علوم کشاورزی و منابع طبیعی
سال:1386 | دوره:14 | شماره:1 |تعداد مقالات:16

حاشیه بازاریابی که در حقیقت تفاوت قیمت دریافتی تولید کنندگان و قیمت پرداختی مصرف کنندگان است تحت تاثیر عوامل متعددی است. در این مطالعه ضمن معرفی مدل های حاشیه بازاریابی و با شناسایی عوامل و سیاست های موثر بر حاشیه بازاریابی و با توجه به این که استان سیستان و بلوچستان یکی از مهمترین مراکز تولید خرمای کشور می باشد، اقدام به تخمین تابع عوامل اقتصادی موثر بر حاشیه بازاریابی خرمای استان سیستان و بلوچستان شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق به دو روش اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. نتایج تخمین توابع حاشیه بازاریابی، با استفاده ترکیبی از مدل های افزایش قیمت، قیمت نسبی و هزینه بازاریابی نشان داد که قیمت سر باغ و هزینه برداشت خرما از عوامل موثر بر حاشیه کل بازاریابی هستند. تابع حاشیه خرده فروشی متاثر از قیمت و هزینه خرده فروشی و تابع حاشیه عمده فروشی نیز متاثر از قیمت و هزینه عمده فروشی هستند. معیار تعیین شفافیت بازار نیز نشان می دهد که در مسیرهای بازاریابی خرما در استان سیستان و بلوچستان به علت اینکه مجموع قیمت سر مزرعه و هزینه های بازاریابی کمتر از قیمت خرده فروشی ها می باشد بنابراین مسیرهای مورد بررسی شفاف نبوه که این امر از کارایی بازار می کاهد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی امکان خصوصی سازی فعالیت های ترویج امور دام کشور از دیدگاه متخصصین، طراحی و در سال 1380 در سطح ملی به اجرا درآمد. کلیه کارشناسان، کارشناسان ارشد و دکتری رشته های ترویج و آموزش کشاورزی و رشته های مرتبط با امور دام کشور شاغل در حوزه های معاونت امور دام و معاونت ترویج و مشارکت مردمی وزارت جهاد سازندگی (سابق) و دانشگاه های کشور اعم از دولتی و آزاد، کل جمعیت مورد بررسی در این پژوهش را تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و بکارگیری فرمول کوکران حجم نمونه برای بخش ترویج و مشارکت مردمی تعداد 84 نفر، برای بخش امور دام تعداد 98 نفر و اعضای هیات علمی 36 نفر برآورد گردید. داده های آماری با کمک پرسش نامه از پیش آزمون شده جمع آوری و تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از معیارهایی همچون فراوانی، درصد، میانگین و آزمون کروسکال والیس انجام گردید. بر اساس یافته های تحقیق جایگزینی کامل ترویج خصوصی با ترویج دولتی در زیر بخش امور دام در شرایط موجود امکان پذیر نمی باشد و بهتر است که ترویج خصوصی در کنار ترویج دولتی و در جهت حمایت از آن عمل نماید. یافته های تحقیق در مورد شیوه های مطلوب خصوصی سازی ترویج امور دام نشان می دهد که با بکارگیری روش هایی نظیر تاسیس واحدهای خدمات ترویجی و آموزشی توسط تشکل های مردمی و سازمان های غیر دولتی، ارایه خدمات آموزشی و ترویجی به صورت سهم بری و نیز راه اندازی پایگاه های خدمات مشاوره ای می تواند به تحقق بخشیدن خصوصی سازی فعالیت های آموزشی و ترویجی در زیر بخش امور دام کمک کرد.

