استثنایی انتخاب و در 3 گروه 30 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تشخیص اختلال نارسایی توجه ـ بیش فعالی، مصاحبه تشخیصی اوتیسم، ماتریس حافظه فعال کورنولدی و پرسشنامه ناپایداری هیجانی کولیج استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از روش های تحلیل واریانس، آزمون توکی و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد تفاوت معنی داری میان پایداری هیجانی و حافظه فعال کودکان عادی و گروه با اختلال نارسایی توجه ـ بیش فعالی و گروه با اختلال اوتیسم وجود دارد. به طور کلی کودکان مبتلا به اوتیسم حافظه فعال ضعیف تری در مقایسه با دو گروه کودکان عادی و نارسایی توجه- بیش فعالی دارند. همچنین میزان پایداری هیجانی در کودکان عادی بالاتر از کودکان مبتلا به نارسایی توجه- بیش فعالی و اوتیسم می باشد. نتایج نشان می دهد که فقط در کودکان عادی بین نمره حافظه فعال و نمره ناپایداری هیجانی ارتباط منفی معناداری وجود دارد و بین نمره حافظه فعال و نمره ناپایداری هیجانی در کودکان مبتلا به نارسایی توجه- بیش فعالی و اوتیسم ارتباط معناداری مشاهده نمی شود.

هدف اصلی مقاله حاضر سنجش تاثیر رهبری مدیر و معلمان بر تجارب آموزشی معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بوده که از مجموع معلمان و مدیران مدارس راهنمایی، نمونه ای شامل 150 معلم، 30 مدیر و دانش آموزان 60 کلاس درس سال سوم راهنمایی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه 25 آیتمی کامبورن و تایلور و نمرات پایانی درس ریاضی سال سوم راهنمایی مدارس شهر تهران گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت بررسی روابط ساختاری بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، ابعاد تئوریزه شده رهبری مدیر، تاثیر معلمان همیار، و تغییر در تجارب آموزشی معلمان، از مدل یابی معادلات ساختاری چندسطحی استفاده شد. یافته های تحقیق کارهای تجربی گذشته را تصدیق کرده و مساعدت های نوینی برای تحقیق در مورد زنجیره روابط مفروض بین تجارب رهبری و یادگیری دانش آموزان فراهم آورد. هم رهبری مدیر و هم رهبری معلمان به طور قابل ملاحظه ای بر تجارب آموزشی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی تاثیر می گذارند. مهمترین نتیجه این تحقیق وجود روابط علی غیرمستقیم، معنادار و قوی ای است که تاثیرات رهبری آموزش بر یادگیری دانش آموزان را تعدیل می نماید. نتایج نشان می دهد که کار مدیران بر پیشرفت دانش آموزان تاثیر می گدارد زیرا مدیران از طریق ارتقا دادن همکاری و ارتباط در فرآیند آموزش، به طور غیرمستقیم بر تجارب معلمان تاثیر می گذارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش فرزندپروری مثبت بر استرس فرزندپروری مادران کودکان کم توان ذهنی اجرا شد. با استفاده از روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل مادران 30 کودک کم توان ذهنی دختر که در مقطع پیش دبستانی، اول و دوم ابتدایی مدارس استثنایی شهر تهران مشغول به تحصیل بودند، به صورت در دسترس از دو مدرسه انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش برنامه گروهی فرزندپروری مثبت قرارگرفتند و شرکت کنندگان به وسیله مقیاس استرس فرزندپروری آبیدین در دو مرحله (قبل از مداخله و بعد از مداخله) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که اجرای برنامه آموزشی منجر به کاهش معنادار استرس فرزندپروری مادران گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. با توجه به نتیجه به دست آمده پیشنهاد می شود درمانگران با انجام این مداخلات، گام موثری در جهت کاهش استرس مادران کودکان کم توان ذهنی بردارند.