مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
سال:1394 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: مریم گلی یکی از گیاهان دارویی بهبود دهنده حافظه است که از گذشته مورد استفاده بشر قرار دارد. از طرف دیگر، نانو ذرات اکسید آهن که امروزه کاربرد وسیعی در پزشکی و صنعت دارد، ممکن است فرایندهای مغزی مرتبط با حافظه را مختل نماید. در تحقیق حاضر، اثر عصاره آبی الکلی مریم گلی بر تخریب حافظه ناشی از نانو ذرات اکسید آهن و نقش گیرنده های بتا- آدرنرژیک در این اثر، مورد مطالعه قرار گرفت.روش کار: جهت ارزیابی حافظه اجتنابی مهاری، حیوانات در دستگاه استپ داون آموزش داده شدند و بلافاصله پس از آموزش، داروها (سالین، عصاره آبی- الکلی برگ مریم گلی، نانو ذرات اکسید آهن و پروپرانولول) به صورت درون صفاقی تزریق گردید. 24 ساعت بعد، حافظه بلند مدت آنها مورد آزمون قرار گرفت و مدت زمان تاخیر پائین آمدن حیوانات از سکو ثبت گردید.یافته ها: تزریق نانو ذرات اکسیدآهن (5 میلیگرم/کیلوگرم) فراخوانی حافظه را کاهش داد (P<0.05). همچنین تزریق عصاره گیاه مریم گلی (mg/kg 40، 20)، مانع از اثر کاهش دهنده نانو ذرات اکسید آهن بر حافظه بلند مدت گردید (P<0.01). از طرف دیگر تزریق پروپرانولول (mg/kg 10، 5) پیش از عصاره مریم گلی (40 میلیگرم/کیلوگرم) به اضافه نانو ذرات اکسید آهن (5 میلیگرم/کیلوگرم)، اثر مریم گلی را در بهبود حافظه مهار کرد.نتیجه گیری: به نظر می رسد عصاره گیاه مریم گلی اثر تخریبی نانوذرات اکسید آهن بر حافظه را کاهش می دهد. ممکن است مکانیسم های بتا آدرنرژیک در این اثر عصاره گیاه مریم گلی دخالت داشته باشد.

زمینه و هدف: جراحی بر روی قسمت فوقانی فمور در افراد سالمند می تواند بعلت شکستگی های گردن و تنه فمور و آرتروپلاستی هیپ باشد. تغییرات همودینامیکی و عوارض ناشی از بیهوشی یک مساله مهم می باشد. هدف از این مطالعه مقایسه تغییرات همودینامیک بیهوشی با غلظت پایین ایزوفلوران با پروپوفول در بیماران پیر تحت جراحی قسمت فوقانی فمور بود.روش کار: این مطالعه بصورت کارآزمایی بالینی بر روی 60 بیمار بالای 65 سال سن با وضیعت فیزیکی کلاس 1 و 2 طبقه بندی انجمن متخصصین بیهوشی آمریکا که کاندیدای جراحی قسمت فوقانی فمور بودند، از نظر تغییرات همودینامیک داروی هوشبر حین نگهداری بیهوشی در دو گروه استنشاقی (ایزوفلوران MAC) (0.6- 0.5) و گروه کامل داخل وریدی (پروپوفول 50-100 mic /kg/ min) صورت گرفت. هر دو گروه از نظر تغییرات همودینامیک (تعداد ضربان قلب، فشار خون سیستولیک، دیاستولیک و متوسط شریانی و اشباع اکسیژنی هموگلوبین) پایه و حین عمل در عمق بیهوشی یکسان با مونیتورینگ BIS با هم مقایسه شدند.یافته ها: بیماران دو گروه از نظر سن و جنس همسان بودند و ریت قلبی در دو گروه تفاوت معنی دار نداشت. فشار خون سیستولیک در دقایق 20 و 25، و فشارخون دیاستولیک و متوسط شریانی در دقایق 20، 25 و 35 بطور معنی داری در گروه پروپوفول کمتر از گروه ایزوفلوران بود. اشباع اکسیژن هموگلوبین در زمان شروع جراحی و دقایق 5، 25، 35 و 45 در گروه پروپوفول بیشتر از گروه ایزوفلوران بود.نتیجه گیری: در بیهوشی با اندکس بای اسپکترال یکسان، ایزوفلوران ثبات همودینامیک بیشتری از گروه پروپوفول برای بیماران سالمند فراهم می کند.

