سندشناسی، تبیین توسعه تاریخی اسناد، و ساختارشناسی آنان گوناگون است. سندشناسان معتقدند که اسناد تاریخی را بایست با کمک دانش و فن سندشناسی، قاعده مند و تعریف و تشریح کرد. به این ترتیب، ساختارشناسی اسناد و کاربرد تمامی اسناد تاریخی، طبیعتا از جمله مصادیق اصلی دانش سندشناسی به شمار می آید.اسناد و نوشته های شرعی بسیار زیادی از دوره قاجاریه باقیمانده اند از آن جمله استشهادنامه ها، که حاصل نظام فقهی- قضایی آن دوره بوده است، استشهادنامه ها مانند سایر اسناد شرعی دارای ساختار خاصی هستند که با موشکافی دقیق سندشناسانه می توان به آنها دست یافت. این اسناد به لحاظ ساختاری ساده تر از سایر اسناد شرعی بوده و در اغلب موارد متنی کوتاه دارند، و با وجودی که دارای نوعی ساختار سندنویسی مجزا نسبت به سایر اسناد هستند، اما سبک و ساختار مشخص و ثابتی در نگارش این اسناد دیده نمی شود. نویسندگان و محرران در نگارش این اسناد، خود را ملزم به تبعیت از شیوه ای ثابت نمی دیدند و تنها قصد خود را از نگارش این عقد بیان می کردند.روش پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت تاریخی خود، توصیفی است و اطلاعات لازم از طریق بررسی منابع، مدارک و اسناد مربوط گردآوری شده است. بدین ترتیب در این مقاله ابتدا معیارهای شناخت استشهادنامه ها بیان می شود و جهت شناخت بیشتر این مبحث، نمونه هایی فرضی که در جنگ ها و منشآت و ترسل ها ارائه شده اند، ذکر می شوند تا به نوعی ادبیات سندنویسی و اصول نگارشی استشهادنامه ها بیان گردد.