مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
سال:1381 | دوره:4 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

از نظر تاریخی زخم های جراحی به زخم های تمیز، تمیز ـ آلوده و آلوده تقسیم بندی می شوند. عفونت زخم های جراحی دومین نوع عفونت های شایع اکتسابی بیمارستانی هستند که حداقل 17 درصد این موارد را شامل می گردند. میزان عفونت در صورت تجویز آنتی بیوتیک پروفیلاکسی برای زخم های تمیز، تمیز ـ آلوده و آلوده به ترتیب در حدود 0.8، 1.3، 10.2 در هر یکصد بیمار گزارش گردیده است. برای ارزیابی وضعیت عفونت های بیمارستانی و نیز تخمین میزان عفونت زخم های جراحی توصیه شده است که زخم های تمیز مورد پایش قرار گیرند. لذا با در نظر گرفتن این حقیقت، بررسی حاضر با هدف تعیین میزان شیوع عفونت های زخم های تمیز، جداسازی و شناسایی گونه های شایع باکتریایی و بررسی الگوی حساسیت عوامل عفونت زا به آنتی بیوتیک ها انجام شد. همچنین رابطه عفونت با عواملی همچون سن، نوع عمل و طول مدت جراحی مورد بررسی قرار گرفت. 845 زخم جراحی تمیز یا کلاس I در طی 9 ماه از بهمن 78 تا آبان ماه 79 مورد بررسی قرار گرفتند. میزان بروز عفونت برای زخم های جراحی تمیز 4.9 درصد به دست آمد. از سوی دیگر، میزان عفونت در اعمال جراحی که بیش از نیم ساعت به طول انجامیده بود بیشتر از اعمال جراحی انجام شده در مدت زمان کوتاه تر بود. استافیلوکوک اپیدرمیدیس با 73 درصد شایع ترین عامل ایجاد کننده عفونت و پس از آن استافیلوکوک آرئوس با 17 درصد و سپس انتروباکتر ائروژینوزا با 4.9 درصد رتبه های بعدی را حائز گردیدند. سویه های استافیلوکوک اپیدرمیدیس و استافیلوکوک آرئوس جدا شده همگی به پنی سیلین و آمپی سیلین مقاوم بودند. با توجه به شیوع بالای عفونت زخم های تمیز که حاکی از جدی بودن عفونت های بیمارستانی در بیمارستان های مورد مطالعه می باشد نیاز به استقرار یک برنامه سازمان یافته و موثر کنترل عفونت احساس می شود که به نوبه خود می تواند متشکل از یک سیستم فعال پایش عفونت دربیمارستان ها و اقدامات کنترلی شدید برای حذف خطرات شناخته شده باشد.

در طی دهه اخیر کاربرد لیزر در پزشکی به ابزاری موثر در درمان تبدیل شده و از لیزرهای کم توان در درمان آسیب های بافت نرم، درد، آرتریت، ترمیم زخم و غیره بطور گسترده ای استفاده می شود. تاثیر لیزرهای کم توان در درمان به علت اثر فوتوشیمیایی آن بر مولکول های بیولوژیکی است. از آنجائی که جنبه های غیر گرمایی اثر این پرتوها نیز مطرح می باشد، لذا هدف از این مطالعه بررسی اثر لیزر کم توان بر روی علمکرد عصب می باشد. در این تحقیق، اثر لیزر مادون قرمزز کم توان گالیم ـ آلومینیم ـ آرسناید (Ga-Al-As) با طول موج 830 nm بر روی زمان تاخیر عصب مدیان 42 نفر افراد سالم در گروه سنی بین 30 - 20 سال مورد بررسی قرار گرفت. قبل از تابش لیزر مقدار زمان تاخیر شاخه حرکتی عصب اندازه گیری شد. سپس ناحیه ساعد دست چپ در مسیر عصب تحت تابش لیزر با چگالی انرژی های 6 j/cm2 و 1.5 j/cm2 برای هر نقطه قرار گرفت. نتایج آزمون آماری (Pair t-test) افزایش معنی داری در زمان تاخیر عصب پس از تابش لیزر نشان داد(P<0.001) . این اثر تا مدت کوتاهی پس از قطع تابش مشاهده گردید. این نتایج می تواند زمینه مطالعات بعدی در جهت بکارگیری این اثر در درمان برخی از بیماری های نوروفیزیولوژیک باشد.

