مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل
سال:1388 | دوره:9 | شماره:2 (پیاپی 32) |تعداد مقالات:14

خلاصه: پورپورا هنوخ شوئن لاین که پورپورای آنافیلاکتویید نیز نامیده می شود یک واسکولیت عروق کوچک با عوارض پوستی و سیستمیک است. در پاتوژنز هنوخ شوئن لاین اغلب عوامل عفونی و غیر عفونی گوناگونی نقش دارند. با این وجود، تا کنون همراهی آن با عامل عفونی آنتامبا هیستولیتیکا فقط یکبار گزارش شده است. در این گزارش هنوخ شوئن لاین همراه با اسهال خونی در زمینه آنتامبا هیستولیتیکا در یک پسر 7 ساله بود. با تشخیص بیماری بر اساس معیارهای تشخیصی هنوخ شوئن لاین بیمار تحت درمان با استروئید قرار گرفت، با توجه به عدم پاسخ به درمان در بررسی مجدد مدفوع و مشاهده شدن کیست و تروفوزوئیت با درمان بیماری آمیبیاز علایم و نشانه های بیماری بهبود یافته و بیمار از بیمارستان مرخص شد.

زمینه و هدف: درد پستان یک ناراحتی شایع پستان می باشد که تعداد زیادی از زنان در سنین باروری را درگیر می کند و علاوه بر ترس ناشی از سرطان، موجب مراجعات پزشکی مکرر و اختلال در فعالیت های شغلی، اجتماعی و خانوادگی فرد می شود. هدف این مطالعه تعیین یافته های بالینی، سونوگرافی و ماموگرافی در بیماران مبتلا به درد پستان می باشد.روش کار: این مطالعه مقطعی روی 160 نفر از بیماران با درد پستان مراجعه کننده به درمانگاه زنان بیمارستان شهید یحیی نژاد دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شده است. معاینه بالینی توسط متخصص زنان انجام شد و برای بیماران کمتر از 35 سال سونوگرافی و بالاتر از 35 سال ماموگرافی توسط یک رادیولوژیست انجام شد. سایر اطلاعات شامل، سن، سن قاعدگی، سن اولین حاملگی، تعداد زایمان، سابقه مصرف قرص های ضد بارداری، درمان جایگزینی هورمون، سابقه خانوادگی سرطان، آگاهی در مورد توصیه های تغذیه ای در مورد درد پستان و ارتباط درد با سیکل قاعدگی ثبت شد و اطلاعات توسط نرم افزار آماری SPSS 10 آنالیز شد.یافته ها: میانگین سنی زنان 34.8±9.9 سال بود. حساسیت در لمس حین معاینه در 122 بیمار (76.3%) وجود داشت. 42 بیمار (53.2%) در ماموگرافی و 50 بیمار (40.3%) در سونوگرافی بیماری فیبروکیستیک داشتند. یافته های نرمال در ماموگرافی و سونوگرافی بترتیب در 29 بیمار (36.7%) و 60 بیمار (48.4%) دیده شد.نتیجه گیری: در اکثر افراد با درد پستان یافته سونوگرافی و ماموگرافی طبیعی و یا تغییرات فیبروکیستیک را نشان می دهد. تاریخچه دقیق و ارزیابی بالینی در این افراد ضروری می باشد.

زمینه و هدف: تهوع و استفراغ حاملگی در 50-90% از حاملگی ها در سه ماهه اول دیده می شود. تهوع و استفراغ شدید حاملگی فرم تشدید یافته آن بوده و با کاهش وزن، اختلالات الکترولیتی، کتونوری، کتونمی همراه است. اخیرا طی گزارشاتی ارتباط بین عفونت هلیکوباکترپیلوری و تهوع و استفراغ شدید بارداری مطرح شده است. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین سرولوژی هلیکوباکتر پیلوری و تهوع و استفراغ شدید حاملگی می باشد.روش کار: این مطالعه توصیفی - تحلیلی بر روی 40 زن باردار با سن حاملگی 7 تا 17 هفته، مبتلا به تهوع و استفراغ شدید حاملگی و 50 زن باردار غیر مبتلا با سن بارداری مشابه در سال 1386 در بیمارستان یحیی نژاد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بابل انجام شد. سرولوژی IgG و IgA هلیکوباکتر پیلوری به روش الیزا در یک آزمایشگاه انجام شد. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شد .یافته ها: سن زنان گروه مبتلا و شاهد به ترتیب 24.2±4.3 و 25.7±4.6 سال بود (p=0.127). سن حاملگی گروه مبتلا و شاهد به ترتیب 9±2.3 و8.3±3.4  هفته بود57.5 .(p=0.29) % از افراد گروه مبتلا و 48% از افراد گروه شاهد از نظر سرولوژی هلیکوباکتر پیلوری مثبت بودند که از نظر آماری معنی دار نبود (p=0.523).نتیجه گیری: بین آلودگی با هلیکوباکتر پیلوری و تهوع و استفراغ شدید حاملگی ارتباطی وجود ندارد.

