مجله مطالعات علوم پزشکی
سال:1393 | دوره:25 | شماره:11 |تعداد مقالات:13

پیش زمینه و هدف: یکی از عواملی که به شکست درمان و برگشت مجدد سوء مصرف مواد منجر می شود، نادیده گرفتن اختلالات روانی پیش و پس از ترک است، لذا هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی - رفتاری گروهی بر اضطراب معتادین با ترک موفق بود.مواد و روش کار: پژوهش حاضر پژوهشی نیمه آزمایشی بوده و طرح پژوهش حاضر پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل معتادینی می باشد که در ترک کامل بوده و جهت بازتوانی روان شناختی به موسسه اقامتی کوثر مراجعه کرده بودند. ابتدا از میان آن ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده 40 نفر انتخاب شد سپس با روش تصادفی ساده به دو گروه 20 نفره تقسیم و جایگزین شدند. جهت سنجش و ارزیابی آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون از آزمون تشخیصی اضطراب زونک استفاده گردید. در مورد گروه آمایش 12 جلسه درمان شناختی - رفتاری هفته ای یک بار و به مدت یک ساعت و نیم اجرا گردید، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت ننمودند. پس از اجرای پس آزمون داده ها با نرم افزار Spss16 و آزمون t گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل پس از اجرای درمان شناختی - رفتاری در متغیر اضطراب تفاوت معنی داری وجود دارد (p<0.001).نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر گویای اهمیت درمان شناختی - رفتاری گروهی بر کاهش میزان اضطراب معتادین با ترک موفق است و می تواند جنبه تکمیلی درمان دارویی را پس از ترک موفق داشته باشد و از بازگشت بهبودیافتگان به اعتیاد پیشگیری نماید.

پیش زمینه و هدف: دیابت یک بیماری متابولیک است که از طریق استرس اکسیداتیو می تواند منجر به آسیب کبدی گردد. انجام فعالیت بدنی منظم و مصرف گیاهان داروئی به ویژه خرفه به علت داشتن ترکیبات ضدالتهابی ممکن است در کاهش آسیب موثر باشد. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر 8 هفته تمرین مقاومتی با و بدون دانه خرفه بر برخی از نشانگرهای آسیب کبد در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بود.مواد و روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی 28 نفر زن کم تحرک مبتلا به دیابت نوع 2 به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، تمرین، مکمل و تمرین + مکمل تقسیم شدند. تمرین مقاومتی با استفاده از سه نوع باند با مقاومت های مختلف، در 50-40 درصد یک تکرار بیشینه، 3 بار در هفته به مدت 8 هفته انجام شد. آزمودنی های گروه مکمل و تمرین - مکمل روزانه 7.5 گرم دانه خرفه دریافت نمودند. نمونه خون ناشتا در پیش آزمون و پس آزمون، به دنبال 48 ساعت عدم فعالیت بدنی و مصرف خرفه و 12 ساعت ناشتایی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل یافته ها با استفاده از آزمون t زوجی و مدل آماری تحلیل واریانس یک راهه انجام شد. سطح معنی داری p£0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: 8 هفته تمرین مقاومتی یا مصرف دانه خرفه منجر به کاهش معنادار سطوح آلانین ترانس آمیناز، آسپارتات ترانس آمیناز و آلکالین فسفات در مقایسه با پیش آزمون شد. با این وجود، اثربخشی رویکرد ترکیبی (تمرین + مکمل) بر شاخص های فوق در مقایسه با استراتژی های مجزا (تمرین یا مکمل) به مراتب بهتر بوده است. همچنین کاهش معناداری در سطوح آلانین ترانس آمیناز، آسپارتات ترانس آمیناز و آلکالین فسفات در گروه تمرین یا مکمل، در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. در نهایت، کاهش معناداری در مقادیر آلانین ترانس آمیناز، آسپارتات ترانس آمیناز در گروه تمرین + مکمل در مقایسه با گروه تمرین یا مکمل وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد استفاده از استراتژی های غیردارویی مانند؛ تمرینات مقاومتی و مصرف دانه خرفه، شاخص های مرتبط با آسیب کبدی در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 را بهبود می بخشد.