با توجه به شیوع بالای سوء هاضمه عملکردی (Functional dyspepsia) و لزوم تهیه یک داروی موثر و مورد توافق پزشکان برای این بیماری، این پژوهش با هدف مقایسه میزان پاسخ به درمان عصاره خوراکی گیاه شاهسپرم در مقایسه با پلاسبو انجام گرفت. شاهسپرم (Ocimum basilicum) در طب سنتی در درمان سوء هاضمه، سرماخوردگی، برونشیت و تهوع بکار رفته است. از میان کلیه بیمارانی که جهت بررسی علت سوء هاضمه به بخش آندوسکوپی بیمارستان هاجر شهرکرد (تابستان 1380) ارجاع داده شده بودند و در آندوسکوپی قسمت فوقانی دستگاه گوارش یافته های غیر طبیعی توجیه کننده شکایاتشان از بیماری به دست نیامده بود، به صورت غیر احتمالی ساده تعداد 200 بیمار انتخاب شدند. بیماران در گروه مورد و شاهد بر اساس شدت سوء هاضمه به چهار گروه ضعیف، متوسط، شدید و خیلی شدید تقسیم شدند. طبق نتایج این تحقیق میزان پاسخ به درمان در گروه مورد 67% و در گروه شاهد 21% به دست آمد(P<0.05) . همچنین این افزایش پاسخ به درمان در گروه مورد از نظر شدت شکایات و انواع سوء هاضمه عملکردی با اختلاف معنی داری بیشتر از گروه شاهد به دست آمد(P<0.05) . در هر دو جنس و در تمامی سنین پاسخ به درمان در گروه مورد (دریافت کنندگان عصاره شاهسپرم) بیشتر از گروه شاهد بود و در گروه مورد، زنان بیشتر از مردان و افراد کمتر از 40 سال بیشتر از افراد بالای 40 سال بهبود یافته بودند .(P<0.05) بنابراین به نظر می رسد شاهسپرم می تواند به عنوان یک داروی موثر در درمان سوء هاضمه عملکردی مطرح باشد.

ساکنین کره زمین همواره تحت تابش پرتوهای زمینه طبیعی شامل پرتوهای کیهانی و پرتوهای زمینی بوده و خواهند بود. این پرتوها سبب بروز عوارض نابهنجار گوناگونی در انسان می شوند. در بیشتر نقاط دنیا و مخصوصا در کشورهای پیشرفته چندین بار اندازه گیری پرتوهای زمینه صورت گرفته است. ایران یکی از معدود کشورهایی است که اطلاعات دقیق و جامعی را در این ارتباط به کمیته بین المللی حفاظت در برابر اشعه (ICRP) ارائه نداده است. اگرچه اندازه گیری ها در برخی از استان ها (مازندران، تهران، اصفهان و غیره) انجام شده است ولی اطلاعات مکتوبی در این زمینه وجود ندارد. اندازه گیری تشعشعات زمینه طبیعی در استان چهارمحال و بختیاری که جزء مناطق کوهستانی و ارتفاع بلند می باشد، ضروری بوده تا بتوان اطلاعات جامعی را در این ارتباط به دست آورد. چرا که به نظر می رسد میزان پرتوهای زمینه در مناطق کوهستانی و با ارتفاع بلندتر، بیشتر می باشد. با استفاده از دوزیمتر حساس به پرتوهای هسته ای (گایگر ـ مولر) و با مراجعه به نقاط مختلف استان در هر نقطه، 8 اندازه گیری انجام شد و میانگین آنها به عنوان پرتودهی آن نقطه محسوب گردید. میانگین آهنگ پرتودهی برابر با (میکرورونگتن بر ساعت)28.2±1.4 µR/h  و میانگین آهنگ دوز جذبی (نانوگری بر ساعت) 49 nGy/h و دوز معادل موثر سالیانه نیز برابر با (میلی سیورت) 0.49 mSv برآورد شده است. این مقادیر از حد میانگین جهانی بیشتر بوده ولی از نقاط با پرتودهی بالای جهان کمتر می باشند. بنابراین احتمال شیوع سرطان ها و ارتباط آنها با پرتوها و هم چنین اثر پرتوها بر روی طول عمر از نکاتی است که باید مورد تحقیق بیشتر قرار گیرد.