زمینه و هدف: کنه ها نقش مهمی در انتقال بیماریهای مختلف به انسان و حیوان دارند. با توجه به گزارش موارد بیماری تب راجعه کنه ای و بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو از شهرستانهای استان اردبیل در این تحقیق اقدام به جمع آوری کنه های سخت و نرم از دامهای اهلی و اماکن نگهداری گردید تا با شناسایی گونه ها، تعیین سطح حساسیت و وفور فصلی آنها تصمیم گیری مناسبی در مبارزه با کنه ها و در نتیجه کاهش انتقال بیماریها توسط آنها بدست آید.روش کار: نمونه برداری بطور تصادفی و بشکل خوشه ای در طی چهار فصل از روستا های مختلف انجام گردید و تست انجام گردید و این تست با سوش های دیگری از استانهای مختلف Topical application حساسیت با استفاده از روش کشور مقایسه شد.یافته ها: در این بررسی تعداد 2080 کنه جمع آوری و شناسایی گردید. که شامل ده گونه از دو خانواده ایگزودیده و آرگازیده بود. از کنه های سخت جنس Hyalomma با 65.5% بیشترین، جنس Rhipicephalus با 34.3% و جنس Heamaphysalis با 0.2% کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده است . از خانواده آرگازیده حنس  %97.2 Ornithodorosفراوانترین و جنس  %2.8 Argasکمترین فراوانی را داشته اند. سطح حساسیت کنه های نرم با استفاده از سم سایپرمترین تعیین شد. سوش مشکین شهر (CL) LD50 با 1.7 نسبت به سوش های دیگر حساسیت کمتری نسبت به سم مذکور نشان داد. جنس Hyalomma از نظر گونه نسبت به جنس های دیگر کنه های ایگزودیده از تنوع برخوردار است. گونه Hyalomma Marginatum با 16.9 درصد بیشترین فراوانی و Hyalomma aegyptium با 0.3% کمترین وفور را داشت. از جنس Rhipicephalus فقط گونه Rhipicephalus brsa و از جنس Haemaphysalis گونه Haemaphysalis inermis جمع آوری شد. از خانواده Argasidae جنس Ornithodoros lahorensis با 97.2% بالاترین وفور را در طی فصول پاییز و زمستان داشت و در مورد خانواده Ixodidae بیشترین وفور در فصول بهار و تابستان بود. میزبانها به ترتیب وفور صید کنه، شامل گوسفند، گاو، طیور، بز، گاومیش و شتر بوده است.نتیجه گیری: سوش های مشکین شهر نسبت به سوش های مناطق دیگر حساسیت کمتری نسبت به سم سایپرمترین نشان دادند.