مهمترین واریته های صادراتی پسته ایران، شامل: اوحدی، اکبری، کله قوچی، فندقی 48، فندقی ریز، احمد آقایی و بادامی زرند از مرکز تحقیقات پسته رفسنجان تهیه گردید. بعد از استخراج روغن به کمک حلال آلی و خالص سازی آن بوسیله ستون آلومینا، ترکیب کیفی و کمی اسیدهای چرب روغن توسط دستگاه گاز کروماتوگراف (GC) اندازه گیری گردید. گونه های مولکولی ساختارهای مختلف تری اسیل گلیسرول های موجود در روغن پسته با استفاده از تئوری توزیع 1 و 3- تصادفی، 2- تصادفی تعیین گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که اسیدهای چرب غیر اشباع در روغن پسته غالب می باشند. اسید چرب غالب اسید اولئیک 53-77.6) (O) درصد) و سایر اسیدهای چرب موجود، اسید لینولئیک 15.2-38.6) (L) درصد) و اسید پالمیتیک 7.1-8.6) (P) درصد) می باشند. بررسی آرایش اسیدهای چرب در ساختار اسیل گلیسرول ها نشان داد که آرایش های 21-32.3) OOO درصد) و 21.4-26.9) OOL, LOO درصد) فراوان ترین ساختارهای مولکولی در روغن پسته می باشند. در حالیکه در میان این آرایش ها ساختارهایی نظیر POP, PLL, LLP, PLP کمترین درصد را در مقایسه با تری اسیل گلیسرول های کل موجود در روغن پسته ایران به خود اختصاص می دهند.

قره قاط (Vaccinium arctostaphylos L.) به تیره اریکاسه تعلق دارد و سته های پر بذر تولید می کند. علاوه بر شمارش تعداد بذور در هر میوه، وزن بذر، نسبت وزن بذر به وزن کل میوه و اندازه بذور مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایش اقدام به تهیه میکروگراف هایی با میکروسکوپ الکترونی نگاره از سطح و شکل بذر قره قاط گردید. به منظور بررسی نیاز سرمایی بذور قره قاط و تعیین بهترین شرایط سرمادهی و جوانه زنی، آزمایشی در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور در سه تکرار انجام شد. بر اساس نتایح به دست آمده، تعداد بذور موجود در هر سته قره قاط به طور متوسط معادل 45 عدد می باشد. اندازه بذور قره قاط در میوه های رسیده یکسان نبوده و از خیلی ریز تا ریز دیده می شود. بررسی میکروگراف های الکترونی بذر قره قاط نشان داد که این بذور به دو شکل عمده تخم مرغی و بیضی شکل قابل مشاهده اند. آزمایش شرایط جوانه زنی نشان داد که بذور قره قاط بعد از سپری کردن دوره سرمایی فقط در شرایط تناوب نوری قادر به جوانه زنی هستند و در تاریکی مطلق این بذرها قادر به جوانه زنی نمی باشند. بدین ترتیب بذر قره قاط جزء بذور دارای عکس العمل مثبت فوتوبلاستیک می باشد. آزمون سرمادهی بذر قره قاط نشان داد که سرمادهی خشک بذور به مدت 15 تا 90 روز می تواند موجب زایل شدن خواب بذر قره قاط گردد، هر چند بهترین نتیجه تحت تیمار 90 روز سرمادهی خشک به دست می آید.

تعیین مقدار نشست ناشی از تحکیم لایه های رسی اشباع یکی از مسایل مهم و غیر قابل اجتناب در طراحی و احداث سازه های آبیاری نظیر کانال ها، لوله ها، بندها و نظایر آن می باشد. پتانسیل نشست تحکیمی لایه های رسی با ضریبی به نام ضریب فشردگی (Cc) ارزیابی می گردد که مقدار این ضریب تابع عوامل مختلفی از جمله خواص فیزیکی خاک ها بوده و معمولا بر اساس نتایج آزمایش تحکیم (ادومتری) تعیین می گردد. در این تحقیق به منظور بررسی چگونگی تاثیر خصوصیات فیزیکی خاک های رسی نرم در مقدار ضریب فشردگی آنها، آزمایش تحکیم بر روی 5 نوع خاک با خواص خمیری و رطوبت های اولیه متفاوت انجام گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از این آزمایش ها و تحلیل آماری صورت گرفته، مشخص گردید که مقدار ضریب فشردگی در سطح معنی داری متاثر از دو عامل خواص خمیری و شرایط اولیه نمونه بوده و در نتیجه روابط تجربی متکی به تنها یک مشخصه از خاک، برای تخمین ضریب فشردگی از دقت کمتری برخوردار می باشند. همچنین در این تحقیق با استفاده از روش رگرسیون خطی چند متغیره یک مدل خطی برای تعیین ضریب فشردگی ارایه و با سایر روش های موجود مقایسه گردید.

