مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1384 | دوره:10 | شماره:1 (مسلسل 35) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: گلو درد بعد از عمل به عنوان یک عارضه فرعی در بیهوشی، به عوامل متعددی مانند نوع لوله تراشه و قطر آن، استفاده از سوکسینیل کولین، نیتروس اکساید و ... بستگی دارد. ما در این پژوهش ارتباط گلو درد را با 3 وسیله راه هوایی: لوله داخل تراشه، راه هوایی ماسک حنجره ای و ماسک صورت بررسی کردیم.روش بررسی: این مطالعه به صورت یک کارآزمایی بالینی آینده نگر و دو سویه کور، به طور تصادفی بر روی 180 بیمار مونث 50-25 ساله، در کلاس ASA I که به صورت الکتیو تحت عمل جراحی کوچک ارتوپدی قرار گرفتند، انجام شد بیماران به صورت تصادفی در 3 گروه 60 نفری قرار گرفتند. پس از تجویز پیش دارو و القا بیهوشی، برای تامین راه هوایی در گروه I از لوله تراشه کافدار (ETT)، در گروه II  از راه هوایی ماسک حنجره ای (LMA) و در گروه III از ماسک صورت (FM) استفاده گردید. 24 ساعت بعد از عمل، بیماران از نظر وجود گلو درد مورد سوال قرار گرفتند. با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون chi-square داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: میزان بروز گلو درد بیماران گروه I (ETT)؛ 28.1%، در بیماران گروه II (LMA)؛ 10.9% و در بیماران گروه III (FM)؛ 5.3% محاسبه گردید. احتمال بروز نسبی گلو درد در گروه I  نسبت به گروه II  5.3 برابر و نسبت به گروه III؛ 2.57 برابر به دست آمد که از نظر آماری تفاوت معنی دار می باشند (0.05= P). از طرف دیگر هر چند احتمال بروز نسبی گلو درد در گروه  II؛ 2.07 برابر بیشتر از گروه III می باشد، ولی به لحاظ آماری تفاوت معنی دار نیست .(P=0.27) نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که میزان بروز گلو درد بعد از عمل با استفاده از راه هوایی ماسک حنجره ای (LMA) به طور قابل ملاحظه ای کمتر لوله داخل تراشه (ETT) می باشد. از طرف دیگر هر چند که میزان بروز گلو درد در موقع استفاده از راه هوایی ماسک حنجره ای (LMA) نسبت به ماسک صورت (FM) به ظاهر بیشتر است، ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نمی باشد.

زمینه و هدف: تحریک و انقباض عضلات صاف مجاری هوایی منجر به تنگی آن و بروز اشکالاتی در روند ورود و خروج هوا می گردد که نوعی اختلالات انسدادی می باشد. یکی از عوامل مهمی که امروزه بعنوان شل کننده عضلات صاف مورد نظر است نیتریک اکسید می باشد. از آنجایی که S.N.P بعنوان یک دهنده قوی نیتریک اکسید در اورژانسها مصرف می شود و گزارشات متعددی مبنی بر شل شدن عضلات صاف توسط این ماده وجود دارد. در پژوهش حاضر اثر سدیم نیتروسید (S.N.P) بر عضلات صاف نای خرگوش مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: برای انجام این تحقیق تغییرات فشار داخلی نای خرگوش بعنوان نشانه ای از تغییر فعالیت انقباضی عضلات صاف در نظر گرفته شد، در گروه کنترل اثر تحریک الکتریکی با ولتاژها و فرکانسهای مختلف و در گروه آزمون ابتدا اثر غلظتهای مختلف سدیم نیتروپروسید به تنهایی و سپس توام با همان ولتاژها و فرکانسهای اعمال شده برای گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که نمونه های گروه آزمون در پاسخ به غلظتهای مختلف SNP همگی به یک روش وابسته به غلظت فشار داخلی نای را افزایش دادند ) 0.05>p (. همچنین وقتی این نمونه ها در معرض غلظتهای سدیم نیتروپروسیدوسپس توام با تحریک الکتریکی قرار گرفتند غلظت حداقل ) molar  6ˉ10×( 0.5 در تمام ولتاژها و فرکانسهای مورد استفاده فشار داخلی نای را بطور قابل ملاحظه ای نسبت به گروه کنترل کاهش داد (0.000  =p) در حالیکه غلظت متوسط و بالا پاسخ نای به تحریک الکتریکی با ولتاژها و فرکانسهای مختلف را بطور کلی افزایش دادند که این افزایش در مورد غلظت متوسط ) m 7ˉ10×66 . (1در حضور محرک الکتریکی با ولتاژ و فرکانسهای 10 ولت - 20 هرتز و 30 ولت - 20 هرتز معنی دار بوده است (0.00=p). در مورد غلظت حداکثرm  8ˉ10×5 در تمام ولتاژها و فرکانسها این افزایش پاسخ معنی دار شده است (0.05 >p).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش SNP بطور کلی اثر تحریکی وابسته به غلظت بر عضلات صاف نای خرگوش داشته است و تنها غلظت حداقل آن توانسته است پاسخ این عضلات به تحریک الکتریکی با ولتاژها و فرکانسهای مختلف را کاهش دهد.

