مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل
سال:1392 | دوره:13 | شماره:1 (پیاپی 47) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: دیابت یکی از بیماری های متابولیک شایع در جهان بوده و ارتباط زیادی با چاقی دارد. چاقی مرکزی نیز با افزایش خطر دیابت، بیماری قلبی - عروقی، هیپرانسولینمی توام است. هیپرانسولینمی علت اصلی زنجیره اختلالات مرتبط با چاقی شکمی می باشد. مطالعات نشان داده میوه ها، سبزیجات و نوشیدنی های غنی از ترکیبات فنولی احتمالا میزان ابتلا به دیابت را کاهش می دهند. یکی از میوه های غنی از فلاونویید، انار است. این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر فرآورده تجاری بدون شیرین کننده آب انار بر روی الگوی قند، فاکتور التهابی، شاخص های تن سنجی انجام شد.روش کار: در این کارآزمایی بالینی، 50 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 در محدوده سنی 50 - 30 سال به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند: گروه مداخله (25 نفر) روزانه 240 سی سی آب انار شیرین نشده و گروه کنترل (25 نفر) که روزانه 240 سی سی آب به مدت دو ماه مصرف کردند. قند خون ناشتا، فاکتور التهابی (hs-CRP)، اندازه های آنتروپومتری شامل وزن، قد، دور کمر، دور باسن، نمایه توده بدن در ابتدا و پس از هشت هفته اندازه گیری شد. از برنامه Nutritionist IV، آزمون Independent sample t-test و Paired sample t-test برای آنالیز داده ها استفاده گردید.یافته ها: مقایسه غلظت قند خون، هموگلوبین گلیکوزیله، نمایه توده بدنی و hs-CRP بین دو گروه در ابتدای مداخله اختلاف معنی داری را نشان نداد. در گروه مداخله شاخص مقاومت انسولینی، وزن بدن، دور کمر و دور باسن به صورت معنی داری کاهش یافت (به ترتیب p<0.05، p<0.01، p<0.05، p<0.05); در حالی که مقایسه قند خون، هموگلوبین گلیکوزیله،hs-CRP  اختلاف معنی داری را نشان نداد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاکی از تاثیر مثبت مصرف روزانه آب انار بر بهبود مقاومت انسولینی، وزن، دور کمر و دور باسن بود.

زمینه و هدف: پلیمرها به عنوان حامل های دارویی از پیشرفت های اخیر در دارورسانی هستند و منجر به ظهور زمینه ای جدید بنام درمان های پلیمری شده است. در این مطالعه سمیت و اثرات تراتوژنیک کوپلیمر BDP18 نسبت به جنین جوجه بعنوان جانور مدل مورد بررسی قرار گرفت.روش کار: کوپلیمر تری بلاک (PLA-PEG2000-PLA) BDP18 سنتز گردید. ترکیب حاصل در غلظت های مختلف، در سه مرحله مجزا و در روز سوم انکوباسیون جنین مرغ، درون کیسه هوا تزریق شد و درصد بقاء جنین ها و تغییرات مورفولوژیک و اسکلتی آن ها ثبت گردید.