مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1393 | دوره:38 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

مقدمه: سیگار کشیدن عادت مضری است که سبب اثرات مخرب روی سلامت دهان می شود و مهمترین نقش را در ایجاد ضایعات سرطانی و پیش سرطانی و بیماری های پریودنتال دارد. بزاق اولین مایع بدن است که با دود سیگار مواجه می شود. سیستم آنتی اکسیدان بزاقی نقش مهمی در ظرفیت ضدسرطانی آن دارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه میزان آنتی اکسیدان کلی بزاق افراد سیگاری و غیرسیگاری طراحی شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، بزاق غیرتحریکی 50 مرد سیگاری و 50 مرد غیرسیگاری فاقد بیماری دهانی با روش Spittingجمع آوری گردید و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی بزاق دو گروه با روش FRAP بررسی شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 21 آنالیز شد و جهت مقایسه دو گروه از t test مستقل استفاده گردید.یافته ها: متوسط ظرفیت تام آنتی اکسیدانی بزاق در گروه سیگاری و غیرسیگاری به ترتیب 489.95±203.82 و 589.48±226.05 بود که دو گروه از لحاظ آماری اختلاف معنی داری با هم داشتند (p=0.008).نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر سیگار کشیدن می تواند میزان ظرفیت تام آنتی اکسیدانی بزاق را کاهش دهد.

مقدمه: سنگ پالپی کانونی از کلسیفیکاسیون در پالپ دندانی است که غالبا در رادیوگرافی های معمول دندان مشاهده می شود و اهمیت بالینی آن سخت تر شدن دسترسی به حفره پالپ و کانال ریشه در درمان های اندونتیک می باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین شیوع سنگ های پالپی در بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی گیلان و بررسی ارتباط آن با سن، جنس، نوع دندان، فک، وضعیت دندان و بیماری سیستمیک طرح ریزی شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، رادیوگرافی های پانورامیک و بایت وینگ 373 بیمار مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی گیلان از لحاظ وجود سنگ های پالپی در قسمت تاجی پالپ مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در این بیماران متغیرهای سن، جنس و بیماری های سیستمیک ثبت گردید. آنالیز آماری داده ها توسط آزمون Chi-square انجام شد.یافته ها: شیوع سنگ پالپی در 20.9% بیماران و 3.2% دندان ها برآورد شد. جنسیت و بیماری های سیستمیک ارتباط معنی داری با سنگ پالپی نداشتند (p>0.05). با افزایش سن شیوع سنگ پالپی افزایش یافت (p=0.025) فراوانی در فک بالا 56% و در فک پایین 9% و تفاوت ها معنی دار بود (p=0.0001). بیشترین شیوع سنگ های پالپی در اولین مولر های فک بالا بود. شیوع سنگ پالپی در دندان های سالم به طور معنی داری بیشتر بود (p=0.0001).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می داد که سنگ پالپی یافته ای شایع در دندان های مولر و سالم می باشد و به طور معنی داری با ازدیاد سن افزایش می یابد. اما بین سنگ پالپی و جنسیت یا بیماری های سیستمیک ارتباط معنی داری وجود ندارد.