زمینه و هدف: پژوهشها نشان می دهد که فاکتورهای محیطی از قبیل رژیم غذایی با پروتیین حیوانی بالا، مصرف الکل، تماس با سرطانزاهای شیمیایی، اشعه و ... از ریسک فاکتورهای سرطان سینه بوده و رابطه نزدیکی با تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) دارند که با پراکسیداسیون لیپیدها، کاهش فعالیت آنزیمها و آسیب به (DNA) نقش موثری در ایجاد سرطان دارند.روش بررسی: در این تحقیق میزان فعالیت آنزیمها آنتی اکسیدانی GPX و GR در خون زنان مبتلا به سرطان سینه (50 مورد) در مقایسه با زنان سالم (50 شاهد) بررسی گردید. ابتدا به روش مصاحبه اطلاعات عمومی در پرسشنامه ثبت شد. سپس خون افراد به صورت ناشتا گرفته شد و پس از سانتریفوژ، گلبولهای قرمز بدست آمده را شستشو داده و همولیزات تهیه گردید. پس از سانتریفوژ مجدد، از مایع شفاف رویی برای تعیین آنزیمها با روشهای دستی و اسپکتروفتومتری استفاده شد.یافته ها: میانگین فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی  GPXو GR در خون بیماران مبتلا به سرطان سینه در همه مراحل ابتلا بطور معنی دار با (p<0.001 ) نسبت به گروه کنترل کاهش یافته است، همچنین کاهش فعالیت این آنزیمها با افزایش سن با p<0.05 مشاهده شد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه، افزایش میزان تولید گونه های فعال اکسیژن (ROS) و کاهش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی را نشان می دهد که این نظریه اثر استرس اکسیداتیو در سرطان زایی را تایید می کند و کاهش نسبی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی جهت دتو کسیفه کردن سطوح بالای H2O2 به H2O منجر به تشکیل بیشتر رادیکالهای آزاد هیدروکسیل OH خطرناک می شود. بنابراین بررسی آنزیمهای آنتی اکسیدانی احتمالا در ارزیابی وضعیت بیمارن مبتلا به سرطان سینه مفید می باشد، لذا مطالعات کلینیکی بیشتری جهت ارزیابی نقش چنین  آنزیمهای آنتی اکسیدانی در سرطان سینه توصیه می شود.

زمینه و هدف: استفاده روتین از سوند به مدت  24 ساعت پس از سزارین موجب تروماتیزه شدن کانال زایمانی و ایجاد درد و محدودیت حرکتی برای مادر خواهد شد، کاستن از طول مدت سوندگذاری می تواند عوارض ناشی از سوند را تعدیل نماید در این راستا پژوهشی با هدف تعیین اثر برداشتن سوند فولی پس از سزارین بر میزان درد ناشی از سوند انجام گرفت.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی تصادفی 60 مادر با سن 35-18 با حاملگی 4-1 که تحت سزارین اورژانس قرار گرفته و سونداژ آنان قبل از عمل با کاتتر فولی سایز 14 انجام شده بود، به روش تخصیص تصادفی در دو گروه تجربی و شاهد قرار گرفتند در گروه تجربی 3-2 ساعت پس از سزارین و در گروه شاهد 24 ساعت پس از عمل )بصورت روتین( سوند برداری انجام شد. سنجش درد در هر دو گروه با استفاده از مقیاس دیداری درد در دو نوبت )هنگام گذاشتن و برداشتن( انجام گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T-test استفاده شد.یافته ها: میانگین شدت درد در هنگام گذاشتن سوند در دو گروه تجربی و شاهد تفاوت نداشت اما در هنگام برداشتن سونداین میانگین در گروه تجربی 2.16 ± 3.32 و در گروه شاهد 1.65 ± 6.07 بود که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود ) 0.0001 p< (.نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش برداشتن سوند فولی در جهت کاهش شدت درد ناشی از سوند موثر است لذا پیشنهاد میگردد پس از سزارین سوند برداری زود هنگام انجام شود.

