مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1382 | دوره:8 | شماره:2 (مسلسل 30) |تعداد مقالات:9

مقدمه: اجسام شبه رویانی ساختمانهای رویانی ابتدایی هستند که از سلولهای بنیادی رویانی حاصل شده اند و معمولا تمایز آزمایشگاهی سلولهای بنیادی رویانی مستلزم تهیه اجسام شبه رویانی از این سلولها می باشد. تکنیکهای مختلفی جهت تهیه اجسام شبه رویانی بکار می رود. افزایش کارآیی تکنیکهایی که منجر به تولید اجسام شبه رویانی می شود می تواند منجر به کسب نتایج بهتر در هنگام تمایز سلولهای بنیادی رویانی به سلولهای مختلفی مانند سلولهای عصبی، سلولهای قلبی و سلولهای خونی و... شود. در این پژوهش از ماده ای به نامSigmacote  بصورت یک سوبسترای هیدروفوبیک جهت افزایش تعداد اجسام شبه رویانی استفاده شد.مواد و روشها: به منظور ایجاد یک سوبسترای هیدروفوبیک در کف پتری دیشهای شیشه ای، کف پتری دیشها با استفاده از یک روش سه مرحله ای و بکارگیری ماده سیگماکت (Sigmacote) سیلیکونیزه شد. سپس پتری دیشهای سیلیکونی شده جهت تولید اجسام شبه رویانی از دودمانهای سلولی P19 و CCE بکار گرفته شدند، سلولهای مذکور با غلظت105 ´ 1 سلول در میلی لیتر در پنج نوبت غیر همزمان به پتری دیشهای سیلیکونی منتقل شده و بعد از گذشت 48 ساعت اجسام شبه رویانی تولید شده در آنها تحت شمارش قرار گرفتند. از پتری دیشهای باکتریولوژیک پلاستیکی با شرایط مشابهی به عنوان گروه کنترل استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از شمارش اجسام شبه رویانی بدست آمده از پتری دیشها نشان داد که پتری دیشهای سیلیکونی در مقایسه با پتری دیشهای باکتریولوژیک  قادرند با کارآیی بالاتری اجسام شبه رویانی تولید کنند به طوری که اختلاف ما بین گروههای کنترل و آزمایش معنی دار بود (p>0.05).نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد کهSigmacote   به عنوان یک سوبسترای هیدروفوبیک قادر است با یک روش ساده و تکرارپذیر اجسام شبه رویانی تولید کند. لذا استفاده از آن جهت افزایش تولید اجسام شبه رویانی و به دنبال آن افزایش تمایز سلولهای بنیادی رویانی توصیه می شود.

مقدمه: سندرم انسداد کاذب کولون یا سندرم Ogilvie عارضه نادر پس از اعمال جراحی و سزارین است. پاتوفیزیولوژی آن ناشناخته و هنوز هم تعداد زیادی از بیماران بطور نامتناسب تحت درمان قرار می گیرند. مشخصه آن اتساع حاد کولون بدون وجود انسداد مکانیکی می باشد که در صورت عدم تشخیص و اقدامات لازم پارگی روده رخ می دهد که مرگ و میر بیش از 50% را به همراه دارد. با توجه به اهمیت موضوع یک مورد از سندرم مذکور پس از سزارین معرفی می گردد.معرفی مورد: خانم حامله شکم اول تحت عمل جراحی سزارین الکتیو قرار گرفت. در روز اول پس از عمل دچار اتساع شکم شد. دفع گاز و مدفوع وجود داشته و در عکس ساده شکم اتساع کولون دیده شد. بیمار با استفاده از شیاف بیزاکودیل بهبودی نسبی داشته، در روز پنجم بد حال و دچار اتساع شدید شکم شد. عکس شکم هوای داخل شکم را نشان داد. در حین جراحی پارگی کوچکی در سکوم همراه با پریتونیت منتشر دیده شد. توبوسکوستومی و شستشوی شکم انجام شد، 7 روز بعد بیمار با حال عمومی خوب ترخیص شد. نتیجه گیری: جراحان بایستی در صورت اتساع پیشرونده شکم پس از اعمال جراحی، سندرم Ogilvie را در نظر داشته باشند. در صورت تاخیر درمان ایسکمی و نکروز و پارگی روده رخ داده و مرگ ومیر بالا است. تشخیص زودرس و درمان به موقع موجب کاهش مرگ ومیر و ناتوانی بیماران خواهد شد.