تماس مزمن با سطوح پایین سرب در طی تکامل مغزی بر روی عملکرد سیستم اعصاب مرکزی اثر گذاشته و سبب ایجاد تغییراتی در عملکرد این سیستم می شود. اثرات رفتاری سرب به طور گسترده ایی مورد بررسی قرار گرفته است ولی علیرغم این کوشش ها، در نتایج به دست آمده اختلاف است چرا که سنجش های رفتاری مشابه در تحقیقات مختلف نتایج متناقضی را باعث شده است. در این مطالعه اثرات تماس مزمن با سطوح پایین سرب در دو مرحله تکاملی شیرخوارگی (I) و بعد از شیرخوارگی (II) بر روی یادگیری و حافظه به روش شرطی اجتنابی فعال یکطرفه مورد ارزیابی قرار گرفت. در هر ملحه سه گروه تست و یک گروه کنترل انتخاب شد. آب آشامیدنی گروه های تست با محلول های 0.05، 0.1 و 0.2 درصد استات سرب به مدت 21 روز و آب آشامیدنی رات های گروه کنترل با آب دوبار تقطیر تعویض شد. در ردات هایی که در مرحله (I) استات سرب 0.05% دریافت کرده بودند تعداد شوک در دوز آزمون یادگیری و حافظه و در گروه 0.2% تعداد شوک در آزمون حافظه کاهش یافت. در گروه تست 0.1% افزایش تعداد شوک در آزمون حافظه مشاهده شد. در مرحله (II) دوزهای 0.05 و 0.2 درصد استات سرب سبب افزایش یادگیری و حافظه در مقایسه با گروه کنترل گردید. نتایج نشان داد که در مسمومیت مزمن با سطوح پایین سرب، توانایی یادگیری و حافظه تحت تاثیر دو فاکتور دوز فلز تجویزی و مرحله تکاملی که تماس با آن رخ می دهد، قرار می گیرد. با توجه به اثرات متفاوت تماس سرب در کودکان و بالغین علاوه بر تناقض های بین مطالعات in vitro وin vivo ، پیشنهاد شده که سرب احتمالا از طریق مکانیسم های چندگانه ای روی سیستم عصبی اثر می گذارد.

آلفا یک آنتی تریپسین Alpha-1 Anti Trypsin (AAT) یکی از پروتئین های فاز حاد سرم انسان است که سطوح سرمی آن در بعضی از بیماری ها از جمله بیماری های کبدی، کلیوی و ریوی تغییر می یابد و متعاقب اختلالات گوارشی از جمله اسهال، AAT از طریق مدفوع دفع می شود. اندازه گیری AAT مدفوع در تشخیص دفع غیر طبیعی پروتئین مورد استفاده قرار گرفته است. در مطالعات مختلفی، میزان AAT مدفوع به عنوان شاخص در تشخیص افتراقی انواع اختلالات گوارشی اندازه گیری شده است. با توجه به این که تشخیص افتراقی اسهال های میکروبی از غیر میکروبی به علت نیاز به انجام کشت مدفوع وقت گیر می باشد لذا در این مطالعه سنجش میزان AAT مدفوع به عنوان یک آزمایش غربالی اولیه برای متمایز نمودن انواع اسهال ها (عفونی باکتریال و غیر عفونی) مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه مورد ـ شاهدی مقدار AAT مدفوع کودکان بستری شده در بخش اطفال بیمارستان هاجر شهرک کرد اندازه گیری شد. گروه اول شامل 30 کودک مبتلا به اسهال بودند که نتیجه کشت مدفوع آنها از نظر میکروبی مثبت و گروه دوم شامل 30 کودک مبتلا به اسهال بودند که نتیجه کشت مدفوع آنها از نظر میکروبی منفی بوده است و گروه شاهد شامل 30 کودک غیر مبتلا به اسهال بود. در تمام کودکان فوق میزان AAT مدفوع به روش رادیال ایمونودیفیوژن اندازه گیری گردید. میانگین مقدار AAT در گروه اول 50±46.2 mg/dl، در گروه دوم 25±34.77 mg/dl و در گروه شاهد (افراد سالم) 1.08±3.35 می باشد. از نظر آماری میانگین AAT در سه گروه اختلاف معنی داری نشان داد. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین مقدار AAT در گروه مبتلا به اسهال و دارای کشت میکروبی مثبت (گروه اول( بالاتر از سایر گروه ها بوده است. اما در سطح انفرادی تمام افراد این گروه میزان AAT بالایی نداشتند. لذا پیشنهاد می گردد در مطالعه تکمیلی میزان AAT مدفوع در مقایسه با میزان AAT سرم اندازه گیری گردد.