مقدمه: تصاویر رادیوگرافی با کیفیت پایین، اطلاعات درمانی را مخدوش می کند که منجر به تکرار رادیوگرافی و اکسپوژر غیرضروری بیمار می شود. لذا بررسی اهمیت زمان اسکن تاخیری و شرایط نگهداری سنسورهای PSP در کیفیت تشخیصی تصویر مهم می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی شصت عدد رادیوگرافی دیجیتال با 12 عدد سنسور Digora PSP با سه نوع شرایط نگهداری محیط روشن و پوشش تیره، محیط روشن و پوشش شفاف و محیط تاریک و پوشش تیره و پنج نوع زمان تاخیر در اسکن (فوری، 5، 10، 15 و 20 دقیقه)، تهیه شد. تصاویر با فرمت TIFF به فولدر جدید منتقل و برای سه مشاهده گر به نمایش گذاشته شد. آزمون Kruskal-Wallis برای بررسی آماری با سطح معنی داری 0.05 استفاده شد.یافته ها: در بررسی انجام شده، در مقایسه کلی کیفیت تصویر در شرایط مختلف نگهداری سنسورهای PSP اختلاف معنی داری برای هیچکدام از مشاهده گران وجود نداشت. ضمنا در مقایسه زمان های مختلف اسکن سنسورهای PSP، در شرایط مختلف نگهداری برای هر سه مشاهده گر اختلاف معنی دار نبود.نتیجه گیری: اسکن سنسورهای PSP با تاخیر پنج تا بیست دقیقه باعث تاثیر منفی در کیفیت تصویر در تشخیص ناحیه پری آپیکال نمی شود. پوشش تیره یا روشن و محیط نگهداری تاریک یا روشن در کاهش اثر تاخیر در اسکن و جلوگیری در از دست رفتن سیگنال موثر نبود. نکته مهم دیگر تاثیر آموزش در بهبود درک و تفسیر تصاویر دیجیتال می باشد.

مقدمه: سونوگرافی و کالرداپلر در کنار رادیوگرافی برای تشخیص ضایعات پری آپیکال معرفی شده اند. این تحقیق با هدف بررسی همخوانی اطلاعات به دست آمده از ضایعات پری آپیکال در رادیوگرافی دیجیتال، سونوگرافی و کالر داپلر انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی که به روش مقطعی انجام شد، بیمارانی که در مدت یک سال به بخش اندودونتیکس دانشکده دندانپزشکی آزاد تهران مراجعه کرده و دارای ضایعه در ریشه دندان های قدامی فک بالا یا پایین بودند بررسی شدند. رادیوگرافی تهیه و ابعاد و بوردرهای ضایعه بررسی شد. همین شاخص ها به علاوه اکوژنیسیتی و Vascularity ضایعه نیز توسط سونوگرافی و کالر داپلر بررسی گردید. یافته های سه روش با آزمون مک نمار، Paired t test و Wilcoxon signed ranks test مورد قضاوت آماری قرار گرفت و میزان همبستگی مقادیر ابعاد در دو روش با آزمون اسپیرمن مشخص شد.یافته ها: رادیوگرافی در 20 ضایعه و سونوگرافی در 15 ضایعه قادر به اندازه گیری ابعاد بودند. بین دو تکنیک همخوانی در مشاهده بوردر ضایعات وجود نداشت (p<0.508). بین دو روش در اندازه ابعاد مزیودیستالی و فوقانی تحتانی ضایعات همخوانی وجود نداشت (به ترتیب p=0.165 و p=0.228). اندازه ضایعات درهر دو بعد در رادیوگرافی بزرگتراز سونوگرافی واختلاف از لحاظ آماری معنی دار بود (p=0.005 و p=0.041). سونوگرافی و کالر داپلر قادر به توصیف ضایعات بودند.نتیجه گیری: در سونوگرافی ابعاد ضایعات کوچک تر از رادیوگرافی مشاهده می شود و سونوگرافی در بسیاری از موارد قادر به نمایش ضایعات نیست. سونوگرافی به همراه کالرداپلر می تواند به عنوان ابزار کمکی در تشخیص نوع ضایعه در کنار رادیوگرافی مفید باشد.