یافته ها: میزان درصد بقاء جنین ها بستگی به غلظت تیمار دارد بطوریکه در غلظت 20 میلی گرم در میلی لیتر/ تخم مرغ تنها %33.3 از جنین ها زنده ماند و میزان LD50 برابر با 10.87 میلی گرم/ تخم مرغ برآورد شد. از نظر شکل ظاهری هیچگونه ناهنجاری در جنین ها مشاهده نگردید و از نظر ناهنجاری های اسکلتی، حذف مهره های دمی در غلظت های بالا مشاهده شد.نتیجه گیری: کوپلیمر BDP18 در غلظت های پایین اثرات سمیت و تراتوژنیک کمی بر روی جنین دارد، در غلظت های بالاتر از آستانه تاثیر (10 میلی گرم در میلی لیتر) سبب حذف مهره های دمی می شود. این پلیمر می تواند در غلظت های پایین به عنوان یک سیستم رهش دارویی موثر مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: گونه های استافیلوکوک از جمله عوامل شایع عفونت های بیمارستانی و اکتسابی از جامعه می باشند. در دهه اخیر مقاومت این باکتری ها بویژه در محیط های بیمارستانی نسبت به انواع آنتی بیوتیک ها از جمله وانکومایسین به سرعت در حال افزایش است. هدف از این مطالعه بررسی میزان مقاومت ایزوله های بالینی استافیلوکوک اورئوس و استافیلوکوک های کواگولاز منفی جداشده از کودکان مراجعه کننده به بیمارستان کودکان تبریز نسبت به آنتی بیوتیک های رایج و تعیین MIC وانکومایسین می باشد.روش کار: در این مطالعه توصیفی و آینده نگر، طی یکسال از فروردین لغایت اسفند ماه 1390 تعداد 88 ایزوله استافیلوکوک شامل 53 گونه استافیلوکوک اورئوس و 35 گونه استافیلوکوک کواگولاز منفی از نمونه های بالینی بیماران جداسازی و وارد مطالعه شدند. الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی ایزوله ها نسبت به 15 داروی ضدمیکروبی رایج با روش انتشار دیسک در آگار مطابق توصیه های CLSI و میزان MIC وانکومایسین با روش استاندارد E-test اندازه گیری شد.یافته ها: بر اساس نتایج تست آنتی بیوگرام، وانکومایسین و ریفامپین جزو موثرترین و کلیندامایسین به همراه پنی سیلین جزو کم اثرترین داروهای ضدمیکروبی بر روی ایزوله های استافیلوکوک اورئوس و استافیلوکوک کواگولاز منفی بودند. بر همین اساس میزان شیوع سویه های مقاوم به متی سیلین استافیلوکوک اورئوس بیش از %80 تعیین شد. با توجه به میزان MIC وانکومایسین بترتیب %13.2 و %3.3 ایزوله های استافیلوکوک اورئوس و استافیلوکوک کواگولاز منفی دارای مقاومت حد واسط به وانکومایسین بودند اما هیچ ایزوله مقاوم به وانکومایسین در این تحقیق شناسایی نشد.نتیجه گیری: هر چند سویه های دارای مقاومت کامل به وانکومایسین در بین ایزوله ها یافت نشد، اما شناسایی سویه های VISA در جامعه مورد مطالعه بهمراه گزارش های متعدد از ظهور سویه های مقاوم به وانکومایسین در ایران و سایر کشورها، ضرورت دقت پزشکان در تجویز وانکومایسین بعنوان داروی اصلی در درمان عفونت های استافیلوکوکی را روشن می سازد. همچنین لزوم استفاده از روش MIC در تعیین حساسیت استافیلوکوک ها به وانکومایسین بیش از پیش آشکار می گردد.