زمینه و هدف: آسیب کبدی منجر به تجمع فراوان ماتریکس خارج سلولی شده که روی عملکرد کبد در درازمدت تاثیر گذاشته و آن را از کار می اندازد. فاکتورهای رشد موجود در عصاره پلاکتی مقرون به صرفه، در دسترس و بسیار پایدارتر از فاکتورهای رشد نوترکیب هستند. در این مطالعه برای مشخص شدن چگونگی اثرات عصاره پلاکتی روی تغییرات بافتی در کبد آسیب دیده با تتراکلریدکربن از آنالیز ایمنوهیستوشیمی در رت های نر بالغ استفاده گردید.روش کار: برای انجام این پژوهش از 28 سر موش صحرایی نر بالغ با نژاد ویستار با وزن تقریبی 300-250 گرم استفاده شد که به صورت تصادفی در چهار گروه 7 تایی تقسیم شدند.گروه اول شم که در طول آزمایش تنها روغن زیتون را به عنوان حلال تتراکلرید کربن به صورت درون صفاقی دریافت کردند، گروه دوم تتراکلریدکربن که آن را دو بار در هفته به مدت هشت هفته به صورت محلول در روغن زیتون (به نسبت 1:1) به میزان 1 میلی لیتر/ کیلوگرم به صورت درون صفاقی دریافت کردند، گروه سوم که عصاره پلاکتی را به تنهایی به مدت سه هفته دو بار در هفته به میزان 0.5 میلی لیتر/ کیلوگرم به صورت زیرجلدی دریافت کردند و گروه چهارم که علاوه بر اینکه تتراکلریدکربن را به مدت هشت هفته به صورت درون صفاقی دریافت کردند، عصاره پلاکتی را نیز سه هفته آخر به صورت زیرجلدی دو بار در هفته دریافت کردند. بعد از هشت هفته از رت ها نمونه خون جهت آزمایش های آنزیمی و بافت کبد جهت بررسی های بافت شناسی و ایمنوهیستوشیمی فراهم شده و به آزمایشگاه منتقل گردید. داده های حاصل با استفاده از تست های آماری توکی و آنوای یک طرفه توسط برنامه آماری گرف پد ویرایش پنجم مورد ارزیابی قرار گرفت و P£0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج حاصل از آزمایش ها نشان داد که عصاره پلاکتی کاهش قابل ملاحظه ای (P£0.001) را درآنزیم های کبدی ایجاد می کند و با افزایش میزان آلبومین (P£0.05) منجر به بهبود عملکرد آن می گردد و با تجویز عصاره پلاکتی میزان اکتین آلفای ماهیچه صاف به عنوان شاخصی برای فعالیت سلول های ستاره ای کبد کاهش پیدا کرد که در نهایت نکروز و فیبروز را در مدل حیوانی موش های صحرایی القا شده با تتراکلریدکربن کاهش داد.نتیجه گیری: شواهد نشان داد که عصاره پلاکتی از طریق کاهش میزان شاخص اکتین آلفای ماهیچه صاف که شاخص فیبروز کبدی است، منجر به بهبود عملکرد کبد آسیب دیده شد.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مطالعات ژنتیکی بر روی سندرم متابولیک، هدف از این مطالعه بررسی تجمع خانوادگی این سندرم و خطر ابتلای آن در میان خواهر و برادرها در جمعیت تهرانی بود.روش کار: در مطالعه مقطعی حاضر، شاخص های تن سنجی، بیوشیمیایی و فشار خون 566 خانواده از افراد شرکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران اندازه گیری شد. سپس، نقش عوامل خطرساز در سندرم متابولیک، همبستگی نسبی پیرسون بین اجزای سندرم متابولیک و عوامل مربوط به فاکتورهای لیپیدی افراد محاسبه گردید.یافته ها: شیوع سندرم متابولیک در میان مادران و دختران به ترتیب 78.4 و 12.9 درصد بود. میزان عوامل خطرساز از جمله کلسترول تام، لیپوپروتئین با دانسیته پایین، فشار خون سیستولی، تری گلیسیرید و قند خون ناشتا در مادربزرگ ها بیشتر بود. چهار فاکتور خطرساز از جمله فاکتور 1 تری گلیسیرید و کلسترولLDL-، فاکتور 2 اندازه دور کمر و شاخص توده بدنی، فاکتور 3 فشار خون سیستولی و دیاستولی و در نهایت فاکتور 4 لیپوپروتئین با دانسیته بالا، تری گلیسیرید و قند خون ناشتا مشخص گردید که 77.7 درصد از کل واریانس جمعیت را شامل بودند. نسبت خطر ابتلا به سندرم متابولیک در بین خواهر و برادرها 5.61 بود (ضریب اطمینان 95%: 9.97-3.15). بخت ابتلای تعدیل شده برای سن و جنس نسبت به فرد مبتلا در خانواده 1.33 (ضریب اطمینان 95%: 1.67-1.06) که از بین چهار فاکتور به دست آمده عامل چاقی از خطر بالاتری 7.50، برخوردار بود (فاصله اطمینان 95%: 9.52-5.19).نتیجه گیری: یافته های حاضر وجود تجمع خانوادگی سندرم متابولیک و بخت خطر ابتلای آن را در جمعیت مورد مطالعه تایید کرد. همبستگی میان خواهر و برادرها بسیار بالاتر از سایر اعضای خانواده بود، که نشان دهنده نقش عوامل ژنتیکی در این سندرم بود و افزایش خطر ابتلا حدود 2 برابر را نشان داد.

