مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک (ره آورد دانش)
سال:1397 | دوره:21 | شماره:6 (پیاپی 135) |تعداد مقالات:16

سرطان یک بیماری چند عاملی است که در اثر عوامل محیطی و ژنتیکی متعدد ایجاد می شود. ژن های دخیل در بروز سرطان را به چند گروه شامل پروتوآنکوژن ها، ژن های سرکوب گر تومور، ژن های دخیل در پایداری ژنوم و مهاجرت سلول طبقه بندی می کنند. در اثر تجمع تغییرات ژنتیکی، توده توموری ایجادشده، منبع خونی برای تغذیه و تداوم رشد خود را کسب می کند. توده توموری مجموعه ای از سلول های منفرد نیست و برهم کنش های دوطرفه با محیط در برگیرنده خود دارد. محیط دربرگیرنده تومور (TME) عملکرد مشابهی با کنام سلول های بنیادی داشته که پیشرفت تومور و ایجاد متاستاز را متاثر می نماید. مطالعه ماهیت این محیط در تشخیص و درمان مولکولی سرطان موثر است و اطلاعات ارزشمند و جدیدی برای کنترل بدخیمی تومور و ارزیابی خطر فراهم می کند (1). در این مقاله به بررسی عناصر تشکیل دهنده TME و اهداف مولکولی درمان سرطان پرداخته می شود.

زمینه و هدف: میگرن یک بیماری شایع است که معمولا به صورت ضربان دار و یک طرفه با علائم اورا مثل تهوع، استفراغ و فتوفوبیا تظاهر می یابد. در میگرن به دلیل التهاب ناشی از کاهش سروتونین، میزان پروکلسی تونین سرم افزایش می یابد. این مطالعه در نظر دارد با استفاده از داروهای آگونیست سروتونین، میزان پروکلسی تونین سرم را در افراد مبتلا به میگرن بررسی کند. مواد و روش ها: در این مطالعه مورد-شاهدی، 40 نمونه مبتلا به میگرن در مرکز بیماران مبتلا به میگرن بیمارستان الزهرای شهر اصفهان جهت بررسی جمع آوری شدند که 26 نفر تحت درمان با سروتونین و 14 نفر تحت درمان با داروهای دیگر به غیر از آگونیست های سوماتریپتان بودند. سپس میزان پروکلسی تونین در سرم خون این بیماران اندازه گیری و آنالیز شد. یافته ها: طی نتایج به دست آمده، اختلافی بین میزان پروکلسی تونین در سرم نمونه و شاهد دیده شد که به نظر می رسد این سطح در افراد نمونه نسبت به شاهد کمتر باشد. نتیجه گیری: در نهایت، این مطالعه بیان کننده ی تأثیر سروتونین در کاهش میزان پروکلسی تونین سرم است.

زمینه و هدف: تحقیقات اخیر در مورد سلول درمانی جنبه های جدیدی از درمان بیماری های تحلیل نورونی را فراهم آورده است. بر اساس تحقیقات اخیر، کاربرد داخل بینی سلول های بنیادی در درمان موش های آزمایشگاهی مدل پارکینسون توانسته باعث بهبودی طولانی مدت این بیماری شود. سلول های بالغ بنیادی آندومتر انسانی نوعی از سلول های آماده و در دسترس هستند که برای تولید نورون های دوپامینرژیک و اهداف سلول درمانی استفاده می شوند. هدف از این تحقیق، کاربرد داخل بینی سلول های بنیادی آندومتر انسانی در موش های آزمایشگاهی مدل پارکینسون است. مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی، از 35 سر موش نر با محدوده ی وزنی 25 تا 30 گرم در 5 گروه استفاده شده است. صد و بیست روز پس از سلول درمانی، رفتار چرخشی موش ها مورد ارزیابی قرار گرفت. برای آشکارسازی سلول های بنیادی در مغز از رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی استفاده گردید. یافته ها: سلول های بنیادی اندومتر انسانی به کاربرده شده در داخل بینی توانستند وارد ناحیه ی جسم سیاه مغز شوند و چرخش موش های پارکینسونی را بهبود بخشند. نتیجه گیری: سلول های بنیادی اندومتر انسانی به عنوان منبعی بالقوه از سلول های بنیادی آلوژنیک می توانند بیماری پارکینسون را بهبود ببخشد.

