مقدمه: پردازش اطلاعات در فرآیند یادگیری و حافظه، نتیجه تداخل سیستم های نوروترانسمیتری در نواحی مختلف مغز به ویژه، هیپوکامپ و آمیگدال می باشد. با توجه به اینکه مورفین باعث القا فراموشی می شود، در تحقیق حاضر، نقش احتمالی گیرنده های کولینرژیکی موسکارینی آمیگدال مرکزی درفراموشی ناشی ازمورفین در موش بزرگ آزمایشگاهی نر نژاد ویستار مورد بررسی قرار گرفته است.روش ها: یک هفته بعد از جراحی و کانول گذاری بصورت دو طرفه در هسته های مرکزی آمیگدال، حیوانات جهت یادگیری اجتنابی غیر فعال بااستفاد از دستگاه step-through، با یک فاصله زمانی 24 ساعته، مورد آموزش و آزمون قرار گرفتند. مدت زمان تاخیر ورود حیوان به بخش تاریک شوک دهنده دستگاه به عنوان ملاکی برای سنجش بیادآوری حافظه مورد استفاده قرار گرفته است.یافته ها: تزریق زیر جلدی مورفین (7.5mg/kg، 5) پس از آموزش به صورت وابسته به دوز، موجب تخریب حافظه و ایجاد فراموشی گردید. تزریق مقادیر 1.5µg/rat و 1 پیلوکارپین، آگونیست گیرنده های موسکارینی استیل کولین، به درون آمیگدال مرکزی (CeA)، قبل از استعمال مورفین (7.5 mg/kg, s.c.)، مانع از القا فراموشی ناشی از مورفین گردید. در حالیکه، تزریق پیش از آموزش اسکوپولامین (mg/rat, intra-CeA، 0.5, 0.6)، آنتاگونیست گیرنده های موسکارینی همراه با یک مقدار بی اثر مورفین (2.5mg/kg, s.c.) بیادآوری حافظه را مهار کرد. همچنین مصرف پیش از آموزش مقادیر کمتر اسکوپولامین (0.2, 0.3mg/rat, intra-CeA) اثر پیلوکارپین را بر واکنش مورفین معکوس نمود. قابل توجه است که تزریق همان مقادیر پیلوکارپین یا اسکوپولامین به تنهایی اثری بر حافظه نداشتند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق حاضر، به نظر می رسد که گیرنده های موسکارینی کولینرژیک هسته های آمیگدال مرکزی ممکن است در اثرات مورفین در تخریب حافظه و ایجاد فراموشی دخالت داشته باشند.