مقدمه: بیماری بروسلوز یکی از مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام می باشد. به منظور  بررسی بروسلوز انسانی و دامی از جنبه های مختلف و مقایسه آنها، موارد انسانی و دامی بیماری که از سال 1376 تا 1380 در استان کردستان گزارش شده بود، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی موارد انسانی و دامی بیماری بروسلوز در استان در طی سالهای 80-1376، که با تعاریف استاندارد بیماری مطابقت داشته و گزارش دهی شده بودند، پس از طراحی یک فرم اطلاعاتی و استخراج اطلاعات، مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: تعـداد کل بیـماران انسـانی مبتـلا به بـروسـلوز 1591 نفـر بـود که نیمی از بیماران مرد (5/51%) و بقیـه زن بـودند (5/48%). میـانگین بروز بیـماری در استـان 48/23 درصـد هزار نفر و بیـشتـرین بـروز مـربـوط  بـه شهـرستـان بیـجار بـود (77 درصـد هـزار نفـر). از کـل مـوارد مبـتــلا حـدود 4/1 بیـماران (8/27%) در بـه  شهرستان بیجار40% بیماران در شهرستان قـروه، سننـدج و دیواندره ساکن بودند. شایعترین گروه سنی 19-15 سال بود و نیمی از بیماران در فاصله سنی 29-10 سال قرار داشتند. بیماری در بین زنان خانه دار شایعتر بود (40%). محصلین (20%) و کشاورزان (5/16%) نسبت به شغل های دیگر بروز بیشتری از بیماری را داشتند. 78% بیماران ساکن روستا و بقیه ساکن شهر بودند (22%). بیماری انسانی در 6 ماهه اول شایعتر از 6 ماهه دوم بود (5/66% در برابر 5/33%). شایعترین راه انتقال بیماری مصرف محصولات لبنی آلوده و تماس همزمان با دام (48%) بوده است. در بررسی بیماری دامی تعداد کل دامهای مبتلای گزارش شده 1791 راس بود که از این میان 261 راس گاو و 1530 راس گوسفند و بز بودند. همچنین مراکز پر شیوع بیماری در استان شناسایی شدند که از نظر برنامه ریزی جهت کنترل بیماری اهمیت دارد. مراکز پر شیوع بیماری نیز عمدتا در شهرستان بیجار واقع بودند. نتیجه گیری: با توجه به نحوه انتقال بیماری بروسلوز در انسان، جهت کنترل بیماری انسانی، کنترل بیماری دامی ضروری است و در این میان همکاری اداره دامپزشکی و دانشگاه علوم پزشکی نقش تعیین کننده دارد.  