پیش زمینه و هدف: اختلال دوقطبی در حمله حاد مانیا یک اورژانس روان پزشکی محسوب می گردد و معمولا نیاز به بستری پیدا کرده و درمان سریع را ایجاب می کند. برای درمان این حملات معمولا از داروی تثبیت کننده خلق به همراه داروی ضد جنون استفاده می شود. هر چند لیتیوم کربنات به تنهایی در درمان حمله حاد مانیا موثر است ولیکن زمان زیادی لازم است تا علائم کنترل شوند. مطالعات معدودی در مورد اثربخشی اولانزاپین (ضد جنون نسل جدید) به تنهایی در درمان حمله حاد مانیا صورت گرفته و نتایج قابل تعمیمی به دست نیامده است. در داخل کشور نیز مطالعه مشابهی تا به حال ثبت نشده است. هدف ما در این مطالعه مقایسه اثربخشی اولانزاپین و لیتیوم کربنات در درمان حمله حاد مانیا هست.روش مطالعه: در این مطالعه که یک کارآزمائی بالینی بود بیماران با حملات حاد مانیا بر اساس معیارهای تشخیصی سیستم طبقه بندی بیماری های روانی (DSM-IV -TR) و مقیاس اندازه گیری شدت مانیا (YMRS) انتخاب گردیدند (به جز بیماران زیر 18 سال و افرادی که بیماری فوق حاد داشته و نیازمند مداخلات سریع درمانی بودند). آنگاه بیماران به صورت تصادفی با داروهای اولانزاپین و لیتیوم کربنات تحت درمان قرار گرفتند. در هر گروه تعداد 30 بیمار دوره چهار هفته ای درمان را به پایان رساندند؛ و اثربخشی دو دارو بر اساس میزان پاسخ دهی بالینی و همچنین عوارض جانبی آن ها، مقایسه گردیدند.یافته ها: در گروه بیماران تحت درمان با اولانزاپین تعداد 18 نفر مرد و 12 نفر زن بود و در گروه لیتیوم 20 نفر مرد و 10 نفر زن بود که از این لحاظ تفاوت معنادار آماری وجود نداشت (p=0.287). میزان پاسخ بالینی در گروه بیماران درمان شده با اولانزاپین به طور میانگین 72 درصد بود، در حالی که این میزان در گروه بیماران درمان شده با لیتیوم 66 درصد بود، تفاوت معنی دار (p=0.005). افزایش گلوکز خون در گروه بیماران درمان شده با اولانزاپین به طور میانگین .2mg/dl12 از خط پایه (16 درصد افزایش) بود. این میزان در گروه بیماران درمان شده با لیتیوم .3mg/dl از خط پایه (0.1 درصد افزایش) بود. تفاوت معنی دار (p<0.0001). میانگین افزایش وزن در گروه بیماران درمان شده با اولانزاپین kg3.1 از خط پایه (4.4 درصد) بود. در حالی که در گروه بیماران درمان شده با لیتیوم کربنات kg 1.2 از خط پایه (1.6 درصد) بود. تفاوت معنی دار (p<0.001). ازنظر عارضه جانبی عصبی (EPS) بین دو گروه، تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت (p=0.231).بحث و نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد هر چند میزان پاسخ دهی بیماران به داروی اولانزاپین به طور قابل توجهی بیشتر از لیتیوم کربنات هست، با این حال با توجه به عوارض جانبی، لیتیوم کربنات به نظر می رسد، در مقایسه با اولانزاپین سالم تر باشد.

پیش زمینه و هدف: مهندسی بافت عصب یکی از امیدوارکننده ترین روش ها برای درمان ضایعات دژنراتیو سیستم عصبی مرکزی می باشد. توزیع سه بعدی و رشد سلول ها درون داربست متخلخل از اهمیت بالینی برای مهندسی بافت عصب برخوردار می باشد. داربست های مورد استفاده در مهندسی بافت علاوه بر عملکرد مناسب باید زیست سازگار، زیست تخریب پذیر و متخلخل نیز باشند. ما در این مطالعه به دنبال ساخت و مطالعه ویژگی های یادشده در داربست پلی - ال - لاکتیک - اسید (PLLA) به منظور کاربرد آن در مهندسی بافت عصب هستیم.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی نانو داربست PLLA با ساختار و مورفولوژی مناسب به وسیله روش الکتروریسی تهیه شد. از طیف سنجی مادون قرمز (FTIR, Fourier Transform Infrared) و میکروسکوپ الکترونی نگاره به ترتیب برای تعیین ساختار شیمیایی و فیزیکی داربست استفاده شد. همچنین میزان تخریب پذیری داربست طی 40 روز در داخل محلول فسفات بافرسالین (PBS) مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت سلول های بنیادی جداسازی شده از مغز موش بالغ بر روی داربست کشت داده شد و نحوه اتصال و مورفولوژی آن ها توسط میکروسکوپ الکترونی بررسی گردید.یافته ها: نتایج کسب شده به وسیله مطالعات میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان دهنده خصوصیات سطحی مناسب و نانو فیبری بودن داربست ساخته شده بود. طی آزمون تخریب پذیری، مشخص شد که نانو داربست PLLA از سرعت تخریب و خاصیت جذب آب مطلوبی برخوردار است و همچنین pH محیط را کمتر تحت تاثیر قرار می دهد. در نهایت با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی، اتصال موفق سلول های بنیادی و پیش ساز عصبی مغز موش بالغ کشت داده شده بر روی داربست مورد بررسی و تایید قرار گرفت.نتیجه گیری: از نتایج به دست آمده به نظر می رسد که نانو داربست PLLA بستر مناسبی برای کشت و تمایز سلول های بنیادی و پیش ساز عصبی بوده و روش به کار رفته روشی کارآمد در ساخت داربستی مناسب برای مهندسی بافت عصب می باشد.