مقدمه:CD105 یک گلیکوپروتئین غشایی همودیمریک است که در رگ سازی جدید نقش دارد. Snail2 یک فاکتور رونویسی بوده و منجر به اختلال در چسبندگی اپی تلیالی می گردد. هدف مطالعه حاضر ارزیابی بیان CD105 و  Snail2 در اپی تلیوم دیسپلاستیک و کارسینوم سلول سنگفرشی دهان بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، جمعا 40 بلوک پارافینه کارسینوم سلول سنگفرشی و اپی تلیوم دیسپلاستیک با نشانگر CD105 و Snail2 به روش ایمونوهیستوشیمی رنگ آمیزی شدند. بیان CD105،Snail2 و ارتباط آنها با یکدیگر و نیز فاکتورهای بالینی- پاتولوژیک بررسی شد و نتایج با آنالیزهای آماری t-test، من ویتنی و ANOVA تجزیه و تحلیل شد.یافته ها:میانگین تراکم کلی عروق خونی در کارسینوم سلول سنگفرشی 11.73±5.828 و در اپیتلیوم دیسپلاستیک 5±1.892 بود (p<0.001). تراکم عروق خونی در ناحیه مرکزی تومور 7.75±4.329 و در ناحیه محیطی 15.7±7.26 بود (p<0.001) .میانگین تراکم Snail2 در کارسینوم سلول سنگفرشی بیشتر از دیسپلازی اپی تلیالی بود (p<0.001). ارتباط معنی داری بین سن، جنس، محل ضایعه و درجه تمایز با نشانگر CD105 دیده نشد، اما ارتباط مثبتی در بیان Snail2 با درجه تمایز کارسینوم سلول سنگفرشی وجود داشت (P=0.007) .در تبدیل دیسپلازی به کارسینوم سلول سنگفرشی با افزایش بیان CD105، افزایش بیان Snail2 مشاهده شد (p<0.001, r=0.76).نتیجه گیری: این گونه به نظر می رسد که CD105 و Snail2در آغاز کارسینوژنز موثرند. ارتباط مستقیم در بیان CD105 و Snail2از نقش آنها در تبدیل ضایعه پیش بدخیم به بدخیمی حمایت می کند، Snail2 می تواند یکی از عوامل دخیل در پیشرفت سرطان دهان باشد.

اختلالات داخلی مفصل گیجگاهی فکی پس از اختلالات عضلانی شایع ترین اختلالات مفصل هستند و شامل کلیه بیماری های مربوط به عدم هماهنگی و جابجایی دیسک و کندیل می باشند. هدف این مطالعه بررسی موقعیت دیسک در بیماران دارای کلیک مفصل گیجگاهی فکی با استفاده از تصاویر MRI به عنوان استاندارد طلایی بود.مواد و روش ها: مفصل گیجگاهی دو طرف در 34 بیمار با تشخیص کلیک مفصل توسط تصویربرداری MRI بررسی شدند. تصاویر MRI از مقطع ساژیتال بوسیله دستگاه رزونانس مغناطیسی 0.5 تسلا در موقعیت دهان باز و بسته تهیه شد تا وضعیت دیسک در رابطه با فوسا ارزیابی گردد. آنالیز داده ها توسط آزمون های Chi-square و Ficher Exact انجام شد.یافته ها: جابجایی دیسک در 54.4% از مفاصل معاینه شده مشاهده شد. مفاصل دارای کلیک بینابینی و دیررس جابجایی دیسک بیشتری نشان دادند. جابجایی قدامی دیسک در 42.6% از مفاصل دیده شد. میزان جابجایی دیسک در مفاصل دارای کلیک به طور معنی داری بیشتر از مفاصل بدون کلیک بود.نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، وجود کلیک در معاینه بالینی مفصل گیجگاهی فکی نمی تواند همواره جابجایی دیسک را پیش بینی کند و تصویربرداری MRI به عنوان استاندارد طلایی جهت شناسایی جابجایی دیسک پیشنهاد می شود.