زمینه و هدف: منابع طبیعی پرتوگیری همواره جزیی از عوامل محیطی زندگی بشر بوده اند. پرتوهای یونساز از منابع طبیعی، تابش زمینه طبیعی نامیده می شوند .اندازه گیری دوز معادل روشی برای برآورد اثرات بیولوژیکی  ناشی از یک تابش مشخص در یک بافت می باشد. در تحقیق حاضر کمیت دوز معادل ارگانهای حساس مغز استخوان و اندامهای جنسی ناشی از تابش گامای محیطی برای ساکنین شهرهای استان کردستان محاسبه گردیده است. همچنین کمیت دوز موثر که ریسک کلی ناشی از پرتوگیری تمام بدن را برآورد می کند نیز محاسبه گردیده است.روش بررسی: جهت تعیین آهنگ دوز در فضای باز در هر شهر چهار ایستگاه در امتداد چهار جهت اصلی و یک ایستگاه در مرز شهر ا نتخاب گردید. برای فضای بسته در هر شهر با توجه به نوع ساختمانهای موجود دو ایستگاه انتخاب گردید. در هر یک از ایستگاههای مزبور آهنگ دوز با استفاده از دستگاه سرویمتر 110 RDS- در ارتفاع یک متری از سطح زمین، بمدت یک ساعت اندازه گیری گردید.یافته ها: با در نظر گرفتن فاکتور سکونت  0.8 آهنگ دوز سالانه شهرهای مختلف استان کردستان بصورت زیر برآورد گردید: بانه mGy/y 1.41، بیجار mGy/y 1.21، دیواندره mGy/y  1.13، سقز mGy/y 1.11، سنندج mGy/y 1.13،  قروه mGy/y 1.33، کامیاران mGy/y 0.96، مریوان mGy/y 1.05. مقادیر سالانه دوز معادل مغز استخوان، دوز معادل اندامهای جنسی و همچنین دوز موثر سالانه ساکنین شهرهای مختلف برحسب میلی گری در سال بترتیب زیر برآورد گردید: بانه 1.13، 1.14، 0.99، بیجار 0.96، 0.98، 0.85، دیواندره  0.9، 0.92، 0.79، سقز 0.89، 0.9، 0.78، سنندج 0.9، 0.92، 0.79، قروه 1.06، 1.08، 0.93، کامیاران 0.77، 0.78، 0.67، مریوان 0.84، 0.85، 0.74. با مقایسه دوز موثر سالانه هر کدام از شهرها با مناطق با پرتوزایی نرمال، می توان نتیجه گرفت که دوز موثر سالانه در شهر بانه 30 درصد، در بیجار 12 درصد، در دیواندره 4 درصد، در سقز 3 درصد و در سنندج 4 درصد بیشتر از مقادیر نظیر در مناطق نرمال است. دوز موثر سالانه در شهرهای مریوان و کامیاران به ترتیب 3 درصد و 12 درصد از دوز موثر سالانه مناطق نرمال کمتر است.