علیرغم مطالعات انجام شده در خصوص آسیب های ناشی از ترومای به جمجمه، میزان بروز واقعی تشنجات ناشی از آن مشخص نیست و در رابطه با درمان داروئی و کنترل تشنج این بیماران بحث های زیادی وجود دارد. هدف این پژوهش مقایسه درمان داروئی در صرع ایدیوپاتیک و صرع متعاقب ترومای ناشی از جنگ می باشد. به همین منظور کلیه جانبازانی که به تشنج متعاقب تروما مبتلا بودند به عنوان گروه مورد انتخاب شدند(N=50) . برای مقایسه نتایج، 50 نفر از بیماران بزرگسال مرد مبتلا به صرع اولیه (Idiopatic) در استان به طور تصادفی انتخاب گردید (گروه شاهد). سپس با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز مربوط به دو گروه به دست آمد و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که میزان اشتغال در مصروعین ایدیوپاتیک 60% و در مصروعین متعاقب تروما 44% است و شروع درمان تک داروئی در مصروعین ایدیوپاتیک 94% و در مصروعین متعاقب تروما 80% بود. در 36.4% گروه شاهد و در 60% گروه مورد پس از کاهش مقدار دارو، تشنج رخ داده است و بعد از قطع دارو در 50% از گروه شاهد و 33.4% از گروه مورد تشنج اتفاق افتاد. نتایج این مطالعه نشان داد که مراقبت داروئی در مصروعین متعاقب تروما در استان در سطح نسبتا قابل قبولی قرار دارد و با توجه به اینکه در قطع دارو برگشت حملات اپی لپسی در مجروحین کمتر اتفاق افتاده، احتمالا به دلیل توجه بیشتر پزشک در این بیماران نسبت به صرع ایدیوپاتیک بوده است. همچنین نظر به بهبودی قابل قبول این بیماران و برای کمک به بازتوانی آنها لازم است تا نگرش و توجه دقیق تری به وضعیت اشتغال این قشر صورت پذیرد.

از آنجا که مخلوط دو داروی آتروپین ـ پرومتازین به طور شایع در بخش های زایمان جهت کاهش طول مدت زایمان مورد استفاده قرار می گیرد و با توجه به تناقض هایی که در مورد تاثیر آنها وجود دارد، این پژوهش نیمه تجربی و یکسو کور با هدف بررسی تاثیر مخلوط آتروپین ـ پرومتازین بر طول مدت مراحل زایمانی و آپگار نوزاد بر روی 200 زن باردار که جهت زایمان مراجعه کرده بودند انجام شد. با شروع فاز فعال زایمان (اتساع 4 سانتیمتر سرویکس) به گروه مورد (100 نفر) 0.5 میلیگرم آتروپین و 25 میلیگرم پرومتازین و به گروه شاهد (100 نفر) 2 میلی لیتر آب مقطر به عنوان پلاسبو به صورت عضلانی تزریق گردید و به طور همزمان آمنیوتومی (پارگی مصنوعی پرده های جنینی) نیز انجام شد. افرادی که دارای زایمان زودرس، پارگی زودرس کیسه آب، توکسمی حاملگی، بیماری قلبی، بیماری دیابت، دوقلوئی، نمایش غیر طبیعی جنین، تنگی لگن و اندیکاسیون القاء زایمان بودند، از مطالعه خارج شدند. سپس طول مدت مراحل زایمانی و آپگار نوزاد اندازه گیری و ثبت شد. یافته ها نشان داد که تفاوت معنی داری در میانگین طول مدت فاز فعال زایمان، مرحله دوم زایمان و آپگار نوزاد در نخست زاهای دو گروه وجود ندارد. این تفاوت در چند زاهای دو گروه نیز معنی دار نبود. با توجه به یافته های فوق استفاده از مخلوط دو داروی آتروپین ـ پرومتازین برای پیشرفت زایمان مورد تردید قرار می گیرد.