زمینه و هدف: سلول های بنیادی به عنوان پشتیبان اساسی بافت های بدن موجودات پرسلولی می باشند. این سلول ها باعث می شوند خون، استخوان، گامت ها، بافت اپی تلیال، سیستم عصبی، ماهیچه و سایر بافت های بدن بوسیله سلول های جدید در طول دوره زندگی جایگزین شوند. سلول های مزانشیمی ژله وارتون بند ناف، در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. سلول های بنیادی مزانشیمی ژله وارتون نشانگرهای سطحی سلول های بنیادی مزانشیمی را بیان می کنند. در این مطالعه، سلول های بنیادی ژله وارتون بند ناف انسان با استفاده از روش کشت قطعه بافت جداسازی گردید. برای نشان دادن خاصیت بنیادینگی این سلول ها سه نشانگر CD شامل CD105، CD44 و CD34 مورد آزمایش قرار گرفت. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی های مورفولوژیکی این سلول ها و نشانگرهای سطحی آن ها بود.روش کار: بند ناف نوزاد تازه متولدشده به روش سزارین، از بیمارستان آرتا اردبیل تهیه گردید و در شرایط کاملا استریل به آزمایشگاه انتقال داده شد و به روش کشت قطعه بافت، در محیط کشت DMEM کشت داده شد. بعد از جداشدن سلول ها و رسیدن به فاز لگاریتمی، سلول ها پاساژ داده شدند. سپس ویژگی های رشد آن ها بررسی شده و با استفاده از روش RT-PCR نشانگرهای سطحی CD44 و CD105 و CD34 بررسی گردید.یافته ها: سلول های بنیادی ژله وارتون بند ناف بعد از 7 روز شروع به جداشدن از قطعه های بافتی کردند. در بررسی های مورفولوژیکی دو نوع تیپ 1 و تیپ 2 مشاهده گردید. بررسی های تکنیک RT-PCR نیز نشان دهنده بیان دو نشانگر CD44 و CD105 و عدم بیان نشانگر CD34 بود.نتیجه گیری: بند ناف انسان می تواند یک منبع جایگزین برای سلول های بنیادی مغز استخوان در جهت سلول درمانی و مهندسی بافت گردد. این سلول ها ظاهر فیبروبلاستی دارند. این سلول ها بعد از گذراندن فاز lag و ورود به فاز log به راحتی در محیط کشت رشد می کنند و ویژگی های بنیادی خود را تا پاساژهای بالاتر حفظ می کنند.

زمینه و هدف: مصرف غذا برای کسب لذت، منجر به دریافت انرژی بیش از حد نیاز شده و می تواند در توجیه علت شیوع روزافزون چاقی، کمک کند. در این مطالعه، الگوهای غذایی و امتیاز پرسشنامه لذت جویی از غذا (هدونیک) در بانوان چاق و غیرچاق، مقایسه شد و ارتباط بین امتیاز این پرسشنامه با اقلام غذایی مختلف، بررسی شد.روش کار: این مطالعه مورد - شاهدی، با روش نمونه گیری آسان، در 140 خانم 44 - 17 ساله مراجعه کننده به باشگاه چاقی منطقه 4 شهرداری تهران، در سال 1390 انجام گرفت. دریافت غذایی و اطلاعات مربوط به امتیاز هدونیک، به ترتیب با استفاده از پرسشنامه های اعتبارسنجی شده نیمه کمی بسامد خوراک 168 آیتمی و 21 آیتمی لذت جویی از غذا بدست آمد. از رگرسیون لجستیک برای تعیین نسبت شانس چاقی در رابطه با الگوهای غذایی تعیین شده با روش تحلیل عاملی و امتیاز گرسنگی هدونیک استفاده شد.یافته ها: دو الگوی غذایی تحت عنوان سالم و ناسالم، شناخته شد. نسبت شانس تعدیل شده چاقی در هیچ یک از الگوها، روند معنی داری نداشت. میانگین امتیاز پرسشنامه هدونیک در گروه مورد بالاتر از گروه شاهد بود (p<0.05). نسبت شانس تعدیل شده چاقی در سهک دوم و سوم امتیاز این پرسشنامه، در مقایسه با سهک اول، به ترتیب، 2.8 و 10.8 بود (p<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تفاوتی میان الگوهای غذایی بانوان چاق و غیرچاق وجود ندارد؛ در حالیکه بین گرسنگی هدونیک و چاقی، ارتباط مستقیم وجود دارد. به نظر می رسد گرسنگی هدونیک، افراد چاق را به سمت انتخاب های غذایی ناسالم سوق می دهد.

