مجله طب نظامی
سال:1388 | دوره:11 | شماره:1 (مسلسل 39) |تعداد مقالات:17

مقدمه: انفلوانزای (Swine Flu) H1N1 توسط بعضی از ویروس های خانواده اورتومیکسوویریده ایجاد می شود که در جمعیت خوک ها اندمیک است. گونه های اندمیک در خوک ها تحت عنوان ویروس انفلوانزای خوکی شناخته می شوند که به طور شایع مربوط به گروه A و به ندرت گروه C هستند. انسان ها به طور معمول و در شرایط عادی به این بیماری مبتلا نمی شوند. لیکن مواردی از عفونت انسانی تاکنون گزارش شده است. علایم انفلوانزای H1N1 در انسان شبیه علایم انفلوانزای فصلی معمول و شامل تب، سرفه، گلودرد، درد بدن، سر درد، لرز و خستگی است. برخی از افراد دچار اسهال و استفراغ می شوند. هدف از این بررسی ارایه آخرین اطلاعات مربوط به موارد انسانی گزارش شده از این بیماری است.نتیجه گیری: با توجه به بروز موارد جدید از این بیماری در اکثر کشورها، لازم است که ضمن اطلاع و آگاهی همه پزشکان و افرادی که به نوعی با سلامت جامعه مرتبط هستند، در خصوص نحوه انتشار و انتقال بیماری و راه های پیشگیری از آن به افراد جامعه از طریق رسانه های جمعی آموزش کافی داده شود .

اهداف: این مطالعه به منظور شناسایی و تعیین گونه عقرب های شهرستان تایباد انجام گرفت. علاوه بر این کسب اطلاعات نسبی از وضعیت عقرب گزیدگی نیروهای نظامی نیز در چند منطقه نظامی این شهرستان به عنوان هدفی جانبی در نظر گرفته شد.روش ها: تحقیق حاضر مطالعه ای توصیفی-مقطعی و از لحاظ علوم زیستی نوعی مطالعه فونستیک است که در طی سال های 80-1379 در شهرستان تایباد به انجام رسید. برای صید عقرب ها در هنگام روز از روش جستجو و صید مستقیم آنها در پناهگاه ها و مکان های احتمالی اختفای عقرب ها استفاده شد. برای کسب اطلاع نسبی از وضعیت عقرب گزیدگی از 123 سرباز حاضر در دو منطقه نظامی تایباد سوال شد. پرونده های سربازان عقرب گزیده نیز در مرکز بهداشتی-درمانی نظامی مستقر در شهر تایباد مورد بازبینی قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه 4 گونه عقرب که همگی از خانواده بوتیدائه بودند، از شهرستان تایباد صید گردید. سه گونه از عقرب ها شاملOlivierus caucasicus ، Mesobuthus eupeus و Orthochirus scrobiculosus در محیط های نظامی صید گردید و Odontobutus doriae فقط در محیط دشت و در خط مرزی تایباد با تربت حیدریه یافت شد. موارد ثبت شده عقرب گزیدگی در سربازان مستقر در منطقه تایباد 100 مورد در سال و بدون تلفات جانی بود. شیوع عقرب گزیدگی در محیط های نظامی تایباد 8/17% و ترس از عقرب 15% برآورد گردید.نتیجه گیری: وجود سه گونه عقربO. caucasicus ، M. eupeus و O. scrobiculosus در شهرستان تایباد قطعی است و در حال حاضر عقرب گزیدگی مشکل حادی برای نظامیان حاضر در منطقه به حساب نمی آید. 