ارزیابی اثرات مثبت و منفی بر محیط زیست جزء لاینفک طرح های توسعه کلان در عصر حاضر است. برای ارزیابی اثرات، نیاز به پیراسنجه هایی است تا بر مبنای آنها تغییرات مفید و مضر محیط زیست شناسایی شود و ضمن تعیین نتیجه کلی طرح مورد نظر، راهکارهایی جهت کاهش و یا رفع اثرات منفی آن ارایه گردد. تاکنون در بیشتر موارد تعیین نتایج کلی و راهکارهای بهبود اثرات منفی توسعه از ذهنیت ارزیابان و عدم دسترسی به نمایه های کمی جهت ارزیابی تند رنج برده است. در این مقاله دو دسته نمایه کمی جهت ارزیابی تند اثرات طرح های توسعه معرفی می شود. این نمایه ها متعلق به معیارهای سیمای سرزمین و فرسایش پذیری می باشند و بر پایه دسترسی روز افزون به تصاویر ماهواره ای و سامانه های اطلاعات جغرافیایی قرار دارند. شش مطالعه موردی که دو مورد آن به طور مستقیم توسط نگارنده انجام شده اند مورد بررسی و جمع بندی قرار گرفته اند تا از این طریق نمایه های لازم جهت ارزیابی عینی و تند اثرات توسعه به دست آید. در نتیجه بررسی پیشنهاد شده است که از معیارهای سیمای سرزمین نظیر اندازه، شکل و چین خوردگی قطعه های بوم سازگان به همراه مدل فرسایش خاک به عنوان نمایه هایی برای ارزیابی تند اثرات توسعه استفاده شود. در این مقاله نشان داده شده است که با استفاده از نمایه های ذکر شده می توان به ارزیابی عینی تری پرداخته و به سرعت راهکارهایی برای اصلاح اثرات منفی توسعه ارایه نمود.

کیفیت کلیه فرآورده های غذایی بستگی مستقیم به کیفیت مواد اولیه آن دارد و ماکارونی نیز به عنوان یک ماده غذایی مهم که مصرف همگانی دارد از این قاعده مستثنی نمی باشد. در اکثر کشورهای جهان ماکارونی عمدتا از گندم دوروم تهیه می گردد اما در کشور ما، معمولا با انتخاب گندم های سخت و یا افزودن مواد کمکی سعی می شود ماکارونی شبیه به خصوصیات ماکارونی حاصل از گندم دوروم تهیه گردد. لذا با توجه به توسعه کشت این نوع گندم، در این تحقیق چهار رقم گندم غالب منطقه گلستان (رقم های استورک، یاواروس، سمیره و آلتار 84)، انتخاب و پس از تعیین درصد ترکیبات شیمیایی و خواص رئولوژیکی آنها به بررسی و مقایسه خصوصیات ماکارونی حاصل از این ارقام از قبیل افزایش وزن و افت پخت، سفتی، چسبندگی، طعم و رنگ پرداخته شد. از یک نمونه آرد نول موجود در منطقه که از گندم معمولی به دست آمده جهت مقایسه استفاده شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین رقم های مختلف گندم دوروم و نمونه شاهد وجود دارد به طوری که مقدار افزایش وزن در اثر پخت از 35.5 گرم تا 25 گرم و میزان افت پخت از 2.5 تا 9 درصد برای رقم های استورک و آلتار به ترتیب متغیر بوده است. از نظر خصوصیات کیفی نیز مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم های استورک و یا واروس دارای بالاترین امتیاز از نظر خصوصیات رنگ، سفتی، چسبندگی و طعم بوده اند. رقم سیمره با نمونه آرد معمول در خصوصیات سفتی و به هم چسبیدگی اختلاف معنی داری نداشته و فقط در رنگ و طعم متفاوت بودند و رقم آلتار 84 نیز از نظر خصوصیات کمی و کیفی کمترین امتیاز را نسبت به سایر رقم های دوروم داشته است.