زمینه و هدف: مساله ازدیاد بیش از اندازه جمعیت و تبعات ناشی از آن یکی از مشکلات بزرگ جامعه ما می باشد. جهت نیل به شاخص های قابل قبول بهداشتی و سلامتی و تامین رفاه عمومی رعایت تنظیم خانواده به طور همه گیر در سطح جامعه امری ضروری می باشد. بدیهی است کیفیت بالای ارایه خدمات تنظیم خانواده به مدد جویان، متضمن دستیابی سریعتر به اهداف کاهش رشد جمعیت از طریق افزایش میزان آگاهی مصرف کنندگان این روشها و کاربرد بهتر آنها می باشد. بدین ترتیب مشاوره جنبه مهمی از خدمات تنظیم خانواده  است و انجام مشاوره صحیح یکی از اصول بهبود کیفیت مراقبتهای بهداشتی است. بر همین اساس بر آن شدیم تا از طریق مقایسه میزان قطع و علل قطع  روشهای پیشگیری طی یکسال در گروههای دریافت کننده مشاوره سیستماتیک با مشاوره روتین، تاثیر مشاوره سیستماتیک را بر کارآیی روشهای پیشگیری از بارداری بررسی نماییم و روش مناسب تری جهت مشاوره مددجویان تنظیم خانواده انتخاب کنیم.روش بررسی: از کل 335 زن که جهت انتخاب روش پیشگیری از باروری به مراکز بهداشتی مراجعه کرده بودند 155 نفر به صورت تصادفی انتخاب و مورد مشاوره سیستماتیک قرار گرفتند و 180 نفر مشاوره روتین را دریافت نمودند. به طوری که گروه مورد و شاهد برای هر یک از روشهای پیشگیری )شامل قرص خوراکی ترکیبی، دستگاه داخل رحمی و پروژستین های طولانی اثر ( نمونه وجود داشت، زنان در گروه مورد قبل از انتخاب روش پیشگیری مشاوره منظم را که در آن کلیه اصول مشاوره رعایت شده دریافت داشته و طی یکسال نیز مورد پیگیری و مشاوره قرار گرفتند. ولی زنان، در گروه شاهد، فقط مشاوره رایج را دریافت داشتند. در پایان یکسال هر دو گروه از نظر میزان کارآیی روش انتخابی مقایسه شدند و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا بدین ترتیب تاثیر مشاوره سیستماتیک بر کارآیی روشهای پیشگیری از بارداری مشخص گردد.یافته ها: به طور کلی یافته های پژوهش مشخص ساخت که در گروه مورد میزان قطع مصرف کمتر بوده است (p<0.01) و نیز علل قطع مصرف در دو گروه مورد و شاهد با (p<0.01) با یکدیگر تفاوت داشته اند.نتیجه گیری: مشاوره سیستماتیک باعث کاهش میزان قطع مصرف روشهای پیشگیری از بارداری می گردد.

زمینه و هدف: آلودگی به شپش سر از مهم ترین مشکلات بهداشتی دانش آموزان بشمار می رود. ارتباط فیزکی نزدیک دانش آموزان در مدارس شرایط مناسبی را جهت انتقال این انگل فراهم می کند. وجود این انگل در دانش آموزان علاوه بر ایجاد مشکلات بهداشتی، آثار سو روانی و فشارهای اجتماعی را بدنبال دارد. هدف این مطالعه بررسی میزان شیوع شپش سر و تعیین عوامل مرتبط با این آلودگی است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی است. پس از برآورد حجم نمونه از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده گردید و بطور تصادفی در هر منطقه به انتخاب یک دبستان دخترانه و پسرانه اقدام شد . در هر دبستان متناسب با حجم نمونه تعداد دانش آموز مورد نیاز از روی لیست آنان انتخاب و با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید.یافته ها: در این مطالعه 1195 دانش آموز دختر و پسر در مقطع ابتدایی مورد بررسی قرار گرفتند که میزان آلودگی در آنها 19.7درصد برآورد گردید. آلودگی به شپش سر با متغیرهای جنس، فواصل حمام رفتن استفاده مشترک از وسایل شخصی دیگران، سابقه ابتلا قبلی، رعایت بهداشت فردی، کمک افراد خانواده در انجام امورات بهداشتی، تحصیلات پدر و مادر، شغل پدر و مادر، بعد خانوار و وجود حمام در منزل ارتباط معنی دار داشته و با متغیر حالت موی سر ارتباط معنی داری نداشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق شامل آلودگی در جنس مونث، فواصل استحمام، استفاده از وسایل شخصی دیگران، سابقه ابتلای قبلی، کمک افراد خانواده در انجام امورات شخصی، تحصیلات والدین، شغل پدر، بعدخانوار و وجود حمام در منزل با سایر تحقیقات مشابهت دارد. نتایج متغییرهای نوع موی سر، مقطع تحصیلی و شغل مادر مغایر با تحقیقات انجام گرفته است. بنظر می رسد عوامل فرهنگی، تعیین کننده موارد مشابه و غیرمشابه این تحقیق با سایر تحقیقات باشد.