اهداف: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سه روش آموزش سالن تفنگ بادی، شبیه ساز سلاح سبک و میدان تیر واقعی در افزایش مهارت تیراندازی دانشجویان انجام شد.روش ها: گروه نمونه مشتمل بر دانشجویان دو کلاس درس مهارت تیراندازی یک دانشکده نظامی بودند که به طور تصادفی خوشه ای از میان سایر کلاس ها انتخاب شده  و به دو گروه الف (آزمایش) و ب (کنترل) تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها فرم ثبت نمرات تیراندازی بود. یافته ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آزمون های آماری t) مستقل و وابسته، تحلیل واریانس چند راهه، آزمون f و آزمون های تعقیبی) تحلیل شد.یافته ها: از ابتدا تا انتهای آزمایش، نمرات مهارت تیراندازی سیر صعودی داشت. تغییر ترتیب استفاده از دو سبک کمکی (سالن تفنگ بادی و کارگاه شبیه ساز) قبل از میدان تیر واقعی، سبب تفاوت در نمرات نشد. حضور در کارگاه شبیه ساز سلاح سبک، سالن تفنگ بادی و میدان تیر واقعی، سبب افزایش معنی داری در نمرات مهارت تیراندازی شد. تاثیر آموزش در میدان تیر واقعی بیش از دو سبک دیگر بود.نتیجه گیری: آموزش تیراندازی با کمک شبیه ساز سلاح سبک موجب تفاوت معنی دار در نمرات می شود. همچنین، آموزش با کمک شبیه ساز و تفنگ بادی تنها در حد روشی مکمل توجیه می شود و آموزش با سلاح واقعی همواره مورد تاکید است.

اهداف: این مطالعه با هدف طراحی برنامه آموزشی پرستاران در مواجهه با حوادث زیستی انجام گردید.روش ها: در این پژوهش از مطالعه توصیفی جهت طراحی برنامه آموزشی پرستاران با روش دلفی و مشارکت 56 نفر از متخصصین در سه دور متوالی از پست الکترونیکی، پست، فاکس و مراجعه حضوری استفاده شد. در دور اول، دو سوال باز پاسخ، در دور دوم بر اساس نتایج مرحله قبل، چارچوبی نیمه ساختار یافته و در دور سوم حیطه ها، عناوین و ساعات مورد نیاز هر عنوان تعیین شدند.یافته­ ها: برای آمادگی پرستاران در مواجهه با حوادث زیستی، سه حیطه اصلی آموزشی شامل: الف) کلیات، مراقبت و درمان، ب) ایمنی، پیشگیری، حفاظت و کنترل عفونت و ج) آمادگی مدیریتی، با 28 عنوان برای آمادگی طراحی و حدود 34 ساعت معادل دو واحد درسی مورد نیاز بود.نتیجه گیری: 28 عنوان درسی در سه حیطه اصلی، خلاصه اتفاق نظر متخصصین است که از آن می ­توان در برنامه ریزی آموزشی پرستاران و همچنین برای افزایش آمادگی آنها در مواجهه با حوادث زیستی استفاده کرد.

اهداف: هدف از تحقیق حاضر بررسی سطح آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان یکی از دانشگاه های علوم پزشکی کشور نسبت به فعالیت جسمانی بود.روش ها: این پژوهش، مطالعه ای توصیفی و از نوع مقطعی است که روی 164 نفر از کارکنان شاغل در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام شد. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه محقق ساخته صورت گرفت که اعتبار علمی آن به روش روایی محتوا و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ تعیین شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 13 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: میانگین امتیاز آگاهی کارکنان در مورد فعالیت جسمانی 21/10 و سطح آگاهی آنها عبارت است از: ضعیف "7/21%"، متوسط "9/60%" و خوب "4/17%". نگرش کارکنان در مورد اهمیت فعالیت جسمانی عبارت است از: خیلی مهم "5/66%"، مهم "1/31%" و بی نظر و غیرمهم "4/2%". عملکرد فعالیت جسمانی کارکنان به ترتیب عبارت است از: کم "7/46 %"، متوسط "4/23%" و زیاد "9/29%". بین فعالیت جسمانی کارکنان و نوع شغل آنها ارتباط آماری معنی داری (007/p<0) وجود دارد .نتیجه گیری: میانگین سنی کارکنان 38.17±6.13 سال است. بنابراین، با توجه به اینکه در این سن احتمال افزایش بیماری های مزمن از جمله قلبی-عروقی وجود دارد و با توجه به اینکه تنها 4/23% کارکنان دارای فعالیت جسمانی مناسب هستند، برنامه ریزی برای فراهم کردن امکانات و تسهیلات لازم جهت فعالیت جسمانی برای این گروه از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، بیش از 82% نمونه های مورد بررسی دارای آگاهی در سطح کم یا متوسط بودند که باید در زمینه افزایش آگاهی و آموزش آنها، برنامه ریزی لازم صورت گیرد.