زمینه و هدف: یکی از مهمترین بیماری های انگلی مشترک انسان و دام، هیداتیدوز است که توسط مرحله لاروی اکینوکوکوس گرانولوزوس ایجاد می شود. تحقیقات نشان داده است که متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی مانند اسانس ها دارای خواص ضد انگلی می باشند. از آن جایی که برای تره تیزک خصوصیات ضدانگلی عنوان شده است، در مطالعه حاضر اثرات ضد پروتواسکولکسی اسانس گیاه تره تیزک مورد تحقیق قرار گرفته است.روش کار: در این مطالعه تجربی اسانس تره تیزک به روش تقطیر با آب تهیه گردید. کروماتوگرافی گازی- اسپکترومتری جرمی (GC/MS)، جهت تعیین ترکیبات اسانس به کار گرفته شد. کبدهای گوسفندی آلوده به کیست هیداتیک از کشتارگاه صنعتی اهواز جمع آوری گردیدند، پس از جمع آوری مایع کیست هیداتیک در شرایط استریل و سانتریفوژ آن ها پروتواسکولکس های کیست هیداتیک جمع آوری گردید. پروتواسکولکس ها تحت غلظت های مختلف اسانس (1، 3، 5، 10 و 15 میلی گرم در میلی لیتر)، به مدت 10، 20، 30 و 60 دقیقه قرار داده شدند. میزان زنده ماندن پروتواسکولکس ها توسط رنگ ائوزین 0.1 درصد تعیین گردید.یافته ها: در این مطالعه 19 ترکیب که %95.5 کل اسانس را تشکیل می داد، تشخیص داده شد.(%88.86) a-Thujene ، (%2.9) Myrcen و (%1.67) P-cymene اجزای اصلی اسانس تعیین شدند. بر اساس نتایج بدست آمده میزان مرگ و میر پروتواسکولکس ها در غلظت 1، 3 و 5 میلی گرم در میلی لیتر اسانس با گروه کنترل ارتباط معنی داری نداشت، در حالی که اختلاف در کشندگی در غلظت 10 میلی گرم در میلی لیتر اسانس در زمان های 30 و 60 دقیقه معنی دار بود. همچنین غلظت 15 میلی گرم در میلی لیتر اسانس در تمامی زمان های انکوباسیون به شکل معنی داری درصد پروتواسکولکس کشی بالاتری نسبت به گروه کنترل داشت. در مطالعه حاضر بین میزان پروتواسکولکس کشی غلظت های مختلف اسانس و زمان های متفاوت انکوباسیون ارتباط معنی داری وجود داشت، بعبارتی با افزایش غلظت اسانس و زمان انکوباسیون میزان کشندگی هم افزایش می یافت.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که اسانس تره تیزک غنی از a-Thujen بوده و دارای قدرت بالای اسکولکس کشی می باشد. این گیاه ممکن است به عنوان عامل طبیعی اسکولکس کش مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: انتروکوک ها فلور نرمال دستگاه گوارش انسان، پرندگان و سایر حیوانات هستند که از مهم ترین عوامل رایج در ایجاد عفونت های بیمارستانی محسوب می شوند. توانایی ایجاد مقاومت به چندین آنتی بیوتیک و ظرفیت بالای آنها برای انتقال افقی ژن ها؛ این گروه از باکتری ها را به یک گروه مناسب و ایده آل برای تحقیق، جهت بررسی مقاومت به آنتی بیوتیک تبدیل نموده است در تحقیق حاضر مقاومت دارویی گونه های مختلف انتروکوک بر علیه ونکومایسین و 7 آنتی بیوتیک اختصاصی دیگر تعیین گردید.روش کار: 120 سوش انتروکوک جداشده از بیمارستان رسول اکرم شهر تهران جمع آوری گردید. انتروکوک ها با روش های استاندارد تشخیص داده شدند و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی تا حد گونه شناسایی گردیدند. آزمون حساسیت به آنتی بیوتیک ها طبق روش استاندارد دیسک دیفیوژن CLSI انجام شد. مقاومت دارویی (MIC) با روش آگار دایلوشن بر روی نمونه های مقاوم به ونکومایسین تعیین گردید.