زمینه و هدف: ماکرولیدها، لینکوزامیدها و استرپتوگرامین (MLSB) B در درمان عفونت های استافیلوکوکی استفاده می شوند. این داروها سنتز پروتئین را با اتصال به 23 SrRNA مهار می کنند. هدف از این مطالعه بررسی مولکولی مقاومت القایی به کلیندامایسین در سویه های استافیلوکوکوس جداشده از نمونه های بالینی است.روش کار: در کل 200 نمونه استافیلوکوکوس از بینی و حلق بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه و عفونی بیمارستان های توحید و بعثت سنندج جمع آوری شد. حساسیت آنتی میکروبی با روش دیسک دیفیوژن، مقاومت به متی سیلین با روش Screen Agar و بررسی فنوتیپی مقاومت القایی با روش D-Test ارزیابی شد. همچنین جهت اثبات ژن های erm (A, B, C, TR) یک multiplex PCR با استفاده از پرایمرهای اختصاصی انجام شد.یافته ها: در بررسی 200 نمونه، %18.5 MRSA و %32 MRCNS به دست آمد. در کل از 80 نمونه بالینی (48 استافیلوکوکوس کواگولاز منفی و 32 استافیلوکوکوس اورئوس) استافیلوکوکوس مقاوم به اریترومایسین جدا شد. از 48 ایزوله استافیلوکوک کواگولاز منفی (CONS) مقاوم به اریترومایسین،%11.63 iMLSB ،%5.41 ermA ،%5.41 ermB ، %3.13 ermC و %0 ermTR به دست آمد. از 32 ایزوله استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به اریترومایسین، %9.38 iMLSB،ermA ، ermB،ermC  وermTR  هر کدام %2.22 به دست آمد.نتیجه گیری: این مطاالعه برای اولین بار وجود ژن erm و مقاومت القایی به کلیندامایسین را در نمونه های بالینی جداشده از بیماران در سنندج نشان می دهد و همچنین فراوانی ژن های erm در سویه های CONS نسبت به S. aureus بالا بود که نشان دهنده انتقال ژن توسط سویه های غیربیماری زا به سویه های بیماری زا می باشد. لذا توصیه می شود برنامه های کنترلی و پیشگیری مداوم جهت ایجاد سویه مقاوم انجام شود.

زمینه و هدف: تحقیقات اخیر نشان داده که اکتینومایست های آبزی می توانند منبعی از فرآورده های بیولوژیک جدید از جمله آنتی بیوتیک ها و محصولات صنعتی به شمار آیند. هدف از این تحقیق، مطالعه اکتینومایست های آبزی جداسازی شده از جنگل های «حرا» در جنوب ایران و بررسی فعالیت ضدباکتریایی آن ها علیه سویه های بیماری زای انسانی می باشد.روش کار: در این مطالعه به طور تصادفی از 115 ایستگاه در سواحل جنگل های «حرا» جنوب ایران نمونه برداری شد. پس از تهیه رقت و جداسازی کلنی های اکتینومایست آبزی، در محیط نشاسته کازئین آگار خالص سازی شد. برای بررسی فعالیت ضدباکتریایی اکتینومایست های آبزی جداسازی و خالص شده، از دو روش استاندارد چاهک گذاری و دیسک گذاری استفاده گردید.یافته ها: اکتینومایست آبزی از 83 نمونه (%70) جداسازی شدند. از این میان 66 ایزوله (%80) دارای فعالیت ضدباکتریایی و 17 ایزوله (%20) قادر به مهار رشد باکتری های بیماری زای انسانی نبودند. قطر هاله عدم رشد بین 11 - 4 میلی متر بود که بیشترین هاله مربوط به باسیلوس سرئوس بود (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد اکتینومایست های آبزی متنوع و مفید جهت تولید ترکیبات آنتی بیوتیکی جدید، به راحتی از جنگل های «حرا» در جنوب ایران جداسازی می شوند. با توجه به مساحت زیاد این جنگل ها در جنوب ایران، مقرون به صرفه بودن و جداسازی آسان اکتینومایست های آبزی از این مناطق، می تواند به عنوان یک قطب مهم و جدید برای تحقیق و صنعت محسوب شود.