اهداف: تلفات و ویرانی های سنگین ناشی از جنگ معمولا منجر به اثرات پایدار بر جسم و روان افراد می گردد. وضعیت بهداشت جانبازان برای پزشکان ایرانی اولویت ویژه ای دارد و به علت ارتباط تنگاتنگ آن با وضعیت فرهنگ جامعه کمتر می توان از تجربیات محققین سایر کشورها استفاده کرد. به این منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی علایم روان پزشکی در این افراد انجام گرفت.روش ها: این تحقیق مطالعه ای توصیفی-تحلیلی-مقطعی است که برای مقایسه علایم روان پزشکی جانبازان جسمی و شیمیایی شهرستان مشهد انجام شد. جامعه آماری شامل 200 نفر از جانبازان جسمی و شیمیایی تحت پوشش بنیاد جانبازان بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه مشخصات جمعیت شناختی و SCL-90-R بود. میانگین علایم روان پزشکی با استفاده از نرم افزار SPSS 11.5 و آزمون های آماری t و آزمون تحلیل واریانس در گروه های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه تعدادی از جانبازان مورد مطالعه GSI بالای خط برش داشتند، یعنی دچار نوعی سایکوپاتولوژی بودند. در جانبازان شیمیایی، به جز در مقیاس هراس، میانگین نمره کسب شده در کلیه مقیاس ها بالاتر از جانبازان جسمی بود. در سایر مقیاس ها این تفاوت بین دو گروه معنی دار (p<0.05) بود. در جانبازان شیمیایی مقیاس خودبیمارانگاری، روان پریشی و هراس بالاترین میانگین را داشت و در جانبازان جسمی نیز خودبیمارانگاری، هراس و پارانویا بالاترین میانگین را دارا بودند.نتیجه گیری. شیوع بالای علایم روانی نشان می دهد که توجه به بهداشت روانی در این افراد اهمیت فراوانی دارد.

اهداف: هدف از انجام این تحقیق تعیین میزان رضایت مندی بیماران سرپایی و بستری در قسمت های مختلف یک بیمارستان نظامی و عوامل مرتبط با آن بود.روش ها: این مطالعه توصیفی به شیوه مقطعی است. حجم نمونه 165 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، مراجعین بخش های سرپایی و بستری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بود.یافته ها: در بخش اورژانس، بیشترین رضایت مندی با 36% مربوط به رعایت مسایل شرعی بود. در بخش داروخانه، بیشترین نارضایتی با 19.2% مربوط به زمان انتظار جهت دریافت دارو بود. کمترین رضایت مندی در بخش رادیولوژی با 8/7% مربوط به توضیحات جهت آمادگی رادیولوژی بود. کمترین رضایت مندی در بخش درمانگاه با 2/19 % مربوط به حضور به موقع پزشک درمانگاه و بیشترین رضایت مندی از مراقبت های روحی و روانی پرستاری با 5/38% مربوط به برخورد محترمانه با بیماران بود. کمترین رضایت مندی از خدمات پزشکان با 12% مربوط به توضیحات پزشک در زمینه بیماری و تکرار آزمایشات و عکس برداری بود. بیشترین میزان رضایت مندی از نحوه تغذیه با 5/43% مربوط به سوال در مورد میل غذایی بود. در خصوص بخش پذیرش، بیشترین رضایت مندی با 7/21% مربوط به سرعت انتقال به بخش پس از اتمام مراحل پذیرش بود.نتیجه گیری: به طور کلی، رضایت مندی از کلیه قسمت های سرپایی و بستری مرکز درمانی مورد مطالعه مناسب است.

اهداف: هدف این مطالعه تعیین میزان شیوع بیماری های قارچی سطحی و جلدی و شناسایی عوامل ایجاد کننده آنها در 5 مرکز آموزش نظامی تهران بود.روش ها: تعداد 3000 نفر از افراد مستقر در مراکز آموزش نظامی از نظر ابتلا به بیمار های قارچی سطحی و جلدی مورد معاینه قرار گرفتند. از افراد دارای ضایعات مشکوک به بیماری های قارچی نمونه مناسب تهیه شد و با روش های قارچ شناسی مورد آزمایش مستقیم یا کشت قرار گرفت.یافته ها: 390 نفر (13%) در معاینه بالینی دارای ضایعات مشکوک به بیماری قارچی بودند اما آزمایش های قارچ شناسی، وجود بیماری در 50 نفر (7/1%) از آنها را تایید نمود. همه بیماران به بیماری های قارچی سطحی مبتلا بودند و هیچ موردی از بیماری قارچی جلدی در آنها به اثبات نرسید. پیتروسپوروزیس، تینه آ ورسیکالر و اریتراسما به ترتیب 54، 44 و 2% از بیماری ها را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: شیوع بیماری های قارچی در نظامیان مورد مطالعه کمتر از حد انتظار بود که بهبود شرایط بهداشتی محیط های نظامی و ارتقای اطلاعات بهداشتی آنها را نشان می دهد. 