مقدمه: اثر تزریق زیر عنکبوتیه‏ای سوفنتانیل در ترکیب با بوپیواکایین بر روی درد شناخته شده است. این تزریق می‏تواند علاوه بر اثرات تسکینی روی درد بر روی طول مدت زایمان، نحوه زایمان (طبیعی، به کمک ابزار یا سزارین) و سیستم‏های مختلف بدن مادر و جنین نیز تاثیر بگذارد.این مطالعه با هدف ارزیابی تاثیر یک دوز منفرد سوفنتانیل و بوپیواکائین به فضای زیر عنکبوتیه بر بیدردی زایمان و میزان سزارین انجام شد.مواد و روشها: 41 خانم حامله خواهان بیدردی حین زایمان (گروه مورد=I) با 41 خانم حامله دیگری که درخواستی برای بیدردی زایمان نداشتند (گروه شاهد=C) مقایسه شدند. برای گروه کنترل هیچگونه اقدامی صورت نگرفت. برای بیماران گروه مورد در اتساع 4 سانتیمتری دهانه رحم 5/7 میکروگرم سوفنتانیل و 5/2 میلی‏گرم بوپیواکائین با استفاده از سوزن اسپاینال G27 و با راهنمایی یک سوزن اپیدورال G18 به فضای زیر عنکبوتیه تزریق شد. Visual Analogue Scores (VAS)، عـلایم حـیـاتی (فشـار خـون، ضـربـان قـلب، تـعداد تنفس)، آپـگار نـوزادان و طـول مـدت زایمان بـرای دو گـروه انـدازه گیری و ثبـت گردیـد. وقـوع تهـوع، استـفراغ، خـارش، افـت فـشـارخـون و تـغییـرات (FHR) Fetal Heart Rate نیز در گروه مداخله ثبت گردید.یافته ها: بیماران دو گروه از لحاظ سنی و تعداد حاملگی‏ها اختلاف معنی‏داری با هم نداشتند. میانگین VAS در دقایق صفر (اتساع 4 سانتیمتری دهانه رحم)40، 80، 120 و 160 در مرحله اول زایمان به ترتیب برای گروه شاهد 3/3، 7/3، 3/4، 7/4 و 5/5 و برای گروه مورد 4/4 و 1/0، 1/0، 5/1 و 1/3 بود میانگین VAS در مرحله دوم زایمان نیز در دو گروه شاهد و مورد به ترتیب5/6 و 2/2 بود(p<0.05). طول مدت زایمان از زمان اتساع 4 سانتیمتری دهانه رحم تا تکمیل زایمان در دو گروه شاهد و مورد به ترتیب 173 و 127 دقیقه بود (p<0.05). میزان سزارین در دو گروه شاهد و مورد به ترتیب 2/12% و 9/4% بود. میزان نیاز به ابزار جهت کمک به زایمان نیز برای  گروه مداخله 3/7% و برای گروه مقایسه 8/9% بود. آپگار نوزادان در دو گروه اختلاف معنی‏داری نداشت و در هیچ موردی آپگار زیر 7 مشاهده نشد. عوارض ناشی از تزریق ترکیب دارویی فوق در گروه مورد شامل خارش نامطلوب 2/39%، سردرد بعد از سوراخ کردن دورا 9/4% و تهوع 4/2% بود. هیپوتانسیون و بلوک موتور مشاهده نشد. نتیجه گیری: تزریق 5/7 میکروگرم سوفنتانیل و 5/2 میلی گرم بوپیواکایین به فضای زیر عنکبوتیه بیدردی بسیار موثری در مرحله اول زایمان ایجاد می کند و درد زایمان در مرحله دوم را نیز تا حدود زیادی کاهش می‏دهد. زایمان را تسریع کرده و بر روی میزان سزارین و زایمان با کمک ابزار (فورسپس، واکیوم) تاثیر ندارد.