زمینه و هدف: سانسور فاصله ای در مطالعات پزشکی در داده هایی که به صورت دوره ای تکرار می شوند رخ می دهند. روش های مرسومی به منظور بررسی این نوع داده وجود دارد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تکنیک جانهی تصادفی در تجزیه و تحلیل داده های سانسورشده فاصله ای است. مواد و روش ها: با استفاده از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو به ارزیابی توان این روش می پردازیم و هم چنین در نهایت با استفاده از مجموعه داده واقعی عملکرد آن را ارزیابی می کنیم. این مجموعه داده مربوط به اطلاعات دندان پزشکی شهر ارومیه است که شامل 207 کودک بوده است. تمام محاسبات با استفاده از نرم افزار R 3. 2. 3 انجام گرفته است. یافته ها: نتایج حاصل از شبیه سازی نشان می دهد که توان آزمون محاسبه شده در تکنیک جانهی تصادفی خوب و قابل قبول است. مقدار p حاصل در داده های واقعی نشان می دهد که با استفاده از تکنیک جانهی تصادفی تفاوتی وجود ندارد. نتیجه گیری: روش جانهی تصادفی در مقایسه با سایر روش های مرسوم به عنوان یک روش جایگزین می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

زمینه و هدف: الایژیک اسید (EA) یک ترکیب آنتی اکسیدان طبیعی با ساختار فنلی است. در این مطالعه تاثیرات حفاظتی آن بر جمعیت و فعالیت سلول‫ های گلیال در مدل حیوانی ام اس در شرایط استرس اکسیداتیو مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‫ ها: موش‫ های C57BL/6 بالغ نر 8 تا 9 هفته ای تهیه و در شرایط استاندارد نگهداری شدند. جهت ایجاد مدل، حیوانات به مدت شش هفته غذای حاوی 2/0 درصد کوپریزون (Cup) را مصرف نمودند. حیوانات به هشت گروه شامل کنترل، کنترل دریافت کننده سه دوز EA (20، 40 و 80 میلی گرم برکیلوگرم)، Cup و Cup دریافت کننده سه دوز EA تقسیم شدند. در انتها بافت مغز حیوانات توسط روش های مولکولی شامل ایمونوهیستوشیمی (IHC)، وسترن بلات (WB) و ریل تایم پی سی ار (q-PCR) جهت تجزیه و تحلیل مارکرهای اختصاصی سلول های گلیال مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: آنالیز IHC و WB نشان داد که تنها غلظت بالای EA قادر به کاهش بیان پروتئین های GFAP (شاخص آستروسیت‫ های فعال)، Mac-3 (شاخص میکروگلیال های فعال)، افزایش بیان پروتئین‫ Olig-2 (شاخص الیگودندروسیت های پیش ساز) و در نهایت کاهش معنادار نسبت پروتئین APC (شاخص الیگودندروسیت های بالغ) به Olig-2 نسبت به گروه Cup می باشد. تجریه و تحلیل q-PCR نیز نشان داد تغییرات بیان mRNA این شاخص ها نیز با تغییرات پروتئین های آن ها همسان بوده و از این رو نتایج قبلی تایید گردید. نتیجه گیری: مصرف (80 میلی گرم بر کیلوگرم) EA به طور موثر فعالیت آستروسیت ها و میکروگلیال ها را کاهش داده و محیط را جهت مهاجرت سلول های پیش ساز الیگودندروسیتی به ناحیه عارضه و تبدیل فرآیندهای تخریبی به مکانیسم های ترمیمی مساعد می نماید.