زمینه و هدف: لنفادنوپاتی به معنای بیماری موجود در غده لنفاوی است. در اکثر مطالعات انجام شده سل به عنوان شایعترین علت لنفادنوپاتی گردنی ذکر شده است. مواجهه با یک لنفادنوپاتی گردنی بعنوان تنها شکایت یک بیمار یا تنها یافته بالینی، جزو موارد معمولی است که یک پزشک در دوره طبابت خود با آن مواجه می شود و با توجه به اهمیت تشخیص زودرس بدخیمی ها و سل در غدد لنفاوی ناحیه گردن و تشخیص و درمان هر چه سریعتر آنها، مطالعه حاضر در زمینه بررسی شایعترین علل لنفادنوپاتی های گردنی با توجه به سن و جنس انجام گرفت.روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی - مقطعی و گذشته نگر یکصد بیمار که با تشخیص لنفادنوپاتی گردنی اثبات شده از سال 1381 لغایت 1385 در بیمارستان فاطمی تحت عمل لنفادنکتومی قرار گرفته و در پاتولوژی تشخیص قطعی داده شده بود، انجام گرفته است. نتایج بررسی سیتولوژیک غدد لنفاوی با آسپیراسیون سوزنی (FNA) و بافتهای غیر لنفاوی از نمونه گیری آماری حذف شدند. اطلاعات دموگرافیک از قبیل سن و جنس بیماران و نتایج پاتولوژی جمع آوری شده و با استفاده از روش های آمار توصیفی به وسیله نرم افزار آمار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه از 100 بیمار مورد بررسی، 52 نفر (52%) مرد و 48 نفر (48%) زن بودند، نتایج پاتولوژیک به ترتیب شیوع عبارت بودند از توبرکلوزیس 36 مورد (36%)، تغییرات راکتیو شامل هیپرپلازی فولیکولار، هیستیوسیتوز سینوسی و لنفادنیت ها 34 مورد (34%)، کارسینوم متاستاتیک 13 مورد (13%)، لنفوم هوچکین 9 مورد (9%)، لنفوم غیر هوچکین 8 مورد (8%). در گروه سنی صفر تا 15 سال تغییرات راکتیو با فراوانی 11 مورد (57%)، در گروه سنی 16 تا 55 سال توبرکلوزیس با 31 مورد (44.2%) و در گروه سنی بالای 55 سال کارسینوم متاستاتیک با 5 مورد (45.4%) شایع ترین علل لنفادنوپاتی های گردنی را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: در این مطالعه توبرکلوزیس شایع ترین علت لنفادنوپاتی های گردنی در هر دو جنس بود (مخصوصا در زنان 55-15 ساله). همچنین با توجه به شیوع بالای متاستاز در غدد لنفاوی گردنی در سنین بالای 55 سال باید توجه بیشتری به بررسی پاتولوژیک عقده های لنفاوی گردنی در این گروه سنی صورت گیرد.

سیاه زخم گوارشی بیماری نادری است که حدود 5-2 روز بعد از مصرف گوشت های با طبخ ناکامل یا خام آلوده به اسپور باسیل سیاه زخم، عارض می شود. علایم و نشانه های رایج و گزارش شده آن شامل درد شدید شکم، هماتمز، ملنا، آسیت ناگهانی و سریعا پیش رونده و اسهال شدید می باشد. این بیماری معمولا در اغلب موارد گزارش شده نهایتا باعث ایجاد توکسمی و شوک گردیده و سرانجام، منجر به مرگ می شود. این مطالعه به بررسی برخی از ویژگی های مربوط به دو بیمار مبتلا به سیاه زخم گوارشی و بررسی متون پزشکی می پردازد. طی سال های 73-1367 تعداد 38 بیمار مبتلا به سیاه زخم در بیمارستان سینای کرمانشاه بستری شدند که در بین آنها دو مورد نادر سیاه زخم گوارش با کشت مثبت مایع آسیت (5.3%) نیز وجود داشت. ولی به طرز غیر منتظره ای علایم و نشانه ها در یکی از بیماران، فقط شامل آسیت پیش رونده و استفراغ و در بیمار دوم، شامل آسیت پیشرونده بود و هیچیک از آنان دچار درد شکم، حساسیت در لمس شکم، اسهال، هماتمز، ملنا و سایر علایم گوارشی مورد انتظار، نبودند در حالیکه این علایم، در سایر منابع گزارش شده، وجود داشته و بنابراین برخلاف سایر موارد گزارش شده از ایران و سایر نقاط جهان، این دو مورد، به شکل غیرمعمول، حادث گردیده بودند و علیرغم تجویز به موقع پنی سیلین با دوز مناسب که به عنوان داروی انتخابی، معرفی شده است، هیچیک از آنان نجات نیافتند. هرچند سیاه زخم گوارشی، چهره نادری از این بیماری را تشکیل می دهد ولی با توجه به این که از طرفی ممکن است با چهره های غیر معمولی تظاهر نماید و تنها موارد شدید در بیمارستان ها بستری گردند. آمارهای موجود، نشان دهنده میزان واقعی بیماری نیست و در دو بیمار گزارش شده فوق درد شکمی و حساسیت شکمی، اسهال، هماتمز، ملنا بعنوان علایم گوارشی وجود نداشتند.