یافته ها: از 120 سویه انتروکوک جداشده از بیماران بخش های مختلف بیمارستان رسول اکرم 74 سویه Enterococcus faecalis (%61) و 46 سویه Enterococcus faecium (%38) بودند. مقاومت به آنتی بیوتیک های. ونکومایسین، تتراسایکلین، جنتامایسین، کلرامفنیکل، سیپروفلوکساسین، پنی سیلین، آمپی سیلین و اریترومایسین بترتیب %37، %73، %86، %35، %69، %31، %45 و %79 بود. 45 سویه (%37) مقاوم به ونکومایسین بودند. %70 از سویه ها نیز دارای MIC³256 mg/ml بودند. علیرغم اینکه شیوع سویه های VRE متعلق به هر دو گونه بود، اما E. faecium بالاترین میزان مقاومت به ونکومایسین را داشت.نتیجه گیری: افزایش سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک به خصوص ونکومایسین در میان انتروکوک ها، تهدید جدی برای بیمارستان های ایران بوده و موجب محدودیت در گزینه های درمانی برای بیماران مبتلا به عفونت های بیمارستانی می گردد. نتایج این مطالعه نشان دهنده نقش بسیار مهم نمونه های بیمارستانی بعنوان مخازن شاخص های مقاومت است، بنابراین باید نسبت به نظارت دقیق بر سیستم بهداشتی وکنترل عفونت جهت جلوگیری از انتشار آن توجه شایانی مبذول داشت.

زمینه و هدف: آلودگی های انگلی یکی از مشکلات مهم بهداشتی در سراسر جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشند. با توجه به اهمیت اپیدمیولوژیکی بیماری های انگلی و ضرورت تعیین شیوع انگل ها در مناطق و جوامع مختلف، مطالعه حاضر به تعیین میزان شیوع انگل های روده ای در بیماران مراجعه کننده به آزمایشگاه های بیمارستان بقیه الله (عج) تهران پرداخته است.روش کار: این تحقیق یک مطالعه توصیفی- مقطعی گذشته نگر است که در آن گزارش آزمایش مدفوع تمام مراجعه کنندگان (70978 نفر) به آزمایشگاه های مرکزی و اورژانس بیمارستان بقیه الله طی سال های 1389 تا 1393 مورد ارزیابی قرار گرفت. طی این دوره، نمونه مدفوع بیماران حداقل در یک نوبت به روش های لام مستقیم و فرمالین- اتیل استات بررسی شد. اطلاعات بدست آمده با کمک نرم افزار SPSS-16 و با استفاده از شاخص های آماری توصیفی مورد ارزیابی و آنالیز قرار گرفتند. برای مقایسه فراوانی از آزمون مجذور کای c2 استفاده گردید.یافته ها: از تعداد 70978 نفر مراجعین این مطالعه، 42421 (%59.77) مرد و 28557 (%40.23) نفر زن بودند. تعداد 2617 (%3.7) نفر به انگل های روده ای آلوده بوده که از این تعداد 1841 (%70.3) نفر را جمعیت مردان و 776 (%29.7) نفر را جمعیت زنان به خود اختصاص دادند. تعداد و میزان شیوع انگل های بیماریزا و غیربیماریزای روده ای به ترتیب (%87.23) 2283 و (%12.76) 334 تعیین شد. همچنین شیوع کرم ها و تک یاخته های روده ای در جمعیت آلوده به انگل به ترتیب %0.42 و %99.57 تعیین گردید. بلاستوسیستیس هومینیس و پس از آن ژیاردیا لامبلیا از بیشترین شیوع برخوردار بودند.نتیجه گیری: شیوع انگل ها در این مطالعه نسبت به شیوع گزارش شده در سایر مطالعات کمتر است. در این زمینه، اختلاف منطقه جغرافیایی، فصل، طول مدت و نوع مطالعه (گذشته یا آینده نگر بودن)، حجم نمونه و جامعه مورد بررسی ممکن است از جمله عوامل موثر باشند. شیوع بالاتر بلاستوسیستیس هومینیس در مقایسه با انگل های دیگر، می تواند توجه بیشتر محققین را به افزایش کیفیت تشخیص آزمایشگاهی و بالینی این تک یاخته جلب کند.