زمینه و هدف: در کشور ایران یک چهارم زوج ها تجربه ناباروری داشته اند که این مشکل می تواند بر ابعاد مختلف زندگی زناشویی تاثیرگذار باشد. این مطالعه با هدف مقایسه ویژگی های روانشناختی در زنان بارور و نابارور مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و مرکز ناباروری در شهر قم انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی مقطعی روی 160 نفر از زنان انجام گرفت. 80 نفر از زنان در سنین باروری بوده و برای دریافت مراقبت های روتین کودکانشان به مراکز بهداشتی مراجعه می نمودند و 80 نفر دیگر از میان زنان نابارور مراجعه کننده به مرکز ناباروری بودند که به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد اضطراب، افسردگی و سازگاری زناشویی جمع آوری گردیده و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 از طریق آزمون های دقیق فیشر، تی مستقل و کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از نظر میانگین نمرات افسردگی (005/0= p)، اضطراب (02/0= p)، و سازگاری زناشویی (01/0= p)، تفاوت معنی داری در بین دو گروه مشاهده شد. به طوری که میانگین نمره افسردگی و اضطراب در زنان بارور بیشتر از زنان نابارور بود در حالی که میانگین نمره سازگاری زناشویی در زنان نابارور بیشتر از زنان بارور بود. نتیجه گیری: از آن جایی که باروری می تواند با عوامل روانشناختی و سایر عوامل زمینه ای فرد مرتبط باشد، بنابراین توجه به نیازهای مختلف آموزشی زنان بارور و نابارور باید به طور جدی مدنظر قرار گیرد.

زمینه و هدف: نوروپاتی، شایع ترین عارضه عصبی دیابت شیرین است که با آسیب های مغزی به ویژه در هیپوکامپ مشخص می گردد. مطالعه حاضر اثر عصاره دارچین (CZE) بر حافظه، آسیب نورونی و سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی در مدل حیوانی دیابت را ارزیابی می کند. مواد و روش ها: 50 سر موش صحرایی بالغ نژاد اسپراگ داولی به صورت تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند: گروه کنترل، گروهSTZ (50 میلی گرم بر کیلوگرم استرپتوزتوسین، درون صفاقی) و گروه های STZ+CZE100، STZ+CZE200 و STZ+CZE400 که با عصاره دارچین به ترتیب با دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم تیمار شدند. عصاره طی 14 روز و به صورت خوراکی تجویز شد. متعاقب سنجش حافظه کاری و فضایی، فعالیت آنزیم های کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) هیپوکامپ به روش الایزا ارزیابی شد. سپس، ارزیابی هیستوپاتولوژیک هیپوکامپ صورت گرفت. یافته ها: در مقایسه با گروه کنترل، گروه STZ افزایش مدت زمان و مسافت پیمایش تا رسیدن به سکوی مخفی طی ماز آبی موریس، کاهش رفتارهای تناوبی، کاهش دانسیته نورونی و فعالیت CAT و GPx هیپوکامپ را نشان داد (05/0> p). از طرفی، تیمار با عصاره دارچین سبب کاهش مدت زمان و مسافت پیمایش مسیر در ماز آبی و افزایش رفتارهای تناوبی، دانسیته نورونی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی هیپوکامپ در مقایسه با گروه STZ گردید (05/0> p). نتیجه گیری: دیابت با کاهش دانسیته نورونی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی هیپوکامپ، باعث نقص در حافظه فضایی و کاری موش های صحرایی می شود، درحالی که تیمار با عصاره دارچین سبب بهبود این اختلالات نوروپاتولوژیکی می گردد.