زمینه و هدف: کانسر مری در کمر بند شمالی کشور ایران و بخصوص آذربایجان از شیوع بالایی برخوردار است. ازوفاژکتومی یکی از درمان های رایج کانسر مری می باشد. یکی از عوارض مهم و شایع بعد از عمل جراحی ازوفاژکتومی، بروز دیسفاژی مجدد است که می تواند ثانویه به تکنیک عمل جراحی، ریفلاکس و نشت از محل آناستوموز مری - معده و یا علل دیگر باشد. هدف این مطالعه بررسی شیوع و علل بروز دیسفاژی در بیماران عمل شده کانسر مری می باشد.روش کار: در یک مطالعه توصیفی گذشته نگر در بین سالهای 1385-1380 پرونده بیمارانی که در بیمارستان امام خمینی، به علت کانسر مری تحت اعمال جراحی ازوفاژکتومی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفت. در پرونده بیماران، تشخیص های اولیه تومورهای مری و اقدامات درمانی جراحی و آندوسکوپی و بررسی هیستوپاتولوژی قبل و بعد عمل و عوارض در مان های جراحی و بخصوص شیوع و علل ایجاد دیسفاژی مورد بررسی قرار گرفت، روش های درمانی تنگی ها در محل آناستوموز، دیلاتاسیون و عمل جراحی مجدد است که مورد بحث قرار گرفت.یافته ها: 81 بیمار از 324 بیمار بستری در مرکز آموزشی و درمانی امام خمینی به علت کانسر مری مورد عمل جراحی ازوفاژکتومی قرار گرفته بودند. از این تعداد بیمار 18 مورد (22.2%) دچار دیسفاژی مجدد پس از جراحی شده بودند. میزان بروز دیسفاژی مجدد در گروهی که تومور در ثلث تحتانی مری بوده است حدود 5.3 برابر گروهی است که تومور در ثلث میانی بوده است. علت اصلی دیسفاژی مجدد در 88.24% از بیماران، تنگی خوش خیم در محل آناستوموز بوده است. 17 بیمار با دیلاتاسیون آندوسکوپیک و یک بیمار با stricturoplasty با جراحی درمان شدند. میانگین زمان بین بستری اول و بستری دوم بیماران 10.03 ماه بوده است.نتیجه گیری: دیسفاژی مجدد بعد از ازوفاژکتومی در بیماران مورد مطالعه ما جزو عوارض شایع است و نوع دیسفاژی خوش خیم آن از آمار بالایی برخوردار است. در این بیماران درمان دیلاتاسیون آندوسکوپیک نتایج خوبی را در بر داشته و توصیه می شود.

هدف: مقایسه تاثیر بالینی رژیم درمانی دو دارویی گلوکزآمین و کلروکین با رژیم تک دارویی گلوکزآمین در درمان بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو.روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده، 30 بیمار (گروه مداخله) با داروهای گلوکزآمین و کلروکین و 25 بیمار (گروه کنترل) تنها با داروی گلوکزآمین به مدت 12 هفته تحت درمان قرار گرفتند. از شاخص WOMAC (Ontario and McMaster Universities Western) جهت ارزیابی تاثیر درد بر عملکرد بیماران استفاده شد.یافته ها: میانگین امتیاز شاخص WOMAC در گروه مداخله در بدو ورود (3.51)، هفته ششم (1.96) و هفته دوازدهم (1.84) بود. میانگین امتیاز شاخص WOMAC در گروه کنترل در بدو ورود (3.15)، هفته ششم (2.36) و در هفته دوازدهم (2.35) بود. در هفته دوازدهم میانگین امتیاز شاخص WOMAC در گروه مداخله بطور معناداری کمتر از گروه کنترل بود (p=0.02). در بیماران مونث زیر 65 سال با BMI مساوی یا کمتر از 30 تفاوت معناداری در مداخله میانگین شاخص WOMAC در هفته دوازدهم بین دو گروه وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: رژیم دو دارویی گلوکزآمین همراه با کلروکین پس از 12 هفته تاثیر بهتری نسبت به رژیم تک دارویی گلوکزآمین در کاهش درد و بهبود عملکرد مفصلی بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو بویژه در زنان با BMI کمتر از 30 و سن کمتر از 65 سال داشت.