زمینه و هدف: زعفران (Crocus sativus L.) برای مقاصد مختلفی از جمله به عنوان ضداسپاسم و خلط آور استفاده می شود. مطالعات اخیر نشان داده است که عصاره زعفران اثرات ضدتوموری، جمع آوری کننده رادیکال های آزاد، کاهنده چربی خون و ضدتشنجی دارد و فعالیت یادگیری و حافظه را بهبود می بخشد. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره آبی زعفران بر روی وزن، طول و ناهنجاری های ماکروسکوپی و میکروسکوپی ساختار اسکلت جنین رت (موش صحرایی) بود.روش کار: مطالعه بر روی 3 گروه از رت های ماده نژاد ویستار انجام شد. گروه اول به عنوان شاهد نگهداری شدند و نرمال سالین را هم حجم عصاره زعفران دریافت کردند، گروه دوم عصاره آبی کلاله زعفران را با دوز 80 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن رت بصورت داخل صفاقی در روزهای 10 و 11 آبستنی دریافت کردند، گروه سوم همانند گروه دوم عصاره آبی زعفران را دریافت کردند ولی دوز مصرفی 200 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن رت بصورت داخل صفاقی بود. در روز بیستم آبستنی، رت ها آسان کشی شدند و با سزاریین جنین ها خارج شدند. وضعیت زنده بودن، وزن و طول جنین ها (از سر تا مهره اول دم) اندازه گیری شد. وضعیت جنین ها بررسی شد تا هر گونه ناهنجاری ماکروسکوپی مشخص شود. سپس جنین ها در الکل قرار داده شدند و پس از رنگ آمیزی با رنگ آلیزارین قرمز و آلسین آبی، ناهنجاری های اسکلتی با استریومیکروسکوپ ارزیابی گردد.یافته ها: نتایج نشان داد که عصاره آبی زعفران در دوز 80 میلی گرم وزن و طول جنین ها را در مقایسه با گروه شاهد و گروه دریافت کننده دوز 200 میلی گرم افزایش معنی داری داد. عصاره آبی زعفران در بررسی ماکروسکوپی و میکروسکوپی در دو دوز فوق هیچ گونه ناهنجاری اسکلتی ایجاد نکرده بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد تجویز کوتاه مدت عصاره آبی زعفران سبب ایجاد ناهنجاری های اسکلتی نمی شود.

مقدمه و هدف: پروستاتیت از بیماری های نسبتا شایع ارولوژی در بیماران مسن می باشد. درمان این بیماری مشکل است و اغلب به خاطر عودهای مکرر آن مشکلات پیچیده ای را برای بیمار و پزشک معالج به دنبال دارد. تشخیص مخازن بیماری و همچنین تعیین میزان شیوع سویه خاص در انسان در شناسایی جنبه های اپیدمیولوژیک بیماری و ارائه برنامه کنترل اهمیت زیادی دارد. این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم با تکنیک PCR در بیماران مبتلا به پروستاتیت انجام گرفت.روش کار: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، 200 نمونه پارافینه پروستات که توسط متخصص پاتولوژی از بیماران دچار پروستاتیت که به بیمارستان های سطح تهران، در طی سال های 87 تا 90 مراجعه کرده بودند تهیه و به آزمایشگاه ارسال گردید. در آزمایشگاه پس از برش بافت ها و استخراج ژنوم، با استفاده از پرایمر اختصاصی مایکوپلاسما ژنیتالیوم برای تکثیر نواحی 465 bp ژن16S ، واکنش PCR انجام شد. بعد از انجام PCR و سکانس کردن، نمونه های مثبت تحت اثر آنزیم های محدودالاثر (Cac8I، BbsI، EcoRI، AluI، TaqI) قرار گرفتند.یافته ها: 4 نمونه از 200 نمونه دارای قطعه مورد نظر بوده و در PCR مثبت شدند که هر چهار نمونه بعد از برش آنزیمی و تعیین توالی مشخص شد که از نوع مایکوپلاسما ژنیتالیوم تیپ G37 می باشند.نتیجه گیری: وجود ژنوم مایکوپلاسما در نمونه های بافتی پروستات نشان می دهد که این میکروارگانیسم می تواند یکی از عوامل ایجاد کننده پروستاتیت در مردان باشد. هر چند که برای اثبات دقیق این موضوع نیازمند مطالعات وسیع تر و با داشتن گروهای کنترلی می باشد.