زمینه و هدف: تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی در التیام دردها به 5 هزار سال می رسد. علاوه بر آن خصوصیات ضد میکروبی قوی در بسیاری از این گیاهان مشاهده شده است. در این تحقیق تاثیر عصاره آبی و الکلی گیاه سازویی و همچنین فرم هموژنیزه آن بر برخی باکتری های پاتوژن سیستم تنفسی و همچنین برخی پاتوژن های سیستم ادراری- تناسلی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انجام این مطالعه بررسی اولیه تاثیر این عصاره بر باکتری های بیماریزای تفسی و ادراری می باشد.روش کار: در ابتدا تمامی جدایه های باکتریایی مورد بررسی با روش دیسک دیفیوژن کربی- باور تعیین حساسیت شدند و کنترل مثبت برای هر جدایه تعیین گردید. سپس رقت های مختلف (1000- 500- 250- 125- 62.5 میلی گرم/ میلی لیتر) از هر نوع عصاره به صورت جداگانه در آب مقطر استریل تهیه گردید. از رقت های مختلف هر عصاره به میزان 30 میکرولیتر بر روی دیسک بلانک سترون قرار داده شد و با روش E-test حداقل غلظت مهاری هر نوع عصاره برای باکتری های مورد مطالعه بررسی گردید. حداقل غلظت مهاری و حداقل غلظت باکتریسیدی عصاره ها با روش ماکرودایلوشن مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج مانهیمیا همولایتیکا تنها با غلظت های بالای عصاره آبی، تروپرلا پیوژنز با عصاره الکلی و هموژنیزه و کورینه باکتریوم رناله تنها با فرم هموژنیزه هاله عدم رشد مشاهده شد که البته قطر آن کمتر از قطر هاله عدم رشد در کنترل مثبت آن ها بود و در خصوص سایر باکتری های مورد مطالعه هاله عدم رشد مشاهده نگردید. عصاره الکلی با غلظت 62.5 میلی گرم/ میلی لیتر اثر متوقف کننده رشد و با غلظت 125 میلی گرم/ میلی لیتر اثر باکتری کشی بر مانهیمیا همولایتیکا داشت که مشابه تاثیر این نوع عصاره و فرم هموژنیزه آن بر باکتری تروپرلا پیوژنز بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از تاثیر اشکال مختلف عصاره بر باکتری های مورد مطالعه و با توجه به کاربرد متداول این عصاره در درمان عفونت های تنفسی و ادراری ، احتمال نقش سویه های دیگر این باکتری ها در ایجاد بیماری و یا تاثیرگذاری این عصاره از طریق سیستم ایمنی قابل بررسی است. بنابراین کارهای تحقیقاتی دیگری در این زمینه توصیه می گردد.

زمینه و هدف: در این تحقیق تاثیر دو روش بیهوشی عمومی و بی حسی داخل نخاعی بر میزان هموگلوبین و هماتوکریت پس از سزارین در خانم ها مقایسه شده است.روش کار: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی در 88 خانم حامله کلاس 1 ASA کاندید سزارین الکتیو انجام شده است. 42 بیمار تحت بی حسی داخل نخاعی با 12 میلی گرم بوپیواکایین 0.5 درصد و 46 بیمار تحت بیهوشی عمومی با اکسیژن وN2O  50 درصد و ایزوفلوران 0.75 درصد قرار گرفته اند. معیارهای خروج شامل بیماری سیستمیک مادر و سایر علل افزایش خونریزی حین عمل بود. عمل جراحی توسط یک جراح انجام شد. در دو گروه متغیرهای هموگلوبین و هماتوکریت قبل از عمل و بعد از عمل و میزان آپگار نوزادان ثبت شد.یافته ها: علت جراحی در گروه اول با 21 بیمار و در گروه دوم با 22 بیمار، سزارین قبلی بود. دو گروه از نظر میانگین سنی، وزن و قد ورتبه تولد تفاوتی نداشتند. میانگین هموگلوبین و هماتوکریت قبل از عمل در دو گروه تفاوتی نداشت، ولی بعد از عمل میزان هموگلوبین و هماتوکریت در هر دو گروه کاهش یافت (p<0.05). کاهش هموگلوبین و هماتوکریت در گروه بیهوشی عمومی بیشتر بود (p<0.05) میانگین آپگار نوزادان متولدشده در دو گروه اختلاف معنی داری نداشت.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان کاهش هموگلوبین و هماتوکریت در بیمارانی که تحت بیهوشی عمومی قرار گرفتند، بیشتر از بی حسی داخل نخاعی است.