با توجه به اثرات و عوارض چشمی ناشی از نگاه به خورشید گرفتگی در یک مطالعه آینده نگر بر آن شدیم تا افرادی را که متعاقب نگاه مستقیم یا غیر مستقیم به پدیده خورشیدگرفتگی دچار عوارض چشمی شده اند را در سطح شهرکرد مورد معاینه و پیگیری قرار دهیم. 155 نفر با ناراحتی چشمی که در اثر نگاه به کسوف ایجاد شده بود به مطب ها و کلینیک ویژه چشم پزشکی مراجعه کرده و پس از معاینات لازم علایم بیمار در پرسشنامه مخصوصی ثبت و در فواصل زمانی یک هفته، یک ماه، سه ماه و شش ماه بعد مجددا بیماران معاینه گردیدند. 80 درصد افراد مراجعه کننده در سن بین 20 تا 45 سالگی بوده و 55 نفر آنها بدون استفاده از فیلترهای حفاظتی به کسوف نگاه کرده بودند. بیشترین شکایات بیماران سوزش، خارش، آبریزش، فتوفوبی، تاری دید و سردرد بود. کاهش بینایی در 30 نفر، اسکوتوم بینایی در 10 نفر و متامورفوپسی در 5 نفر مشاهده شد. در هفته دوم در اکثر مراجعین علایم ابتدایی به طور کامل برطرف شده و تنها در 5 چشم کاهش حدت بینایی به میزان 2 تا 4 خط اسنلن موجود بود. 5 بیمار فوق تماما بدون استفاده از فیلتر و به مدت طولانی تقریبا کل مدت کسوف را مشاهده کرده بودند. در ماه سوم کاهش بینایی فوق همراه با سوختگی ملایم ماکولادرتین در 5 چشم ذکر شده باقی بود ولی در فلوئورسئین آنژیوگرافی نکته غیر طبیعی مشاهده نشد. پس از 6 ماه در 4 چشم حدت بینایی به 20/30 برگشته و در یک چشم دید 20/40 بود.

اضطراب دارای سابقه ای به قدمت حیات انسان است. عمل جراحی، به خصوص جراحی قلب، نوعی تهدید سلامتی است. بیماران کاندید جراحی قلب مستعد نگرانی و اضطراب می باشند، لذا تامین سلامتی و کاهش اضطراب آنان امری واجب و ضروری است. پژوهش حاضر یک کار آزمائی بالینی است که بر روی 105 نفر (در دو گروه آزمون و شاهد) از بیماران کاندید جراحی قلب و به منظور بررسی تاثیر آرامسازی بر میزان اضطراب بیماران تحت عمل جراحی قلب بستری در بیمارستان قلب شهید رجایی تهران انجام گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه، اسفیگومومانومتو، استتوسکوپ و ترمومتر بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (فراوانی مطلق و نسبی) و آمار استنباطی (آزمون آماری X2 و t-test) استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد با بکارگیری آرامسازی، میزان اضطراب آشکار و پنهان واحدهای پژوهش در گروه آزمون کاهش معنی داری یافت در حالی که میزان اضطراب آشکار واحدهای پژوهش در گروه شاهد در روز قبل از عمل نسبت به بدو پذیرش افزایش قابل توجهی داشته است. همچنین با بکارگیری آرامسازی در گروه آزمایش مقادیر علایم حیاتی بیماران شامل فشار خون سیستولیک، فشار خون دیاستولیک، نبض، تعداد تنفس و درجه حرارت در روز قبل از عمل نسبت به بدو پذیرش بطور معنی داری کاهش یافت در حالی که در گروه شاهد این مقادیر شامل فشار خون سیستولیک، فشار خون دیاستولیک، نبض، تعداد تنفس و درجه حرارت در روز قبل از عمل نسبت به بدو پذیرش افزایش معنی داری داشته است. همچنین با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش با بکارگیری آرامسازی در گروه آزمون پس از عمل میزان داروی ضد درد کمتری مصرف شده است و تعداد بیمارانی که در این گروه از داروی ضد درد استفاده کرده اند، نسبت به گروه شاهد کمتر بوده است. با عنایت به نتایج حاصله، اهمیت نقش پرستاران در کاستن اضطراب در بیماران تحت عمل جراحی قلب با بکارگیری تدابیر مختلف مشخص می گردد.