به منظور بررسی اثر رژیم های مختلف رطوبتی و تاریخ کاشت بر خصوصیات فنولوژیکی و شاخص های رشد سه رقم نخود، آزمایشی در سال زراعی 82-81 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. سطوح رژیم های مختلف رطوبتی شامل چهار سطح 1- بدون آبیاری 2- آبیاری در زمان کاشت 3- آبیاری در زمان کاشت و قبل از گلدهی 4- آبیاری در زمان کاشت، قبل از گلدهی و غلافدهی با ارقام جم، کرج 31-60-12 و  ILC482 در دو تاریخ کاشت 20/10/81 و 30/11/81 در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که رژیم های مختلف رطوبتی و تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر مراحل مختلف رشد (کاشت تا سبز شدن، سبز شدن تا گلدهی، گلدهی تا غلافدهی و غلافدهی تا رسیدگی) داشت. به طوری که طولانی ترین دوره رشد در تیمار سه بار آبیاری و تاریخ کاشت اول (20 دی ماه) به دست آمد. تاثیر و رژیم های مختلف رطوبتی تاریخ کاشت بر شاخص های رشد (تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی) قابل ملاحظه بود. به طوری که در تیمار سه بار آبیاری روند شاخص های رشد بهتر بود. در شرایط آب و هوایی مشهد رقم کرج 31-60-12 در شرایط تنش رطوبت و آبیاری تکمیلی نسبت به سایر ارقام عکس العمل بهتری را نشان داد.

به علت حساس بودن گیاه نیشکر به شرایط شوری و سدیمی، اکثر خاک های خوزستان برای کشت نیشکر باید اصلاح گردند. به دلیل بالا بودن سطح آب زیرزمینی، سنگین بودن بافت خاک و ضعیف بودن زهکشی درونی و طبیعی، اصلاح این خاک ها باید همراه با ایجاد سیستم زهکشی باشد. تشخیص توانایی خاک در انتقال زه آب از طریق اندازه گیری هدایت آبی امکان پذیر می باشد. در بعضی از مزارع نیشکر جنوب اهواز، بعد از شستشوی املاح لکه هایی در سطح خاک ظاهر می شود که در اراضی حاوی این لکه ها، شور و سدیمی بودن نسبت به خاک مجاور بسیار بالا است. برای بررسی علل پایین بودن آبشویی هدایت آبی، رس پراکنده مکانیکی، پایداری ساختمان و جرم مخصوص ظاهری خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق هدایت آبی با استفاده از دستگاه نفوذسنج گلف در سه مزرعه لکه دار A (خاک بکر)، B (خاکی که یک سال قبل شخم عمیق خورده بود) و C (خاک تحت کشت نیشکر با شخم معمولی) از مزارع واحد میرزا کوچک خان واقع در جنوب اهواز تا عمق 120 سانتی متری در 4 لایه 30 سانتی متری در خاک لکه دار و خاک مجاور آن اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که هدایت الکتریکی عصاره اشباع (ECe) و نسبت جذب سدیم (SAR) در خاک های لکه دار بسیار بیشتر از خاک بدون لکه می باشد. میانگین وزنی قطر خاکدانه های (MWD) خاک بدون لکه در لایه های یاد شده به ترتیب برابر با 0.058, 0.035, 0.063 و 0.062 میلی متر و برای خاک های لکه دار به ترتیب 0.014, 0.012, 0.006 و 0.013 میلی متر به دست آمد (p<0.01). در خاک های بدون لکه همبستگی نسبتا خوبی (R2 = 0.67) بین هدایت آبی و میانگین هندسی قطر ذرات (dg) به دست آمد ولی در خاک لکه دار این رابطه معنی دار نبود. مقادیر چگالی ظاهری در اعماق یاد شده خاک های بدون لکه به ترتیب برابر با 1.39, 1.28, 1.45 و 1.38 تن بر متر مکعب و برای خاک بدون لکه به ترتیب 1.46, 1.47, 1.35 و 1.57 تن بر متر مکعب به دست آمد (p<0.01). هدایت آبی خاک محل لکه ها خیلی کمتر از خاک بدون لکه بود. نود درصد مقادیر هدایت آبی خاک لکه دار سه مزرعه کمتر از 10 درصد در حالی که در خاک بدون لکه فقط 38 درصد مقادیر هدایت آبی کمتر از 10 سانتی متر در روز به دست آمد. بنابراین عدم شستشوی خاک محل لکه ها با توجه به نتایج، به دلیل پایین بودن هدایت آبی خاک محل لکه ها و پایین بودن هدایت آبی به علت بالا بودن چگالی ظاهری و ناپایداری ساختمان خاک می باشد.