زمینه و هدف: هموفیلی A یک اختلال انعقادی وابسته به جنس مغلوب است که در اثر وقوع ناهنجاری های گوناگون در ژن فاکتور هشت انعقادی حادث می گردد. وارونگی اینترون 22 در %45 - 50 از موارد مسبب نوع شدید بیماری است. علاوه بر این وارونگی اینترون 1 نیز در بیش از %5 موارد مسوول ایجاد هموفیلی A شدید محسوب می گردد. هدف از این مطالعه ارزیابی دقیق وارونگی اینترون  1ژن فاکتور هشت انعقادی با استفاده از روش IS-PCR (Inverse Shifting-PCR) در بیماران هموفیلی A شدید که از نظر وارونگی اینترون 22 منفی بوده اند می باشد.روش کار: در این مطالعه تجربی، بیماران هموفیلی A شدید مراجعه کننده به بیمارستان سیدالشهداء اصفهان با کمتر از %1 سطح نرمال فعالیت فاکتور هشت مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از گرفتن رضایت نامه از بیماران، DNA ژنومی از لوکوسیت های خون محیطی استخراج شد. سپس وارونگی اینترون یک با تکنیک IS-PCR بررسی شد.یافته ها: 18 بیمار از 32 بیمار که فاقد وارونگی اینترون 22 بودند از نظر وجود یا عدم وجود وارونگی اینترون 1 به وسیله روش تشخیص مولکولی جدید IS-PCR مورد ارزیابی قرار گرفتند که 2 بیمار (%6.2) از مجموع بیماران هموفیلی A شدید از نظر وجود این وارونگی مثبت بودند.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده در این مطالعه، با شیوع اللی وارونگی اینترون یک در سایر مطالعات مشابه مطابقت دارد. IS-PCR روشی دقیق، سریع و کم هزینه بوده که می تواند تشخیص مولکولی وارونگی را ارتقا ببخشد و در ارزیابی افراد بیمار، ناقلین و تشخیص های پیش از تولد کاربرد دارد.

زمینه و هدف: دیابت با اختلال شایع متابولیک شناخته می شود. گیاهان دارویی متعددی برای درمان دیابت توصیه شده اند. در این مطالعه اثرات ضددردی و پایین آورندگی قند خون عصاره هگزانی و آبی - الکلی شنبلیله در رت های دیابتی و نرمال بررسی شده است.روش کار: مطالعه حاضر در سال 2011 در دانشگاه علوم پزشکی گیلان انجام شد، 48 سر موش نر صحرایی بالغ (300 - 230 گرم) بطور تصادفی به 6 گروه تقسیم شدند: گروه سالم، کنترل دیابتی و 4 گروه تیمارشده که به ترتیب دوزهای mg/kg/day 200 و 100 عصاره هگزانی و آبی - الکلی شنبلیله را به مدت 28 روز بصورت داخل صفاقی دریافت نمودند. برای بررسی اثرات ضددردی از دو مدل تجربی (تست استیک اسید و هات پلیت)، و اندازه گیری قند خون با گلوکومتر استفاده شد. داده ها با نرم افزار  SPSS 16و آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه و تست توکی تجزیه تحلیل شدند.یافته ها: عصاره آبی - الکلی و هگزانی سبب کاهش چشمگیر قند خون در مقایسه با گروه کنترل دیابتی شدند (p<0.05) که این اثر در گروه هگزانی قویتر بود. در مقایسه با گروه کنترل، در همه گروه هایی که عصاره دریافت نموده بودند اثر ضددردی چشمگیری دیده شد که در گروه هگزانی با دوز mg/kg 200 بطور واضحی بیشتر بود (p<0.05).نتیجه گیری: عصاره گیاه شنبلیله دارای اثرات پایین آورندگی قند خون و ضددردی می باشد.