مقدمه: تکنولوژی رایانه برای افزودن دانش از سال 1960 و دوره تحصیلی الکترونیکی در دانشکده های دندانپزشکی به دنبال مشکلات یادگیری در سال های 1980 و 1990 ایجاد شد. با توجه به اهمیت آموزش درس عملی مورفولوژی دندان و خلا اطلاعات در جامعه ایرانی این تحقیق با هدف بررسی تاثیر استفاده از فیلم آموزشی و زمان آن بر میزان یادگیری درس عملی آناتومی و مورفولوژی دندان بر روی دانشجویان دندانپزشکی انجام گرفت.مواد و روش ها: این تحقیق بر روی 66 نفر از دانشجویان ترم چهار دندانپزشکی و در سه گروه 22 نفر انجام گرفت. از روی کوریکولوم درس مورفولوژی عملی دندان، سه مبحث درسی (آموزش تراش کانین، پره مولر اول فک بالا و پره مولر دوم فک پایین) که از نظر پیچیدگی و ساعت و پیش نیاز یکسان بودند انتخاب شدند. درهر یک از مباحث درسی، تدریس سنتی (کنترل) و نمایش فیلم (بعد و قبل از تدریس سنتی)، در سه گروه اجرا گردید. در پایان ترم نمرات درس عملی مورفولوژی دندان ارزیابی و با آزمون برآوردگر تعمیم یافته و مدل حاشیه ای (GEE) و همچنین نقش عوامل مرتبط با میزان یادگیری درس عملی مورفولوژی به کمک آزمون والد آنالیز گردیدند.یافته ها:با توجه به نتایج به دست آمده از Generalized Estimating Equations (GEE) تفاوت آماری معنی داری بین سه گروه در میزان یادگیری درس عملی مورفولوژی دندان مشاهده نشد و گروه کنترل و مداخله از نظر آماری نتایج یکسانی داشتند که به ترتیب p=0.15 و p=0.3 بود. سایر متغیرهای بررسی شده از لحاظ آماری تفاوت معنی داری را با میزان یادگیری درس عملی مورفولوژی دندان نداشتند (p>0.05). درنهایت در بین گروه ها و سه تکنیک اجرا شده همچنان روش سنتی در بین گروه ها از نظر نمره اخذ شده، بیشترین نمره را نسبت به دو تکنیک دیگر داشت.نتیجه گیری: در بین گروه ها و سه تکنیک اجرا شده همچنان روش سنتی بیشترین نمره را نسبت به دو تکنیک اجرا شده دارا بود.

مقدمه: درد بعد از درمان ریشه یکی از مشکلات این درمان به حساب می آید. هدف از این مطالعه بالینی، ارزیابی میزان کارآمدی تزریق انفیلتراسیون دگزامتازون در دندان های با تشخیص پالپی نکروز، روی پیشگیری و کنترل دردهای بعد از درمان ریشه بود.مواد و روش ها: در این مطالعه کلینیکی، 30 دندان تک کانال که با آزمایشات وایتالیتی و نیز به صورت کلینیکی نکروز بودن آنها تایید شده بود انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند (دگزامتازون و کنترل). پس از تزریق بی حسی موضعی و تهیه حفره دسترسی، کانال ها به روش استپ بک شکل دهی و نیز به روش تراکم کناری پر شدند. سپس در گروه دگزامتازون، 1 میلی لیتر دگزامتازون (4 میلی گرم) به صورت انفیلتره در ناحیه پری آپیکال دندان ها تزریق شد. درد بیماران با استفاده از Visual analogue scale، در زمان های قبل از درمان، بلافاصله بعد از درمان، 6، 12، 24 و 48 ساعت بعد از درمان ارزیابی شد.یافته ها: اختلاف معنی داری بین دورهای مختلف ارزیابی بین دو گروه از نظر میزان درد بعد از درمان وجود نداشت (p>0.05). از طرف دیگر گستره درد گزارش شده (اختلاف بین بیشترین و کمترین شدت درد) در بیماران گروه مورد، نسبت به گروه کنترل محدودتر بود (p>0.05).نتیجه گیری: تزریق انفیلتره دگزامتازون بعد از اتمام درمان ریشه، اثر قابل توجهی در کاهش درد بعد از درمان ریشه در دندان های نکروز نشان نداد. درد بعد از درمان ریشه در بین زنان و مردان و نیز فک بالا و پایین اختلافی نداشت.