اهداف: هدف این مطالعه طراحی و تعیین اعتبار الایزای غیرمستقیم و الایزای رقابتی برای تشخیص بروسلوز انسانی در مقایسه با سایر روش های سرولوژیک معمول بود.روش ها: برای تهیه لیپوپلی ساکارید (LPS)، از بروسلا آبورتوس S99 استفاده شد. LPS با روش فنل داغ همراه با هضم آنزیمی استخراج گردید. میکروپلیت های الایزا با LPS پوشیده شدند. برای الایزای غیرمستقیم از آنتی بادی کونژوگه مونوکلونال IgG1 انسانی و برای الایزای رقابتی از آنتی بادی منوکلونال موشی M84 استفاده شد.یافته ها: حد آستانه برای الایزای غیرمستقیم با استفاده از نمونه های سرمی منفی برابر با 63/21-92/17% مثبت بودن و برای الایزای رقابتی، 91/56-29/53% مهار کردن به دست آمد. اختصاصیت این روش برای الایزای غیرمستقیم 5/95% و برای رقابتی 5/99% است. حساسیت الایزای غیرمستقیم 100% و الایزای رقابتی 94/96% به دست آمد. ارزش اخباری مثبت الایزای غیرمستقیم 33/93% و رقابتی 96/98% و ارزش اخباری منفی الایزای غیرمستقیم 100% و رقابتی 51/98% بود. هم خوانی نتایج این روش برای الایزای غیرمستقیم 98/96% و برای رقابتی 66/98% بود.نتیجه گیری: هر دو روش الایزای غیرمستقیم و به ویژه الایزای رقابتی، روش هایی حساس، اختصاصی، سریع و آسان برای تشخیص بروسلوز انسانی هستند.

اهداف: حفظ سلامت و جان کارکنان نظامی به عنوان نیروهای تخصصی و آموزش دیده که مسوول تامین امنیت هر کشورند از اهمیت بسیاری برخوردار است. موثرترین روش در اداره و کنترل صدمات ناشی از انفجار در کارکنان نظامی شاغل در مناطق مرزی آلوده به بقایای مواد منفجره فراموش شده منوط به شناخت اپیدمیولوژی این گونه حوادث است. این مطالعه با هدف شناسایی افراد در معرض خطر و مهم ترین عوامل ایجاد مخاطرات جانی و آسیب های ایجاد شده در این قربانیان انجام گرفت.روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی گذشته نگر با بررسی پرونده های اجساد نظامیان قربانی انفجار طی سال های 85-1375 در اداره کل پزشکی قانونی ایلام انجام گرفت.یافته ها: 54 نظامی طی مدت مطالعه در اثر انفجار انواع مواد منفجره به جامانده از جنگ کشته شدند. 5/81% قربانیان 21-19 سال سن داشته و 2/85% سرباز بودند. انفجار مین عامل مرگ 5/68% قربانیان بود. 9/38% آنها دارای صدمات متعدد و کشنده در تمام اعضای بدن بودند؛ به تفکیک صدمات کشنده، 5/81% در اندام های تحتانی، 6/79% در اندام های فوقانی، 6/77% در ناحیه شکم و قفسه سینه، 9/51% در ناحیه سر و گردن مشاهده شد. 3/83% صدمات به صورت آنی کشنده بودند و در 7/16% آنها اقدامات اورژانس پزشکی در نجات فرد می توانست مفید واقع گردد.نتیجه گیری: مین شایع ترین عامل صدمات است و در اغلب موارد صدمات متعدد ایجاد کرده است. سربازان بیشترین قربانیان این حوادث هستند. شناسایی و مشخص سازی و پاک سازی مناطق آلوده و آموزش تخصصی در کاهش تلفات موثر است.