زمینه و هدف: کاهش وزن و دهیدراتاسیون هیپرناترمیک از مشکلات شایع در نوزادان با تغذیه ناکافی است. بررسی فاکتورهای خطر و علائم بالینی این نوزادان ممکن است در جلوگیری از بروز و یا تشخیص زودرس هیپرناترمی کمک کننده باشد. مطالعه حاضر جهت تعیین فراوانی علایم بالینی دهیدراتاسیون هایپرناترمیک و عوامل خطر بروز آن طراحی و اجرا گردید.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بود که روی 418 نوزاد که از آذرماه سال 1385 تا دی ماه 1393 به بیمارستان قائم (عج) در شهر مشهد مراجعه کردند، انجام شد. 197 نوزاد به عنوان گروه هیپرناترمیک (سدیم سرم >150 mmol /l) و 221 نوزاد ایزوناترمیک با سطح سدیم کمتر از mmol /l 150 به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. علایم بالینی دهیدراتاسیون و عوامل خطر مادری و نوزادی در دو گروه با هم مقایسه شد. کلیه اطلاعات به دست آمده توسط پرسشگر در فرم اطلاعاتی ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-16 و آزمون های آماری تی زوجی و مجذور کای انجام شد.یافته ها: در مطالعه حاضر %2.8 از نوزادان دچار هیپرناترمی بودند. شایع ترین علایم بالینی نوزادان هیپرناترمیک شامل زردی (%62.2)، هیپرترمی (%25.8)، لتارژی (%23.6)، بیقراری (%20.8) و خشکی مخاط (%17.2) بود. %63 نوزادان گروه مورد کاهش وزن بیش از %10 داشتند، زمان اولین شیردهی و تعداد دفعات شیردهی در شبانه روز بین نوزادان گروه مورد و شاهد تفاوت آماری معنی داری داشت .(p<0.05)نتیجه گیری: بروز دهیدراتاسیون هیپرناترمی در جامعه مورد مطالعه قابل توجه بوده و شناسایی عوامل خطر آن می تواند میزان بروز یا تشدید آن را تعدیل نماید.

زمینه و هدف: سرمایه اجتماعی به معنای هنجارها و شبکه هایی است که امکان مشارکت مردم در اقدامات اجتماعی را در راستای کسب سود متقابل، فراهم می کند. هدف از انجام این مطالعه بررسی ارتباط بین نگرش مذهبی و سرمایه اجتماعی بود.روش کار: این مطالعه بصورت توصیفی- تحلیلی در نیمسال دوم 94-93 در بین 500 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل صورت پذیرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه سرمایه اجتماعی بالن و پرسشنامه استاندارد سنجش نگرش مذهبی جمع آوری گردید. اطلاعات پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-22 و با بهره گیری از آزمون های آماری همبستگی، تی تست، تی تک نمونه ای، رگرسیون چندگانه و آزمون های توصیفی مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره کسب شده سرمایه اجتماعی 80.8±16 بدست آمد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای حاکی از آن بود که دانشجویان از نظر نگرش مذهبی دارای وضعیت مطلوبی بودند (135.8±22.7). آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد که سرمایه اجتماعی بیشتر متاثر از حیطه رفتار دینی است (p=0.0001).نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر می توان گفت بهترین راهکار در جهت افزایش سرمایه اجتماعی جوانان، بویژه دانشجویان، نهادینه کردن آموزه های دینی در وجود آنها جهت انجام رفتارهای دینی و شرکت در مناسک مذهبی است. این امر نیازمند همکاری تمامی نهادهای فرهنگی در سطح ملی است