زمینه و هدف: مطالعه جفت یکی از مهمترین قسمتهای بررسی سونوگرافی رحم حامله را تشکیل می دهد. رشد خوب و مناسب جنین بستگی کامل به حمایت جفت دارد. تعیین محل جفت از نظر بالینی اهمیت بسیار دارد. اهمیت این موضوع از آنجا ناشی می شود که بسیاری از عوارض حاملگی بخصوص در سه ماهه دوم و سوم مربوط به مشکلات جفت می باشد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی کلیه افرادی جهت انجام سونوگرافی در ایام حاملگی به بیمارستان بعثت سنندج در 6 ماه اول سال 82 مراجعه کرده بودند، به صورت سرشماری انتخاب شدند. کلیه افراد نمونه توسط متخصص ویزیت شده، و محل قرار گیری جفت با استفاده از سونوگرافی تعیین و وارد پرسشنامه شد. سایر اطلاعات از جمله سن، تعداد حاملگی های قبلی و ... با سوال از شخص وارد پرسشنامه استخراج گردید. داده های گرد آوری شده وارد نرم افزار spss.win شده و با استفاده از جداول توزیع فراوانی بصورت فراوانی و درصد نمایش داده شدند.یافته ها: در این مطالعه رحم 252 زن حامله از نظر قرارگیری محل جفت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشتر جفتها یعنی 44.3 درصد موارد در موقعیت قدامی و فوندال قرار داشته اند. پس از قسمت قدامی و فوندال شایع ترین محل جفت در زنان حامله مورد مطالعه ما خلفی و فوندال بود. در میان افراد مورد مطالعه پس از بررسی موقعیت جفت، موردی از جفت سر راهی گزارش نشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه و سایر مطالعات در کشور ما بنظر می رسد، وضعیت قرارگیری جفت با سایر کشورها بخصوص کشورهای غربی متفاوت بوده و شیوع جفت سر راهی پایین تر می باشد. بنابراین لازم است در اقدامات تشخیصی و درمانی مربوط به جفت محل آن بطور دقیق تعیین گردد.

زمینه و هدف: جذام یک بیماری مسری است که می تواند سبب ایجاد معلولیت قبل، در حین درمان و بعد از درمان شود. شیوع معلولیت ناشی از جذام در مناطق مختلف دنیا متفاوت گزارش شده است. این مطالعه به بررسی وضعیت معلولیت در بیماران جذامی زنده در استان کردستان می پردازد.روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی است. افراد زنده در دسترس از روی پرونده ها انتخاب شدند. بیمارانی که پرونده ناقص داشتند پیگیری شده و مورد معاینه قرار گرفتند تا آخرین وضعیت معلولیت آنها طبق پروتکل سازمان بهداشت جهانی محاسبه گردد. بعد از جمع آوری داده ها، اطلاعات به نرم افزار SPSS وارد شده و با استفاده از آمار توصیفی بصورت جداول توزیع فراوانی در آورده شد.یافته ها: در این مطالعه 180 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. 116 نفر (64.4%) مرد و 64 نفر (35.6%) زن بودند . 126نفر (70%) مبتلا به جذام پر باسیل و 54 نفر (30%) مبتلا به جذام کم باسیل بودند. در این مطالعه 152نفر (84.4%) از بیماران مبتلا به درجاتی از معلولیت بودند. در نوع جذام پر باسیل میزان معلولیت بیشتر بود.نتیجه گیری: با توجه به هدف اصلی در بیماری جذام که جلوگیری از معلولیت است معلولیت در بیماران جذامی استان کردستان بیشتر از مناطق دیگر جهان است. از علتهای بالا بودن میزان معلولیت در این مطالعه می توان به تاخیر در مراجعه بیمار به مراکز بهداشتی درمانی، عدم اجرای دقیق برنامه مبارزه با جذام در زمان تشخیص و عدم دسترسی به مراکز بهداشتی درمانی مناسب را می توان نام برد.