زمینه و هدف: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری رایج دمیلینه کننده سیستم عصبی مرکزی است که التهاب و فرآیندهای استرس اکسیداتیو نقش مهمی در پیشرفت و علایم بالینی آن دارند. هدف اصلی مطالعه حاضر تخمین اثرات ضدالتهابی ملاتونین بر روی خستگی در بیماری مالتیپل اسکلروزیس است. مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی 62 بیمار مبتلا به ام اس عود کننده-بهبود یابنده انجام شد که به طور تصادفی جهت دریافت داروی ملاتونین به صورت 3 میلی گرم در روز یا به صورت پلاسبو برای 8 هفته انتخاب شدند. شدت خستگی در ام اس توسط پرسشنامه FSS (Fatigue Severity Scale) در هفته 1 و 8 بررسی شد. یافته ها: 47 بیمار در گروه مداخله و 15 بیمار در گروه پلاسبو مطالعه را تکمیل نمودند. در گروه مداخله درمان با ملاتونین کاهش چشمگیری در امتیاز FSS نسبت به گروه پلاسبو ایجاد کرد. میانگین نتایج پرسشنامه FSS قبل از مداخله در بیماران گروه مداخله و کنترل به ترتیب برابر 97/13± 04/32 و 44/15± 86/35 و هم چنین بعد از مداخله در بیماران گروه مداخله و کنترل به ترتیب برابر 40/12± 42/30 و 66/12± 41 بود (001/0 = p). امتیاز گروه کنترل 866/35 بود که بعد از مداخله به 41 رسید. از آن جا که امتیاز گروه کنترل بیشتر یا مساوی 36 بود، این مطالعه نشان داد ملاتونین اثر چشمگیری در بهبود و کاهش خستگی دارد. نتیجه گیری: استفاده از ملاتونین در کنار داروهای خط اول مانند میتوکسانترون و اینترفرون بتا و گلاتیمر استات می تواند خستگی و ناتوانی در بیماران مبتلا به ام اس را بهبود بخشد.

زمینه و هدف: سندرم نقص ایمنی اکتسابی از آلودگی بدن با ویروس نقص ایمنی انسانی ایجاد می شود. عوامل متعددی بر بقای افراد مبتلا به AIDS موثر هستند که اغلب با استفاده از مدل های رگرسیونی کاکس مورد بررسی قرار گرفته اند. پیش فرض استفاده از مدل کاکس، متناسب بودن مخاطرات است که در صورت تخطی، این مدل از کارایی لازم برخوردار نیست. هدف از این مطالعه، تعیین عوامل موثر بر بقای مبتلایان به AIDS با استفاده از مدل کاکس توسعه یافته می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه کوهورت گذشته نگر اطلاعات 1050 بیمار مبتلا به AIDS مراجعه کننده به مراکز مشاوره بیماری های رفتاری امام خمینی و زمزم تهران طی سال های 2004 تا 2014 بررسی شد و اثر عوامل بالینی و دموگرافیکی بر بقای بیماران با استفاده از مدل های کاکس تعمیم یافته مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: 79 درصد از بیماران را مردان تشکیل می دادند. میانگین سن مبتلایان 21/84± 10/34 سال و میانگین زمان تشخیص بیماری HIV تا ابتلا به ایدز 53/64± 15/23 ماه بود. 76 درصد از افراد سانسور شدند. متغیرهای سن بیمار در زمان تشخیص، راه­ های انتقال بیماری، استفاده از ART و تعداد CD4 و زمان تشخیص بیماری تا ابتلا به ایدز در تحلیل تک متغیره و چندمتغیره معنی دار شدند (05/0>p). نتیجه گیری: عوامل بالینی متعددی بر بقای بیماران مبتلا به ایدز تأثیرگذار است. مهم ترین این عوامل، استفاده از داروی ART و تشخیص زودهنگام بیماری است که شانس زنده ماندن مبتلایان را به طور چشمگیری افزایش می دهد. بنابراین به نظر می رسد ارائه خدمات غربال گری و درمانی برای افراد پرخطر کاملاً ضرورت دارد.

زمینه و هدف: ژنCPEB پروتئین مهمی را رمز می کند که در تنظیم فرآیند ترجمه در تخمک زایی و اسپرم زایی نقش مهمی را بر عهده دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی همراهی بین چندشکلی rs12643066 ژن CPEB2 با خطر ابتلای مردان به آزواسپرمی/الیگواسپرمی شدید ایدیوپاتیک بود. مواد و روش ها: مطالعه حاضر در قالب یک بررسی مورد-شاهدی بر روی 100 نمونه خون مردان مبتلا به آزواسپرمی/الیگواسپرمی شدید ایدیوپاتیک و 100 نمونه خون مردان بارور انجام شد. برای ارزیابی چندشکلی ژن CPEB2 از روش PCR-RFLP استفاده شد. تحلیل داده ها با آزمون آماری مجذور کای انجام شد. یافته ها: در ارزیابی حاضر، اختلاف معناداری در فراوانی ژنوتیپی چندشکلی ژن CPEB2 بین دو گروه نشان داده نشد (129/2-701/0CI=، 222/1OR=، 479/0p=). نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که چندشکلی ژن CEBP2 با خطر ابتلای مردان به الیگواسپرمی/آزواسپرمی ایدیوپاتیک ارتباط معناداری ندارد. بنابراین، ممکن است ارزیابی این چندشکلی به عنوان یک بیوماکر تشخیصی در بررسی مردان مبتلا به آزواسپرمی/الیگواسپرمی شدید ایدیوپاتیک نقشی نداشته باشد.