پیش زمینه و هدف: بیماری هنوخ شوئن لاین پورپورا یک بیماری خودالتهابی و واسکولیت عروق خونی کوچک بوده که غالبا در کودکان بروز می دهد. از علائم این بیماری وجود حساسیت پوستی به صورت پتشی و پورپورا، درگیری سیستم گوارش شامل شکم درد و خون ریزی گوارشی و آرتریت می باشد. مطالعات انجام شده نشانگر دخالت فاکتورهای عفونی و ژنتیکی در ابتلا به این بیماری می باشد. با توجه به اینکه در این بیماری خودالتهابی سایتوکاین ها نقش مهمی بر عهده دارند یکی از ژن های کدکننده کموکاین ها، CCL2، در مبتلایان به هنوخ از جمعیت شمال غرب کشور مورد مطالعه قرار گرفت. برای نیل به این هدف پلی مورفیسم پروموتری این ژن مورد بررسی مولکولی قرار گرفت.مواد و روش ها: 40 نفر مبتلا به هنوخ توسط متخصصین ایمنولوژی و آلرژی به مرکز ژنتیک تبریز ارجاع داده شده و پس از خون گیری و استخراج DNA بررسی مولکولی با استفاده از روش PCR-RFLP بر روی منطقه پروموتری ژن مورد نظر در مقایسه با 50 نفر فرد شاهد بدون سابقه بیماری صورت پذیرفت.یافته ها: بررسی های آماری نشانگر ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم پروموتری ژن CCL2 و استعداد ابتلا به بیماری هنوخ شوئن لاین را نشان داد به طوری که افزایش فرکانس ژنوتیپی TT و TC و فرکانس آللی آلل T این پلی مورفیسم در گروه بیماران به طور معنی داری بالا بود. در حالی که فرکانس ژنوتیپی CC و فرکانس آللی آلل C به طور معنی داری در این گروه پایین بود.نتیجه گیری: پلیمورفیسم CCL2 C-2518T بر استعداد ابتلا به بیماری هنوخ شوئن لاین در منطقه شمال غرب ایران نقش دارد.

پیش زمینه و هدف: استئومالاسی و شواهد بیوشیمیایی فقدان ویتامین D منجر به ابتلا به استئوپنی و افزایش ریسک شکستگی خود به خودی در آرتریت روماتوئید می شود. ما وجود استئومالاسی در 93 بیمار دچار روماتوئید آرتریت را بررسی و گزارش کردیم.روش کار: در این تحقیق که به صورت توصیفی انجام شد؛ 93 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید فعال در عرض 10 سال در بخش و درمانگاه روماتولوژی بیمارستان قائم (عج) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد بررسی شدند. تشخیص آرتریت روماتوئید بر اساس معیارهای انجمن روماتولوژی آمریکا (ACR) مسجل شد و تشخیص استئومالاسی بر اساس یافته های بالینی، بیوشیمیایی و رادیولوژیک بود. این بیماران تحت سنجش تراکم استخوان به روش DEXA نیز قرار گرفتند.یافته ها: محدوده سنی بیماران از 23 تا 80 سال (متوسط سن 43.7) بود. در 3 بیمار دچار آرتریت روماتوئید که از نظر علائم بالینی و آزمایشگاهی مشکوک به استومالاسی بودند، آزمایش های بیوشیمی و بررسی رادیولوژیک برای ارزیابی شواهد بیماری متابولیک استخوان انجام شد. در این 3 نفر که همگی خانم هایی در سنین یائسگی بودند، وجود استئومالاسی تائید شد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که شک به وجود استئومالاسی و بررسی از نظر آن صرفا در خانم های یائسه ای که خانه نشین بوده و رژیم فاقد ویتامین D دارند لازم است.