مقدمه: ارزیابی کیفیت پروتیین مواد غذایی به دلایل بیولوژیک و اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین علت روشهای بیولوژیک، میکروبیولوژیک، شیمیایی و تلفیقی برای تعیین کیفیت پروتیین ها معرفی و بکار گرفته شده است. در بین روشهای موجود، نسبت خالص پروتیین (NPR) ، نسبت خالص نسبی پروتیین (RNPR) و نسبت کارآیی پروتیین (PER) بعنوان روشهای مناسب برای تعیین کیفیت پروتیینها پیشنهاد شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت پروتیین سویا بـا روشهای فوق روی یک نمونه محصول سویا در سال 1382 انجام گرفت. مواد و روشها: تحقیق با طراحی تجربی روی تعداد 24 موش صحرایی نر در سن 21 روز، از نژاد wistar،  تحت 3 نوع رژیم غذایی در گروه های 8 تایی شامل: مورد (سویا)، مبنا (کازیین+ متیونین)،  هر یک حاوی 10 درصد پروتیین، و پایه (بدون پروتیین)انجام شد. طول دوره مطالعه برای NPR، 14 روز بود. بمنظور محاسبه NPR، مقدار پروتیین دریافتی و افزایش وزن حیوانات تعیین گردید. طول مدت مطالعه برای تعیین PER، 28 روز بود و مقدار پروتیین دریافتی و تغییر وزن حیوانات تعیین گردید. میزان NPR،  RNPR و PER گروه کازیین+متیونین با سویا از طریق آماره T test مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته ها: شـاخص NPR بـرای پروتیین کـازیین+متیـونین 4.37±0.48، سویـا (P<0.01) 3.65±0.35 و شـاخص RNPR بـرابـر 83 بـود. شـاخص PER بـرای پروتییـن کـازیین+متیونین 3.04±0.24، سویـا (P<0.001) 2.28±0.35 و شاخص PER سویا نسبت به کازیین 75 درصد بود. نتیجه گیری: کیفیت پروتیین محصول سویا در مقایسه با کازیین پایین تر ولی در مجموع مناسب است. نتایج ارزیابی کیفی بیولوژیکی سویا به روشهای نسبت خالص پروتیین (NPR)، نسبت خالص نسبی پروتیین (RNPR) و نسبت کارآیی پروتیین (PER) با نتایج سایر مطالعات همسو می باشد.  

مقدمه: زاویه عضله چهارسررانی (زاویه Q) از عوامل ثبات دهنده مفصل پاتلوفمورال می باشد. این زاویه در واقع زاویه کشش عضله چهار سر رانی است که عضله، نیروی خود را با این زاویه به استخوان پاتلا اعمال می کند. در صورت افزایش یا کاهش زاویه Q از حد معمول، فشار بیشتری بر روی مفصل مذکور وارد می گردد. لذا اندازه گیری آن از لحاظ کلینیکی حایز اهمیت است که این مطالعه به منـظور تعیین میانگین زاویه Q در حالتهای خوابیده به پشت و ایستاده در مردان انجام شد.مواد و روشها: در این تحقیق، میانگین اندازه زاویه Q بر روی زانوی غالب 140 نفر از مردان 16 تا 31 ساله در دو حالت خوابیده به پشت و ایستاده و نیز مقایسه اندازه آن در دو حالت با هم و ارتباط آن با پارامترهایی از قبیل سن، عرض لگن، وزن، طول اندام تحتانی و قطر عضله چهارسررانی بررسی شد. این زاویه توسط یک گونیامتر مخصوص که شامل دو بازوی بلند و کوتاه و یک فولکروم در مرکز می باشد، اندازه ‏گیری گردید. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار آماری SPSS و EPI5 استفاده گردید.یافته ها: میانگین زاویه Q در حالت خوابیده به پشت، 12.55° (دامنه 6 تا 24درجه) و نیز میانگین این زاویه در حالت ایستاده، 14.76°(دامنه 7 تا 26 درجه) بدست آمد. آزمونهای آماری نشان داد که زاویه در دو حالت  با هم و با عرض لگن ارتباط معنی‎‏دار و مستقیمی دارد(p<0.05) . نتیجه گیری: میزان زاویه Q در حالت ایستاده همواره بیشتر از حالت خوابیده به پشت است که دلیل آن افزایش نیروها در جهت ایجاد زاویه والگوس زانو به خاطر تحمل وزن می باشد. افزایش این زاویه در هر دو حالت در افراد طبیعی بستگی به عرض لگن دارد یعنی هرچه لگن عریضتر باشد، میزان زاویه Q نیز افزایش می‏یابد.  