زمینه و هدف: پرتودرمانی، نابودی سلول های سرطانی است و در تمام بیماران مبتلا به سرطان پستان باعث کاهش عود مجدد در آینده، تسکین درد در تومورهای موضعی و علائم متاستازها می شود. روش های درمانی مختلفی مانند فیلدهای الکترونی یا فوتونی یا ترکیبی از هر دو نوع فیلد وجود دارد. مواد و روش ها: در این مطالعه برای درمان غدد لنفاوی ناحیه ای سوپراکلاویکل از دو روش درمانی 1) درمان فوتون و 2) ترکیب فوتون– الکترون در پرتودرمانی استفاده شد. 30 بیمار مبتلا به سرطان پستان (راست) همراه با درگیری غدد لنفاوی ناحیه ای انتخاب شدند. با استفاده از نرم افزار ایزوگری اطلاعات طراحی درمان بیماران با دو روش مذکور به دست آمد. یافته ها: ماکزیمم و میانگین دوز رسیده به سوپراکلاویکل در روش اول 64/1± 08/52 و 51/59± 0/42 گری و برای روش دوم 64/1± 24/54 و 43/0± 67/43 گری گزارش شد. V90 (درصدی از حجم سوپراکلاوکل که 90 درصد دوز تجویزی را دریافت کرده است) در روش اول 94/1± 74/59 درصد و در روش دوم 94/0± 26/70 درصد محاسبه و مقدار p، 004/0 گزارش شد. ماکزیمم دوز رسیده به نخاع در دو روش اول 9/1± 66/14 و 92/22± 0/10 و برای تیروئید به ترتیب 1/3± 62/42 و 02/5± 67/37 گری بود. نتیجه گیری: طبق نتایج ماکزیمم دوز رسیده به نخاع و تیروئید در روش جدید با سطح معنی داری کاهش داشت. ماکزیمم و میانگین دوز رسیده به سوپراکلاویکل در درمان جدید افزایش داشت. پوشش دهی حجم تومور در روش جدید بهینه تر گزارش شد.

زمینه و هدف: دیابت نوع دو اثرات ضد آنژیوژنزی در بافت قلب اعمال می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر تمرین استقامتی بر بیان ژن VEGF و VEGFR2 در بافت قلب رت های نر ویستار دیابتی نوع دوم بود. مواد و روش ها: 36 سر رت نر نژاد ویستار به طور تصادفی به سه گروه دیابتی با تمرین استقامتی (DET)، گروه کنترل دیابتی (DC) و گروه کنترل سالم (HC) تقسیم شدند. القای دیابت نوع دوم از طریق تزریق درون صفاقی STZ صورت گرفت. پروتکل تمرین شامل 10 هفته تمرین استقامتی، 5 جلسه در هفته به مدت 20 تا 30 دقیقه و با سرعت 27 متر بر دقیقه و شدت 75 درصد VO2max در هفته اول بود که به تدریج به 60 دقیقه با سرعت 27 متر بر دقیقه و شدت 75 درصد VO2max در هفته دهم رسید. بیان ژن و پروتئین VEGF و VEGFR2 با روش Real-Time PCR و وسترن بلات بررسی شد. یافته ها: بر طبق نتایج Real-Time PCR، تمرین استقامتی باعث افزایش بیان ژن VEGF (05/0>p) و VEGFR2 (05/0>p) در مقایسه با گروه DC شد. نتایج وسترن بلات نیز نشان داد که تمرین استقامتی موجب افزایش بیان پروتئین VEGF (05/0>p) در مقایسه با گروه DC می شود و تغییری در بیان پروتئین VEGFR2 وجود ندارد (05/0