پیش زمینه و هدف: به خوبی مشخص شده است که گرلین به واسطه گیرنده های خود در سطح هیپوتالاموس، هیپوفیز و گنادها بر میزان ترشح گنادوتروپین ها و آندروژن ها تاثیر دارد. میزان تولید و رهایش این هورمون ها رابطه مستقیمی با بروز رفتارهای تولیدمثلی در پستانداران دارد؛ بنابراین انتظار می رود گرلین بتواند بر رفتار جنسی پستانداران موثر باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات تزریق درون بطن مغزی گرلین بر رفتار جنسی موش صحرائی نر بود.روش ها: چهل راس موش صحرایی نر نژاد ویستار با محدوده وزنی 20±200 گرم به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. حیوانات، سالین و یا 2، 4 یا 8 نانومول گرلین از طریق کانول که در داخل بطن سوم مغز با استفاده از فن استریوتکسیک جایگذاری شده بود دریافت کردند. 10 دقیقه پس از تزریق گرلین یا سالین، شاخص های رفتار جنسی موش های نر در مواجهه با موش ماده ارزیابی گردید. همچنین فعالیت حرکتی موش های نر توسط آزمون جعبه باز بررسی شد. داده های حاصل به روش آنالیز واریانس یک طرفه و متعاقب آن آزمون توکی مورد تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: تزریق 4 و 8 نانومول گرلین باعث افزایش معنی دار مدت زمان سپری شده تا انجام اولین مانت (p<0.05)، اینترومیشن و انزال (p<0.001) در مقایسه با گروه کنترل شد. همچنین گرلین با غلظت 4 و 8 نانومول منجر به افزایش معنی دار تعداد مانت (p<0.05) و کاهش معنی دار تعداد انزال (p<0.001) در مقایسه با حیوانات کنترل گردید. تغییر معنی داری در تعداد اینترومیشن به دنبال تزریق گرلین مشاهده نشد. مقایسه شاخص فعالیت جنسی و راندمان مقاربتی در گروه های مورد بررسی نشان داد که میزان فعالیت تولیدمثلی در حیوانات دریافت کننده گرلین با غلظت 4 و 8 نانومول به طور معنی دار (p<0.05) در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت. همچنین افزایش معنی دار در میزان فعالیت حرکتی حیوانات دریافت کننده گرلین با غلظت های 2 نانومول (p<0.01) و 4 و 8 نانومول (p<0.001) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده گردید.نتیجه گیری: تزریق درون بطن مغزی گرلین به صورت وابسته به غلظت، ضمن افزایش میزان فعالیت حرکتی، رفتار جنسی موش های صحرائی نر را سرکوب نمود.

پیش زمینه و هدف: بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس دارای سطوح بالایی از افسردگی و اضطراب می باشند که این امر لزوم مداخلات مشاوره ای، درمانی و آموزش های هدفمند را در این بیماران ضروری می سازد، لذا پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی اثربخشی مداخله شناختی - رفتاری بر بهبود سطح افسردگی و کاهش علائم اضطراب بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شده است.روش: پژوهش حاضر از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. 32 نفر از بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس که نمرات بالایی را در پرسش نامه های افسردگی بک و اضطراب کتل کسب کرده بودند به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 16 نفر) تقسیم شدند. سپس گروه آزمایش به مدت 14 جلسه 60 دقیقه ای و یک بار در هفته مداخله شناختی و رفتاری را تجربه کردند. گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. شرکت کنندگان 10 روز بعد از آخرین جلسه مداخله، پرسشنامه افسردگی بک و اضطراب بک را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی از جمله آزمون کوواریانس تحلیل شد.یافته ها: نشان داد که مداخله شناختی و رفتاری بر بهبود سطح افسردگی و کاهش علائم اضطراب بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس اثر مثبت و معناداری دارد (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که مداخله شناختی - رفتاری می تواند به عنوان رویکردی موثر و کارآمد در زمینه کار با بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در کنار دیگر درمان های دارویی به کار رود.