مقدمه: شناخت فیزیولوژی، آناتومی و واریاسیونهای طبیعی عروق کرونریکی از اجزا حیاتی و اصلی در بررسی و درمان بیماریهای قلبی در کودکان و بزرگسالان است. با توجه به نتایج مختلف مقالات منتشر شده در زمینه آنژیوگرافی این مطالعه با هدف شناخت ویژگیهای آنژیوگرافیک بیماران مراجعه کننده به بخش قلب بیمارستان توحید سنندج انجام شد.مواد و روشها: جامعه آماری شامل کلیه بیمارانی بود که در سال 1382 جهت انجام آنژیوگرافی عروق کرونر از درمانگاه تخصصی قلب به مراکز درمانی کشور جهت انجام آنژیوگرافی ارجاع داده شده بودند. روش نمونه‏گیری بصورت سرشماری بود. حجم نمونه شامل 200 نفر از بیماران فوق، نوع مطالعه توصیفی و روش جمع‏آوری داده‏ها مشاهده و مصاحبه بود. تمامی بیمارانی که جهت انجام آنژیوگرافی عروق کرونر ارجاع داده شده و تحت این روش قرار گرفته بودند وارد مطالعه شدند. اطلاعات فردی از بیماران مورد مطالعه با مصاحبه بدست آمد. سپس فیلم آنژیوگرافی آنان مورد مطالعه دقیق و بازبینی مجدد قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه که بر روی 200 نفر بیمار قلبی  انجام گرفت تعداد مردان 124 نفر یا 62 درصد و زنان 76 نفر یا 38 درصد بود. میانگین سنی بیماران7.9 ± 51.9 (در محدوده 25 تا 70 سال) بود. نتیجه آنژیوگرافی در 200 نفر بدین صورت بود که 91 نفر (5/45%) نرمال و 109 نفر (5/54%) نشان دهنده گرفتاری عروق کرونر بود. فقط در 4 نفر (2/2%) رگ اصلی چپ درگیر بود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می‏رسد وضعیت آناتومیک عروق کرونر در بیماران استان کردستان نیاز به بررسی بیشتر دارد و بهتر است مطالعه جامعی در این زمینه انجام گیرد. همچنین داده‏های مطالعه ما نشان داد که فرآیند انجام آنژیوگرافی عروق کرونر با توجه به اهمیت آن باید مورد بازنگری قرار گیرد و در مورد تاسیس مرکز آنژیوگرافی اقدامات لازم به عمل آید.  

مقدمه: شوینده ها مواد شیمیایی فعال در سطح هستند که می توانند از طریق کاهش تنش سطحی آب، تجزیه موادی که در اصطلاح "چرک" نامیده می شود را تسریع نموده و اشیا "کثیف" را "تمیز" نمایند .تخلیه پسابهای حاوی شوینده ها از طریق کارخانجات سازنده و یا از طریق مصارف خانگی باعث بروز مشکلات زیست محیطی عمده ای می شود. در این بررسی کاربرد مواد منعقد کننده جهت کاهش غلظت شوینده ها در پسابهای تخلیه شده به محیط مورد مطالعه قرار گرفته است.مواد و روشها: فاضلابی  که برای انجام این آزمایشات مورد نیاز بود از خروجی نهایی فاضلاب کارخانه پاکسان تهیه گردید و نمونه برداری بصورت مرکب انجام شد. مطالعات انعقاد و لخته سازی ابتدا با انتخاب یک نوع ماده منعقد کننده و در pH های مختلف انجام شد (محدوده pH از 2 تا 13) و pH مناسب برای هر منعقد کننده تعیین گردید. سپس در pH بهینه مقدار بهترین غلظت مواد منعقد کننده از طریق آزمایش جار بدست آمد.یافته ها: عمل انعقاد فاضلاب محتوی مواد شوینده با آلوم، آهک، سولفات آهن III و کلریدآهن آزمایش گردید. عمل انعقاد فاضلاب محتوی مواد شوینده توسط کلرید آهن بهترین نتایج را ارایه نموده است. در اینصورت میزان حذف کدورت، مواد فعال سطحی و اکسیژن خواهی شیمیایی به ترتیب برابر 1/96، 82 و 4/93 درصد بدست آمد.نتیجه گیری: یافته های حاصل از این بررسی نشان داد که با استفاده از فرآیند انعقاد می توان فاضلاب شوینده ها را تصفیه نمود به طوری که اگر هدف حذف مواد فعال سطحی باشد می توان با کلرید آهن تا 82% آنها را حذف نمود و کارایی حذف با روشهای تکمیلی تصفیه افزایش می یابد.