به منظور بررسی قابلیت داده های سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 در تفکیک و تهیه نقشه اراضی جنگلی در زاگرس، داده های رقومی این سنجنده مربوط به 30 آوریل 2001 میلادی از حوزه سرخاب خرم آباد در استان لرستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با بررسی کیفی داده ها هیچگونه خطای رادیومتری قابل توجهی در داده ها مشاهده نشد. تطابق هندسی با نقشه های رقومی توپوگرافی در مقیاس 1:25000 و به روش نقاط کنترل زمینی با استفاده از 16 نقطه و دقت 0.39 پیکسل انجام گردید. پردازش های مختلف نظیر ایجاد تصاویر رنگی، نسبت گیری، تجزیه مولفه های اصلی بر روی باندهای اصلی با هدف بارزسازی تصویر و ایجاد تصاویر جدید انجام گردید. بهترین مجموعه باندی برای طبقه بندی ها با استفاده از شاخص آماری واگرایی تعیین و طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده و با استفاده از الگوریتم های حداکثر احتمال، متوازی السطوح و حداقل فاصله از میانگین انجام شد. به منظور ارزیابی صحت نتایج طبقه بندی، نقشه واقعیت زمینی نمونه ای به روش سیستماتیک – خوشه ای و با خوشه هایی به فواصل 5´5 کیلومتر و نمونه هایی به فواصل 500´500 متری طراحی و نوع کاربری آنها در محل نمونه ها مشخص گردید. نتایج نشان داد که تفکیک و طبقه بندی اراضی جنگلی از سایر طبقات کاربری منطقه با صحت بالا صورت گرفت. صحت تولید کننده حدود 87 درصد موید این مطلب می باشد. همچنین صحت های کلی و ضریب کاپای کسب شده برای سه طبقه بندی کننده با مجموعه باندهای مناسب در مقایسه با واقعیت زمینی نشان می دهد که طبقه بندی کننده حداکثر احتمال با مقدار صحت کلی 91 درصد و ضریب کاپای 87.56 درصد نتایج بهتری از دو طبقه بندی کننده دیگر دارد. نتایج نشان داد که تصاویر ماهواره لندست 7 قابلیت تهیه نقشه کاربری اراضی عمده در مناطق کوهستانی را دارا می باشند.

تامین چوب مورد نیاز صنایع خمیر کاغذ کشور، بدلیل تخریب و کاهش سطح جنگل ها و عدم توسعه جنگل کاری ها و نیز مشکلات تامین ارز مورد نیاز برای واردات خمیر کاغذ شیمیایی الیاف بلند، با محدودیت هایی مواجه است. با عنایت به توسعه کشت نیشکر در جنوب ایران و با توجه به نتایج مطالعات انجام شده در مقیاس جهانی در خصوص استفاده از باگاس در تولید کاغذ روزنامه، امکان استفاده از خمیر شیمیایی باگاس در ترکیب خمیر کاغذ CMP چوب پهن برگان برای تولید کاغذ روزنامه در مقیاس آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. خمیر کاغذ شیمیایی سودای باگاس با بازده حدود 47 درصد که در شرایط بهینه آزمایشگاهی تولید شده است. تا شفافیت حدود 60 درصد با استفاده از یک مرحله پراکسید هیدروژن رنگبری گردید. تاثیر درجات مختلف اختلاط خمیر کاغذ باگاس تا 30 درصد در ترکیب خمیر CMP تولید شده در صنایع چوب و کاغذ مازندران (با و بدون استفاده از خمیر الیاف بلند وارداتی) بر روی ویژگی های کاغذ حاصله بررسی شد. نتایج نشان داده است که، کاغذ حاصل از اختلاط تا 30 درصد خمیر کاغذ شیمیایی باگاس در ترکیب با خمیر کاغذ CMP پهن برگان، دارای ویژگی های مقاومتی بهتر و مطلوب تر از ترکیب اصلی کارخانه (83 درصد خمیر کاغذ CMP پهن برگان و 17 درصد خمیر الیاف بلند وارداتی) بوده است. به عبارت دیگر، در صورت استفاده از خمیر شیمیایی باگاس در ترکیب خمیر CMP پهن برگان، نه تنها تولید کاغذ روزنامه با کیفیت قابل قبول امکان پذیر می باشد، بلکه در این صورت در مصرف خمیر کاغذ CMP ساخته شده از پهن برگان بومی و در نتیجه، در مصرف چوب پهن برگان و نیز خمیر کاغذ الیاف بلند وارداتی، کاهش و صرفه جویی قابل توجهی ایجاد خواهد شد.