زمینه و هدف: سلول های بنیادی دارای توانایی خود بازسازی و قدرت میتوزی بالا و امکان تمایز به انواع سلول های تخصص یافته می باشند. ژله وارتون بند ناف منبعی برای سلول های بنیادی مزانشیمی بوده که توان تمایزی بالایی دارند. هدف از این مطالعه بررسی تمایز سلول های بنیادی بدست آمده از بند ناف به سلول های عدسی چشم بود. در مسیر تمایز سلول های فیبری عدسی چشم پروتئین های کریستالین ساخته می شوند بنابر این می توانند به عنوان مارکر تمایز سلول های عدسی چشم مورد استفاده قرار گیرند.روش کار: در این تحقیق سلول های بنیادی از بند ناف جنین موش جدا شدند. ابتدا آنها به قطعات 1-2mm3 قطعه قطعه شده و با محلول آنزیم کلاژناز نوع IA انکوبه گردیدند و بدنبال آن به طریق مکانیکی عمل پیپت کردن انجام شد. سوسپانسیون سلولی در فلاسک های کشت25cm2  کشت داده شدند. بعد از پاساژ اول کیت تشخیص آلکلین فسفاتازی جهت شناسایی سلول های بنیادی تمایز نیافته استفاده گردید. در گروه تجربی سلول های بنیادی با زجاجیه چشم گاو و محیط کشت در حجم های 1:3 کشت داده شدند. عصاره پروتئینی در روز دهم بعد از القا تهیه شده و در ژل پلی آکریل آمید مورد آنالیز قرار گرفت. سپس پروتئین ها بر روی کاغذ نیتروسلولزی انتقال داده شدند. عصاره عدسی چشم رت به عنوان گروه کنترل مثبت استفاده شد. آنتی بادی بر علیه aA- crystallin وaB- crystallin، آنتی بادی ثانویه و vectastain ABC- kit (standard) و phosphatase substrate kit III Vector blue alkaline مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادندکه سلول های بنیادی بند ناف موش فعالیت آلکلین فسفاتازی دارند. بررسی شکل ظاهری سلول های گروه تجربی و نیز جدا سازی پروتئین های سلول ها و استفاده از آنتی بادی ویژه در این گروه ها نشان دهنده تمایز در این سلول ها بود. نتیجه گیری: بند ناف موش می تواند منبع مناسبی برای سلول های بنیادی مزانشیمی باشد. این سلول ها شکل ظاهری شبه فیبروبلاستی داشتند که در گروه تجربی طویل، نازک و موازی هم قرار گرفته بودند. آنالیز الکتروفورز و وسترن بلات نشان دهنده بیان قابل توجه مارکر تکوین اولیه تمایز سلول های فیبری عدسی در گروه تجربی بود.

زمینه و هدف: امروزه کیفیت زندگی یک مفهوم بسیار مهم در ارزشیابی شیوه های مختلف درمانی است. ارزیابی کیفیت زندگی کمک می کند تا مشکلات بیماران بطور بنیادی تری مورد توجه قرار گرفته و روشهای درمانی مورد تجدید نظر قرار گیرند. لذا، این پژوهش با هدف مقایسه کیفیت زندگی بیماران تحت همودیالیز و پیوند کلیه در مراکز آموزشی و درمانی بوعلی و امام خمینی اردبیل در سال 1386 انجام شده است. روش کار: در این مطالعه توصیفی - مقایسه ای، 93 بیمار تحت همودیالیز و 70 بیمار پیوند کلیه به روش سرشماری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای مشتمل بر دو بخش دموگرافیک و کیفیت زندگی و با روش مصاحبه جمع آوری گردید. یافته ها: 65.7% بیماران پیوندی، کیفیت زندگی خود را خوب ارزیابی کردند. در حالیکه 65.6% بیماران همودیالیزی کیفیت زندگی متوسطی داشتند. میانگین امتیاز کیفیت زندگی در نمونه های پیوندی 95.44±12.44 و در بیماران همودیالیزی 83.5±14.89 بوده و این اختلاف با استفاده از آزمون t مستقل معنی دار بود (p<0.001).نتیجه گیری: یافته ها مبین آن بود که کیفیت زندگی در بیماران پیوندی بهتر از افراد همودیالیزی می باشد.