پیش زمینه و هدف: فاسیولیازیس که توسط فاسیولا هپاتیکا و فاسیولا ژیگانتیکا ایجاد می شود، دارای اهمیت بهداشتی و اقتصادی در دنیاست. روش های رایج شناسایی عوامل انگلی آن دقیق و قابل اعتماد نیستند؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف شناسایی مولکولی گونه های فاسیولا در استان آذربایجان غربی طراحی شده است.مواد و روش کار: در این مطالعه کرم های فاسیولا از کشتارگاه های پنج ناحیه استان آذربایجان غربی، شمال غرب ایران جمع آوری گردید. گونه های انگلی با استفاده از روش های مورفولوژیکی و مولکولی، توالی های ITS1، 5.8s و ITS2 ریبوزومال DNA شناسایی شد. تعداد 580 کرم بالغ فاسیولا از 90 کبد آلوده (50 کبد گاوی، 40 کبد گوسفندی) جدا شد. از 110 نمونه استخراج DNA شده، 50 نمونه تعیین توالی گردید.یافته ها: آنالیز توالی ها شباهت 100 درصدی را در نواحی (428bp) ITS1، (158bp) 5.8s و (366bp) ITS2 همه نمونه های تعیین توالی شده نشان داد. شباهت بین فاسیولا هپاتیکا و فاسیولا ژیگانتیکا با 11 Mismatch، 98 درصد بود. بر اساس توالی های ITS1 و ITS2 ریبوزومال DNA تنها گونه فاسیولا هپاتیکا، در بین گاو و گوسفندهای استان آذربایجان غربی، پخش شده است. در نهایت 150 توالی فاسیولا هپاتیکا (50 توالی از هر ناحیه ITS) از استان آذربایجان غربی در بانک جهانی ژن ثبت گردید.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه شواهدی از وجود فاسیولا ژیگانتیکا در گاو و گوسفندهای استان آذربایجان غربی به دست نیامد و همه نمونه های مورد بررسی فاسیولا هپاتیکا تشخیص داده شدند. مطالعات بیشتر با مارکرهای مولکولی جدید برای شناسایی دقیق گونه ها و در نهایت برای کنترل و پیشگیری از این بیماری انگلی مفید خواهد بود.

پیش زمینه و هدف: سندرم متابولیک فاکتور خطر بالقوه ای برای اختلالات قلبی عروقی و آترواسکلروز است، که بواسطه برخی تغییرات فیزیولوژیک و متابولیک از جمله افزایش تری گلیسیرید، کاهش HDL-C، افزایش LDL-C، افزایش FBS مشخص می گردد. کلستریل استر ترانسفر پروتئین (CETP)، انتقال لیپیدهای خنثی و فسفولیپیدها را بین لیپوپروتئین ها، کاتالیز می نماید. بنابراین، این پروتئین احتمالا می تواند در تعدیل میزان پلاسمایی لیپیدها و لیپوپروتئین ها نقش مهمی داشته باشد. بررسی و مقایسه مطالعات انجام گرفته، تغییرات ژنتیکی ژن CETP و ارتباط آن ها با بیماری های سندرم متابولیک و آترواسکلروز را نشان داده است. پژوهش حاضر در افراد ایرانی مبتلا به سندرم متابولیک، جهت نشان دادن ارتباط پلی مورفیسم Taq 1B در اینترون 1 ژن کلستریل استر ترانسفر پروتئین با سندرم متابولیک و بررسی تاثیر این پلی مورفیسم روی پارامترهای سندرم متابولیک انجام گردید.مواد و روش کار: برای تعیین وجود یا عدم وجود پلی مورفیسم Taq 1 1B در ژن کلستریل استر ترانسفر پروتئین این مطالعه از تکنیک واکنش زنجیره ای پلیمراز PCR)) RFLP استفاده گردید. الگوی لیپیدی پلاسما، و سایر پارامترهای سندرم متابولیک در افراد سندرم متابولیک و سالم اندازه گیری گردید. برای تعیین ارتباط پلی مورفیسم Taq 1B در اینترون 1 ژن کلستریل استرترانسفر پروتئین با سندرم متابولیک فراوانی آلل ها و توزیع ژنوتیپ های مربوط به پلی مورفیسم های فوق تعیین و در دو گروه از افراد بیمار و سالم، مقایسه شد.یافته ها: یافته های ما تفاوت معنی داری در توزیع فراوانی آلل ها و توزیع ژنوتیپ های پلی مورفیسم، بین گروه بیمار و کنترل نشان داد (P<0.01). نتایج این بررسی نشان داد که پلی مورفیسم Taq 1B در جمعیت انتخاب شده، همراه با سندرم متابولیک است.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه ما نشان می دهد که در بیماران سندرم متابولیک ارتباط بالقوه بین پلی مورفیسم Taq1B و افزایش احتمال ابتلا به سندرم متابولیک وجود دارد و این پلی مورفیسم در بیماران سندرم متابولیک همراه با تغییر در الگوی لیپیدها و لیپوپروتئین های پلاسما (برخی پارامترهای سندرم متابولیک) همراه می باشد.