فعالیت های میکروبی برای نیل به کشاورزی پایدار حائز اهمیت می باشند زیرا میکروارگانیزم ها واسطه انجام تعداد زیادی از فرآیندهای موثر در تولیدات کشاورزی می باشند. هر یک از عملیات زراعی که خصوصیات خاک و پوشش گیاهی را تغییر دهد، موجودات خاک را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر و مدیریت بقایای کلزا بر روی جمعیت باکتری ها، اکتینومیست ها، فعالیت میکروبی و درصد رطوبت می باشد. این آزمایش به صورت طرح آزمایشی کرت های نواری خرد شده در 4 تکرار انجام شد که تیمارهای اعمال شده عبارت بودند از: دو نوع عملیات خاک ورزی زمین (دیسک + شخم Cv.T و دیسک، Cs.T) که در نوارهای افقی قرار گرفتند. قبل از این عملیات، سه نوع مدیریت بقایای کلزا در این نوارها اعمال شد که شامل جمع آوری و خارج نمودن بقایای کلزا، باقی گذاشتن این بقایا و چاپر بقایا به صورت نوارهای عمودی بودند. هر یک از کرت های عمودی نیز به دو قسمت تقسیم شد و مصرف یا عدم مصرف 20 درصد نیتروژن مازاد بر توصیه کودی (معادل 40 کیلوگرم در هکتار) به عنوان کرت های فرعی تعیین و اعمال گردید. توصیه کودی معادل 200 کیلوگرم در هکتار اوره بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که تیمار شخم + دیسک جمعیت باکتریایی را به طور معنی داری کاهش داده است به طوری که منجر به کاهش 5.86 درصدی نسبت به تیمار دیسک شده است. همچنین اثر متقابل دیسک ´  باقی گذاشتن بقایا، دیسک ´ جمع آوری بقایا و دیسک ´ چاپر بقایا نسبت به مدیریت های مشابه آن در تیمار شخم و دیسک (یعنی شخم و دیسک ´ باقی گذاشتن بقایا، شخم و دیسک ´ جمع آوری بقایا و شخم و دیسک ´ چاپر بقایا) به ترتیب مقدار فعالیت میکروبی را 15.8, 10.93 و 18.3 درصد افزایش داده است. به علاوه اثر متقابل باقی گذاشتن بقایا ´ کود بیشتر نسبت به تیمار باقی گذاشتن بقایا ´ کود نرمال جمعیت اکتینومیست ها را 2.51 درصد کاهش داده است. همچنین هیچ یک از تیمارهای اعمال شده تفاوت معنی داری از نظر درصد رطوبت خاک با همدیگر نداشتند.

استفاده از باکتری ها در کنترل بیولوژیکی عوامل بیماری زای خاکزاد حدود یک قرن است که مورد توجه قرار گرفته است. باسیلوس ها به دلیل ویژگی حضور گسترده در خاک و تحمل دمای بالا و فرم مقاوم به صورت اسپور داخلی به عنوان عوامل مطمئنی در کنترل بیولوژیکی مطرح هستند. در این تحقیق تاثیر 5 جدایه باکتریایی از جنس باسیلوس در کنترل گونه Pythium ulitimum var. sporangiferum عامل مرگ گیاهچه خیار مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به آزمون های گوناگون تشخیصی همه جدایه های باکتریایی به عنوان گونه Bacillus subtilis شناخته شدند. همه جدایه ها در دو محیط سیب زمینی دکستروز آگار و آگار غذایی گلوکز قادر به تولید ترکیبات فرار ضد قارچی بودند و وجود گلوکز در محیط در بیشتر موارد باعث کاهش بازدارندگی جدایه ها گردید. همه جدایه ها قادر به تولید مواد بازدارنده رشدی روی محیط سیب زمینی دکستروز آگار بودند اما هیچ یک از جدایه های باکتریایی قادر به تولید سیانید هیدروژن و پروتئاز نبودند. از نظر نحوه بکارگیری باکتری های آنتاگونیست، روش آغشته سازی خاک آلوده و کاشت بذر 10 روز پس از آغشته سازی خاک آلوده دارای بیشترین تاثیر و روش آغشته سازی طوقه و آغشته سازی بذر دارای تاثیر کمتری بودند. همچنین ضرایب همبستگی میان صفات آزمایشگاهی جدایه های آنتاگونیست با فعالیت ضد قارچی آنها در شرایط گلخانه نشان داد که هیچگونه همبستگی بین این متغییرها و شرایط گلخانه وجود ندارد.