مقدمه: چای سبز با اجزای شیمیایی فعال خود دارای خواص دارویی متنوعی از جمله آنتی اکسیدان، ضدالتهاب و ضدباکتری می باشد. اثرات بالقوه حفاظتی چای سبز بر سلامت دهان می تواند به دلیل وجود کاتچین و فلوراید موجود در آن وابسته می باشد. هدف از این مطالعه مرور نظام مند تحقیقات در دسترس برای ارزیابی اثر محصولات چای سبز بر کنترل و کاهش ژنژِیویت ناشی از پلاک و پوسیدگی دندانی می باشد.مواد و روش ها: این مطالعه در قالب مرورنظام مند مطالعات کارآزمایی بالینی تصادفی موجود در پایگاه های داده ای PubMed، Iranmedex،GoogleScholar و Cochrane بود. مقالات بر اساس چک لیست های ارزیابی نقادانه بررسی شده و انتخاب شدند. پایان نامه های عمومی و تخصصی دندانپزشکی و داروسازی نیز بررسی گردیدند. شرکت کنندگان افراد سالم بدون بیماری سیستمیک و شدید پریودونتال بودند و مداخلات مصرف چای سبز به شکل دهان شویه، مصرف روزانه چای سبز، آدامس و به صورت مصرف موضعی بود. پیامدهای کاهش پلاک،پوسیدگی، خونریزی هنگام پروب کردن، عمق پاکت و از دست رفتن چسبندگی، شمارش استرپتوکوک موتانس و لاکتوباسیل و تغییر ترکیبات بزاق بررسی شد.یافته ها: در نتایج جست و جو، از 94 مقاله PubMed،112 مقاله Google،124 مقاله Iranmedex بعد از بررسی نقادانه تعداد مقالات انتخابی به 8 عدد کاهش یافت. نتایج مطالعات در قالب دو گروه پوسیدگی و بیماری های پریودونتال تقسیم بندی و ارائه شدند.نتیجه گیری: چای سبز می تواند تاثیر مثبتی در سلامت دهان از طریق کاهش بروز پوسیدگی و بیماری پریودونتال داشته باشد. معیارهای بکار رفته در مطالعه بیماری های پریودونتال از لحاظ بالینی باارزش تر بود و بررسی تاثیر چای سبز بر پوسیدگی دندانی نیازمند مطالعات طولانی تر می باشد.

مقدمه: لنفوم های بدخیم گروهی از نئوپلاسم ها هستند که سیستم لنفورتیکولر را درگیر می کنند و به دو گروه هوچکین و غیرهوچکین تقسیم می شوند. لنفوم هوچکین ندرتا نواحی خارج گرهی را درگیر می کند در حالی که لنفوم غیرهوچکین در 24 تا 48 درصد موارد به صورت خارج گرهی تظاهر می یابد. درگیری دهان به صورت اولیه در لنفوم غیرهوچکین نادر است و نکته قابل توجه این است که در 3% موارد تنها علامت این بیماری می تواند به صورت ضایعه ای داخل دهانی باشد.گزارش مورد: آقای 40 ساله با شکایت از تورم لثه به دنبال کشیدن دندان به بخش بیماری های دهان,فک و صورت دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی مراجعه نمود. پس از بیوپسی انسیژنال و تشخیص ضایعه به عنوان لنفوم غیرهوچکین، بیمار به انستیتو سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) معرفی و شیمی درمانی برای ایشان در نظر گرفته شد ولی متاسفانه بیمار در ابتدای درمان فوت شد.نتیجه گیری: اگرچه اولین تظاهر لنفوم غیر هوچکین به صورت ضایعه داخل دهانی پدیده ای نادر است، اما شناخت تظاهرات دهانی این بیماری و تشخیص و ارجاع به موقع تاثیر بارزی بر پیش آگهی و میزان بقاء دراین دسته از بیماران خواهد داشت.