سرده هایSinapis L. , Brassica L.  از تیره شب بو می باشند که گونه های این دو از نظر خوراکی، چاشنی و روغن ارزشمند می باشند. علی رغم کاربردشان از نظر تکاملی و رده بندی گیاهی سوالات زیادی در مورد محدوده سرده و گونه در زیر قبیله آنها (Brassicainae) مطرح است زیرا به دلیل عدم شناسایی دقیق گونه ها، وجود گونه های دورگ و حد واسط، وجود نام های مترادف، تاثیر تغییرات اقلیمی و آب و هوایی جهت تشخیص گونه ها وضعیت گونه های این دو سرده را مبهم ساخته است. بنابراین از گونه های اصلی و وحشی این دو سرده 69 صفت ریخت شناسی (41 صفت زایشی و 28 صفت رویشی) و 29 صفت تشریحی از ساقه، برگ و روپوست تهیه و حالات صفات مذکور در گونه های مورد مطالعه بررسی گردید. تحلیل خوشه ای بر اساس فاصله بری – کورتیس (Bray – Curtis) و نزدیکترین فاصله انجام شد. رسته بندی (Ordination) بوسیله تحلیل محورهای اصلی (Principle coordinate analysis) صورت گرفت. نتایج حاصل بر اساس روش های اشاره شده نشان داد که گونه های B. napus , B.rapa, B.oleracea دارای بیشترین شباهت بودند که با نتایج سایر مطالعات سیتوژنتیک، سرولوژیک، الکتروفورز پروتئین های دانه و DNA کلروپلاست هم سو بود همچنین گونه های حد واسط مانندB.juncea , B.napus  گاهی حالت حد واسط بین دو والد و گاهی تشابه به یکی از والدین خود را نشان دادند که با نتایج مطالعات سطح پوشش دانه همخوانی داشت. گونهB. Tournefortii نسبت به سایر گونه های Brassica به گونه های Sinapis از نظر صفات ریختی مانند وضعیت انشعابات قاعده ساقه، شکل برگ اولیه، زایا بودن نوک میوه و از نظر تشریحی صفاتی مانند تعداد دستجات آوندی کوچک برگ های پایینی، کل دستجات آوندی رگبرگ میانی، وجود کرک روی رگبرگ شباهت نشان می دهد، که علت آن می تواند تاثیر اقلیم و شرایط آب و هوایی، تغییر زیستگاه و یا توانایی سردهBrassica  در ایجاد مرفوتیپ های مختلف و حتی ایجاد هیبریدهای بین سرده ای باشد. همچنین نزدیکی دو گونهB.rapa , B. oleracea  و دور بودن آنها از B.nigra توسط این تحقیق تایید شد چنانکه سایر محققین دو گونه اول را تک نیا و گونه B.nigra را از دودمان مجزایی تشخیص داده بودند و بالاخره قرار گرفتن گونه های Brassica در دسته های اهلی و وحشی توسط این تحقیق با طبقه بندی سیستماتیک تطابق نشان می دهد.

این مطالعه جهت بررسی و ارزیابی سیستم های آبیاری تحت فشار در منطقه جنوب خراسان (بیرجند، نهبندان، فردوس، قائن و طبس) به منظور تعیین مقادیر کمی بازده این گونه سیستم ها، تعیین عوامل موثر در کاهش بازده و ارایه راهکارهای مناسب برای افزایش آن انجام گردید. بر اساس نتایج به دست آمده در این تحقیق مشخص شد که میانگین پارامترهای مرتبط با یکنواختی توزیع، بازده بالقوه و بازده واقعی برای آبیاری بارانی به ترتیب در بیرجند 56, 56, 67، در فردوس 64 و 54.5 و 54.5، در قائن 61 و 52 و 52، در طبس 61 و 51.6 و 51.6 و در نهبندان 57 و 48 و 48 درصد و برای سیستم های آبیاری قطره ای بازده بالقوه و بازده واقعی به ترتیب در فردوس 63 و 63، در قائن 61 و 60 و در بیرجند 58 و 55 درصد می باشند. با توجه به پارامترهای فوق مشخص گردید که سیستم های آبیاری بارانی از عملکرد مطلوبی برخوردار نبوده و علت اصلی آن نیز سرعت باد می باشد. به طوری که در نهبندان با بیشترین سرعت باد، کمترین و در بیرجند با سرعت باد کمتر، بیشترین مقادیر یکنواختی توزیع، بازده پتانسیل و واقعی به دست آمدند. پایین بودن فشار کارکرد آبپاش ها نسبت به فشار طراحی شده و استفاده از وسایل معیوب نیز از دیگر عوامل موثر در کاهش بازده بودند. بر اساس نتایج به دست آمده در خصوص سیستم های آبیاری قطره ای، گرفتگی خروجی ها به علت رسوب مواد معلق ناشی از عدم عملکرد صحیح سیستم فیلتراسیون، علت اصلی کاهش قابل توجه یکنواختی پخش آب و بازده بودند، به طوری که در فردوس با توجه به وجود سیستم فیلتراسیون مناسب بیشترین مقدار بازده و در بیرجند به علت عدم کارکرد صحیح سیستم فیلتراسیون کمترین مقدار بازده به دست آمدند. با توجه به نتایج این تحقیق، برای سیستم های آبیاری بارانی جهت کاهش قابل توجه اثرات منفی باد انجام آبیاری در شب، کاهش فواصل و رعایت تناوب جابجایی لترال ها و همچنین تنظیم فشار مناسب سیستم مطابق با فشار طراحی شده، پیشنهاد می گردد. در خصوص سیستم های آبیاری قطره ای نیز شستشوی مرتب سیستم فیلتراسیون و قطره چکان ها و تنظیم فشار مانیفولدها جهت بهبود بازده سیستم پیشنهاد می شوند.

تولید اندام های تکثیر غیر جنسی (کرمیوم) قارچ عامل بیماری مرگ نارون در سطح محیط کشت PDA تنها با افزودن قطعاتی از چوب نارون یا عصاره چوب و برخی اسیدهای چرب به محیط امکان پذیر است. با توجه به این که در شاخه های چوب نارون نسبت کربن به نیتروژن 26:1 می باشد و تولید کرمیوم های فروان بر روی چوب نارون مشاهده می گردد بنابراین نیتروژن کم و کربن بالا می تواند در تولید مثل غیر جنسی نقش مهمی داشته باشد. از این رو برای بهینه سازی شرایط تولید کرمیوم تاثیر نسبت های مختلف کربن / نیتروژن بر اساس تغییر در غلظت های قند و اسید آمینه به ترتیب به عنوان منبع کربن و نیتروژن، روی میزان تولید کرمیوم مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور هفت جدایه Ophiostoma novo-ulmi از درختان نارون در استان گلستان انتخاب شدند. محیط پایه حاوی 10 گرم گلوکز و دو گرم ال – آسپارژین بود که تاثیر نسبت های مختلف C:N با تغییر در غلظت های این دو ماده بررسی شد. نتایج آزمایش نشان داد که با کاهش مقدار کلی گلوکز و نیتروژن همزمان با افزایش میزان گلوکز نسبت به ال- آسپارژین تولید کرمیوم بدون استفاده از قطعات یا عصاره چوب و اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک در محیط کشت افزایش یافت. جدایه ها از نظر تولید کرمیوم در دو گروه قرار گرفتند. در گروه اول محیط بهینه به طور معنی داری باعث افزایش تولید کرمیوم شد در حالی که در گروه دوم تولید کرمیوم همچنان نادر بود. بر اساس طبقه بندی جدایه های مهاجم و غیر مهاجم در بررسی های قبلی میزان تولید کرمیوم می تواند با میزان بیماریزایی جدایه ها ارتباط مستقیم داشته باشد.